روانشناسی یادگیری
محمد عسگری
چکیده
تقویت مهارت‌های تفکّر علمی برجسته‌ترین کارکرد مؤسسات آموزشی است، و تفکّر انتقادی هدف اصلی مؤسسات آموزش عالی به منظور افزایش شایستگی دانشجویان در قرن 21 بوده است. هدف پژوهش حاضر، مطالعه روند تحول تفکّر انتقادی دانشجویان روانشناسی در طول چهار ساله تحصیل بود. روش پژوهش از نوع پیمایشی در یک مطالعه مقطعی بود. جامعه آماری و نمونه مورد ...
بیشتر
تقویت مهارت‌های تفکّر علمی برجسته‌ترین کارکرد مؤسسات آموزشی است، و تفکّر انتقادی هدف اصلی مؤسسات آموزش عالی به منظور افزایش شایستگی دانشجویان در قرن 21 بوده است. هدف پژوهش حاضر، مطالعه روند تحول تفکّر انتقادی دانشجویان روانشناسی در طول چهار ساله تحصیل بود. روش پژوهش از نوع پیمایشی در یک مطالعه مقطعی بود. جامعه آماری و نمونه مورد مطالعه همه دانشجویان ورودی1398 تا 1401 رشته روانشناسی دانشگاه علامه طباطبائی که تعداد آنها 87 نفر بود. برای سنجش تفکّر انتقادی دانشجویان، از آزمون تفکّر انتقادی واتسون-گلاسر(1937) استفاده شد. این آزمون دارای 80 سوال و پنج خرده آزمون استنباط، شناسایی مفروضه ها، استنتاج، تعبیر و تفسیر و ارزشیابی استدلال‌های منطقی است که هر 16 سوال آن یک مولفه را می‌سنجد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل تشخیصی استفاده شد. نتایج نشان داد که تفکّرانتقادی و مولفه‌های تفکّر انتقادی دانشجویان پایین و ضعیف است. روند کلی تحول تفکّر انتقادی در دانشجویان در طول چهارساله تحصیل صعودی است، گرچه این روند در سال سوم کمی نزولی بود. مولفه‌های شناسایی مفروضه ها، استنتاج، تعبیرو تفسیر، و ارزشیابی استدلال‌های منطقی روند افزایشی معنی‌دار داشت، اما مولفه استنباط روند معنی‌داری نداشت. بعلاوه، مؤلفه‌های تعبیر و تفسیر، و شناسایی مفروضه‌ها بیشتر از سایر مؤلفه‌ها در ایجاد تمایز در چهار ورودی مورد بررسی تأثیر دارد و ارزشیابی استدلال‌های کمترین تأثیر را دارد. پس می‌توان نتیجه گیری کرد که با وجود اینکه تفکر انتقادی دانشجویان ضعیف ارزیابی می-شود، اما تحصیلات دانشگاهی بر روند رشد تفکّر انتقادی دانشجویان روانشناسی دانشگاه علامه‌طباطبائی موثر بوده است.
روانشناسی یادگیری
زهره ارداغیان؛ محمد صالحی؛ رضا یوسفی سعید آبادی
چکیده
هدف پژوهش شناسایی مدل تلفیقی فناور محور شایستگی شناختی و انگیزشی یکپارچه ی مربیان بود.. جامعه آماری این پژوهش اعضا ی هیات علمی دانشگاهها و مراکز فنی و حرفه ای سراسر کشور و همچنین 37 متن پژوهشی مرتبط به روش نمونه گیری به روش گلوله برفی تامرحله دست یابی به آستانه سودمندی انجام شد.ابزار پژوهش مصاحبه های عمیق نیمه‌ساختار‌مند بوده است که ...
