نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری روان شناسی تربیتی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد، گروه سنجش و اندازه گیری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت آموزشی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 دانشیار، گروه روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، طراحی الگوی ارزش در دانش آموزان بر اساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است. این پژوهش مبتنی بر رویکرد پژوهش‌های ترکیبی از نوع اکتشافی بوده و داده‌های مورد نیاز در دو بخش کیفی (بر اساس تحلیل مضمون ) و کمی (بر پایه روش پیمایشی) گردآوری شد. در بخش کیفی جامعه آماری شامل منابع دست اول و دوم، اسناد بالادستی، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش،‏ همچنین در بخش مصاحبه، جامعه آماری، متشکل از 29 نفر از متخصصان و صاحب نظران در خصوص آموزش و ‏پرورش و روانشناسی است، که به روش نمونه‌گیری هدفمند ( گلوله برفی) انتخاب شدند . در بخش کمی نیز جامعه آماری شامل دانش‌آموزان مقطع دبیرستان (دوره دوم) شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 است که در این پژوهش تعداد آن‌ها ‏‏249746 نفر بود که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تعداد 417 نفر به‌ منظور تکمیل پرسشنامه‌های پژوهش انتخاب شدند و در مجموع تعداد 396 پرسشنامه تکمیل و در تحلیل مورد استفاده قرار گرفت. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها در بخش کمی، از پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای یافته‌های بخش کیفی استفاده شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌های بخش کیفی، به وسیله نرم افزار MAXQDA و Excel و بخش کمی، به منظور برازش مدل مفهومی با داده‌های میدانی از روش حداقل مربعات جزیی و به کمک نرم‌افزار 3-‏SmartPLS‏ و 23-SPSS انجام شد. نتایج بخش کیفی منجر به شناسایی 3 بعد (ارزش‌های اسلامی، ارزش‌های اخلاقی، هویت) و 18 مؤلفه شد. نتیجه کلی حاصل از پژوهش بیانگر آن بود که یافته‌های بخش کمی مؤید بخش کیفی است.

