نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، روان‌شناسی و آموزش کودکان استثنایی، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران، ایران

2 استاد روان‌شناسی، دانشگاه تهران، ایران

3 استاد روان‌شناسی و آموزش کودکان با نیازهای خاص، دانشگاه اصفهان.

4 استاد ممتاز روان‌شناسی، دانشگاه تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر تدوین بسته آموزشی خوداطمینانی تحصیلی برای دانش‏آموزان با اختلال یادگیری خاص بود. روش پژوهش، تحلیل محتوای قیاسی بود. نمونه‏گیری به‌صورت هدفمند آغاز شد و از منابع نوشتاری با موضوع خوداطمینانی استفاده گردید. سپس محتوای کتاب‌ها و مقاله‌ها ازنظر اجزاء و مؤلفه‌های مرتبط با خوداطمینانی تحصیلی مورد تحلیل قرار گرفت. در این بررسی ابتدا مؤلفه‌های آموزشی استخراج شد، سپس در قالب مضمون پایه، مؤلفه اصلی و مؤلفه فرعی طبقه‌بندی شد. در مرحله آخر نیز روایی الگوی مذکور بررسی گردید. بسته آموزشی خود‏اطمینانی تحصیلی بر اساس 6 مضمون فراگیر شامل: سرزندگی تحصیلی (با مضامین سازمان‏دهنده خودانگیختگی و درگیری تحصیلی)، خودکارآمدی تحصیلی (با مضامین سازمان‏دهنده احساس شایستگی و اعتمادبه‌نفس)، خودتنظیمی (با مضامین سازمان‏دهنده خودآگاهی، خودنظارتی، هدفمندی، خودگردانی و به‌کارگیری راهبردهای یادگیری مؤثر)، تفکر علمی (با مضامین سازمان‏دهنده تفکر انتقادی، تفکر خلاق و انعطاف‏پذیری شناختی)، مهارت‌های اجرایی (با مضامین سازمان‏دهنده برنامه‏ریزی و سازمان‌دهی، کنترل توجه و تمرکز، حل مسئله) و تاب-آوری (با مضامین سازمان‏دهنده مدیریت استرس، مدیریت هیجانات، سازگاری و تعاملات مثبت، خودمراقبتی) تدوین شد. الگوی آموزش خوداطمینانی تحصیلی به‌دست‌آمده، می‌تواند در کنار سایر مداخلات موجود، در صورت‌بندی مداخله برای آموزش دانش‏آموزان با اختلال یادگیری خاص قابل‌استفاده ‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

