نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی درسی در آموزش عالی، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، اصفهان، ایران.

2 استاد گروه علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، اصفهان، ایران

3 استاد گروه مدیریت آموزشی و توسعه منابع انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، مشهد، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر باهدف شناسایی شاخص‌های مطلوب برای فعالیت‌های یاددهی و یادگیری دروس رشته‌های علوم انسانی دانشگاه‌ها و میزان توجه به آن‌ها انجام شد. در پژوهش حاضر، از طرح ترکیبی و از نوع اکتشافی متوالی استفاده شد. در بخش کیفی با 20 نفر از متخصصان و اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های کشور که در حوزه فعالیت‌های یاددهی و یادگیری صاحب نظرهستند، مصاحبه نیمه ساختاریافته به عمل آمد. جامعه آماری بخش کمی دانشجویان دانشگاه‌ها بودند که به روش خوشه‌ای چندمرحله‌ای، تعداد 360 نفر انتخاب شدند. در بخش کمی، از روش توصیفی – پیمایشی بهره گرفته شده است. داده‌های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته جمع‌آوری شد. برای تعیین روایی سؤال‌های مصاحبه و پرسشنامه از روایی صوری و محتوایی و برای برآورد پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تحلیل داده‌های پژوهش در بخش کیفی از مقوله‌بندی باز و در بخش کمی از آمار توصیفی و استنباطی بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد ده شاخص از منظر مصاحبه‌شوندگان مهم‌ترین شاخص‌های فعالیت‌های یاددهی و یادگیری بودند. یافته‌های کمی نشان داد میانگین عمل به شاخص‌های فعالیت‌های یاددهی و یادگیری در دروس رشته‌های علوم انسانی دانشگاه‌ها نامطلوب بوده و نیاز به توجه بیشتری دارد.
واژه‌های کلیدی: فعالیت یاددهی و یادگیری، رشته‌های علوم انسانی دانشگاه‌ها.