کلیدواژه‌ها

آتش افروز، عسکر، عظیمی، کامیار و امینی، مرضیه. (1394). بررسی رابطه هوش معنوی و جهت‏گیری مذهبی با شادکامی دانشجویان دانشگاه خوارزمی. نشریه اسلام و سلامت، 2(4)، 14-7.
ایلخچی علیا، زینب و جوادی، عذرا. (1397). اثربخشی آموزش جرأت‏ورزی بر خودشکوفایی و سرزندگی تحصیلی در دانش‏آموزان دختر دوره‏ی متوسطه‏ی دوم، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ‏واحد اردبیل، دانشکده علوم پایه.
بذرافشان مقدم، مجتبی، شوقی، مریم و رمان‏خواه، راحیل. (1394). جایگاه نظارت و راهنمایی تعلیماتی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت، 5(2)، 43-23.
بیرو، آلن. (1366). فرهنگ علوم اجتماعی،. باقر ساروخانی، تهران: انتشارات کیهان.
چلبی، مسعود. (1375). جامعه شناسی نظم. تهران: نشر نی.
حاجی بابایی، حمیدرضا. (1391). ویژگی‏های «مدرسه‏ای که دوست دارم» با توجه به سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش. نوآوری‏های آموزشی، 11(2)، 51-74.
حسین ثابت، فریده. (1391). مبانی دینی و تحلیل روان‏شناختی صبر با تکیه بر آیات قرآن کریم. فصلنامه سراج منیر 3(8)، 95-113.
خوش کنش، ابوالقاسم و جانه، مژده. (1396). تحلیل روان‏شناختی شادکامی (منابع، ساختارها، پیوست ها). تهران: آوای نور.
داوردی، علی و رضازاده، آرش. (1392). معادلات ساختاری با نرم افزار اسمارت پی آل اس. تهران: جامعه شناسان.
رجایی، علیرضا، بیاضی، محمد حسین و حبیبی پور، حمید. (1388). باورهای دینی اساسی، بحران هویت و سلامت عمومی جوانان. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، 6(22)، 107-97.
سرتیپی، زهرا، شهرابی، فرامرز و پسندیده، عبلس. (1395). کارآمدی آموزش صبر بر اساس الگوی اسلامی شادکامی، بر به باشی روانشناختی زنان خانه دار. پژوهشنامه روانشناسی، 2(4)، 45-69.
سند تحول بنیادین آموزش و پرورش. (1390). دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی (شورای عالی آموزش و پرورش)، از (15/7/1396).
شجاعی، احمد. (1397). بررسی ارتباط نگرش و التزام عملی به نماز با میزان شادکامی دانشجویان (مطالعه‏ی موردی: دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی). فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 8(1)، 90-106.
شجاعی، مسلم، حسینی دهشیری، افضل السادات و محبی، علی. (1398). لگوی رشد دینی و اخلاقی دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی امین. دانش انتظامی، 4، 131-154.
شریفی رنانی، مهدی و احمدی، محمدرضا ش. (1396). رابطه سبک زندگی اسلامی با شادکامی، رضایت از زندگی و افسردگی در زنان خانه دار شهر اصفهان. فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم انسانی اسلامی، 3، 85-101.
شورای عالی انقلاب فرهنگی. (1390). مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران.
صبور نژاد، ریحانه. (1397). بررسی رابطه عمل به باورهای دینی و امیدواری با رضایت از زندگی دانش‏آموزان دختر مقطع متوسطه شهر تهران. رویش روانشناسی، 2(23)، 240-223.
صحرائیان، علی، غلامی، عبداله و امیدوار، بنفشه. (1390). رابطه‏ی نگرش مذهبی و شادکامی در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز. افق دانش، 17(1)، 69-74.
عقیلی، سید رمضان، علم الهدی، جمیله و فتحی واجارگاه، کوروش. (1397). طراحی الگوی برنامه ‏درسی تربیت اخلاقی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران. تدریس پژوه، 6(4)، 23-1.
فائزه ملاآخوندی، خبازی، مهدی و صفار حیدری، حجت. (1398). دانشکده علوم انسانی و اجتماعی مطالعه‏ی مقایسه‏ای جایگاه ارزش‏ها در سند تحول بنیادین و تبارشناسی ارزشی-اخلاقی نیچه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران، چاپ نشده.
قربانی، محمدحسین، امیری مقدم، مرجان و زارعیان، حسین. (1398). شناسایی و تدوین الگوی ارزش‏های اخلاقی در ورزش ایران. پژوهش در ورزش تربیتی، 7(17)، 277-304. doi: 10.22089/res.2018.5239.1398
گیدنز، آنتونی. (1938).جامعه‏شناسی‏. ترجمه منوچهر صبوری. (1376). تهران‏: نشر نی‏.
مرحمتی، زهرا و یوسفی، فریده. (1394). بررسی رابطه بین ابعاد صبر و بهزیستی روان‏شناختی. پژوهش‏های اخلاقی، 6(2)، 135-157.
مصلحی جویباری، میترا و شریفی، نسترن. (1394). سهم امیدواری و غرور ملی در تبیین شادکامی. پژوهش‏های روان شناختی، 18(1)، 75-88.
مظاهری، حسن. (1399). مقایسه مبانی ارزش شناختی فلسفه تربیتی پراگماتیسم با مبانی ارزش شناختی اسناد تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران. پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، 28(46)، 168-198.
معلمی، حسن. (1384). فلسفه، چاپ اول. قم: انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی.
میرزائی، حسین و نظری بابک. (1393). نظام‏های ارزشی و هویت ملی. جامعه شناسی کاربردی، 25(56)، 113-123.
میرغفوری، سیدحبیب الله، فاطمه ابویی و نعیمه دره زرشکی. (1390). تأثیر دعا و نیایش بر میزان شادکامی دانشجویان (مطالعه‏ی موردی :زنان شرکت کننده در مراسم اعتکاف استان یزد). بانوان شیعه، 7(26)، 7-31.
نادی، محمد علی و گل پرور، محسن. (1390). "رابطه ساده و ترکیبی مؤلفه‏های معنویت با وفاداری در محیط کار. اخلاق در علوم و فناوری، 6(6)، 13-21.
نعامی، عبدالزهرا مهرابی، زاده هنرمند، مهناز بساک، نژاد سودابه، حسنوند عموزاده، مهدی، اسدی، ایوب و نعمت اله، سنایی نسب. (1398). رابطه نگرش مذهبی با رفتار جامعه پسند با توجه به نقش میانجی همدلی و نوع دوستی در دانشجویان پرستاری و پزشکی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 29(281)، 73-81.
References
Albertyn. R.M, Kapp. C. A' GroenewaldC. (2012). patterns of a Life Skills program me. Journal of studiese in the education of adults.21 (2).33.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology3(2), 77-101.
Detels, R., Holland Walter, W. Mcewex, J. and Omex G.(2015). Oxford Textbook of Public Health 3nded, New York: Oxford University.
Freedman LR, Hebert LE, Battistelli MF, Stulberg DB.(2018). Religious hospital policies on reproductive care: what do patients want to know? Am J Obstet Gynecol; 218(2): 251-256.
Gunnell, M. (2007). Global Cultural Values Change and the Relationship With Telecom-munications hange: A Longitudinal Analysis. Capella University.
Koenig, H. G., McCullough, M. E., & Larson, D. B. (2001). Handbook of Religion and Health. (1st Ed.). New York, NY: Oxford University Press.
McCullough, M. E. & Willoughby, B. L. B. (2009). Religion, self-Regulation, and self-Control: associations, explanations, and implications. Psychological Bulletin, 135(1), 69-93.
Pessi, AB.(2011). Religiosity and altruism: exploring the link and its relation to happiness. J Contem Relig; 26(1): 1-18.
Ringle, C. M., Wende, S., and Becker, J.-M. (2015). "SmartPLS 3." Boenningstedt: SmartPLS GmbH, http://www.smartpls.com.
Yang, K. P., & Mao, X. Y. (2007). A study of nurses’ spiritual intelligence: A cross-sectional questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 44(6), 999-1010.
 
 استناد به این مقاله: شکوهی امیرآبادی، لیلا، دلاور، علی، عباسی سروک، لطف اله و کوشکی، شیرین. (1401). طراحی الگوی ارزش در دانش آموزان بر اساس سند تحول بنیادین آموزش و پرورش. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 18(66)، 29-54.  doi: 10.22054/jep.2021.60227.3328
 Educational Psychology is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.