نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی و گروه زبان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

3 دانشیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

چکیده

هدف: هدف این پژوهش بررسی راهبردهای یادگیری زبان دانشجویان کارشناسی رشته‌های زبان‌های خارجی دانشگاه فردوسی مشهد می‌باشد. همچنین در این پژوهش به بررسی متغیر‌هایی چون سن، معدل، رشته و تک زبانه/ آشنا با دو یا چند زبان پرداخته شد.
روش: شرکت‌کنندگان در این پژوهش شامل دانشجویان سال دوم کارشناسی رشته‌های زبان‌های خارجی بودند. ابزار‌های پژوهش شامل مصاحبه گروهی و پرسشنامه آکسفورد(1990) می‌باشد. برای تحلیل فرضیه‌ها و پاسخ به سؤالات پژوهش از آزمون‌های آماری همبستگی و آنالیز واریانس یک طرفه استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که دانشجویان از بین راهبردها، بیشتر از راهبردهای فراشناختی استفاده می‌کنند. همچنین نتایج نشان داد که بین تمام راهبردهای یادگیری (به غیر از راهبردهای جبرانی) و معدل ارتباط مثبت معنی‌داری وجود دارد.تفاوت معناداری بین رشته‌های مختلف تحصیلی در استفاده از پنج راهبرد شناختی، جبرانی، فراشناختی، عاطفی و اجتماعی وجود داشت. در راهبردهای حافظه‌ای، جبرانی، فراشناختی و عاطفی تفاوت معناداری بین دانشجویان تک‌زبانه/آشنا با دو زبان/چند زبان وجود نداشت اما در راهبردهای شناختی و اجتماعی در این راهبردها تفاوت معناداری بین دانشجویان تک‌زبانه/آشنا با دو زبان/چند-زبان وجود داشت.
نتیجه‌گیری: این پژوهش با بررسی راهبردهای یادگیری زبان در رشته‌های مختلف، تأثیر آموزش و به‌کارگیری راهبردها را در پیشرفت زبان‌آموزان مورد تأکید قرارداد. آگاهی زبان‌آموزان از راهبردهای یادگیری در استفاده از آن‌ها بسیار حائز اهمیت بود. انجام این قبیل پژوهش‌ها در زمینه راهبردهای یادگیری می‌تواند زمینه آشنایی زبان‌آموزان و حتی مدرسان را در رشته‌های مختلف با راهبردهای یادگیری فراهم سازد.

