نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران

2 کارشناس ارشد برنامه ریزی آموزشی، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره) plotfipour@gmail.com

3 استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تنکابن e.kazempour@tuniau.ac.ir

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش مبتنی بر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه عدالت آموزشی بود. در این پژوهش منظور از عدالت آموزشی، برابری فرصت‏های آموزشی و افزایش دسترسی به آموزش عالی می‏باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل فراگیرندگان ورودی سال 1389 دوره کارشناسی‌ ارشد (آموزش الکترونیکی و آموزش کلاس محور) دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران می‏باشد.
در این تحقیق از روش پس‌رویدادی (علّی مقایسه‌ای) استفاده شده است. جامعه آماری از 250 نفر در آموزش فاوا محور و110 نفر در آموزش کلاس محور تشکیل شده بود. حجم نمونه به ترتیب 104 نفر در گروه فاوا محور و 100 نفر در گروه کلاس محور و روش نمونه‏گیری در این پژوهش تصادفی ساده بود. گردآوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه انجام شده، روایی محتوایی آن با نظر متخصصان مورد تأیید قرار گرفته و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 89/0 به دست آمده. تجزیه و تحلیل داده‌ها با آزمون t مستقل نشان داد که فرضیه‌های پژوهش با فاصله اطمینان 95%  تأیید شده‌اند. همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد، شاخص‏های فراهم آوردن امکان تحصیل در منزل و ظرفیت بالای کلاس‌های درس و امکان تحصیل برای شاغلین بیشترین تأثیر را در افزایش دسترسی به آموزش عالی در کشور داشته‌اند و بالا بودن هزینه آموزش مجازی در کشور مهمترین مانع و محدودیت در برابری فرصت‌های آموزشی و همچنین افزایش دسترسی به آموزش عالی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

بابایی، محمود. (1389). مقدمه‌ای بر یاد‌گیری الکترونیکی. تهران: پژوهشگاه علوم و فن‌آوری اطلاعات ایران.
پور محمد باقر، لطیفه و پور محمد باقر، الهه. (1387). نقش فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش مراکز دانشگاهی. مجله فن‌آوری و آموزش، سال سوم، جلد 3 شماره 1، صص74- 68.
توسلی، غلامعباس. (1386). جامعه شناسی و آموزش و پرورش. تهران: علم.
سراجی، فرهاد و عطاران، محمد و علی عسگری، مجید. (1387). ویژگی‌های طرح برنامه درسی دانشگاه‌های مجازی ایران و مقایسه آن با الگوی راهنمای برنامه درسی دانشگاه مجازی. فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره50، صص 118- 97.
عبد‌الّهی، سیّد مجید و زمانی، بی‌بی عشرت و ابراهیم‌زاده، عیسی و زارع، حسن و زندی، بهرام. (1389). شناسایی عوامل بازدارنده مشارکت مدرسان دانشگاه‌ها در دوره‌های یادگیری الکترونیکی. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره56، صص 40-19.
علیخانی، علی‌اکبر. (1389). شیوه‌های تحول و بهبود آموزش عالی و پژوهش در ایران با تحلیل بر برخی مطالعات انجام شده. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال سوم، شماره 1، تابستان 89، صص 31- 1.
کریمی علویجه، مهدی و شریف خلیفه سلطانی، سیّد مصطفی و بختیار نصر‌آبادی، حسن‌علی. (1388). چشم‌اندازهای کاربست فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در فرایند یاد‌دهی و یاد‌گیری آموزش عالی. فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال اول، شماره 4، بهار 88، صص198- 179.
گریسون، دی آر و اندرسون، تری. (1384). یادگیری الکترونیکی در قرن بیست‌و‌یکم. (ترجمه اسماعیل زارعی زوارکی و سعید صفایی موحد). تهران: انتشارات علوم وفنون.
منتظر، غلامعلی. (1386). مطالعه راهبردی توسعه اطلاعاتی نظام آموزش عالی در ایران. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره43، صص 26-1.
یعقوبی، جعفر و ملک محمدی، ایرج و ایروانی، هوشنگ و عطاران، محمد. (1387). ویژگی‌های مطلوب دانشجویان و اعضای هیأت علمی در یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی ایران: دیدگاه دانشجویان دوره‌های مجازی. ‌فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره47، صص 173-159.
 
منابع انگلیسی
Angello, Consolata&Wema, Evans.( 2010). Availability and usage of ICT and e-resources by livestock researchers in Tanzania: Challenges and ways forward.Internationaljournal of education and development using information and communication technology, vol.6, issue1, pp-1- 13.
Levin, Henry.M.(2008).The economic payoff to investing in educational justice. Educational researcher ,Vol. 38, no.1,pp.5-20.
Mapua, Jephias.(2009).Confronting challenges to e-learning in higher education institutions. International journal of education and development using information andcommunication technology (IJEDICT), vol.5, issue 3, pp-101-114.
Naido, Sam.(2006). E-Learning, A Guide book of principles ,procedures and practices. New Delhi: Commonwealth Educational MediaCenter for Asia.
Punie, Y.&Zinbauer, D.& Cabrera, M. (2006). A review of the impact of ICT on learning. JRC technical notes, European commission, joint researcher center, institute for prospective technical studies. Available at :http:// www.JRC.ec.europa.eu/
Robinson, Brnadette.(2008).Using distance education and ICT to improve access, equity and the quality in rural teachers’ professional development in western China. International Review of research in Open and Distance Learning. vol. 9, number 1. 1-17.
Tiene, Drew.(2002). Addressing the global digital divide and its impact on educational opportunity. EMI 39:3/4- Icts and media, pp,211-222. Educational media international . Routledge.
Tomul, Ekber. (2009). Measuring regional inequality of education in Turkey: an evaluation by Gini index. Procedia Social and Behaviorial sciences, 1. 949-952.
UNESCO Institute of Statistics.(2009). Guide to measuring information and communication technologies (ICT) in education. Montreal: UNESCO Institute of Statistics. Available at :http : //www.uis.unesco.org
Zhang, Jianwei.(2004). Using ICT to prepare learners for the 21 century: The perspectives of the Eastern APEC economies. presentation for APEC Summit on Educational Innovation: Striking Balance: Sharing Practice from East and West. Beijing, 2004.