بیشتر
هدف پژوهش شناسایی مدل تلفیقی فناور محور شایستگی شناختی و انگیزشی یکپارچه ی مربیان بود.. جامعه آماری این پژوهش اعضا ی هیات علمی دانشگاهها و مراکز فنی و حرفه ای سراسر کشور و همچنین 37 متن پژوهشی مرتبط به روش نمونه گیری به روش گلوله برفی تامرحله دست یابی به آستانه سودمندی انجام شد.ابزار پژوهش مصاحبه های عمیق نیمه‌ساختار‌مند بوده است که با شمار 18 تن از جامعه آماری(بر اساس اشباع داده ها) می باشند نتایج نشان داد، نیاز به توسعه نوآوری و مهارت در سازمان، یادگیری و توانمندی فناوری اطلاعات و ارتباطات، بکارگیری فناوری های نوین آموزشی در حوزه تدریس و یادگیری فراگیران به عنوان شرایط علی به وجود آمدن مقوله ی محوری بودند. شایستگی های فردی فراگیران و مربیان، توانایی برنامه ریزی برای فعالیت های خود و فرگیران با تکیه بر دانش قبلی و عوامل بیرونی به عنوان شرایط مداخله گر،علاوه براین ،شرایط مناسب سازمانی و زیرساخت های مناسب به عنوان شرایط زمینه ای یا بستر، نیازسنجی آموزشی در زمینه فناوری اطلاعات ، ارزشیابی فناوری ،بهبود روش ها و امکانات آموزشی، مدیریت نوآور به عنوان شرایط راهبردی و در نهایت افزایش اثربخشی و کارایی آموزشی سازمان ، تسهیل یادگیری فراگیران و بهبود و چابکی سازمانی جزء پیامدهای مدل تلفیقی فناور محورشایستگی شناختی و انگیزشی یکپارچه ی بودند. همچنین 7 مؤلفه شایستگی شناختی و 5 مؤلفه برای شایستگی انگیزشی شناسایی شدند.
طیبه دهقان نیری؛ نور علی فرخی؛ احمد برجعلی؛ ابراهیم علیزاده
چکیده
هدف پژوهش حاضر، بررسی دقت آماره‌های برازش شخص مبتنی بر مدل راش (Up ، Wp، lp وlzp) در شناسایی سبک پاسخ-دهی تصدیق می‌باشد. دو حجم نمونه(2000 و 500 نفر) در چارچوب مدل امتیاز پاره‌ای راش شبیه‌سازی شد. دقت شناسایی آماره‌های برازش شخص در چهار موقعیت متفاوت شامل حجم نمونه، طول آزمون، درصد سؤال‌های متأثر از سبک‌های پاسخ-دهی و درصد پاسخ‌دهندگان ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر، بررسی دقت آماره‌های برازش شخص مبتنی بر مدل راش (Up ، Wp، lp وlzp) در شناسایی سبک پاسخ-دهی تصدیق می‌باشد. دو حجم نمونه(2000 و 500 نفر) در چارچوب مدل امتیاز پاره‌ای راش شبیه‌سازی شد. دقت شناسایی آماره‌های برازش شخص در چهار موقعیت متفاوت شامل حجم نمونه، طول آزمون، درصد سؤال‌های متأثر از سبک‌های پاسخ-دهی و درصد پاسخ‌دهندگان با الگوهای پاسخ ناهمسان مقایسه شد.به منظور بررسی دقت آماره‌های برازش شخص، از فضای زیر منحنی راک استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد، آماره Up و Wp، در شناسایی سبک پاسخ‌دهی تصدیق کردن در داده-های چند ارزشی، دقت بالایی دارد. تقریباً در تمامی موقعیتها می تواند با دقت زیادی(بالاتر از 90/.)، الگوهای پاسخ همسان و ناهمسان را از یکدیگر متمایز کند. آماره‌های lp و lzp، در بیشتر موقعیتها، دقت پایینتراز 50/. داشت و نتوانست سبک پاسخ-دهی تصدیق را شناسایی کند. پیشنهاد می‌شود، در شرایطی که احتمال سبکپاسخدهی تصدیق وجود دارد، مانند موقعیتهای استخدام، که داوطلبان سعی دارند خود را موجه جلوه دهند، از آماره‌های برازش شخص Up و Wp استفاده شود.
