نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، واحد ارسنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، ارسنجان.ایران

2 استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین هویت اخلاقی و سبک‏ های شناختی با سازگاری فردی و اجتماعی در دانش ‏آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر آباده طشک بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش‏ آموزان دختر مقطع اول متوسطه شهر آباده طشک به تعداد (150 نفر) در سال تحصیلی 1398-99 بود. در این پژوهش با توجه به چارچوب جامعه آماری، 108 نفر از دانش ‏آموزان به صورت نمونه ‏گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع‎‏آوری داده‏ ها از پرسشنامه هویت اخلاقی، سبک ‏های شناختی و سازگاری فردی و اجتماعی استفاده شد. روایی پرسشنامه‏ ها با استفاده از روایی محتوایی و پایایی به وسیله آلفای کرونباخ بررسی و مورد تأیید قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده‏ ها از آمار توصیفی و آمار همبستگی پیرسون و رگرسیون چند‏گانه استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که، از میان مؤلفه ‏های سبک ‏های شناختی، بین مؤلفه ‏های روش یادگیری از طریق (تماشاکردن، فکرکردن و انجام‏ دادن)، و سازگاری فردی - اجتماعی رابطه مثبت برقرار گردید. از میان مؤلفه‏ های هویت اخلاقی، بین مؤلفه مؤلفه ‏های (درونی‏ سازی و نمادی‏ سازی)، و سازگاری فردی - اجتماعی رابطه مثبت برقرار گردید. همچنین متغیرهای هویت اخلاقی و سبک ‏های شناختی یادشده بصورت مثبت قادر گردیدند پیش‏بینی کننده متغیر سازگاری فردی - اجتماعی باشند.

کلیدواژه‌ها

بشلیده، کیومرث. (1393). بررسی ارتباط میان رضایت زناشویی و خشنودی شغلی با توجه به نقش میانجی‌گر عزت‌نفس در معلمان مقطع راهنمایی، دست‏آوردهای روانشناختی (علوم تربیتی و روانشناسی)، دوره 21، شماره 1: 143-160. 
تیموری، افسون و ناصر محمدی احمدآبادی (1396). رابطه بین سبک‏های شناختی و راهبردهای فراشناختی با سازگاری فردی- اجتماعی دانش‏آموزان، نهمین کنفرانس بین‏المللی روانشناسی و علوم اجتماعی، تهران: شرکت همایشگران مهر اشراق،
توکلی، محمدرضا؛ مکوندی، بهنام؛ حیدری، علیرضا. (1393). رابطه حمایت اجتماعی و سازگاری فردی با رضایت از زندگی در کارکنان زن دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان بوشهر، اولین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران.
ثمره، سولماز و نوشیروان خضری‏مقدم (1394). رابطه بین اهداف پیشرفت تحصیلی و خودکارامدی تحصیلی؛ نقش میانجی‌گری درگیری تحصیلی، راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، دوره 8، شماره 6: 13-20.
حسینی لرگانی، سیده مریم (1377). مقایسه سبک های یادگیری دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد زن و مرد قوی و ضعیف سه رشته علوم انسانی، پژشکی و فنی – مهندسی دانشگاههای شهر تهران در سال 78-77. پایان‏نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی.
زنکیانو، سمیرا و اصغر خوش‏نظر (1397). بررسی اثربخشی آموزش هوش هیجانی بر سازگاری فردی- اجتماعی دانش‏آموزان دختر دوم متوسطه ناحیه 4 تبریز در سال تحصیلی 97-1396، کنفرانس ملی دستاوردهای نوین جهان در تعلیم‏وتربیت، روانشناسی، حقوق و مطالعات فرهنگی - اجتماعی، خوی، دانشگاه آزاد اسلامی زرقان -آموزش عالی علامه خویی وابسته به وزارت علوم تحقیقات و فناوری.
سیف، علی‏اکبر (1399)، روانشناسی پرورشی نوین: روانشناسی آموزش و یادگیری، تهران: دوران.
شریفی، فاطمه؛ امیری، شعله؛ قاسمی، وحید (1397). پیش‌بینی هویت اخلاقی نوجوانان بر اساس عملکرد خانواده. مجله دست‏آوردهای روان‏شناختی، سال 25، شماره 1، صص 45-58.
شعاری‏نژاد، علی‏اکبر (1392). روان شناسی رشد 1، چاپ بیستم، تهران: اطلاعات.
صمدی فرد، حمیدرضا و نریمانی، محمد (1397). رابطه هویت اخلاقی، بهزیستی معنوی و جهت گیری مذهبی با سازگاری شغلی در پرستاران، مجله علمی پژوهان. دوره 17، شماره 1، صص 1 تا 8.
عباسی‏اصل، رویا (1398). ارائه و آزمون مدلی از عوامل فردی تأثیرگذار بر مؤلفه های تصمیم گیری اخلاقی، پایان‏نامنه کارشناشی ارشد، دانشگاه مازندران، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.
عظیم‏پور، علیرضا؛ نیسی، عبدالکاظم؛ شهنی ییلاق، منیجه؛ ارشدی، نسرین و بشلیده، کیومرث (1393). اعتباریابی مقیاس اهمیت برای خویشتن هویت اخلاقی، فصلنامه شخصیت و تفاوت‏های فردی، سال 3، شماره 4.
عطادخت، اکبر؛ علی شیخ الاسلامی؛ سیده طیبه حسینی کیاسری و نجمه جوکارکمال آبادی (1394). نقش باورهای فراشناختی و هوش هیجانی نابینایان در پیش‏بینی سازگاری اجتماعی و مقایسه‏ی آن با افراد عادی، فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی. 5 (17).
غفاری، سعید و زکیانی، شعله (1398). رابطه بین باورهای فراشناختی با میزان سازگاری فردی و اجتماعی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی ایران. مجله دانشگاه علوم پزشکی تهران. دوره 13، شماره 1، 33-43.
غفاری، سعید و زکیانی، شعله.  (1398). رابطه‏ی بین باورهای فراشناختی با میزان سازگاری فردی و اجتماعی کتابداران دانشگاه علوم پزشکی ایران، پیاورد سلامت،  دوره 13، شماره 1: 24-33.
فولادی، عزت‏اله (1383). مشاوره و همتایان: چشم اندازه ا، مفاهیم بهداشت روان و مهارتها. چاپ چهارم، تهران: انتشارات طلوع دانش.
فرهادی‏کیا، ریحانه (1396). رابطه بین سبک‏های شناختی و راهبردهای شناختی با سازگاری فردی اجتماعی، اولین کنفرانس بین‏المللی علوم اجتماعی، تربیتی علوم انسانی و روانشناسی، تهران، شرکت بین المللی کوشا.
قرتپه، آمنه و دیگران. (1393). ارتباط سازگاری فردی و اجتماعی با منبع کنترل و جنسیت در  دانش آموزان تیزهوش دبیرستانی کرمانشاه، آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، دوره سوم، شماره دوم: 160-166.
کرمی، آزادالله، امیرتیموری، محمد‏حسن. (1392). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر اضطراب امتحان و عزت‏نفس دانش‏آموزان پسر سوم راهنمایی شهرستان قدس، اندیشه‏های نوین تربیتی، دوره نهم، شماره 2: 85-106.
گال، مردیت؛ بورگ، والتر و گال، جویس. (1393). روشهای تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روانشناسی، ترجمه احمدرضا نصر و همکاران، چاپ نهم، تهران: سمت.
مؤمنی، خدامراد، یزدان‏بخش، کامران؛ فرامرزی، فرحناز. (1394). رابطه سبک‏های شناختی و سبک‏های یادگیری با اضطراب ریاضی دانش‏آموزان، آموزش پژوهی، دوره 1، شماره 1: 26-40.
ناظمی‏پور، بهروز؛ رحیمی‏نژاد، عباس و حجازی، الهه. (1395). رابطه ی سبک‏های هویت با مؤلفه‏های سازگاری دانش‏آموزان: بررسی نقش واسطه‏ای تعهد. فصلنامه روان‏شناسی تربیتی، سال 12، شماره 42.
هاشمی، فرشته (1396). نقش ابعاد شخصیت وخودتنظیمی در پیش‏بینی هویت اخلاقی دانشجویان. پایان‏نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه خوارزمی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی
یوسفی، سعید (1397). پیش‏بینی هوش هیجانی بر اساس سبک‏های هویتی و سبک‏های شناختی در بین دانش‏آموزان پسر دوره‏ی اول متوسطه ناحیه 4 شهر کرج. پایان‏نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه قم.
 
