جلیل یونسی
چکیده
ارزیابی اثربخشی مداخلات رفتاری در موقعیت‌های مختلف آموزشی و درمانی در طرح‌های آزمایشی نیازمند شناسایی ساختار داده‌های جمع‌آوری‌شده و روش‌های مناسب تجزیه‌وتحلیل داده‌ها است. محققان برای تحلیل داده‌های حاصل از طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل در نمونه‌های زوجی به‌منظور مقابله با مفروضه کلیدی استقلال مشاهدات، واحد تحلیل ...
بیشتر
ارزیابی اثربخشی مداخلات رفتاری در موقعیت‌های مختلف آموزشی و درمانی در طرح‌های آزمایشی نیازمند شناسایی ساختار داده‌های جمع‌آوری‌شده و روش‌های مناسب تجزیه‌وتحلیل داده‌ها است. محققان برای تحلیل داده‌های حاصل از طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل در نمونه‌های زوجی به‌منظور مقابله با مفروضه کلیدی استقلال مشاهدات، واحد تحلیل را به‌جای زوج، فرد در نظر می‌گیرند. در این شرایط، یا هرکدام از افراد زوج (زن یا شوهر) را به‌عنوان گروه‌های جداگانه تحلیل می‌کنند یا داده‌های هر دو نفر را (با جمع‌کردن یا محاسبۀ میانگین) ترکیب می‌کنند و به یک نمرۀ زوج واحد می‌رسند. ولی مشکل آن است که با این روش نمی‌توان واریانس یا تفاوت‌های مشترک درون و بین زوج را تحلیل کرد. با توجه به اینکه محققان برای تحلیل داده‌های طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل در نمونه‌های زوجی عمدتاً از تحلیل کوواریانس استفاده می‌کنند در این مقاله با یک مثال تحقیقی از داده‌های جمع‌آوری‌شده از یک طرح آزمایشی پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل، کاربرد و دقت نتایج تحلیل کوواریانس و رویکرد مدل وابستگی متقابل بازیگر- شریک (APIM) مقایسه شده است. درواقع این پژوهش از نوع تحلیل ثانویه داده‌ها است. نتایج نشان داد که مدل APIM شامل اطلاعات اضافهتری نسبت به تحلیل کوواریانس است؛ مدل APIM این امکان را ایجاد می‌کند که بتواند اثرات بازیگر و شریک را برآورد کرده و در تفسیر و نتیجهگیری مدنظر قرار دهد. زمانی بین نتایج این دو روش تناقض مشاهده میشود که سطح معناداری رد یا قبول فرضیه به سطح بحرانی 05/0 نزدیک است و در این موارد باید برای تفسیر و نتیجهگیری نهایی بسیار محتاطانه عمل کرد. در مواردی که سطح معناداری با 05/0 فاصله زیادی دارد، مشکلی ایجاد نشده و نتایج دو رویکرد همسو هستند. تغییر در تمرکز بر واحد تجزیه‌وتحلیل، به محققان امکان مطالعۀ فرآیندهای غالباً پیچیده و فرایندهای زیربنایی تعاملات اجتماعی را با روایی بسیار بیشتری فراهم می‌کند.
محبوبه سلیمانپور؛ سید محمد حسین رضوی؛ سید عماد حسینی؛ ابراهیم علیدوست قهفرخی؛ سعید امیرنژاد
چکیده
هدف از این پژوهش پیوند بازی، آموزش‌وپرورش در مهدهای کودک: طراحی الگو ایجاد مهدهای ورزشی بر اساس نظریه داده بنیاد. روش تحقیق تحلیلی بوده که بدین منظور از روششناسی کیفی استفاده شد. استراتژی تحقیق، استفاده از نظریه برخاسته از داده‌ها بود. مشارکتکنندگان در تحقیق 15 نفر شامل حوزه مدیریت ورزشی، مسئولین و دبیران مهدهای ورزشی بودند ...
