روانشناسی یادگیری
شهرام واحدی؛ رقیه ملک زاده؛ موسی پیری
چکیده
یکی از راهبردهای یاددهی- یادگیری که بر جنبه‌های شناختی و غیر شناختی فراگیران تأثیر مثبت داشته و یادگیری معنی‌دار را تسهیل می‌کند، نقشه مفهومی است. این پژوهش به‌منظور تعیین تأثیر آموزش ریاضی به روش نقشه مفهومی بر عملکرد حل مسئله و خودپنداری ریاضی دانشآموزان پسر پنجم ابتدایی انجام گرفت. برای ارزیابی اثربخشی این راهبرد از طرح نیمه ...
بیشتر
یکی از راهبردهای یاددهی- یادگیری که بر جنبه‌های شناختی و غیر شناختی فراگیران تأثیر مثبت داشته و یادگیری معنی‌دار را تسهیل می‌کند، نقشه مفهومی است. این پژوهش به‌منظور تعیین تأثیر آموزش ریاضی به روش نقشه مفهومی بر عملکرد حل مسئله و خودپنداری ریاضی دانشآموزان پسر پنجم ابتدایی انجام گرفت. برای ارزیابی اثربخشی این راهبرد از طرح نیمه آزمایشی پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. دو کلاس به حجم 15 نفر از دو مدرسه ابتدایی برای گروههای آزمایش و کنترل به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب گردید. در گروه آزمایش، به روش نقشه مفهومی و در گروه کنترل به روشهای مرسوم به دانشآموزان مطالب درسی ارائه شد. آزمون حل مسئله ریاضی و پرسشنامه خود پنداره ریاضی در دو مرحلۀ پیش‌آزمون و پس‌آزمون اجرا گردید. دادههای پژوهش با بهرهگیری از آزمون‌های آماری تحلیل کوواریانس و t مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافتههای پژوهش نشان داد که گروه آزمایش در حل مسئله ریاضی نسبت به گروه کنترل عملکرد بالاتری داشتند. همچنین یافتهها بیانگر این است که نقشه مفهومی، خود پنداره ریاضی دانشآموزان گروه آزمایش را ارتقا بخشیده است.
منصوره کلهر؛ گلنار مهران
چکیده
پرورش تفکر و استدلال یکی از هدف‌های تعلیم و تربیت است. دستیابی به این هدف مستلزم فراهم کردن شرایط و به‌کارگیری راهبردها و روشهای آموزشی مؤثر بر تفکر انتقادی است. این پژوهش تأثیر ساخت گروهی نقشه مفهومی بر مهارت‌های تفکر انتقادی دانش آموزان را بررسی می‌کند. به این منظور از یک طرح نیمه آزمایشی پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده ...
بیشتر
پرورش تفکر و استدلال یکی از هدف‌های تعلیم و تربیت است. دستیابی به این هدف مستلزم فراهم کردن شرایط و به‌کارگیری راهبردها و روشهای آموزشی مؤثر بر تفکر انتقادی است. این پژوهش تأثیر ساخت گروهی نقشه مفهومی بر مهارت‌های تفکر انتقادی دانش آموزان را بررسی می‌کند. به این منظور از یک طرح نیمه آزمایشی پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده شد. 50 دانشآموز دختر پایه سوم دبیرستان شهر کرج به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش با استفاده از استراتژی نقشه مفهومی آموزش دیدند و به ترسیم نقشه مفهومی متون کتاب زبان انگلیسی 3 پرداختند و گروه کنترل به شیوه مرسوم خواندن متن و ترجمه آن آموزش دیدند. ابزار اندازه‌گیری آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا فرم (ب) بود که مهارت‌های تفکر انتقادی دانش آموزان را قبل و بعد از مداخله مورد سنجش قرارداد. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس (ANCOVA) تحلیل شدند. یافتهها تفاوت معناداری بین نمرات تفکر انتقادی دانش آموزان گروه آزمایش و کنترل را نشان داد که بیانگر تأثیر مثبت استراتژی آموزشی نقشه مفهومی بر توسعه مهارت‌های تفکر انتقادی دانش آموزان است.
تقی زوار؛ جواد مصرآبادی؛ لیلا امیریان
چکیده
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی ترسیم نقشههای مفهومی گروهی بر شاخصهای شناختی – عاطفی درس شیمی بود. نمونه پژوهش را 147 نفر از دانشآموزان دختر پایه اول متوسطه و محتوای آموزشی مورد نظر کتاب شیمی تشکیل میداد و طرح پژوهشی بر اساس یک طرح نیمه آزمایشی با پس‌آزمون و گروههای مقایسه طراحی شد. آزمودنیها به روش نمونهگیری خوشهای ...
