نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه ارمیه
2 عضو هیات علمی دانشگاه محقق اردبیلی
3 کارشناس ارشد روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر کفایت اجتماعی و تنظیم هیجانی دانش آموزان زورگو بود. این پژوهش از نوع آزمایشی و با طرح پیشآزمون، پسآزمون با گروه کنترل وجامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانش آموزان زورگو در سال تحصیلی 94-1393 بودند که به روش نمونه‌گیریخوشه‌ای چند مرحله‌ای از میان جامعه آماری انتخاب شدند. برای جمعآوری دادهها از مقیاس تجدیدنظر شده زورگویی اولویوس، پرسشنامه کفایت اجتماعی و نسخه کوتاه پرسشنامه تنظیم هیجان استفاده گردید.گروه آزمایش در 8 جلسه تحت آموزش هوش هیجانی قرار گرفته و در طی این جلسات به گروه کنترل هیچ نوع آموزشی داده نشد.نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد بین دانش آموزان زورگو گروه آزمایش و گروه کنترل در کفایت اجتماعی و تنظیم هیجان تفاوت معناداری وجود دارد. به‌عبارت‌دیگر میانگین مؤلفه‌هایکفایت اجتماعی و تنظیم هیجان گروه آزمایش بعد از آموزش هوش هیجانی متفاوت است. این نتایج حاکی است که آموزش هوش هیجانی میتواندکفایت اجتماعی و تنظیم هیجان دانشآموزان زورگو را تعدیل نماید.
کلیدواژه‌ها
ابوالقاسمی، عباس؛ جمالویی، حسن رضا؛ نریمانی، محمد و زاهد، عادل. (۱۳٩٠). مقایسه شایستگی اجتماعی و مؤلفه‌های آن در دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری و دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی پایین، متوسط و بالا. ناتوانی‌های یادگیری، 1(3)، 55-71.
اسدپور، اسماعیل. (1386). اثربخشی آموزش مؤلفه‌های هوش هیجانی از طرق روش درون گردی، جذب و انطباق بر ارتقاء سلامت روانی دانشجویان. مجموعه مقالات چهارمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان.
بشارت، م؛ نادعلی، ح و عزیزی، ک. (1389). هوش هیجانی و سبک‌های مقابله با استرس، مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 2(1)، 33-47.
بیرامی، منصور. (1385). تأثیرآموزش مهارتهای اجتماعی برکفایت اجتماعی (مدلفلنر) و پیش‌بینی تغییرات پیشرفت تحصیلی بر اساس مؤلفه‌های کفایت اجتماعی، پایان‌نامه دکتری، دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
بیرامی، منصور. (1387). بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر ابراز وجود، خودکارآمدی و سلامت روانی دانش آموزان. فصلنامه‌ی روانشناسی دانشگاه تبریز، 3 (4)، 55-69.
دلاور، علی. (1387). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. ویرایش دوم. تهران: رشد.
رضاپور، میثم؛ سوری، حمید و خداکریم، سهیلا. (1392). به‌منظور روان‌سنجی نسخه فارسی مقیاس‌های ارتکاب زورگویی و قربانی شدن پرسشنامه زورگویی الویوس در مدارس راهنمایی. مجله‌ی ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت‌ها، 1(4)، 221-212.
سروش زاده، سید حسن. (1391). اثربخشی برنامه پیشگیری از زورگویی اولویوس بر مهارتهای اجتماعی و عزت‌نفس دانش آموزان در مدارس ابتدایی شهرستان اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی. دانشگاه محقق اردبیلی.
عیوضی، خدیجه. (1391). اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر مدیریت استرس، مدیریت زمان و خودکارآمدی در دانش آموزان دبیرستان‌های دخترانه شهرستان هیر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی بالینی، دانشگاه محقق اردبیلی.
کاظمی، رضا؛ مؤمنی، سویل و کیامرثی، آذر. (1390). بررسی اثربخشی آموزش مهارتهای زندگی بر کفایت اجتماعی دانش آموزان مبتلا به اختلال ریاضی. فصلنامه‌ی ناتوانایی‌های یادگیری، 1(1)، 108-94.
کیمیایی، سید علی؛ رفتار، محمدرضا و سلطانی فر، عاطفه. (1390). آموزش هوش هیجانی و اثربخشی آن بر کاهش پرخاشگری نوجوانان پرخاشجوی. فصلنامه پژوهش‌های روانشناسی بالینی و مشاوره، 1(1)، 166-153.
نقدی، هادی؛ ادیب راد، نسترن و نورانی پور، رحمت‌الله. (1389). اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر پرخاشگری دانش آموزان پسر سال اول دبیرستان. فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، 14(3)، 211-218.