روانشناسی یادگیری
مجید کارگر مغانجوقی؛ نعیمه محب؛ رعنا ساکن آذری؛ بهرام اصل فتاحی
چکیده
هدف اصلی این پژوهش مقایسه آموزش مبتنی بر مشارکت و آموزش مبتنی بر بیان داستان های علمی بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان آماده برای آزمون تیزهوشان بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها از نوع نیمه آزمایشی بود، که در آن از طرح پیش آزمون_ پس آزمون با گروه کنترل که دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بود. جامعه ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش مقایسه آموزش مبتنی بر مشارکت و آموزش مبتنی بر بیان داستان های علمی بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان آماده برای آزمون تیزهوشان بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها از نوع نیمه آزمایشی بود، که در آن از طرح پیش آزمون_ پس آزمون با گروه کنترل که دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی شهر تبریز است که در سال تحصیلی1401-1402 مشغول تحصیل بودند. شرکت کنندگان پژوهش شامل 45 دانش آموز پسر پایۀ ششم ابتدایی بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شده است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، استفاده از پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر، که شامل 33 گویه و هدف آن بررسی انگیزش تحصیلی در بین دانش آموزان می باشد. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که بین گروه‌های آزمایش(آموزش مبتنی بر مشارکت و آموزش بیان داستان‌های علمی) و گروه کنترل در متغیر وابسته پژوهش(انگیزش تحصیلی) تفاوت معنی‌داری وجود دارد یعنی آموزش مبتنی بر مشارکت و آموزش مبتنی بر بیان داستان‌های علمی منجر به افزایش انگیزش تحصیلی در دانش آموزان بود که با توجه به تفاوت میانگین‌ها در آمار توصیفی، روش آموزش مبتنی بر بیان داستان‌های علمی اثرگذاری بیشتری را ایجاد کرده بود.
روانشناسی یادگیری
مسلم شجاعی؛ علی جعفری؛ لیلا جهان تیغی
چکیده
فقدان ارتباط موثر با والدین در زندگی فرزندان، به تعامل های والد- فرزندی ضعیف تر و سطحی تر منجر می شود و این تعامل ضعیف موجبات بروز مشکلات پیچیده در آینده را، برای فرزند فراهم می آورد. هدف این پژوهش طراحی الگوی تعاملات والدین با دانش آموزان در شرایط پاندمی بود. روش پژوهش از نوع آمیخته (کیفی- کمی) و جامعه مورد مطالعه شامل خبرگان حوزه های ...
بیشتر
فقدان ارتباط موثر با والدین در زندگی فرزندان، به تعامل های والد- فرزندی ضعیف تر و سطحی تر منجر می شود و این تعامل ضعیف موجبات بروز مشکلات پیچیده در آینده را، برای فرزند فراهم می آورد. هدف این پژوهش طراحی الگوی تعاملات والدین با دانش آموزان در شرایط پاندمی بود. روش پژوهش از نوع آمیخته (کیفی- کمی) و جامعه مورد مطالعه شامل خبرگان حوزه های روانشناسی، علوم تربیتی، جامعه شناسی و ارتباطات و والدین دارای فرزند دانش آموز در شهر تهران بود. حجم نمونه در بخش کیفی بر اساس اصل اشباع نظری 20 نفر از خبرگان با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و در بخش کمی طبق فرمول کوکران 384 نفر با استفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی پرسشنامه تعامل والدین با دانش آموزان و در تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوا، روش کدگذاری و معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که روابط بین فردی، اقتصاد و مدیریت هزینه، رعایت بهداشت و امور تحصیلی بر تعاملات والد – فرزندی تاثیرگذار است. مقدار ضریب بتا روابط بین فردی برابر با 485/0، و مقدار ضریب بتا مربوط به اقتصاد برابر 745/ ، ضریب بتا مربوط به مسیر سوم برابر 256/0 و ضریب بتای مسیر چهارم برابر با 487/ می‌باشد.
روانشناسی یادگیری
سمیرا علی زاده؛ یوسف دهقانی؛ فریده سادات حسینی
چکیده
درگیر کردن حرکات افراد با ناتوانی یادگیری می‌تواند برای آنها کمک کننده باشد و روش ایزی مایند نیز یکی از روش‌هایی است که با همراه کردن حرکات با یادگیری ریاضی می‌تواند به بهبود یادگیری افراد مبتلا به این ناتوانی کمک نماید. از این رو، هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روش ایزی مایند بر غلبه جانبی مغز و حافظه دیداری دانش آموزان با ناتوانی ...