ابوالقاسمی، عباس، رضایی جمالویی، حسن، نریمانی، محمد، و زاهدبابلان، عادل. (1390). مقایسه‌ی شایستگی اجتماعی و مؤلفه‌های آن در دانش‌آموزان دارای ناتوانی یادگیری و دانش‌آموزان دارای پیشرفت تحصیلی پایین، متوسط و بالا. ناتوانی‌های یادگیری،1(1،6-23.
احمدی ده قطب‌الدینی، محمد، شرفی، محمد، غلامرضایی نژاد اناری، مریم، و محمودآبادی، الهام. (1402). آزمون برازندگی مدلی در رابطه بین خودکارآمدی تحصیلی، اهداف پیشرفت 2×3 و انگیزش درونی- بیرونی دانش‌آموزان متوسطه دوم. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 19(68)، 152-180. doi: 10.22054/jep.2023.69945.3703
اخوان تفتی، مهناز، آذری خیابانی، مائده، هاشمی، زهرا. (1395). آزمایش سودمندی یک برنامه توان‌افزای شناختی برای بهبود کارکردهای اجرایی در دانش‌آموزان با نارسایی‌های ویژه‌ یادگیری. تحقیقات علوم رفتاری، ۱۴ (۳)، ۳۷۲-۳۸۲. http://rbs.mui.ac.ir/article-1-489-fa.html
اسمعیلی انور، شرمین، قربان جهرمی، رضا، رفیعی پور، امین، و ثابت، مهرداد. (1401). اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر غلبه طرفی بر تشخیص دیداری، حافظه دیداری و اکمال دیداری کودکان ۷ تا ۱۲ سال دارای اختلالات یادگیری. مجله روانشناسی و روان‌پزشکی شناخت، ۹ (۴)، ۱۱۰-۱۲۳. http://dx.doi.org/10.32598/shenakht.9.4.110
توکلی، زهره، جمهری، فرهاد، و کراسکیان موجمباری، آدیس. (1394). بررسی اثر یکپارچگی حسی و تمرینات تفکر فضایی در بهبود هوش غیر کلامی کودکان مبتلابه اختلال یادگیری. مطالعات روان‌شناسی بالینی، 5(19)، 19-33.
 دهقان، نجمه، فرامرزی، سالار، نادی، محمدعلی، و عارفی، مژگان. (1396). بررسی اثربخشی بسته آموزشی بازی‌های شناختی بر عملکرد مهارت‌های عصب روان‌شناختی دانش‌آموزان نارساخوان. عصب روان‌شناسی، 3(9)، 67-86... https://dorl.net/dor/20.1001.1.24765023.1396.3.9.5.4
رشیدزاده، عبداله، بدری، رحیم، فتحی آذر، اسکندر، و هاشمی، تورج. (1398). اثربخشی بسته آموزشی راهبردهای خودگردان فراشناختی بر تاب‌آوری تحصیلی دانش‌آموزان (با نقش تعاملی خود پنداره تحصیلی). مجله روانشناسی و روان‌پزشکی شناخت، ۱۳۹۸، ۶ (۴)، ۵۵-۶۷. http://dx.doi.org/10.29252/shenakht.6.4.55
رهبر کرباسدهی، ابراهیم، حسین‌خانزاده، عباسعلی، و رهبر کرباسدهی، فاطمه. (1399). تأثیــر آمــوزش برنامـۀ توانمندســازی خودتنظیمی بر اضـطــراب تحـصـیلــی دانش‌آموزان با اخـتلال یادگیری ویژه. تعلیم و تربیت استثنایی، ۱ (۱۵۹)، ۱۹-۲۶. http://exceptionaleducation.ir/article-1-1423-fa.html
شیوندی، کامران و خلیلی، فروغ. (1399). مقایسه اثربخشی آموزش یادگیری مغزمحور و آموزش کارکردهای اجرایی بر عملکرد فراحافظه کودکان مبتلا اختلالات یادگیری خاص. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 16(56)، 257-280. doi: 10.22054/jep.2020.48057.2810
عبداللهی، سمیرا، کیان ارثی، فرحناز، و رحیمیان بوگر، اسحق. (1393). طراحی بسته‌ی آموزشی چندرسانه‌ای با تأکید بر مهارت‌های بنیادی یادگیری و بررسی اثربخشی آن بر کاهش علائم اختلال دیکته.  ناتوانی‌های یادگیری، 3(3)، 54-38.
کلانی، سارا، اصغری نکاح، سید محسن و غنایی چمن‌آباد، علی. (1394). اثربخشی برنامه‌ی مبتنی بر بازی‌های نرم‌افزاری با رویکرد زبان‌شناختی بر دقت خواندن و درک مطلب دانش‌آموزان با اختلال خواندن. ناتوانی‌های یادگیری، 4(4)، 66-84.
محمدی‌مهر، غلامرضا، و توسلی رکن‌آبادی، مجید. (1396). درآمدی بر تحلیل محتوای مکتوبات انتقادی مرتبط با مسائل سیاسی ‌ـ ‌اجتماعی ایران. پژوهش‌نامه انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی، 17(7)، 157-181.

 