یوسفی، ف. (1385). بررسی رابطة راهبردهای شناختی تنظیم هیجان با افسردگی و اضطراب در دانش آموزان مراکز راهنمایی استعدادهای درخشان. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، سال ششم، شماره4، 1385. ص 892-871.
Abdolmanafi, S. J., Hamidi, H., & Ebadi, H. (2015). Relationship between Emotional Intelligence and Emotion Regulation of EFL Learners. International Journal of Basic Sciences & Applied Research. Vol., 3 (7), 376-380, 2014.
Atic, G. (2006). The role of locus of control, self-esteem, parenting style, loneliness, and academic achievement in predicting bullying among middle school students (Doctoral dissertation, Middle East Technical University).
Austin, E. J., Farrelly, D., Black, K., & Moore, H. (2007). Emotional Intelligence, Machiavellianism, and Emotional Manipulation. Personality and Individual Differences, 43, 173-179.
Bar-on, R., & Parker, J. D. A. (2000). Hand book of Emotional Intelligence. San Fransisco: Josey Bass.
Between stress and mental health. Personality and individual differences, 32- 197-209.
Bhan, S., & Farooqui, Z. (2013). Social Skills Training of Children with Learning Disability. Disability, CBR & Inclusive Development, 24(2), 54-63.
Boyatzis, R. E., & Elias, M. (2000). Developing emotional intelligence. Sanfrancisco: Jossey-Bass.
Brit, C., Camila, Olivira, T. Marluce, (2013).Bullying and self- esteem in adolescents from public schools. Journal of Pediatria, 86(6): 601-607.
Cheraghi, A., & Piskin, M. (2011). Acomparison of peer bullying among high school students in Iran and Turkey. Procedia social and Behavioral science, (15): 2510-2520.
Ciarrochi, J., Deane, F. P., & Anderson, S. (2002). Emotional intelligence moderates the relationship between stress and mental health. Personality and individual differences, 32(2), 197-209.
Ciarrochi, J., Forgas G. P., & Mayer, J. D. (2001). Emotional intelligence in everyday life. 1st ed. Philadelphia: psychology press; 21-49.
Dokaneheei, F., & Ghaemmaghami, G. (2015). The correlation between the emotional with social competence in female students at high schools of Damavand city. Indian Journal of Fundamental and Applied Life Sciences, 5 (S2), 2055-2060.
Dupper, D. R., & Meyer-Adams, N. (2002). Low-level violence: A neglected aspect of school culture. Journal of Urban Education, 37, 350−364.
Felner, R. D., Lease, A. M., & Philips, R. C. (1990). Social Competence and the Language of Adequacy as a Subject Matter for Psychology: A Quadripartite Travel Framework. In T. P. Gullotta. G. R. Adams, & R Montemayor (Eds), the Development of Social Competence (pp. 254-264). Beverly -Hills: Sage. Learning disabilities: a qualitative analysis of a 20-year longitudinal study. Learn. Disable. Res. Pract, 18, 222–236.
Fernandez-Brrocal, P., & Extremera, N. (2006). Emotional intelligence as predictor of mental, social and physical health in university students, The Spanish journal of psychology. 1, 45-51.
Frederickson, N., Petrides, K. V., & Simmonds, E.(2012). Trait emotional intelligence as a predictor of socioemotional outcomes, Research department of clinical, educational, and health psychology, university college london, uk. Personality and Individual Differences, 52, 323–328.
Garnefski, N., & Kraaij, V. (2006). Cognitive emotion regulation questionnaire – development of a short 18-item version (CERQ-short). Personality and Individual Differences. 41:1045–1053.
Garnefski, N., Kraaij, V., & spinhoven, p. (2001), negative life events Cognitive emotion regulation and emotional problems. Personality and Individual Differences. 1311-1327.
Goleman, D. P. (1995). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ for character, health and lifelong achievement.
Gresham, F. M., & MacMillan, D. L. (2001). Social competence and affective characteristics of students with mild disabilities. Review of Educational Research, 67, 377–415.
Gresham, F. M., Sugai, G., & Horner, R. H. (2001). Interpreting outcomes of social skills training for students with high incidence disabilities. Exceptional Children, 67, 331 344.
Gross, J. J., Sheppes, G., & Urry, H. L. (2011). Emotion generation and emotion regulation: a distinction weshouldmake (carefully). Cogn.Emot. 25, 765–781. doi: 10.1080/02699931.2011.555753
Gutstein, S. E., & Whitney, T. (2002). Asperger syndrome and the development of social competence. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 17(3), 161-171.
Hanish, L. D., Ryan, P., Martin, C. L., & Fabes, R. A. (2005). The social context of young children's peer victimization. Journal of Social Development, 14, 2−19.
