اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر کاهش اضطراب امتحان

خاکسار, مریم; سیف, دکتر علی اکبر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ کارشناس ارشد روان‏شناسی تربیتی

² عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر اضطراب امتحان انجام شد. جامعه آماری این پژوهش 386 نفر دانش آموز دختر رشتة تجربی دورة پیش دانشگاهی ناحیه یک آموزش و پرورش شهر همدان در نیمسال اول سال تحصیلی 87-1386 را شامل می‏شد که بر روی آنها آزمون اضطراب امتحان اجرا شد. سپس پرسشنامه راهبردهای شناختی و فراشناختی بر روی افراد دارای اضطراب امتحان بالا (126نفر) اجرا شد و افراد دارای اضطراب امتحان بالا و ناآشنا با راهبردهای شناختی و فراشناختی (56 نفر) به عنوان نمونه اصلی پژوهش انتخاب شده و به روش تصادفی ساده در دو گروه 28 نفری آزمایش و کنترل جایگزین گردیدند. برای گردآوری داده‏ها از پرسشنامة استاندارد شدة راهبردهای شناختی و فراشناختی و آزمون اضطراب امتحان (TAI) استفاده شد که در قالب پیش‏آزمون و پس‏آزمون برای هر دو گروه اجرا گردید. روند اجرا بدین صورت بود که آزمودنیهای گروه آزمایش پس از اجرای پیش‏آزمون تحت آموزش هشت جلسه‏ای راهبردهای شناختی و فراشناختی قرار گرفتند و پس از اتمام دوره آموزش، پس‏آزمون راهبردهای شناختی و فراشناختی و آزمون اضطراب امتحان برای هر دو گروه اجرا شد. به منظور تحلیل آماری فرضیه‏ها از آزمون t مستقل برای مقایسه میانگین‏های دو گروه و از آزمون t همبسته برای مقایسه میانگین‏های پیش‏آزمون و پس‏آزمون در گروه آزمایش استفاده گردید. یافته‏ها نشان دادند که آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی به دانش آموزان موجب آشنایی و استفاده بیشتر آنها از این راهبردها در هنگام مطالعه و یادگیری شده و کاهش اضطراب امتحان در آنها را نیز سبب می شود.

کلیدواژه‌ها

مراجع

ابوالقاسمی، عباس (1375). ساخت و اعتباریابی پرسشنامه اضطراب امتحان. پایان نامه فوق لیسانس. دانشگاه شهید چمران اهواز.

بیابانگرد،‌اسماعیل(1378). اضطراب امتحان،‌ ماهیت،‌ علل،‌ درمان،‌ همراه با آزمونهای مربوطه. تهران،‌ دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

دلاور، علی (1375). احتمالات و آمار کاربردی در روان‏شناسی و علوم تربیتی. تهران: رشد.

سیف، علی اکبر (1380). روان‏شناسی پرورشی: روان‏شناسی یادگیری و آموزش (ویرایش سوم). تهران: آگاه.

عظیمی، سیروس (1370). روا‏ن‏شناسی عمومی. تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

کاپلان، هارولد و سادوک، بنجامین (1368). خلاصه روان پزشکی. ترجمه نصرت الله پور افکاری، تبریز، انتشارات ذوقی، جلد دوم.

کرمعلی سیچانی، حسن (1372). بررسی میزان اضطراب ناشی از امتحانات دروس دانش‏آموزان سال سوم دبیرستان‏های شهر اصفهان. پایان نامه فوق لیسانس، دانشگاه تربیت مدرس.

واحدی، شهرام (1376). مقایسه استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی در بین دانشجویان ترک زبان و فارس زبان دانشگاه علامه طباطبایی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‏شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.

Alexander, P. A., Murphy, P. K., & Guan, J (1998). The learning and study strategies of highly able female students in Singapore. Educational Psychology, 18, 391-408.

Dembo, M.H. (1994). Applying Educational psychology (5 third) New York: Longman.

Hamman, D., Berthelot.J., &Growley, J.E. (2000).Teachers, Coaching of learning and its relation to students, Strategic learning. Journal of Educational Psychology. 92-2. 342-348.

Hill, K. t. (1984) Debilitation motivation and testing. New York: Academic press.

Livingston, J. A. (1996). Meta-cognition An overview. Journal of Reading. Vol. 5. 110 – 123.

Pintrich, P. R. (1999). The role of motivation in promoting and sustaining self – regulated learning (electronic version). International Journal of Educational Research, 31:459 - 470

Sarason, I. G. (1980). test anxiety: theory research and application: Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.

Weinstein, C. & Mayer, R. (1986). The teaching of learning strategies. In M. Witt rock (Ed), Handbook of research on teaching (pp. 315 – 327). New York: Macmillan.

فصلنامه روان شناسی تربیتی

اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر کاهش اضطراب امتحان

مراجع

مراجع

دوره 4، شماره 13 - شماره پیاپی 13
مهر 1387
صفحه 72-88

اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر کاهش اضطراب امتحان

مراجع

مراجع

دوره 4، شماره 13 - شماره پیاپی 13مهر 1387صفحه 72-88

دوره 4، شماره 13 - شماره پیاپی 13
مهر 1387
صفحه 72-88