نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان‏شناسی دانشگاه بوعلی- همدان

2 عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی

3 کارشناس ارشد روان‏شناسی کودکان استثنایی

چکیده

پـژوهش‏حاضـر بــا هدف مطالعـه مقایسه میزان سلامـت‏ روان، انگیـزه پیشرفت و عملکـرد‏ تحصیلی در دانش‏آموزان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش‏فعالی و دانش‏آموزان عادی پایه ‏اول‏راهنمایی انجام شده‏است. در این پژوهش نمونه ای با حجم 60 دانش‏آموز با روش نمونه‏گیری خوشه‏ای چند مرحلـه‏ای انتخاب از بین دانش‏آموزان پایه اول راهنمایی در همدان انتخاب‏شدند. ابزار پژوهش را پرسشنامه‏ سلامت ‏روان و پرسشنامه انگیزه پیشرفـت تشکیل داده ‏است. نتـایج این پژوهش ‏نشـان ‏داد میزان سلامـت‏ روان دانـش‏آمـوزان دارای اختلال ‏نارسایی توجه/بیش‏فعالی کمتر‏از دانـش‏آمـوزان عـادی است. همچنین انگیـزه پیشرفـت دانـش‏آموزان دارای اختلال نارسایـی توجه/بیش فعـالی پایین تر از دانش‏آموزان عادی است. افزون بــر ایـن، عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی نیز پاییـن‏تر از دانش‏آمـوزان عـادی است. این تحقیق نشان می‏دهد که سلامـت روان، انگیزه پیشرفت و عملکرد تحصیلی دانش‏آموزان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی در مقطع اول راهنمایی پایین‏تر از دانش‏آموزان عادی است. بر‏همین‏اساس، استفاده از خدمات روان‏شناختی به منظور کمک به انگیزه پیشرفت و سلامت روان برای این کودکان مورد تأکید است.