کلیدواژه‌ها

ابراهیم­پورکومله، سمیرا؛ نادری، عزت اله و سیف­نراقی، مریم. (1397). شناسایی و بررسی ویژگی‌های مطلوب عناصر برنامه درسی برای نیل به پرورش مهارت­های حل مسئله در درس مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی تحصیلی. مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 6 (1)، 100 – 135.
دانایی­فرد، حسن؛ الوانی، سیدمهدی و آذر، عادل. (1398). روش­شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع. تهران: انتشارات اشراقی، صفار.
صادقی، سیامک؛ درانی کمال و کرمدوست، نوروزعلی. (1397). بررسی کیفیت فعالیت­های آموزشی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بوعلی­سینا (بر اساس مدل تحلیل اهمیت - عملکرد). فصلنامه مطالعات اندازه­گیری و ارزشیابی آموزشی، 8 (1)، 141- 158.
عارفی، محبوبه؛ زندی، خلیل و شهودی، مریم. (1390). بررسی کیفیت رشته علوم تربیتی در دانشگاه کردستان بر اساس مدل‌های کانو و گسترش عملکرد کیفیت. فصلنامه اندیشه­های نوین تربیتی، 7 (1)، 125، 150.
لوننبرگ، فردریک و ارنشتاین، آلن. (2011). برنامه­ریزی درسی: تحلیل و بهسازی تدریس (ترجمه مرحوم مصطفی شریف، 1390). جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان.
موسوی، ستاره؛ نیلی، محمدرضا؛ نصر، احمدرضا و مسعود، محمد. (1396). تبیین شاخص­های نوآوری در فعالیت­های یاددهی و یادگیری رشته­های هنری مبتنی بر آموزه­های سازنده‌گرایی و میزان کاربست آن. دو فصلنامه نظریه و عمل در برنامه درسی، 5 (1)، 143 – 166.
Akker, J, V, D. (2003). Curriculum perspectives: An Introduction: In J. van den Akker, U. Hameyer, & W. Kuiper (Eds.), Curriculum landscapes and trends (pp. 1-10). Dordrecht, the Netherlands: Kluwer.
Beauchamp, G. (1981). Curriculum theory (4th Ed.). Itasca, Ill.: F.E. Peacock Publishers.
Cooper, H. (1989). Homework, White Plains, NY: Longman.
Cooper, H. (2001). Homework for All--in Moderation. Educational leadership58(7), 34-38.
Cooper, H. Robinson, J. & Patall, E. (2006). Does homework improve academic achievement? A synthesis of research, 1987–2003. Review of Educational Research, 76(1), 1–62.
Creswell, J. W. and V. L Plano Clark, (2007). Designing and Conducting Mixed Methods Research. London: Sage Publication Inc.
Creswell, W. (2011). Educational research: planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. 4th ed. Boston: Pearson pub.
Dehghani, M. Pakmehr, H. Jafari Sani, H. (2011). Managerial of challenges curriculum implementation in higher education. Procedia Social and Behavioral Sciences, (15), 2003-2005.
Dettmers, S. Trautwein, U. & Ludtke, O. (2013). The relationship between homework time and achievement is not universal: Evidence from multilevel analyses in 40 countries. School Effectiveness and School Improvement, 20 (4), 375–405.
Dettmers, S. Trautwein, U. Ludtke, O. Goetz, T. Frenzel, A. C. & Pekrun, R. (2011). Students' emotions during homework in mathematics: Testing a theoretical model of antecedents and achievement outcomes. Contemporary Educational Psychology, 36, 25-35.
Edstrom, K. (2008). Doing course evaluations as if learning matters most. Higher Education Research and Development, 27(2), 95–106.
Eisner, E.W. (1994). Educational Imagination. Macmillan Publishing Company.
Epstein, J. L. & Van Voorhis, F. (2012). The changing debate: From assigning homework to designing homework. In S. Suggate & E. Reese (Eds.), Contemporary debates in child development and education, 263–273.
Epstein, J. L. & Van Voorhis, F.L. (2000). More than minutes: teachers´ roles in designing homework. Educational Psychologist, 36 (3), 181- 193.
Fernandez-Alonso, R. Suarez-Alvarez, J. & Muniz, J. (2015). Adolescents’ homework performance in mathematics and science: Personal factors and teaching practices. Journal of Educational Psychology, 107 (4), 1075 -1085.
Fleith, D. D. S. (2000). Teacher and student perceptions of creativity in the classroom environment, Roeper Review, 22 (3), 148-153.
Harvard, J. (2010). Bye-bye, Blue Books? Harvard Magazine.
Hoover-Dempsey, K. V. Battiato, A. C. Walker, J. M. Reed, R. P. DeJong, J. M. & Jones, K. P. (2001). Parental involvement in homework. Educational Psychologist, 36(3), 195–209.
Jordens, J. Z. & Zepke, N. (2009). A network approach to curriculum quality assessment. Quality in Higher Education, 15, (3), 279-289.
Keith, T. Z. (1982). Time spent on homework and high school grades: A large-sample path analysis. Journal of educational psychology74(2), 248.
Kidwell, V. (2004). Homework. London: Continuum.
Klein, M.F. (1985). Curriculum Design. International Encyclopedia of Education: Curriculum Studies. Volume II. Husen, T. and Postlethwaite editors, Pergamon Press: Oxford England, 1985, pp. 1163-1170.
Kunter, M. Baumert, J. & Koller, O. (2007). Effective classroom management and the development of subject-related interest. Learning and Instruction, 17 (5), 494-509.
Lunenburg & Ornstein. (1996). Educational Administration: concepts and practices. Second Edition. Wadsworth Publishing Co. California. 27 (1), 65-90.
Ramirez-Velarde, R. Sanhueza-Olave, M. Alexandrov, N. & De Marcos-Ortega, L. (2015). Do learning activities matter? Interactive collaborative and blended learning (ICBL), International Conference on, 76-82.
Robinson, K. (2006). Do school skill creativity? Video on TED.com.
Scott, T. & Brysiewicz, P. (2016). African emergency nursing curriculum: Development of a curriculum model. International Emergency Nursing, 27, 60-63.
Sriklaub, K. Wongwanich, S. (2014). Learning activities aimed at promoting students’ interest: synthesis of master teachers’ activity organizing methods via TV media. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 116, 3375 – 3380.
Trautwein, U. Niggli, A. Schnyder, I. & Lüdtke, O. (2009). Between-teacher differences in homework assignments and the development of students' homework effort, homework emotions, and achievement. Journal of Educational Psychology101(1), 176.
Tyler, R. W. (1949). Basic Principles of Curriculum and Instruction. The University of Chicago Press.
Vatterott, C. (2009). Rethinking homework: Best practices that support diverse needs. Alexandria.VA: ASCD.
Xu, J. (2012). Homework and academic achievement. In J. Hattie, & E. M. Anderman (Eds.), International guide to student achievement (pp. 199- 201). New York: Routledge.
 
استناد به این مقاله: باقریان فر، مصطفی.، نصراصفهانی، احمدرضا.، آهنچیان، محمدرضا. (1400). شناسایی شاخص‌های مطلوب برای فعالیت‌های یاددهی و یادگیری دروس رشته‌های علوم انسانی دانشگاه‌ها و میزان توجه به آن‌ها، فصلنامه روان‌شناسی تربیتی ، 17(60)، 327-364.  
DOI: 10.22054/JEP.2022.53744.3069
 Educational Psychology is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.