نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 - دانشیار گروه روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز jowkar@shirazu.ac.ir
2 استادیار گروه روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه یزد
چکیده
هدف از پژوهش حاضر بررسی
مکانیسم فرایند تصمیم گیری از منظر شناخت داغ میباشد. در همین راستا، نقش خشم به
عنوان یک هیجان (همراه با نیمرخ شناختی) و سبکهای شناختی (نیاز به شناخت، نیاز
به ساختار و نیاز به قطعیت) به عنوان شاخص انگیزش بر تصمیمگیری تحلیلی مبتنی بر
مدل پردازش دوگانه کلازینسکی (2004) مورد بررسی قرار گرفت. در این مدل تمایلات
فراشناختی نقش واسطه متغیرهای پیش بین را با تصمیم گیری ایفا میکند. تفکر فعال
روشنفکرانه نیز شاخص تمایلات فراشناختی میباشد. گروه نمونه پژوهش حاضر را 223
دانشجوی دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز شکل دادند. مقیاس نیاز به شناخت
(کاچیوپو و همکاران، 1996)، نیاز به ساختار و نیاز به قطعیت (تامپسون و همکاران،
1992)؛ خشم (لرنر و کلتنر، 2000)، ارزیابی شناختی (اسمیت و الزورت، 1985)، تفکر
فعال روشنفکرانه (استانوویچ و وست، 2007) و تصمیمگیری (کلازینسکی، 2001) مورد
استفاده قرار گرفتند. روایی و پایایی مقیاسها مورد تأیید قرار گرفت. یافتههای
پژوهش نشان میدهند که خشم به صورت مستقیم و غیر مستقیم (از طریق تفکر
روشنفکرانه) تصمیمگیریتحلیلی را به صورت منفی پیشبینی میکند؛ نیاز به شناخت
نیز به همین شکل اما در جهت مثبت پیشبینی کننده تصمیمگیری میباشد؛ نیاز به
ساختار تنها با واسطه تفکر روشنفکرانه تصمیمگیریتحلیلی را به صورت منفی پیشبینی
میکند و نیاز به قطعیت پیشبینیکننده نمیباشد. ارزیابیهای شناختی قطعیت و
مسئولیت/کنترل فردی نیز نیمرخ شناختی هیجان خشم را تشکیل میدهند
کلیدواژهها