Jorfi, H., Jorfi, S., Bin Yaccob, H. F. & Mad Shah, I. (2010). Emotional intelligence: The relationship between self-regard and technology communication effectiveness. World academy of science and engineering, 45, 24-39.
Kartal,H. (2009). The ratio of bullying and victimization among Turkish elementary school student’s and its relationship to gender and grade level. Journal of social sciences, 20(2), 109-119
Kendall, O., & Braswel, L. (1993). Cognitive- Behavior Oral Therapy for Impulsive Children (2 Ed). New York: Guilford Press. Remedial and Special Education, 19, 300–309.
Kochenderfer-Ladd, B., & Pelletier, M.E. (2008). Teachers' views and beliefs about bullying: Influences on classroom management strategies and students' coping with peer victimization. Journal of School Psychology 46, 431–453.
Kruk, E. (1997). Mediation and conflict resolution in social work and the human services: Issues, debates and trends. Mediation and conflict resolution in social work and the human services, 1-18.
Lopes, P. N., Brackett, M. A., Nezlek, J. B., Schütz, A., Sellin, I.& Salovey, P. (2004). Emotional Intelligence and Social Interaction. Journal of Educational psychology, 30 (8), 1018-1034.
Mac Pail, J. (2002). Comparison of emotional intelligence between mis demeanor girls and normal girls. Journal of psychology and mental health. 44. P 92-98.
Marquez, P. G., Martin, R. P. & Brackett, M. A. (2006). Relating emotional intelligence to social competence and academic achievement in high school students. Journal of Educational psychology, 18, 118-123.
Mavroveli, S., Petrides K. V., Rieffe, C. & Bakker, F.(2007). Trait emotional intelligence, psychological well-being and peer-rated social competence in adolescence. The Netherlands British Journal of developmental psychology, 25, 263–275.
Mayer, J. (1997). What is emotional intelligence? From Salovey, P and Sluyter, D. (eds.) Emotional development and emotional intelligence: Educational Implications.
Mertens, N. B. L. (2010). Social Competence in Bullies, Defenders and Neutrals: A Comparison (Bachelor's thesis).
Nansel, T. R., Overpeek, M., Pilla, R. S., Ruam, W.J., Simons-Morton, B., & Scheidt, P. (2001).Bullying behaviors among US youth: Prevalenceand association with psychosocial adjustment.Journal of American Medical Association, 285,2094-2100.
Olweus, D. (1996). The revised Olweus bully/victim questionnaire. University of Bergen, Research Center for Health Promotion.
Olweus, D., & Limber, S. P. (2010). Bullying in school: evaluation and dissemination of the Olweus Bullying Prevention Program. American Journal of Orthopsychiatry, 80(1), 124.
Peña-Sarrionandia, A., Mikolajczak, M., & Gross, J. J. (2015). Integrating emotion regulation and emotional intelligence traditions: a meta-analysis. Frontiers in psychology, 6, 160.
Por, J., Barriball, L., Fitzpatrick, J., & Roberts, J. (2011). Emotional intelligence: Its relationship to stress, coping, well-being and professional performance in nursing students. Nurse education today, 31(8), 855-860.
Poulou, M. S. (2010). The role of Trait Emotional Intelligence and social and emotional skills in students’ emotional and behavioural strengths and difficulties: A study of Greek adolescents’ perceptions. The international journal of of Emotional education, 2(2), 30-47.
Saarni, C. (1998). Developing emotional competence. New York.
Schäfer, M., Korn, S., Brodbeck, F. C., Wolke, D., & Schulz, H. (2005). Bullying roles in changing contexts: The stability of victim and bully roles from primary to secondary school. International Journal of Behavioral Development, 29(4), 323-335.
Segrin, C. (2000). Social skills deficits associated with depression. Clinical Psychology Review, 20, 379–403.
Tsaousis, I., & Nikolaou, I. (2005). Exploring the Relation Ship of Emotional Intelligence with Physical and Psychological Health Functioning. Stress and health, 21, 77- 86
Vims, B., & pina, w. (2010). The assessment of emotion regulation: Improving construct validity in research on psychopathology in Youth. Journal of psychosocial Behavior assessment, published online. 10(1), 169-178.
wang, J., Ianotti, R., & Luk, J.W. (2013). Patterns of adolescent bullying behaviors: Physical, Verbal, Exclusion, Rumor & Cyber. Journal of School Psychology, 50: 521-534
William, D. S., Killgore, Ellen. T., Kahn-Greene, Erica. L., Lipizzi, Rachel, A., Newman, Gary. H., Kamimori, Thomas. J., & Balkin. (2008). Sleep deprivation reduces perceived emotion intelligence and constructive thinking skills. Sleep Medicine, Volume 9, Issue 5, Pages 517-526.
)