نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت معلم (نویسنده مسئول) a.naderi.87@gmail.com

2 دانشیار دانشگاه تربیت معلم

3 - استادیار دانشگاه تربیت معلم

4 - استادیار داننشگاه تربیت معلم

چکیده

تأمین امنیت و صیانت نوجوانان به دلیل شرایط خاص سنی و تأثیر پذیری از عوامل مختلف و با توجه به نقش آینده سازی آنها از اهمیت بالاتری برخوردار است. مسئله مهم پژوهش حاضر این است به رغم نگرانی و اقدامات خانواده‏ها‏، مدارس، جامعه و پلیس، بزهکاری نوجوانان و جرایم علیه ایشان قابل توجه است. این امر بیانگر وجود نوعی خلاء در نظام آموزش و پرورش است. طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی فعالیت‏های فوق برنامه برای دانش‏آموزان دبیرستانی با تأکید بر آموزش‏های همگانی نیروی انتظامی‏به عنوان هدف کلی تحقیق قرار گرفت.
در این پژوهش، از روش تحقیق اکتشافی آمیخته بهره‏گیری شد. در بخش کیفی، از مصاحبه نیمه هدایت شده و در بخش کمی‏از پرسشنامه استفاده شد و الگوی بدست آمده مورد اعتبار بخشی قرار گرفت. جامعه آماری در بخش کیفی، مدیران دبیرستان‏های پسرانه و دخترانه شهر تهران و مسئولان آموزش و پرورش و در بخش کمی، متخصصان برنامه درسی و مسئولان و کارشناسان آموزش همگانی ناجا بوده‏اند. روش نمونه‏گیری در بخش کیفی، روش هدفمند و روش گلوله برفی و در بخش کمی‏روش هدفمند و در دسترس بوده است.
براساس نتایج تحقیق، الگوی برنامه درسی فعالیت‏های فوق برنامه برای دانش‏آموزان دبیرستانی با تأکید برآموزش‏های همگانی ناجا طراحی شد به نحوی که ویژگی‏های هر یک از عناصر 9 گانه الگو متناسب با شرایط دانش‏آموزان دبیرستانی،آسیب‏های اجتماعی مبتلا به و نظرات خبرگان کارشناسان شناسایی شد و این ویژگی‏ها‏ به ترتیب اهمیت قرار گرفتند. مقاله حاضر ویژگی‏های عنصر هدف در این برنامه درسی را مورد بررسی قرار می‏دهد.

