نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری ،گروه روانشناسی تربیتی،واحد تبریز،دانشگاه آزاد اسلامی،تبریز،ایران.

2 استادیار،گروه روانشناسی بالینی، دانشکده پزشکی، علوم پزشکی تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز،ایران.

3 استادیار،گروه روانشناسی، واحد سراب، دانشگاه آزاد اسلامی، سراب،ایران.

4 استادیار، گروه روانشناسی تربیتی،واحد شبستر،دانشگاه آزاد اسلامی،شبستر،ایران.

چکیده

هدف اصلی این پژوهش مقایسه آموزش مبتنی بر مشارکت و آموزش مبتنی بر بیان داستان های علمی بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان آماده برای آزمون تیزهوشان بود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها از نوع نیمه آزمایشی بود، که در آن از طرح پیش آزمون_ پس آزمون با گروه کنترل که دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی شهر تبریز است که در سال تحصیلی1401-1402 مشغول تحصیل بودند. شرکت کنندگان پژوهش شامل 45 دانش آموز پسر پایۀ ششم ابتدایی بودند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شده است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، استفاده از پرسشنامه استاندارد انگیزش تحصیلی هارتر، که شامل 33 گویه و هدف آن بررسی انگیزش تحصیلی در بین دانش آموزان می باشد. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که بین گروه‌های آزمایش(آموزش مبتنی بر مشارکت و آموزش بیان داستان‌های علمی) و گروه کنترل در متغیر وابسته پژوهش(انگیزش تحصیلی) تفاوت معنی‌داری وجود دارد یعنی آموزش مبتنی بر مشارکت و آموزش مبتنی بر بیان داستان‌های علمی منجر به افزایش انگیزش تحصیلی در دانش آموزان بود که با توجه به تفاوت میانگین‌ها در آمار توصیفی، روش آموزش مبتنی بر بیان داستان‌های علمی اثرگذاری بیشتری را ایجاد کرده بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

آرایی، مهدیه و رحیمی، مهدی و زارع، مریم. (1397). اثربخشی کتاب‌درمانی تحولی بر ابعاد انگیزش خواندن دانش‌آموزان دختر پایه سوم ابتدایی شهر یزد. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، 8(1)، 379-394. https://doi.org/10.22067/riis.v0i0.61394
بزرگمهر، پاوان و بزرگمهر، احمد‌زاده و ‌کامیار، احمدنژاد. (1403). تأثیر انگیزش درونی معلمان بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزانشان. کنفرانس بین‌المللی مطالعات بین‌رشته‌ای در مدیریت و مهندسی، 9(9)، 1172-1181. http://noo.rs/SUewY
بنی طالبی دهکردی، مریم. (1399). اثربخشی تدریس به روش یادگیری مشارکتی گروه‌های پیشرفت تیمی دانش‌آموزان بر پایستگی تحصیلی، تاب‌آوری و خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه نهم شهرکرد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی. دانشگاه پیام نور مرکز مبارکه اصفهان.
بهادری خسروشاهی، جعفر و حبیبی کلیبر، رامین. (1396). تأثیر آموزش مهارت‌های ارتباطی بر انگیزش تحصیلی و سازگاری تحصیلی دانش‌آموزان دوره متوسطه. نشریه آموزش و ارزشیابی (علوم تربیتی)،10(39)، 151-173. http://ensani.ir/fa/article/377345
چلداوی، حلیمه. (1401). تأثیر قصه‌گویی دیجیتال بر انگیزش تحصیلی و یادگیری درس زبان فارسی دانش‌آموزان دوزبانه شهرستان کارون. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم تربیتی - تکنولوژی آموزشی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اراک.