بیشتر
هدف از این پژوهش پیوند بازی، آموزش‌وپرورش در مهدهای کودک: طراحی الگو ایجاد مهدهای ورزشی بر اساس نظریه داده بنیاد. روش تحقیق تحلیلی بوده که بدین منظور از روششناسی کیفی استفاده شد. استراتژی تحقیق، استفاده از نظریه برخاسته از داده‌ها بود. مشارکتکنندگان در تحقیق 15 نفر شامل حوزه مدیریت ورزشی، مسئولین و دبیران مهدهای ورزشی بودند و استراتژی نمونهگیری در بخش کیفی هدفمند و با حداکثر تنوع یا ناهمگونی بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل محتوای مصاحبهها و کدگذاری استفاده شد. ابزار تحقیق مصاحبه باز بود و نتایج بر مبنای سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد عوامل سیاسی، عوامل اقتصادی، عوامل بین‌المللی، عوامل محیطی، عوامل بازاریابی، عوامل درون‌سازمانی، بعد آموزش، عوامل شخصی مدیریت، خلاقیت و نوآوری، امکانات و تسهیلات، تغییر فن‌‌آوری، نیروی کار عوامل علّی بودند. عوامل زمینهای شامل عوامل انسان‌محور، پشتیبانی، عوامل مدیریتی کلان، سیاستهای حمایتی و مالی، ارتباطات، درآمد، عوامل قانونی بود. همچنین عوامل مداخلهگر مشکلات اقتصادی، مشکلات سیاسی، مسائل فرهنگی-اجتماعی، ضعف مدیریتی (سازمانی)، ضعف ساختار اطلاعاتی، ضعف نگرش، مشکلات حرفه‌ای، مسائل و معضلات ساختاری، ضعف علمی بود. راهبردهای حمایتی، راهبردهای مدیریتی، راهبردهای ساختاری، راهبردهای حرفه‌ای مدل مدیریت ایجاد و راه‌اندازی مهدهای ورزشی را تشکیل دادند. پیامدهای اجتماعی، پیامدهای حرفه‌ای، پیامدهای روحی و روانی، پیامدهای اقتصادی، پیامدهای ورزشی، اشتغال‌زایی پیامدهای حاصل از پژوهش حاضر را تشکیل دادند. درنهایت عوامل مدیریتی، عوامل ساختاری، عوامل اقتصادی پدیدههای محوری را تشکیل دادند.
روانشناسی یادگیری
عنایت اله زمان پور
چکیده
پس از پاندمی (دنیاگیری) کووید-۱۹ کلاس‌های دانشگاه‌ها مدتی تعطیل شد ولی بلافاصله با تصمیم فوری مسئولین دانشگاه‌ها اراده بر این شده که کلاس‌ها به‌صورت مجازی و الکترونیکی برگزار شود؛ این خواست به‌نوعی بر دانشجویان تحمیل شد بدون آنکه بررسی شود که آیا دانشجویان با این شیوه همراهی لازم را دارند یا نه. هدف پژوهش حاضر تعیین میزان آمادگی ...
بیشتر
پس از پاندمی (دنیاگیری) کووید-۱۹ کلاس‌های دانشگاه‌ها مدتی تعطیل شد ولی بلافاصله با تصمیم فوری مسئولین دانشگاه‌ها اراده بر این شده که کلاس‌ها به‌صورت مجازی و الکترونیکی برگزار شود؛ این خواست به‌نوعی بر دانشجویان تحمیل شد بدون آنکه بررسی شود که آیا دانشجویان با این شیوه همراهی لازم را دارند یا نه. هدف پژوهش حاضر تعیین میزان آمادگی دانشجویان برای یادگیری در بستر الکترونیکی و تأثیر این عوامل بر پیشرفت تحصیلی است. در پژوهش حاضر عوامل متعددی به‌منظور تبیین پیشرفت تحصیلی دانشجویان در آینده مطالعه شده است که برخی از آن‌ها به ویژگی‌های شخصیتی فرد یادگیرنده (دانشجو) برمی‌گردد ازجمله عامل وظیفهشناسی، خودتنظیمی، تاب‌آوری تحصیلی و نیز برخی به نگرش ایشان برمی‌گردد ازجمله نگرش به فناوری‌های دیجیتال و نگرش به سامانه یادگیری الکترونیکی. پس از الکترونیکی کردن ابزار پژوهش به‌صورت الکترونیکی، در اختیار دانشجویان درس آمار استنباطی دوره کارشناسی پس از پایان تدریس قرار گرفت. در راستای تحلیل روابط چندگانه بین متغیرها از مدل معادلات ساختاری با استفاده از روش کمترین مربعات جزئی بهره برده شده است و از مهم‌ترین نتایج می‌توان به عدم معناداری تأثیر وجدانی و معناداری مستقیم تاب‌آوری و خودتنظیمی بر پیشرفت تحصیلی دانشگاهی اشاره کرد. به دنبال نتایج این پژوهش پیشنهاد‌هایی برای فراگیران الکترونیکی دانشگاه‌ها و مسئولین ارائه شده است.