کلیدواژه‌ها

اتکینسون، ان. (1385). پلیس جامعه محور درمدرسه. ترجمه: سروش بهربر. دانشگاه علوم انتظامی.
احمدی، حسین، شکوهی، مرتضی، بنی اسدی، حسین، جعفری، پروین، منصور کیایی، نادر. (1383). فعالیت‏های فوق برنامه، مبانی نظری و شیوه‏های ارزشیابی، منادی تربیت.
اسفندیاری، توران. (1387). عوامل و زمینه‏های مؤثر در آموزش‏های غیر رسمی‏شهروندی، مجموعه مقالات اولین همایش آموزش و یادگیری غیر رسمی. مشهد: دانشگاه فردوسی.
آقا گل زاده، غلامحسین. (1389). تعامل پلیس با مدارس با تأکید بر افزایش آگاهی‏های دانش‏آموزان در زمینه پیشگیری از جرایم، دفتر تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری ناجا.
پارسا، عبد الله. (1385). بررسی عوامل موثر بر برنامه درسی اجرا شده و برنامه درسی آموخته شده در دوره‏های کارشناسی دانشگاه شیراز، دانشگاه شیراز.
پیری، موسی. (1388). طراحی و اعتبار سنجی الگوی برنامه ریزی درسی مدرسه محور، دانشگاه تربیت معلم تهران.
تاجیک اسمعیلی، عزیزالله. (1387). بخش فوق برنامه الگوی نظری خرده نظام برنامه ریزی درسی و فناوری آموزشی از طرح تدوین سند ملی آموزش و پرورش، تهران: وزارت آموزش و پرورش.
تایلر، رالف. و. (1381). اصول اساسی و برنامه ریزی درسی و آموزشی. ترجمه: علی تقی پور ظهیر. تهران: انتشارات آگاه .
جعفری ثانی، حسین، علی اصغری، ام البنین و محبی امین، سکینه. (1387). تحلیل محتوای منابع آموزش‏های غیر رسمی‏سازمان‏های آتش نشانی، نیروی انتظامی ‏و هلال احمر خراسان رضوی در مدارس. مجموعه مقالات اولین همایش آموزش و یادگیری غیر رسمی. مشهد: دانشگاه فردوسی.
رجبی پور، محمود. (1386). بزهکاری دانش آموزان و امکان پیشگیری پلیس از روند رشد اجتماعی آن، فصلنامه دانش انتظامی. سال دهم، شماره دوم.
رجبی پور، محمود. (1387). مبانی پیشگیری اجتماعی از بزهکاری اطفال و نوجوانان. تهران: دفتر تحقیقات کاربردی پلیس پیشگیری و نشر منتهی.
رییسی وانانی، رضا. (1387). رابطه سرمایه‏گذاری در آموزش و پرورش با امنیت‏اجتماعی، مجموعه مقالات همایش دانش‏آموز، پلیس و امنیت اجتماعی.
سبحانی نژاد، مهدی، یوزباشی، علیرضا، عیوضی، مریم و میهمان دوست، زهرا. (1387). تبیین چالش‏ها‏ و راهکارهای بهره گیری از فعالیت‏های فوق برنامه مدارس جهت تربیت شهروندی دانش آموزان، مجموعه مقالات اولین همایش آموزش و یادگیری غیر رسمی. مشهد: دانشگاه فردوسی.
شرفی، محمد رضا. (1384). نقش فعالیت‏های مکمل و فوق برنامه در پیشگیری و کاهش آسیب‏ها‏، مجموعه مقالات همایش تبیین جایگاه فعالیت‏های مکمل و فوق برنامه.
شعاری نژاد، اکبر. (1382). نقش فعالیت‏های فوق برنامه در تربیت نوجوانان، انتشارات اطلاعات.
شمشیری، بابک. (1387). فعالیت‏های اردویی در طبیعت، حلقه مفقوده تربیت در آموزش و پرورش ایران، مجموعه مقالات اولین همایش آموزش و یادگیری غیر رسمی. مشهد: دانشگاه فردوسی.
فتحی واجارگاه، کورش. (1386). برنامه درسی به سوی هویت‏های جدید، تهران :آییژ.
فتحی واجارگاه، کورش. (1388). اصول و مفاهیم برنامه درسی. تهران: بال.
فضلی خانی، منوچهر. (1384). یادگیری و نظام مکمل، مقالات همایش تبیین جایگاه فعالیت‏های مکمل و فوق برنامه.
فضلی خانی، منوچهر و مظفری، عباسعلی و یوسفی، جمشید وگلچین، منیژه. (1384). راهنمای تهیه و تدوین فعالیت‏های مکمل و فوق برنامه، منادی تربیت.
کریمی، شوکت. (1384). راهنمای تهیه فعالیت‏های مکمل و فوق برنامه. اصفهان: مرکز تحقیقات معلمان اصفهان.
گیلک، مهناز. (1386). آموزش مهارت‏های زندگی از طریق فعالیت‏های مکمل و فوق برنامه مدارس، نشریه پیوند، انجمن اولیاء و مربیان ایران.
لهونی، افشین. (1385). فعالیت‏های مکمل و فوق برنامه در کلاس درس. مریوان.
ملکی، حسن. (1385). آشنایی با فعالیت‏های تربیتی اجتماعی، انتشارات آییژ.
ملکی، حسن. (1388). مقدمات برنامه درسی. تهران: سمت.
موسی پور، نعمت اله. (1382). مبانی برنامه ریزی آموزش متوسطه. مشهد: نشر نی.
مهر محمدی، محمود. (1386). الگوی نظری زیر نظام برنامه ریزی درسی و فناوری آموزشی. تهران: کمیته مطالعات نظری سند ملی آموزش و پرورش
 
منابع انگلیسی
Breithaupt. Charles. E. (1996). A study of the relationship between students’ perceptions and characteristics and their participation in extracurricular activities in high school, The university of Texas at Austin.
Betz. Cecily. L, Betz Gay. Redcay. (2004), An exploratory study of future palns and extra curricular activities of transition-age youth and youngadults.
Blomfield. Corey. J, Barber. Bonnie. L . (2009).  Brief report: performing on the stage, the filed, or both? Australian adolescent extra curricular acivity participation and self-concept journal of adolescence 32.
Bievnat. Nancya, Klesse, Edward. j. (1989). the third curriculum, student activities ,national association of secondary school principas.
 Chambers. Elisna. A, Schreiber. James. B, Girls academic achievement: varying associations of extra curricular activities, Gender and Education, Vol. 16, No.3, September 2004.
Heckathorn, D.D. (2002). "Respondent-Driven Sampling II: Deriving Valid Estimates from Chain-Referral Samples of Hidden Populations". Social Problems 49 (1): 11–34.
Moriana . Juan, Antonio, Alos. Francisco, Alcala. Rocio, Pino. Moria, Jose, Herruzo. Javier, Ruiz. Rosario. (2006). Extra-curricular activities and academic performance in secondary electronic journal of research in educational psychology student, No 8 ,vol 4(1).
Shulruf. Boaz, Tumen. Sarah, Tolley. Hilary. (2008). Extra curricular activities in school, do they matter? children, and youth services review 30.
woods. Jackie. R, Alabama. Auburn. (2007). An investigation of two-year community college students’ involvement in extracurricular activities.