Aquino, K., & Reed, A. (2002). The self-importance of moral identity. Journal of Personality and Social Psychology, 83, 1423–1440.
Bergman, f., Blasi, A. (2008). “Moral Cognition and Moral Action: A Theoretical Perspective”. Developmental Review, Vol. 3, No. 2, pp. 178-210.
Dunn, J. (2014). Moral Development in Early Childhood and Social Interaction in the Family. In M. R. Killen & J. R. Smetana (Eds.), Handbook of moral development, (2nded), (331-350). New York: Psychological Press.
Hannah ST, Thompson RL, Herbst KC. (2020). Moral Identity Complexity: Situated Morality Within and Across Work and Social Roles, Journal of Management, 46(5):726-757.
Hardy, S. A., & Carlo, G. (2011). Moral Identity: What is it, how does it develop, and is it linked to moral action? Child Development Perspectives, 5 (3), 212-218.
Hardy SA, Bhattacharjee A, Reed A, Aquino K. (2010). Moral identity and psychological distance: The case of adolescent parental socialization. J Adolesc. 33: 111-23.
Jaklic, Jurij, Grubljesic, Tanja, Popovic, Ales. (2018). The Role of Compatibility in Predicting Business Intelligence and Analytics use Intentions, International Journal of Information Management, VL 43, Pages 305-318.
Jia F, Krettenauer T. (2017). Recognizing Moral Identity as a Cultural Construct. Front Psychol; 8: 412. PMID:28377737.
Liaschenko J, Peter E. (2016). Fostering Nurses' Moral Agency and Moral Identity: The Importance of Moral Community. Hastings Cent Rep. 46(1): 18-21. PMID:27649913.
Marcia, J. E. (1966). Developmental and validation of ego identity status. Journal of Personality and Social Psychology, 3(5),551-558.
Kavussanu, M., Stanger, N., & Ring, C. (2015). The effects of moral identity on moral emotion and antisocial behavior in sport. Sport, Exercise, and Performance Psychology, 4(4), 268–79.
Sadeghi, A. (2015). Investigating the relationship between family support, self-efficacy and job self-esteem with the decision-making self-efficacy of students' career paths. Journal of Psychological Achievements, 22 (1), 227-244. [Persian].
Sepahvand, E., ShehniYalagh, M., Allipour Birgany, S., & Behroozi, N. (2017). Testing a model of causal relationships of family communication patterns, metacognition and personality traits with critical thinking disposition, mediated by epistemic beliefs of female high school students in Ahvaz. Journal of Psychological Achievements, 24 (1), 23-44. [Persian].