نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

2 استادیار گروه روان‌شناسی تربیتی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

3 استادیار گروه روان شناسی کودکان استثنایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد زنجان، ایران

4 دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش راهبرد یادگیری خودگردان در افزایش سرزندگی تحصیلی و وجدان تحصیلی دانش آموزان اهمال کار انجام شد. روش این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح گروه کنترل نامعادل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان مدارس غیرانتفاعی پسرانه شاخه نظری پایه دوم (یازدهم) دوره متوسطه دوم نواحی یک و دو رشت در سال تحصیلی 98-97 بود که از بین آن ها تعداد 40 نفر به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی به 2 گروه (آزمایش و کنترل) تقسیم شدند. آزمودنی های دوگروه پرسشنامه های وجدان تحصیلی مک ایلروی و بانتینگ (2002) و سرزندگی تحصیلی دهقانی زاده و حسین چاری (1391) را در مرحله پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. گروه آزمایش به مدت 15 جلسه 90 دقیقه ای تحت مداخله آموزشی راهبرد یادگیری خودگردان قرار گرفتند در حالی که در طول این مدت گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش راهبرد یادگیری خودگردان سبب افزایش سرزندگی تحصیلی و وجدان تحصیلی دانش آموزان اهمال کار می شود (0/001˂P). به طور کلی نتیجه این پژوهش نشان داد برای کاهش اهمال کاری در دانش آموزان، استفاده از آموزش راهبرد یادگیری خودگردان مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