حاتمی، سپیده. (1402). پیشایندها و پسایندهای انگیزش درونی کارکنان: رویکرد فراتحلیل. چشم‌انداز مدیریت دولتی، 14(4)، 81-102. https://doi.org/ 10.52547/JPAP.2023.230524.1267
دوروباف، مهدیه و مدرسی سریزدی، آسیه السادات. (1399). بررسی تأثیر روش تدریس ریاضی به شیوه قصه بر انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. نشریه: کارافن، 17(5)، 247-259. https://doi.org/10.48301/kssa.2021.128440
زارعی، قاسم و محموی پاچال، زینب (1402). شناسایی عوامل اساسی مؤثر بر فرهنگ‌سازی فری‌سایکلینگ از طریق شبکه‌های اجتماعی در ایران. علوم و تکنولوژی محیط‌زیست، 25(2)، 113-128. https://doi.org/10.30495/jest.2023.69523.5748
زمانی کوخالی، لیلا و سپاه منصور، مژگان و ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. (1402). اثربخشی آموزش صلح بر روابط بین‌فردی و انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان دختر دوره اول متوسطه. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 19(67)، 1-17. https://doi.org/10.22054/jep.2023.57790.3232
سلطانی، محمد و اقدسی، علی و هاشمی، تورج. (1400). مقایسه اثربخشی روش‌های آموزشی رجیوامیلیا و های‌اسکوپ بر خلاقیت و مهارت‌های اجتماعی نوآموزان پیش‌دبستان شهر تبریز. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)، 14(55)، 57-83. https://doi.org/10.30495/jinev.2021.1915861.2346
سهیلی، فرامرز و سلگی، زهرا و خنجر، الهام. (1398). تأثیر آموزش به شیوۀ قصه‌گویی، کتاب‌خوانی و نمایش فیلم بر میزان انگیزش و علاقه‌مندی کودکان به مطالعه. نشریه: تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی (پیام کتابخانه)،  25(1)، 67-94. http://dorl.net/dor/20.1001.1.26455730.1398.25.1.6.8
شعبانی، آزیتا. (1401). پیش‌بینی انگیزش تحصیلی بر اساس کمک طلبی تحصیلی و اشتیاق تحصیلی در دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه منطقه 4 شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی گرایش مدیریت آموزشی. دانشگاه پیام نور تهران جنوب.
شفیعی، صابر و دوستی، انور. (1399). تأثیر روش تدریس بحث گروهی بر یادگیری دانش‌آموزان. پژوهش و مطالعات اسلامی، 2(12)، 59-69. http://noo.rs/eEMW6
شیرزادی، محمدمهدی و شیخ‌الاسلامی، راضیه. (1400). آداب اخلاقی تحصیل: نقش واسطه‌ای درگیری تحصیلی در رابطه بین انگیزش تحصیلی و آداب گریزی تحصیلی. نشریه: اخلاق در علوم و فناوری، 16(1)، 51-59. http://dorl.net/dor/20.1001.1.22517634.1400.16.1.8.1
صدوقی، مجید و اسکندری، نجمه. (1403). رابطه انگیزش درونی با شیفتگی تحصیلی دانشجویان علوم پزشکی: نقش میانجی درگیری تحصیلی. پژوهش در آموزش علوم پزشکی،  ۱۶(۱)، 22-32. http://dx.doi.org/10.32592/rmegums.16.1.22
ظریف، ساره و رکابدار، قاسم و سلیمانی، بهاره. (1403). تأثیر آموزش با دانش‌برگ بر انگیزش‌ (درونی و بیرونی) ریاضی. فناوری و دانش‌پژوهی در تعلیم و تربیت، 3(4)، 47-56. https://doi.org/10.30473/t-edu.2024.70647.1129
عابدی، نگین. (1399). اثربخشی آموزش ریاضی به روش بازی و قصه‌گویی بر اضطراب ریاضی، انگیزش پیشرفت تحصیلی و خوش‌بینی تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه ششم شهر اراک در سال تحصیلی 99 98. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی گرایش برنامه‌ریزی درسی. دانشکده علوم انسانی دانشگاه اراک.