مهتاب چنگایی؛ حسین سلیمی بجستانی؛ کیومرث فرح‌بخش؛ آسیه شریعتمدار؛ نور علی فرخی
چکیده
استفاده از روشها و تکنیکهای مختلف در جهت رسیدن به بهترین نتایج و ایجاد همافزایی بین آن‌ها می‌تواند در بسیاری از مسائل راهگشا و کمک‌کننده باشد. دادهکاوی آموزشی یکی از حوزههای نسبتاً جدیدی است که می‌توان به کمک آن در حل مسائل آموزشی و به‌ویژه مسائل حوزه سنجش و اندازهگیری اقدام کرد؛ اما قبل از استفاده از این ...
بیشتر
استفاده از روشها و تکنیکهای مختلف در جهت رسیدن به بهترین نتایج و ایجاد همافزایی بین آن‌ها می‌تواند در بسیاری از مسائل راهگشا و کمک‌کننده باشد. دادهکاوی آموزشی یکی از حوزههای نسبتاً جدیدی است که می‌توان به کمک آن در حل مسائل آموزشی و به‌ویژه مسائل حوزه سنجش و اندازهگیری اقدام کرد؛ اما قبل از استفاده از این روشها باید تا حد امکان با آن آشنا شده و مشکلات و معایب و مزایای آن موردبررسی قرار گیرد. در این پژوهش نیز هدف بررسی تکنیک طبقهبندی ماتریسها نامنفی و چگونگی تعیین تعداد خوشهها قبل از اجرای مدل است. روش اجرای پژوهش از نوع توصیفی و جامعه موردمطالعه تمامی حاضرین جلسه کنکور رشته علوم ریاضی و فنی در سال 1398 بود که از این تعداد 5000 نفر به‌صورت تصادفی توسط سازمان سنجش و آموزش کشور انتخاب و در اختیار پژوهشگر قرار گرفت. ابزار پژوهش سؤالات حسابان و هندسه کنکور بود. نتایج این تحلیل نشان داد که در برآورد تعداد خوشههای سؤالات حسابان اختلاف وجود دارد ولی در مورد سؤالات هندسه نتایج تمامی روشها یکسان بود. با توجه به اختلاف مشاهدهشده پیشنهاد میشود که در پژوهش‌های آتی با کمک شبیهسازی داده به بررسی دقیق-تر این مسئله پرداخته شود.
روانشناسی یادگیری
نسترن سادات نقیب الساداتی؛ جواد مصرآبادی؛ ابوالفضل فرید
چکیده
در طول سه دهه اخیر پژوهشگران زیادی به بررسی تفاوت‌های جنسیتی در هیجان‌های تحصیلی پرداخته-اند ولی نتایج بسیاری از آن‌ها باهم متناقض بوده است؛ بنابراین انجام یک فراتحلیل جهت دستیابی به یک نتیجه جامع در این زمینه ضروری به نظر میرسید. در این راستا هدف پژوهش حاضر ترکیب نتایج حاصل از پژوهش‌های موجود در زمینه تفاوت‌های جنسیتی در ...
بیشتر
در طول سه دهه اخیر پژوهشگران زیادی به بررسی تفاوت‌های جنسیتی در هیجان‌های تحصیلی پرداخته-اند ولی نتایج بسیاری از آن‌ها باهم متناقض بوده است؛ بنابراین انجام یک فراتحلیل جهت دستیابی به یک نتیجه جامع در این زمینه ضروری به نظر میرسید. در این راستا هدف پژوهش حاضر ترکیب نتایج حاصل از پژوهش‌های موجود در زمینه تفاوت‌های جنسیتی در هیجان‌های تحصیلی است. روش مورداستفاده این پژوهش فراتحلیل است. جامعه آماری کلیه پژوهش‌های منتشرشده در کشور بین سال-های 1370 تا 1400 بود. بعد از بررسی پژوهش‌های اولیه بر اساس ملاکهای ورود و خروج، 146 اندازه اثر از 80 پژوهش منتخب وارد فرآیند تحلیل شدند. به‌منظور گردآوری اطلاعات از چکلیست مصرآبادی (1395) و به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از اندازه اثر ترکیبی با دو مدل اثرات ثابت و تصادفی، نمودار قیفی، تحلیل حساسیت، فرارگرسیون استفاده شد. در این پژوهش از بین انواع شاخص-های d از شاخص g هجز استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت بهدستآمده در شاخص هیجان‌های تحصیلی کل و انواع هیجانها، با توجه به تفسیر معیار d کوهن پایینتر از سطح کوچک است. با توجه به ناهمگنی اندازههای اثر، به تحلیل زیر مؤلفه‌ها پرداخته شد. مبتنی بر اندازههای اثر بهدستآمده بین دختران و پسران در شاخص هیجان‌های تحصیلی کل و انواع هیجانها تفاوتی وجود ندارد.