بیشتر
درگیر کردن حرکات افراد با ناتوانی یادگیری می‌تواند برای آنها کمک کننده باشد و روش ایزی مایند نیز یکی از روش‌هایی است که با همراه کردن حرکات با یادگیری ریاضی می‌تواند به بهبود یادگیری افراد مبتلا به این ناتوانی کمک نماید. از این رو، هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی روش ایزی مایند بر غلبه جانبی مغز و حافظه دیداری دانش آموزان با ناتوانی یادگیری ریاضی بود. طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه هدف، دانش‌آموزان کلاس اول و دوم با ناتوانی یادگیری ریاضی از مرکز ناتوانی‌های یادگیری بوشهر بودند که ۳۰ نفر از آنها به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و در دو گروه ۱۵ نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار سنجش شامل آزمون نگهداری دیداری بنتون (1974) جهت سنجش حافظه دیداری، و دو پرسشنامه چاپمن (1987) و ادینبورگ (1970) جهت سنجش غلبه طرفی مغز بود. ابتدا نمرات پیش‌آزمون هر دو گروه ثبت گردید. سپس 12 جلسه ۴5 دقیقه‌ای مداخله ایزی مایند بر روی گروه آزمایش اجرا گردید. در نهایت، نمرات پس‌آزمون هر دو گروه مورد سنجش قرار گرفتند. یافته‌ها نشان دادند که اجرای روش ایزی مایند بر حافظه دیداری ( 05/0>p و 727/5=F) و غلبه طرفی مغز ( 01/0>p و 698/19=F) تأثیر معناداری دارد. در نتیجه، معلمان کودکان با ناتوانی یادگیری ریاضی می‌توانند جهت بهبود حافظه دیداری و غلبه طرفی مغز، از روش ایزی مایند برای این دانش‌آموزان استفاده نمایند.
روانشناسی یادگیری
مجتبی طاهری؛ حمید فرهادی راد؛ عبدالله پارسا؛ سکینه شاهی
چکیده
این پژوهش با هدف شناسایی عوامل شکل‌دهنده ظرفیت رهبری آموزشی و ارائه الگوی ظرفیت رهبری آموزشی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان انجام‌شده است. برای گردآوری، تحلیل و تبیین داده‌ها روش نظریه داده بنیاد و رویکرد نظام‌مند (سیستماتیک)، استفاده شده است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش از بین اساتید دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه‌های دولتی در ...
بیشتر
این پژوهش با هدف شناسایی عوامل شکل‌دهنده ظرفیت رهبری آموزشی و ارائه الگوی ظرفیت رهبری آموزشی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان انجام‌شده است. برای گردآوری، تحلیل و تبیین داده‌ها روش نظریه داده بنیاد و رویکرد نظام‌مند (سیستماتیک)، استفاده شده است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش از بین اساتید دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه‌های دولتی در سال تحصیلی 1402-1401 و به روش نمونه‌گیری هدفمند، انتخاب شدند. داده‌های موردنیاز از طریق مصاحبه‌های نیمه ساختارمند جمع‌آوری‌شده و اشباع نظری پس از مصاحبه عمیق با 16 نفر از مشارکت‌کنندگان، حاصل شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که توسعه ظرفیت رهبری آموزشی دانشجومعلمان به عنوان پیشران کلیدی تحقق جامعه‌محوری دانشگاه فرهنگیان در سطح فردی به خود راهبری، در سطح سازمانی به شکل‌گیری بستر مشارکت و خودگردانی مدرسه، و در سطح فرا سازمانی به تقویت جایگاه نهادی دانشگاه فرهنگیان منجر می‌شود. همچنین بر پایه یافته‌های این پژوهش می‌توان گفت مزیت‌های نسبی فوق از طریق راهبردهای بسیار مهمی مانند هم آفرینی، رهیاری، رهبری تأملی و کارورزی رهبری قابل‌دسترسی بوده و تحت تأثیر عوامل زمینه‌ای، علّی و مداخله‌گری مانند الزامات نوظهور جامعه ذینفعان، انحصارگرایی در تربیت‌معلم و شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه می‌باشند.
