نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روان‌شناسی دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا همدان

2 کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

هدف پژوهش حاضر، تأثیر آموزش حالات ذهنی بر قضاوت اخلاقی دانش آموزان دختر پایه‌ی پنجم ابتدایی شهر همدان بود. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان دختر پایه‌ی پنجم ابتدایی سال تحصیلی 94-1393 تشکیل می‌دادند که از میان کلیه‌ی دانش آموزان 75 دانش‌آموز از ناحیه 2 آموزش‌وپرورش شهر همدان به‌صورت نمونه دردسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل به‌صورت تصادفی جایگزین شدند. آموزش حالات ذهنی برای گروه آزمایش در دوازده جلسه سی‌دقیقه‌ای به مدت دو ماه به مرحله اجرا درآمد و گروه کنترل هیچ نوع آموزشی در این زمینه دریافت نکردند. ابزار پژوهش پرسشنامه قضاوت اخلاقی سینها و وارما (1998) بود. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه‌وتحلیل قرا گرفت. مقدار اتا در این پژوهش 66 درصد بود که نشان‌دهنده تأثیر قوی آموزش حالات ذهنی بر افزایش قضاوت اخلاقی بود. با توجه به این‌که فرضیه اصلی پژوهش به بررسی تأثیر آموزش حالات ذهنی می‌پردازد نتایج حاصله گویای این واقعیت است که قضاوت اخلاقی تحت تأثیر حالات ذهنی می‌باشد؛ طوری که این آموزش‌ها توانسته قضاوت اخلاقی را ارتقاء دهد.

کلیدواژه‌ها

 
بیابانگرد، اسماعیل. (1384). روان‌شناسی نوجوانان. تهران:دفتر فرهنگ.
جهانگیرزاده، محمدرضا. (1390). دیدگاه‌های تحولی شناختی در رشد اخلاقی. فصلنامه معرفت اخلاقی، شماره چهارم ص 101-122.
سمائی، سهیلا؛ ضیایی، مریم؛ خداپناهی، محمد کریم و حیدری، محمود. (1391). بررسی تأثیر انواع هیجان‌های منفی بر قضاوت اخلاقی در بین دانشجویان دانشکده علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، سال 14، شماره 2، تابستان 1391
سین‌ها، دور و وارما، میرا. (1998). آزمون قضاوت اخلاقی (MJT). ترجمه ابوالفضل کرمی. (1385)، تهران: روان تجهیز سینا.
ضیایی، مریم؛ خداپناهی، محمد کریم؛ حیدری، محمود و کشوری، فاطمه. (1388). بررسی تأثیر القاء هیجانی بر سرعت قضاوت‌های اخلاقی شخصی و غیرشخصی. مجله علوم رفتاری، 7، ص 155- 163.
عبدالله زاده رافی، مهدی؛ بهرامی، هادی و میرزمانی بافقی، سید محمود. (1389). تحول نظریه ذهن دانش آموزان عقب‌مانده ذهنی و ارتباط آن با تعداد خواهران و برادران. مجله روان‌شناسی، ص 19-27.
قمرانی، امیر؛ البرزی، شهلا و خیر، محمد. (1385). بررسی روایی و اعتبار آزمون نظریه ذهن در گروهی از دانش آموزان کم‌توان ذهنی و عادی شهر شیراز. مجله روان‌شناسی، سال 10، 199-181.
Flavell, J. H. (1999). Cognitive development: Children’s knowledge about the mind. Annual Review of Psychology, 50
Greene, J. D. (2001). Why are VMPC patients more utilitarian? A dual-process theory of moral judgment explains. TRENDS in Cognitive Sciences, 11, 322-23.
Greene, J. D., Morelli, S. A., Lowenberg, K., Nystrom. L. E., & Cohen, J. D. (2008). Cognitive load selectively interferes with utilitarian moral judgment. Cognition, 107, 1144-54.1–5
Horberg, E. J., Oveis, C., Keltner, D., & Cohen, A. B. (2009). Disgust and moralization of purity. Journal of Personality and social Psychology, 97, 963-968.
Hutcherson, C. A., & Gross, J. J. (2011). The Moral Emotions: A Social Fuctionalist Account of Anger,
Karaibrahimoglu, K., Erdener, E., & Var, T., (2009), Ethical behavior in accounting: Some evidence from Turkey. African Journal of Business Management, Vol. 3(10), pp. 540-547
Kreibig, S. D., Wilhelm, F. H., Roth, W. T., & Gross, J. J. (2007). Cardiovascular, electro dermal and respiratory response patterns to fear- and sadness- inducing films. Psychophysiology, 44, 787-806.
LaBounty, J., Wellman, H., Olson, S., Lagattuta, K., & Liu, D. (2008), Mothers' and Fathers' Use of Internal State Talk with their Young Children. Social Development, 17, 757-775.
Moll, J., de Oliveira-Souza, R., & Zahn, R. (2008). The Neural Basis of Moral Cognition, Sentiments, Concepts, and Values. Ann NY AcadSci, 1124, 161–180
Moll, J., Zahn, R., de Oliveira-Souza, R., Krueger, F., & Grafman, J. (2005). The neural basis of human cognition. Nature Reviews, 6, 799- 809
Strominger, N., Lewis, R. L., & Meyer, D. E. (2011). Divergent effects of different positive emotions or moral judgment. Cognition, 119, 295-300.
Wellman, H. M. (2001). Meta-analysis of theory of mind development: The truth about false belief.
Young, L., & Koenigs, M. (2007). Investigating emotion in moral cognition: a review of evidence from functional in moral cognition: a review of evidence from functional.