کلیدواژه‌ها

به پژوه، احمد، غباری، باقر، علیزاده، حمید، همتی علمدار، قربان. (1386). تأثیر آموزش فنون کنترل خود بر بهبود مهارتهای اجتماعی دانش آموزان با اختلال کاستی توجه و بیش فعالی. پژوهش در حیطه کودکان استثنایی . فصلنامه پژوهشکده کودکان استثنایی. شماره 1 پیاپی 23.
توکلی، فهیمه. (1383). بررسی رابطه انگیزه پیشرفت و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان مقطع متوسطه شهر همدان. پایان نامه تحصیلی کارشناسی ارشد. دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی علامه طباطبایی.
شاملو، سعید. (1382). بهداشت روانی. تهران: انتشارات رشد.
علیزاده، حمید. (1383). اختلال نارسایی توجه فزون جنبشی . ویژگی‏ها، ارزیابی و درمان. تهران: انتشارات رشد.
علی یارزنجانی، منوچهر. (1386). اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی فعالیت‏های عمده زندگی و پیامدهای تندرستی. نشریه سازمان آموزش و پرورش تعلیم و تربیت ویژه نامه اختلال نارسایی توجه / بیش فعالی . 66. 96-86.
غفوری، منصور. (1376). بررسی رابطه بین خلاقیت و انگیزه پیشرفت و منبع کنترل دانش آموزان مقطع متوسطه. پایان نامه تحصیلی کارشناسی ارشد. دانشگاه تبریز. دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی .
کاشانی موحد، آمنه (1384). رابطه حافظه فعال و پایداری هیجانی دانش آموزان با و بدون اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، پایان نامه کارشناسی ارشد.
کرمی، ابوالفضل. (1386). پرسشنامه انگیزه پیشرفت هرمنس. تهران: مرکز نشر روان سنجی.
کریمی بهار، حجت الله. (1376). مقایسه عوامل خانوادگی و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان پسر بیش فعال و غیر بیش فعال دوره ابتدایی شهر اهواز. پایان نامه تحصیلی کارشناسی ارشد. شیراز. دانشکده شهید چمران.
مشهدی میقاتی، فریده. (1384). مقایسه سلامت روان و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان فاقد پدر طرح رافع و فاقد پدر عادی راهنمایی و دبیرستان مدارس دولتی و غیر انتفایی استان مرکزی. پایان نامه تحصیلی کارشناسی روان شناسی عمومی. همدان.
موسوی، سید علی. (1378). رابطه خشنودی شغلی و انگیزه پیشرفت با سلامت روانی و مسئولیت پذیری مربیان تربیتی مرد آموزشگاه های اهواز. پایان نامه تحصیلی کارشناسی روان شناسی عمومی. استان خوزستان.
مهری نژاد، ابوالقاسم .(1379). بررسی و مقایسه اثر بخشی روان درمانگری های شناختی رفتاری و ترکیبی در دو سطح هوش در کودکان مبتلا به فزون کنشی همراه با کمبود توجه. رساله دوره دکتری تخصصی PHD. تهران. دانشگاه تربیت مدرس. دانشکده علوم انسانی.
نامدار، کیوان. (1382). بررسی و مقایسه عزت نفس و انگیزه پیشرفت تحصیلی و رابطه آن با عملکرد تحصیلی دانش آموزان مبتلا به آسیب بینایی و شنوایی طرح تلفیقی و عادی استان همدان. پایان نامه تحصیلی کارشناسی ارشد کودکان استثنایی. همدان.
هنری ماسن، پاول. کیگان، جروم. کارول هوستون، آلتا. جین وی کانجر، جان. (بی تا).رشد و شخصیت کودک. ترجمه مهشید یاسایی.(1380).  تهران: انتشارات ماد.
منابع انگلیسی
American Psychiatric Association. (2000). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (4thed. - Revised). Washington, DC: Author.
Barkley, R. A. (1991). Diagnosis and assessment of attention deficit hyperactivity disorder. Comprehensive Mental Health Care, 1, 27 – 73.
Barkley, R. A. (1997a). ADHD and the nature of self-control. New York: Guilford.
Barkley, R. A. (1997b).Behavioral inhibition, Sustained attention, & executive functions: Constructing a unifying theory of ADHD. Psychological Bulletin, 121, 65-94.
Barkley, R. A. (2002). Major life activity and health outcomes associated with attention Deficit /Hyperactivity Disorder. Clinical Psychiatry, 63, 28-37.
Comings, D., Chen, T., Blum, K., Mengucci, J., & Meshkin, B. (2005). Neurogenetic interactions and aberrant behavioral co-morbidity of attention deficit hyperactivity disorder (ADH: Dispelling myths. Theoretical Biology and Medical Modeling, 2, 1742.
Department of Pediatrics, University of British Columbia, and Children’s and Women’s Health Center of British Columbia, Vancouver, British Columbia, Canada. (2004). Health-related quality of life in children and adolescents who have a diagnosis of attention-deficit/hyperactivity disorder.
Edward, W. A. (1999). Multidimensionality of achievement motivation among employed adults. Journal of social psychology, 137,542-544.
Faraone, S. V. (2000). Attention deficit hyperactivity disorder in adults: Implication for theories of diagnosis. Current Directions in Psychological Science, 9, 33-36.
Frich, P. J, & Lahey, B. B. (1998). The mature and characteristics of attention- deficit/hyperactivity Disorder. School psychology Review, 20, 163-173.
Gaddes, W. H. & Edgell, D. (2002). Learning disabilities and brain function. New York: Springer-Vrelag.
Liu. Y., & Laang, Y. (2002). Cognitive functions of children with Attention deficit/ Hyperactivity Disorder. Journal Zhonghud Yi exu Za Zhi, 82, 389-92. [English abstract from www.pubmed.com]
Mash. E. J., & Barkley, R. A. (2003). Child psychopathology (2nd ed). New York:  Guildford.
Nixon, C. T. & Frost. A. G. (1996). The Study habits and attitudes, inventory and it is implications for student success. Psychological Reports, 13, 53-74.
Nussbaum, N. L., Grand, M. L., Roman, M. J., Poole, J. H. & Bigler, E. D. (1999). Attention deficit disorder and the mediating effect of age on academic and behavioral variables. Developmental and Behavioral pediatrics, 11, 22-35.
Ogdie, M., Macphine, L., Minassian, S., Yang, M., Fisher, S. (2003). A Genome wide Scan for Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder in an Extended: suggestive linkage on 17 p 11. American Journal of Human Genetics, 72, 1268-1279.
Resnick, R. J. M. (2005). Attention-deficit / hyperactivity disorder in adults. In C. B. Fisher & R. M. Lerner, Encyclopedia of applied developmental science (vol. 1, pp. 129-131). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Raynor, J. O. (2002). The relationship between achievement-related motives, future orientation & academic performance. Journal of personality & social psychology, 15, 28-33.
Ross, D. M., & Ross, S. A. (2001). Hyperactivity: current Issues, Research and theory. New York: Wiley.
Scanlan, S. W., & Denny, C. B. (2004). Attention–deficit/ hyperactivity disorder and scholastic achievement: a model of dual developmental pathways. Department of Psychology, University of Hawaii at Manoa, Hawaii.
Steinhausen, H. C. (2000). Dashy Perkine tische  syndrom: Klinische Befunde und ualidatat der Diagnose. In H. C. Steinheusen (Ed), Das Kenzentrations Gestorte und Hyperaktive Kind. Stuttgard: Kohlhammer.
Teeter, P. A. (1998). Intervention for ADHD. New York: Guilford Press.
The MEDTAP Institute at United BioSource Corporation (UBC), Bethesda. (2005). USA. Parent-proxy EQ-50 ratings of children with attention-deficit hyperactivity disorder in the US and the UK.
Wender, E. H. (1998). Attention-deficit hyperactivity disorder on adolescence. Journal of Developmental and Behavioral, 29, 108-117.