کلیدواژه‌ها

اختری، طاهره. (1385). «تأثیر راهبردهای یادگیری زبان دوم بر فرایند یادگیری زبان عربی»، مجله انجمن ادبیات و زبان عربی. علمی-پژوهشی،6، 98-81.
اکبری بورنگ، محمد؛ حسینی، سید علی و شکوهی­فرد، حسین. (1393). «رابطه راهبردهای یادگیری و نگرش نسبت به یادگیری زبان انگلیسی با موفقیت در درس زبان انگلیسی در دانشجویان کارشناسی دانشگاه بیرجند»، مجله پژوهش‌های زبان­شناختی در زبان­های خارجی، 1، 125-107.
پیشقدم، رضا. (1387). «ارتباط راهبردهای یادگیری زبان انگلیسی با جنسیت و راهبردهای غالب یادگیری زبان انگلیسی در زبان آموزان ایرانی»، مجله نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، 208، 51-23.
خالقی­زاده، شراره. (1391). «راهبردهای یادگیری زبان دوم: در جستجوی نمایه‌ای برای زبان فارسی»، مجله فصلنامه علمی- پژوهشی روان‌شناسی تربیتی، 26، 34-1.
خضرلو، سیما؛ و خمیجانی فراهانی، علی‌اکبر. (1389). «پژوهشی پیرامون آموزش و بازخورد صریح راهبردهای فراگیری زبان: بررسی سن فراگیران»، مجله نقد زبان­های خارجی،2،17-1.
دهقانی، نیلوفر. (1395). تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی بر روی درک شنیدار زبان­آموزان سطح متوسط ایرانی. (پایان­نامه کارشناسی ارشد منتشرنشده). دانشکده دریانوردی، چابهار.
زاهدی، کیوان؛ و دری­منش، پرستو. (1387). «تأثیر راهبردهای فراشناختی یادگیری بر موفقیت تحصیلی دانشجویان زبان انگلیسی در آموزش از راه دور»، مجله پژوهش­نامه علوم انسانی،58، 143-117.
صحرایی، رضا مراد؛ و خالقی زاده، شراره. (1391). «راهبردهای یادگیری زبان دوم: در جستجوی نمایه‌ای برای زبان فارسی»، فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 26 (8)، 1-34.
صدیقی­فر، زهره؛ و خالقی­زاده، شراره. (1396). «تأثیر به‌کارگیری راهبردهای فراشناختی، اجتماعی و عاطفی بر میزان موفقیت فارسی­آموزان غیر ایرانی در مهارت نوشتاری»، مجله پژوهش­نامه آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، 2، 62-39.
عطار خامنه، فاطمه؛ و سیف، علی‌اکبر. (1388). «تأثیر آموزش راهبردهای یادگیری مطالعه فراشناختی انگیزش و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان»، مجله مطالعات روان‌شناسی تربیتی،9، 74-57.
علوی، محمد؛ و کیوان­پناه، شیوا. (1384). «راهبردهای شناختی و فراشناختی یادگیری لغت در رشته­های زبان انگلیسی و غیر زبان انگلیسی»، مجله پژوهش زبان­های خارجی، 27، 105-83.
محمدی، مجتبی. (1388). «ارتباط به‌کارگیری راهبردهای یادگیری و سطح مهارت فراگیران زبان انگلیسی به‌عنوان یک زبان خارجی»، مجله فصلنامه اندیشه­های تازه در علوم تربیتی، 3، 115-103.
ناتل خانلری، پرویز. (1365). تاریخ زبان فارسی. چاپ دوم. تهران، انتشارات نشر نو.
وکیلی فرد، امیررضا و خالقی زاده شراره (1391). «رابطه جنسیت و به‌کارگیری راهبردهای یادگیری زبان فارسی به‌عنوان زبان دوم»،پژوهش نامه آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان، 1 (1)، 25-59.
Arficho Ayele, Z. (2015). “Training in metacognitive, affective and social learning strategies of writing: Its effects in improving students’ use of the strategies”, the case of Hawassa University Students, International Journal of Multidisciplinary Research and Development, 2, (7): 422-428
Chen, M.L. (2014). “Age differences in the use of language learning strategies”, English Language Teaching, 7 (2), 144-151.
Cronbach, I. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16, 334-297.
 Dornyei, Z. (2011). Research methods in applied linguistics. Oxford: Oxford University Press.
Ghufron, M.A. (2017). Language learning strategies used by EFL fluent speakers: A case in Indonesia. International Journal of Emerging Technologies in Learning, 2 (2), 184-202.
Hardan, A. (2013). “Language learning strategies: A general Overview”, 4th International Conference on New Horizons in Education. Univesity of Anbar, Ramadi, Iraq, 1712 – 1726.
Jinhong, B. (2011). Exploring student's use of metacognitive strategies in listening comprehention of the Tem-4: A study of English majors at a Chinese college (Unpublished master's thesis). School of Education and Environment, Kristianstad University.
Jones, S. (1998). Learning styles and learning strategies: towards learner independence. Forum for Modern Language Studies. 2, 115-129.
Lachini, K. (1997). The impact of language proficiency on language Communication and learning strategies. (Unpublished doctoral dissertation), Islamic Azad University, Tehran, Iran.
Mclnerney, D. M. Cheng, W. R. Ching, M. & Haplam, A. K. (2012). “Academic selfconcept and learning strategies: Direction of effecton student academic achievement”, Journal of Advanced Academic, 23(3), 249- 269.
Nikoopour, J. Amini Farsani, M. Kashefi Neishabouri, J. (2011). “Language learning strategy preferences of Iranian EFL students”, IPEDIR, 5, 356-360.
Oxford, R. L. (2003). Language Learning Styles and Strategies: An Overview. GALA, 1-25.
Oxford, R.L. (1990). Language learning strategies: What every teacher should know. Boston, MA: Heinle and Heinle.
Park, G.P. (1997).” Language learning strategies and English proficiency in Korean univelsity students”,  Foreign language annals, 2, 211-221.
Quarterly, 9, 41-51.
Rubin, J. (1975). What the “good language learner” can teach us. TESOL
Rubin, J. (1981). Study of cognitive process in second language learning. Applied Linguistics, 2 (2), 117-131.
Sapir, E. (1921). Language: An Introduction to the Study of Speech, New York: Harcourt.
Soodmand Afshar, H. & Movassagh, H. (2017).” On the relationship among critical thinking, language learning strategy use and university achievement of Iranian English as a foreign language majors”, The Language Learning Journal, 45, 382-398.