عاشورزاده مرخالی، نرجس. (1400). بررسی تأثیر قصه‌گویی بر عزت‌نفس، خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان پسر ابتدایی جوکار. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی. دانشکده صنایع و مدیریت دانشگاه غیاث‌الدین جمشید کاشانی.
عباسعلی نژاد، صدیقه و فیاض، ایراندخت و رازنهان، فیروز و خورسندی طاسکوه، علی. (1401). شناسایی مؤلفه‌های مؤثر بر ارتقاء ظرفیت کار تیمی در مدارس ابتدایی بر اساس سند تحول آموزش‌وپرورش. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 18(66)، 55-75. https://doi.org/10.22054/jep.2023.69066.3675
کبیری، علی‌اکبر و قاسمی، علی و زارعی زوارکی، اسماعیل و ریوندی، ریحانه. (1399). تأثیر اجرای برنامه «فلسفه برای کودکان» به کمک فناوری بر خوش‌بینی تحصیلی و انگیزش پیشرفت در دانش‌آموزان پسر دوره دوم ابتدایی شهر همدان. دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 8(15)، 205-224. https://doi.org/10.22084/j.psychogy.2020.18708.1935
گل صنم لو، محمد و نعیمی، محمد و خورسندی طاسکوه، علی و شریعتی، سید صدرالدین. (1400). طراحی الگوی معلم خوب با تکیه بر سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش. مطالعات راهبردی بسیج، 24(90)، 179-222. https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.1735501.1400.24.90.6.6
معصومی خلجی، رضاعلی. (1397). مقایسه اثربخشی روش یادگیری مشارکتی از نوع جیگ ساو با روش سخنرانی بر انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه ششم شاهین‌شهر در درس علوم. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی. دانشگاه پیام نور مرکز نطنز.
موسوی، جمیله. (1398). بررسی اثربخشی قصه‌گویی بر سازگاری اجتماعی و پرخاشگری کودکان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی عمومی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت.
نادمی، مهدیه سادات و محمدی آریا، علیرضا و خوئینی، فاطمه. (1400). سنجش رابطه حمایت عاطفی معلم و حمایت هیجانی دانش‌آموز با انگیزش درونی، بیرونی و بی انگیزشی تحصیلی با میانجی‌گری هیجانات تحصیلی. نشریه روان پرستاری.9(6)، 25-37. http://ijpn.ir/article-1-1924-fa.html
ناصر، روزگار. (1400). قصه‌گویی دیجیتال و تأثیر آن بر انگیزش پیشرفت تحصیلی، یادگیری و یادداری دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی در درس مهارت آموزش. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علوم تربیتی، تکنولوژی آموزشی. دانشگاه پیام نور استان کرمانشاه، مرکز پیام نور روانسر.
نظری، مریم و منظری توکلی، حمداله و سلطانی، امان اله و رضوی نعمت الهی، ویداسادات. (1400). رابطه ساختاری عملکرد تحصیلی و انگیزش تحصیلی با یادگیری خودراهبر (به‌منظور ارائه مدل مناسب). نشریه: مطالعات روان‌شناسی تربیتی.18(44)، 123-134. https://doi.org/10.22111/jeps.2021.5999
Alizadeh, F., Mirsafi, H., Alsadat, M., & Shirazi, M. R. (2023). Opening the boundaries of The concept of The education: in an attempt to provide an innovative explanation of Quranic education. Research in Islamic Education Issues, 31(60), 237-258.  https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.22516972.1402.31.3.8.8. [In Persian].
Bahmani, K., & Allami, Z. (2022). Investigating the Instances and Levels of Narration in Long Folk Tales with an Emphasis on Abu Muslimnameh. Literary Text Research, 26(92), 169-194.‏ https://doi.org/10.22054/ltr.2020.47534.2851. [In Persian].