روانشناسی یادگیری
سیف اله آقاجانی؛ ساناز عینی؛ ژیلا نیازی
چکیده
هدف از پژوهش حاضر مدل‌یابی علی اضطراب مدرسه بر اساس عوامل تنش‌زای آموزشی و شایستگی آموزشی با میانجی‌گری دشواری در تنظیم هیجان در دانش‌آموزان بود. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان منطقه 1 شهرستان اردبیل در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. 240 نفر از دانش آموزان به روش نمونهگیری خوشه‌ای در ...
بیشتر
هدف از پژوهش حاضر مدل‌یابی علی اضطراب مدرسه بر اساس عوامل تنش‌زای آموزشی و شایستگی آموزشی با میانجی‌گری دشواری در تنظیم هیجان در دانش‌آموزان بود. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان منطقه 1 شهرستان اردبیل در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. 240 نفر از دانش آموزان به روش نمونهگیری خوشه‌ای در پژوهش شرکت کردند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های اضطراب مدرسه Phillips (1978)، پرسشنامه عوامل تنش‌زای آموزش معصومی و دشتی (1396)، شایستگی آموزشی Diperna and Elliott (1999) و دشواری تنظیم هیجان Gratz and Romer (2004) استفاده شد. داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان دادند که متغیر عوامل تنش‌زای آموزشی بر اضطراب مدرسه و دشواری در تنظیم هیجان اثر مستقیم مثبت و معنادار دارد. همچنین اثر مستقیم متغیر شایستگی آموزشی بر اضطراب مدرسه و دشواری در تنظیم هیجان منفی معنادار است (01/0>p). نتایج مربوط به شاخصهای برازش مدل نیز نشان داد که دشواری در تنظیم هیجان می‌تواند میانجی روابط بین عوامل تنش‌زای آموزشی و شایستگی آموزشی با اضطراب مدرسه باشد. بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت با توجه به اضطراب و توانایی ضعیف برای مقابله با چالش‌ها در مدرسه، دانش‌آموزان در معرض خطر هستند و این یافته می‌تواند به‌عنوان پشتوانه پژوهشی برای مشکلات روان‌شناختی در نوجوانان و دانش‌آموزان به کار رود.
لیلا زمانی کوخالو؛ مژگان سپاه منصور؛ خدیجه ابوالمعالی الحسینی
چکیده
این پژوهش با هدف، تعیین اثربخشی آموزش صلح، بر روابط بین فردی و انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان، به روش نیمهتجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با در نظر گرفتن گروه کنترل و پیگیری یکماهه انجام شد. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش‌آموزان دختر دوره اول متوسطه منطقه 19، آموزش‌وپرورش شهر تهران، در سال تحصیلی 99-98، به تعداد بالغ‌بر ...