بیشتر
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی ترسیم نقشههای مفهومی گروهی بر شاخصهای شناختی – عاطفی درس شیمی بود. نمونه پژوهش را 147 نفر از دانشآموزان دختر پایه اول متوسطه و محتوای آموزشی مورد نظر کتاب شیمی تشکیل میداد و طرح پژوهشی بر اساس یک طرح نیمه آزمایشی با پس‌آزمون و گروههای مقایسه طراحی شد. آزمودنیها به روش نمونهگیری خوشهای تک‌مرحله‌ای انتخاب و به‌گونه‌ای تصادفی به گروههای آزمایش (60 نفر) و کنترل (87 نفر) تخصیص داده شدند. در گروههای آزمایشی، نقشههای مفهومی گروهی پس از تدریس معلم، توسط آزمودنیها ترسیم شد و در گروه کنترل نیز آزمودنیها به شیوهی مرسوم به یادگیری متنهای درسی مشابه پرداختند. شاخصهای شناختی پژوهش بر اساس یک آزمون محققساخته و شاخصهای عاطفی به‌وسیله پرسشنامه خوداثرمندی (موریس، 2001) مورد ارزیابی قرار گرفت. یافتههای پژوهش نشان داد ساخت نقشههای مفهومی گروهی تأثیر مثبتی بر شاخصهای شناختی فراگیران در درس شیمی داشته است. بخش دیگری از یافتهها نشان داد که ساخت نقشههای مفهومی گروهی تنها توانسته است بر خوداثرمندی تحصیلی به‌عنوان یکی از مؤلفههای شاخص عاطفی پژوهش، اثر معنادار داشته باشد و در دیگر مؤلفههای خوداثرمندی (اجتماعی و هیجانی) تأثیر معنادار مشاهده نشد.
جواد مصرآبادی؛ اکبر علیلو
چکیده
نقشه مفهومی یکی از راهبردهای یاددهی- یادگیری است که می‌تواند یادگیری معنادار را در دانش آموزان تسهیل کند و روابط بین مطالب درسی را به‌صورت سلسله مراتبی نمایش دهد. مقاله حاضر بر اساس یافتههای پژوهشی تدوین شده است که در آن میزان اثربخشی استفاده از نقشه مفهومی در یادداری و درک و کاربست مفاهیم علوم تجربی ارزیابی شد. برای این منظور ...
بیشتر
نقشه مفهومی یکی از راهبردهای یاددهی- یادگیری است که می‌تواند یادگیری معنادار را در دانش آموزان تسهیل کند و روابط بین مطالب درسی را به‌صورت سلسله مراتبی نمایش دهد. مقاله حاضر بر اساس یافتههای پژوهشی تدوین شده است که در آن میزان اثربخشی استفاده از نقشه مفهومی در یادداری و درک و کاربست مفاهیم علوم تجربی ارزیابی شد. برای این منظور از یک طرح نیمه آزمایشی با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری دانش آموزان پسر ششم ابتدایی شهر خوی در سال تحصیلی 93-92 بود. 4 کلاس درسی به روش نمونهگیری هدفمند (2 کلاس آزمایش و 2 کلاس کنترل) انتخاب شدند که در گروههای کنترل با روشهای مرسوم و در گروههای آزمایش با نقشههای مفهومی، مطالب درسی ارائه شد. برای اندازه‌گیری تأثیر استفاده از نقشههای مفهومی بر پیشرفت تحصیلی از آزمون‌های پیشرفت تحصیلی با شاخصهای مقبول روایی و پایایی استفاده شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) و تحلیل واریانس تک متغیره(ANOVA) استفاده شد. یافتههای این پژوهش نشان میدهند که ارائه آموزش مبتنی بر نقشه مفهومی در مقایسه با روشهای مرسوم بر نمره‌های دانش آموزان در درک و کاربست تأثیر مثبتی داشت، ولی در سطح یادداری مؤثر واقع نشد. در کل استفاده از نقشه مفهومی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در درس علوم تجربی نتیجه مثبت داشت.
سید داود حسینی‌نسب؛ محمد باردل؛ نسرین حسین‌پور
دوره 11، شماره 38 ، دی 1394، ، صفحه 1-22
چکیده
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی ارائه شبکه ای و نرم افزار MindMapper با ارائه خطی و نرم افزار PowerPoint بر پیشرفت تحصیلی علوم تجربی و شاخص های شناختی فراگیران اجرا شد. یادداری، درک و کاربست مطالب آموخته شده به عنوان شاخص های شناختی در نظر گرفته شدند. طرح پژوهشی مورد استفاده در این تحقیق یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و با گروه های ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی ارائه شبکه ای و نرم افزار MindMapper با ارائه خطی و نرم افزار PowerPoint بر پیشرفت تحصیلی علوم تجربی و شاخص های شناختی فراگیران اجرا شد. یادداری، درک و کاربست مطالب آموخته شده به عنوان شاخص های شناختی در نظر گرفته شدند. طرح پژوهشی مورد استفاده در این تحقیق یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و با گروه های مقایسه بود. آزمودنی های این پژوهش 60 نفر از دانش آموزان ششم مدارس ابتدایی پسرانه خوی بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای سنجش بازده های شناختی فراگیران از یک آزمون پیشرفت تحصیلی علوم تجربی ششم استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس داده ها نشان داد که استفاده از نرم افزار MindMapper به عنوان نماینده ارائه شبکه ای اطلاعات در مقایسه با نرم افزار PowerPoint به عنوان نماینده شیوه خطی ارائه اطلاعات تأثیر برتر معناداری بر پیشرفت تحصیلی علوم تجربی (شاخص های درک و کاربست) دارد.