 
Abdollahi, S., Kianersi, F., & Rahimian Boogar, I. (2014). Designing the multimedia instructive package and investigating its effectiveness on reduction of writing disorder's symptoms. Journal of Learning Disabilities, 3(3), 38-54. doi: jld-3-3-93-3-3[In Persian]
Abolghasemi, A., Rezaee, H., Narimani, M., & Zahed Babolan, A. (2011). A comparison of social competence and its components in students with learning disability and students with low, average and high academic achievement. Journal of Learning Disabilities, 1(1), 6-23. doi: jld-1-1-90-7-1[In Persian]
Afari, E., Ward, G., Khine, M. S. (2012). Global self-esteem and self-efficacy correlates: relation of academic achievement and self-esteem among emirati students. International Education Studies, 5(5), 49-57. DOI: 10.5539/ies.v5n2p49
Ahmadi Deh Ghotbaddini, M., sharafi, M., Gholomrezai Nezhad Anari, M., & Gholomrezai Nezhad Anari, M. (2023). Model Fit Test in The Relationship Between Academic self-efficacy, 3×2 Achievement Goals and Intrinsic- Extrinsic Motivation of Secondary High School Students. Educational Psychology, 19(68), 152-180. doi: 10.22054/jep.2023.69945.3703[In Persian]
Ahmed, U., Umrani, WA., and Qureshi, MA., et al. (2018). Examining the links between teachers support, academic efficacy, academic resilience, and student engagement in Bahrain. International Journal of Advanced and Applied Sciences, 5(9), 39-46. doi.org/10.21833/ijaas.2018.09.008
Akhavan-Tafti, M., Azari-Khiyabani, M., Hashemi, Z. (2016). Improving Executive Functions in Students with Learning Disabilities through a Cognitive Enabling Program. J Res Behav Sci, 14(3), 372-82. [In Persian]
American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorder (5th Ed). Washington, D. C.: American Psychiatric Association.
Ansary, N. S., & Luthar, S. S. (2009). Distress and academic achievement among adolescents of affluence: A study of externalizing and internalizing problem behaviors and school performance. Development and psychopathology21(1), 319-341. doi: 10.1017/S0954579409000182. PMID: 19144236; PMCID: PMC4358764.
Aregu, BB. (2003). Self-efficacy, self-esteem and gender as determinants of performance in speaking tasks. J Media Commun Stud, 5(6), 64-71.
Arshad, M., Zaidi, S. M. I. H., Mahmood, K. (2015). Self-esteem & academic performance among university students. J. Educ. Pract. 6,156–162. [In Persian]
Attride-Stirling, J. (2001). Thematic Networks: An Analytic Tool for Qualitative Research. Qualitative Research, 1, 385-405. http://dx.doi.org/10.1177/146879410100100307
Blanchet, M., & Assaiante, C. (2002). Specific Learning Disorder in Children and Adolescents, a Scoping Review on Motor Impairments and Their Potential Impacts. Children (Basel), 15;9(6), 892. doi: 10.3390/children9060892. PMID: 35740829; PMCID: PMC9222033.
Branden, N. (1987). How to raise your self-esteem. Bantam Books.
Dehghan, N., Farmarzi, S., Nadi, M., & Arefi, M. (2017). Investigating the Effectiveness of Educational Package of Cognitive Plays on Performance of Neuropsychological Skills of Dyslexic Students. Neuropsychology, 3(9), 67-86. https://dorl.net/dor/20.1001.1.24765023.1396.3.9.5.4
Di Giunta, L., Alessandri, G., Gerbino, M., Kanacri, P. L., Zuffiano, A., Caprara, G. V. (2013). The determinants of scholastic achievement: the contribution of personality traits, self-esteem, and academic self-efficacy. Learn. Indiv. Diff, 27 102–108.
Esmaeili Anvar, S., Ghorban Jahromi, R., Rafieipur, A., Sabet, M. (2022). Effectiveness of educational package based on lateral dominance in visual recognition, visual memory and visual completion of 7-12-year-old children with learning disorders. Shenakht Journal of Psychology and Psychiatry, 9 (4),110-123. [In Persian] URL: http://shenakht.muk.ac.ir/article-1-1430-fa.html
Fierro, S., Almagro, B.J., Sáenz-López, P. (2019). Necesidades psicológicas, motivación e inteligencia emocional en Educación Física. Rev. Elect. Inter. Form. Prof, 22, 167–186.
Floyd, F. J., & Olsen, D. L. (2017). Family-peer linkages for children with intellectual disability and children with learning disabilities. Journal of applied developmental psychology, 52, 203-211.
González, N.I. (2018). Autoestima, Optimismo y Resiliencia en Niños en Situación de Pobreza. Rev. Int. Psic, 16, 2–119.
Huang, C. (2011). Self-concept and academic achievement: a meta-analysis of longitudinal relations. Journal of School Psychology, 49, 505-528.
Jiang, S., & Dong, L. (2020). The effects of teacher discrimination on depression among migrant adolescents: Mediated by school engagement and moderated by poverty status. Journal of Affective Disorders, 275, 260-267.
Kalani, S., Asgharinekah, S., & Ghanaei Chamanabad, A. (2015). The effectiveness of linguistic play software package on reading accuracy and comprehension of students with reading disorder. Journal of Learning Disabilities, 4(4), 66-84. [In Persian]