بیشتر
این پژوهش با هدف، تعیین اثربخشی آموزش صلح، بر روابط بین فردی و انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان، به روش نیمهتجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با در نظر گرفتن گروه کنترل و پیگیری یکماهه انجام شد. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش‌آموزان دختر دوره اول متوسطه منطقه 19، آموزش‌وپرورش شهر تهران، در سال تحصیلی 99-98، به تعداد بالغ‌بر 5901 نفر بود. حجم نمونه آماری پژوهش، 40 نفر دانشآموز دوره اول متوسطه بود که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدهاند. ابزار گردآوری داده‌ها، بخش ارزیابی روابط بین فردی و انگیزه تحصیلی از پرسشنامه شایستگی تحصیلی (ACES)، الیوت ودیپرنا (1999) بود. پس از اجرای پیش‌آزمون، گروه آزمایش طی 8 جلسه 90 دقیقهای به‌صورت پیدرپی، بر اساس پروتکل آموزش صلح محقق ساخته، تحت آموزش صلح قرارگرفته و گروه کنترل، هیچگونه آموزشی در این زمینه دریافت نکردند. در انتها، هردو گروه در معرض آزمون ارزیابی روابط بین فردی و انگیزه تحصیلی قرار گرفتند (پس‌آزمون). پس از گذشت یک ماه مجدداً هر دو گروه در معرض همان آزمون قرار گرفتند (پیگیری). داده‌ها به روش تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شد. تحلیل واریانس نشان داد که آموزش صلح 57 درصد تغییرات واریانس نمرات مهارتهای بین فردی و 1/46 درصد تغییرات واریانس نمرات انگیزه تحصیلی را تبیین می‌کند؛ بنابراین می‌توان گفت آموزش صلح در افزایش مهارتهای بین فردی و انگیزه تحصیلی دانش‌آموزان مؤثر بوده است؛ و این تأثیر پس از مرحله پیگیری پایدار مانده است (01/0 p<). نتایج این پژوهش حاکی از ضرورت یادگیری چگونه باهم زیستن است. آموزش صلح با تأثیرگذاری مثبت بر روابط بین فردی و انگیزه تحصیلی دانش-آموزان، موجب بهبود روابط بین فردی دانش‌آموزان در مدرسه و افزایش انگیزه به تحصیل در آنان میگردد.
سیده خدیجه مرادیان گیزه رود؛ عزت اله قدم پور؛ مسعود صادقی؛ محمد عباسی؛ فیروزه غضنفری
چکیده
در دهۀ اخیر با توجه به سهم مؤثر طرد همسالان در مشکلات روان‌شناختی کودکان که گاهی به آینده نیز تعمیم پیدا می‌کرد، این سازه در ادبیات پژوهشی به شکلی بسیار جدی‌تر پا به عرصۀ وجود گذاشته است. هدف اصلی پژوهش حاضر تدوین مدل ساختاری طرد همسالان بر پایۀ یک طرح پژوهشی آمیخته (کمّی - کیفی) بود. در قسمت کیفی با تکیه‌بر نظرات متخصصین تعلیم و تربیت ...
بیشتر
در دهۀ اخیر با توجه به سهم مؤثر طرد همسالان در مشکلات روان‌شناختی کودکان که گاهی به آینده نیز تعمیم پیدا می‌کرد، این سازه در ادبیات پژوهشی به شکلی بسیار جدی‌تر پا به عرصۀ وجود گذاشته است. هدف اصلی پژوهش حاضر تدوین مدل ساختاری طرد همسالان بر پایۀ یک طرح پژوهشی آمیخته (کمّی - کیفی) بود. در قسمت کیفی با تکیه‌بر نظرات متخصصین تعلیم و تربیت و آموزگاران پایۀ ششم و نیز پیشینۀ پژوهشی مدل ساختاری عوامل مؤثر بر طرد همسالان با تکیه‌بر روش مثلث سازی طراحی گردید. بدین‌صورت که در آن متغیرهای مکنون ضعف‌های خانوادگی، ضعف در درک دیگران و ضعف در زبان و تعامل به‌صورت غیرمستقیم و سازه‌های مشکلات روان‌شناختی، ضعف‌های تحصیلی و عدم جذابیت ظاهری به‌صورت مستقیم بر طرد همسالان تأثیر می‌گذاشتند. در قسمت کمّی، جامعۀ مدنظر شامل کلیۀ دانش‌آموزان دبستانی شهر کرمانشاه در سال 97- 1396 بود که تعداد 311 نفر از ایشان به‌عنوان نمونه و به‌صورت خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و به ابزاری محقق ساخته پاسخ دادند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شد. بعد از تأیید روایی و پایائی مدل مفهومی، نتایج برازش مدل نشان‌دهندۀ تأیید آن بود. درمجموع می‌توان گفت که نتایج پژوهش حاضر می‌تواند الهام‌بخش اولیا، آموزگاران و سیاست‌گذاران آموزشی باشد و آن‌ها را در فرایند پیگیری و یا درمان کمک شایانی بنماید.