Borhani, N., & Tahmasebi, F. (2022). Code Analysis of the Short Story “Merry Go Round” by Sepideh Shamloo. Literary Text Research, 26(93), 179-207. ‏ https://doi.org/10.22054/ltr.2020.47154.2832. [In Persian].
Cekaite, A., & Björk-Willén, P. (2018). Enchantment in storytelling: Co-operation and participation in children's aesthetic experience. Linguistics and Education, 48, 52-60.‏ https://doi.org/10.1016/j.linged.2018.08.005
Clark, M. H., & Schroth, C. A. (2010). Examining relationships between academic motivation and personality among college students. Learning and individual differences, 20(1), 19-24. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2009.10.002
Garcia, T., & Pintrich, P. R. (2023). Regulating motivation and cognition in the classroom: The role of self-schemas and self-regulatory strategies. In Self-regulation of learning and performance (pp. 127-153). Routledge.‏ https://doi.org/10.4324/9780203763353.
Hava, K. (2021). Exploring the role of digital storytelling in student motivation and satisfaction in EFL education. Computer Assisted Language Learning, 34(7), 958-978. https://doi.org/10.1080/09588221.2019.1650071
Kafashi, A., & Nozhat, B. (2024). Imagery Techniques in the Prose of Mystical Preaching in the 5th Century. Literary Text Research28(99), 117-150.‏
 https://doi.org/10.22054/ltr.2023.70920.3655. [In Persian].
Lotfi Jalal Abadi, M., Farhadi, A., Ravaei, S., & Gholami, M. (2020). Designing a Skill-oriented Model for Occupational Students: Using the Grounded Theory. Karafan Quarterly Scientific Journal16(2), 71-100.‏ https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.23829796.1398.16.46.4.9[In Persian].
Moulaei, J., Hashemifar, H., & RaoufHashemi, F. (2022). Investigating the effect of cultural capital on body management (Case study: female student teachers of Farhangian City of Hamedan). Strategic Studies on Youth and Sports, 21(55), 77-96.‏ https://doi.org/10.22034/ssys.2022.1422.1983. [In Persian]
Parsazadeh, N., Cheng, P. Y., Wu, T. T., & Huang, Y. M. (2021). Integrating computational thinking concept into digital storytelling to improve learners’ motivation and performance. Journal of Educational Computing Research, 59(3), 470-495.‏ https://doi.org/10.1177/0735633120967315. [In Persian].
Qureshi, M. A., Khaskheli, A., Qureshi, J. A., Raza, S. A., & Yousufi, S. Q. (2023). Factors affecting students’ learning performance through collaborative learning and engagement. Interactive Learning Environments, 31(4), 2371-2391.‏ https://doi.org/10.1080/10494820.2021.1884886. [In Persian].
Rahimi, M., & Farhadi, S. (2018). The mediating role of academic motivation in the relationship between academic identity and emotional well-being dimensions. Studies in Learning & Instruction, 9(2).‏ https://doi.org/10.22034/jmep.2021.295757.1062. [In Persian].
Ryan, A. M. & Pintrich, P. R. (2019). Should I ask for help? The role of motivation and attitudes in adolescents ' help- seeking in math class, Journal of Educational Psychology, 89, 2, 329-341. http://dx.doi.org/10.1037//0022-0663.89.2.329
Schofer, E., Ramirez, F. O., & Meyer, J. W. (2021). The societal consequences of higher education. Sociology of Education, 94(1), 1-19.‏ https://doi.org/10.1177/0038040720942912
Shemy, N. S. (2021). The impact of digital storytelling on motivation and achievement in teaching scientific concepts for pre-school students. European Journal of Education Studies, 7(12).‏ http://dx.doi.org/10.46827/ejes.v7i12.3627
Waddington, J. (2020). Motivating self and others through a whole-school storytelling project: authentic language & literacy development. EuroAmerican Journal of Applied Linguistics and Languages, 7(1), 124-144. https://doi.org/10.21283/2376905X.11.188