بازیاری، مرضیه و بهمن توفیقی. (۱۳۹۵). بررسی رابطه راهبردهای یادگیری خودگردان با وجدان تحصیلی دختران پایه دوم مقطع متوسطه شهر بوشهر، کنفرانس جهانی روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی در آغاز هزاره سوم، شیراز، پژوهش شرکت ایده بازار صنعت سبز.
باقری، سیده نفیسه؛ محمدی فر، محمدعلی و مهدی­نژاد، گلین. (1394). اثربخشی آموزش یادگیری خودگردان در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان نارساخوان. پایان نامه دکتری روانشناسی تربیتی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه سمنان.
بیرامی، منصور. (1392). اثربخشی آموزش یادگیری خودگردان بر کارکردهای اجرایی و عملکرد خواندن دانش‌آموزان نارساخوان. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی، 8(29)، 71-48.
پورمحمد، ژیلا و اسماعیل‌پور، خلیل. (1394). اثربخشی آموزش یادگیری خودگردان بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر هنرستانی. نشریه علمی-پژوهشی آموزش و ارزشیابی، 8(31)، 102-93.
پیوسته گر، مهرانگیز و موسوی، سیده افروز. (1392). تأثیر آموزش یادگیری خودگردان بر شادکامی، راهبردهای یادگیری و باورهای انگیزشی دانش آموزان. پایان‌نامه دکتری روانشناسی عمومی دانشگاه امام رضا (ع).
جعفرطباطبایی، سمانه سادات؛ بنی جمالی، شکوه سادات؛ احدی، حسن و خامسان؛ احمد. (1391). تأثیر آموزش یادگیری خودگردان بر پیشرفت تحصیلی و اضطراب دانشجویان روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند. پایان‌نامه دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
رستم اوغلی، زهرا و خشنودنیای، بهنام. (1392). مقایسه وجدان تحصیلی در دانش آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری. مجله ناتوانی‌های یادگیری، 2(3)، 37-18.
سعادتی، ابوطالب؛ طاهرغلامی، راحله و جلایی، شهربانو. (1395). تأثیر آموزش مهارت‌های فراشناختی بر کاهش اهمال‌کاری تحصیلی و اضطراب امتحان. فصلنامه خانواده و پژوهش، 34، 102-89.
سعیدی پور، بهمنی و میرمعینی، فاطمه سادات. (1394). بررسی اثربخشی آموزش مؤلفه‌های یادگیری خودگردان مبتنی بر الگوی پینتریچ بر ارزش‌گذاری درونی و میزان نمره درس ریاضی. فصلنامه علمی-پژوهشی، پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 2(7)، 64-53.
صدری دمیرچی، اسماعیل؛ جعفری، کریم؛ کیانی، عارفه و بالاخانی، آذر. (1397). پیش‌بینی گرایش به تفکر انتقادی بر اساس یادگیری خودگردان و باورهای معرفت‌شناختی در دانشجویان. مجله مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، 13(2)، 113-101.
عربزاده، مهدی؛ کدیور، پروین و دلاور، علی. (1393). بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان بر مهارت حل مسئله اجتماعی دانش‌آموزان. دو فصلنامه علمی-پژوهشی شناخت اجتماعی، ویژه‌نامه زمستان 93.
محمدی، ناهید؛ حاتمی، حمیدرضا؛ اسدزاده، حسن و احدی، حسن. (1392). بررسی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان) بر باورهای انگیزشی (انگیزش تحصیلی، خودکارآمدی، اضطراب آزمون) دانش‌آموزان دبیرستان. پایان‌نامه دکتری روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
میرافشار، سحر؛ خان‌آبادی، مهدی؛ آزادنیا، ابوالفضل و سلطانی، سمیه. (1391). بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهر یزد. مجله پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 9(7)، 117-105.
نریمانی، محمد؛ محمدامینی، زرار؛ زاهد، عادل و ابوالقاسمی، عباس. (1394). مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان و حل مسئله بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان اهمال‌کار. مجله روانشناسی مدرسه، 4(1)، 155-139.
نوروزی، سوده؛ حکیم زاده، رضوان؛ داورنیا، رضا؛ محمودی، محمد جلال و براتیان، امین. (1395). تأثیر مداخله شناختی رفتاری به شیوه گروهی در ارتقاء وجدان تحصیلی دانش‌آموزان. مجله پیشگیری و سلامت، 2، 19-11.
Alexiou, A., & Paraskeva, F. (2013, June). Exploiting motivation and self-efficacy through the implementation of a self-regulated oriented eportfolio. In International Conference on E-Learning in the Workplace, NY, USA.
Bembenutty, H. (2010). Homework completion: The role of self-efficacy, delay of gratification, and self-regulatory processes. The International Journal of Educational and Psychological Assessment.
Berberena, S. (2009). Investigating the Relation between Dimensions of Perfectionism and Social Problem- Solving. Master’s thesis, Central Connecticut State University.
Bogg, T., & Roberts, B. W. (2004). Conscientiousness and health-related behaviors: a meta-analysis of the leading behavioral contributors to mortality. Psychological bulletin, 130(6), 887.
Broadbent, J., & Poon, W. L. (2015). Self-regulated learning strategies & academic achievement in online higher education learning environments: A systematic review. The Internet and Higher Education, 27, 1-13.
de Bruin, A. B., Thiede, K. W., Camp, G., & Redford, J. (2011). Generating keywords improves metacomprehension and self-regulation in elementary and middle school children. Journal of Experimental Child Psychology, 109(3), 294-310.
Dörrenbächer, L., & Perels, F. (2016). Self-regulated learning profiles in college students: Their relationship to achievement, personality, and the effectiveness of an intervention to foster self-regulated learning. Learning and Individual Differences, 51, 229-241.
Ferrari, J. R. (1991). Compulsive procrastination: Some self-reported characteristics. Psychological reports, 68(2), 455-458.
Housand, A., & Reis, S. M. (2008). Self-regulated learning in reading: Gifted pedagogy and instructional settings. Journal of Advanced Academics, 20(1), 108-136.
Ifenthaler, D. (2012). Determining the effectiveness of prompts for self-regulated learning in problem-solving scenarios. Journal of Educational Technology & Society, 15(1), 38-52.
Järvelä, S., & Järvenoja, H. (2011). Socially constructed self-regulated learning and motivation regulation in collaborative learning groups. Teachers College Record, 113(2), 350-374.
Kavanagh, D. (2009). Self-efficacy and depression. In R. Schwarzer (Ed.), Self-efficacy: Thought control of action. Washington DC: Hemisphere.
Kim, D. H., Wang, C., Ahn, H. S., & Bong, M. (2015). English language learners' self-efficacy profiles and relationship with self-regulated learning strategies. Learning and Individual Differences, 38, 136-142.
Lee, J. K., & Orsillo, S. M. (2014). Investigating cognitive flexibility as a potential mechanism of mindfulness in generalized anxiety disorder. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 45(1), 208-216.
Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2008). Academic buoyancy: Towards an understanding of students' everyday academic resilience. Journal of school psychology, 46(1), 53-83.
McInerney, D. M., Cheng, R. W. Y., Mok, M. M. C., & Lam, A. K. H. (2012). Academic self-concept and learning strategies: Direction of effect on student academic achievement. Journal of Advanced Academics, 23(3), 249-269.
Miller, S., Connolly, P., & Maguire, L. K. (2013). Wellbeing, academic buoyancy and educational achievement in primary school students. International Journal of Educational Research, 62, 239-248.
Moon, S. M., & Illingworth, A. J. (2005). Exploring the dynamic nature of procrastination: A latent growth curve analysis of academic procrastination. Personality and Individual Differences, 38(2), 297-309.
Perry, N. E., Phillips, L., & Hutchinson, L. (2006). Mentoring student teachers to support self-regulated learning. The elementary school journal, 106(3), 237-254.
Pintrich, P. R., & De Groot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of educational psychology, 82(1), 33.
Putwain, D. W., Connors, L., Symes, W., & Douglas-Osborn, E. (2012). Is academic buoyancy anything more than adaptive coping?. Anxiety, Stress & Coping, 25(3), 349-358.
Shek, D. T., & Li, X. (2016). Perceived school performance, life satisfaction, and hopelessness: A 4-year longitudinal study of adolescents in Hong Kong. Social indicators research, 126(2), 921-934.
Solomon, C. & Rothblum, F. (2013). Patterns of academic procrastination. Josotl Indian Edu J. 30, 120-134.
Sun, Z., Xie, K., & Anderman, L. H. (2018). The role of self-regulated learning in students' success in flipped undergraduate math courses. The Internet and Higher Education, 36, 41-53.
Vianello, M., Robusto, E., & Anselmi, P. (2010). Implicit conscientiousness predicts academic performance. Personality and Individual Differences, 48(4), 452-457.
Walker, O. L. (2011). Preschool predictors of social problem-solving and their relations to social and academic adjustment in early elementary school.
Wolters, C. (2011). Self-Regulated Learning and the 21st Century Competencies. Journal of Educational Psychology, 122, 171-186.
Zimmerman, B.J. (2000). Attaining self-regulation a social cognitive perspective. Handbook of self-regulation, San Diego, CA: Academic Press, 13-39.
Zimmerman, B.J. (2002). Student differences in selfregulated learning: Relating grade, sex and giftedness to self-efficacy and strategy use. Journal of Educational Psychology, 82 (1), 51–59.