روانشناسی یادگیری
یاسمین بهمنی؛ فریده حمیدی؛ سارا دازی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف مقایسه متغیر شناختی استدلال‌ادراکی در اختلالات یادگیری خواندن و ریاضی و نارسایی بیش‌فعالی/نقص‌توجه انجام شد. پژوهش حاضر از نوع علی مقایسه‌ای بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان پایه‌های دوم تا پنجم ابتدایی مبتلا به اختلال‌های ریاضی، خواندن و نارسایی بیش‌فعالی/نقص‌توجه که در سال تحصیلی1401-1402 به مراکز اختلالات ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف مقایسه متغیر شناختی استدلال‌ادراکی در اختلالات یادگیری خواندن و ریاضی و نارسایی بیش‌فعالی/نقص‌توجه انجام شد. پژوهش حاضر از نوع علی مقایسه‌ای بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان پایه‌های دوم تا پنجم ابتدایی مبتلا به اختلال‌های ریاضی، خواندن و نارسایی بیش‌فعالی/نقص‌توجه که در سال تحصیلی1401-1402 به مراکز اختلالات یادگیری شهر تهران مراجعه کردند بود.با شیوه نمونه‌گیری هدفمند 93 دانش آموز انتخاب شدند به نحوی که در هر یک از گروه‌های اختلال ریاضی، اختلال خواندن و نارسایی بیش‌فعالی/نقص‌توجه 31 دانش‌آموز قرار داشت.ابزار‌های مورد استفاده آزمون خواندن تبریزی(1378)، پرسشنامه مقیاس درجه‌بندی والدین کانرز (1386)، مجموعه‌آزمون استاندارد‌شده حساب یا آزمون پیشرفت‌تحصیلی و تشخیصی ریاضی شلو(1993) و آزمون هوش وکسلر کودکان ویرایش چهارم هنجارشده توسط عابدی، صادقی و ربیعی(1392) بود. سئوال پژوهش با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی بن‌فرونی نسخه هجدهم در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. از یافته‌ها می‌توان نتیجه گرفت فقط بین گروه‌های خواندن و ریاضی در متغیر استدلال‌ادراکی تفاوت معناداری وجود دارد(5/0P <) ؛ که گروه اختلال ریاضی عملکرد ضعیف‌تری نسبت به گروه اختلال خواندن دارد. به عبارتی دیگر می‌توان نتیجه گرفت استدلال‌ادراکی می‌تواند متغیر ویژه‌تری برای اختلال ریاضی باشد. لذا به متخصصان توصیه می‌شود در مواجه با کودکان دارای اختلال ریاضی در زمینه استدلال‌ادراکی اقدامات موثرتری انجام دهند.
روانشناسی یادگیری
یاسمین عابدینی
چکیده
چکیدههدف پژوهش حاضر بررسی کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی از نظر میزان توجه به اصول یادگیری مبتنی بر مغز بود. جامعه‌ی آماری پژوهش، شامل کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی بود که با استفاده از نمونه‌گیری تمام شمار، به‌عنوان نمونه تحقیق انتخاب شد. طرح پزوهش حاضرکیفی بوده و با استفاده ازروش تحلیل محتوا صورت ...
بیشتر
چکیدههدف پژوهش حاضر بررسی کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی از نظر میزان توجه به اصول یادگیری مبتنی بر مغز بود. جامعه‌ی آماری پژوهش، شامل کتاب درسی مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی بود که با استفاده از نمونه‌گیری تمام شمار، به‌عنوان نمونه تحقیق انتخاب شد. طرح پزوهش حاضرکیفی بوده و با استفاده ازروش تحلیل محتوا صورت گرفته است. واحد تحلیل محتوا ،کلیه صفحات این کتاب( شامل متن، تصاویر، پرسش ها و فعالیتهای هر درس) بود. ابزار مورداستفاده در این پژوهش، چک لیست محقق ساخته طراحی شده بر اساس ادبیات موجود درحوزه اصول یادگیری مبتنی بر مغز بود که پایایی آن از طریق محاسبه ضریب توافق کاپا موردبررسی قرارگرفت. یافته‌ها نشان‌داد در کتاب مطالعات اجتماعی پایه ششم ابتدایی کمترین میزان توجه به اصل غرقه سازی همخوان و بیشترین میزان توجه به اصل پردازشگری فعال صورت گرفته است ، در حالی که میزان توجه به اصل هشیاری آرمیده در سطح متوسطی قرار دارد. لذا می توان نتیجه گرفت که طراحان برنامه درسی به مولفه های تنوع در ارایه متون، تصاویر و فعالیتها، و هم چنین مشاهده گری دردنیای اجتماعی و انجام فعالیت های عملی مبتنی بر تجارب یادگیری ملموس و عینی نظیر گردش های علمی ، انجام آزمایش و ایفای نقش و استفاده از نمایش فیلم ، کلیپ و سایر محتواهای دیجیتالی که تاثیر زیادی بر توسعه شناخت اجتماعی کودکان و نوجوانان در عصر فناوری های اطلاعات و ارتباطات دارد توجه اندکی داشته اند.
