نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه روان شناسی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران

2 دانشجوی دکتری روان شناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر مقایسه نگرش مذهبی، خودکارآمدی و سازگاری تحصیلی دانشجویان بر اساس جنسیت و سهم هریک از این متغیرها در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی آن‌ها بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی-مقایسه‌ای و همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایذه در سال تحصیلی 95-1394 بود. نمونه پژوهش شامل 274 نفر (130 پسر و 144 دختر) دانشجوی مقطع کارشناسی بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری، پرسشنامه خودکارآمدی شرر و همکاران (1982)، پرسشنامه سازگاری تحصیلی بیکر و سریاک (1986) و پرسشنامه نگرش‌سنج گلریز و براهنی (1353) بود و از معدل دانشجویان نیز برای سنجش پیشرفت تحصیلی استفاده شد. برای بررسی فرضیه‌ها از آزمون تحلیل واریانس تک متغیری، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه به روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین خودکارآمدی و سازگاری تحصیلی دختران و پسران تفاوت معنی‌داری وجود دارد ولی از لحاظ نگرش مذهبی تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. نتایج همبستگی نیز نشان داد که بین نگرش مذهبی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان ارتباط معنی‌داری وجود ندارد اما بین خودکارآمدی و سازگاری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه مثبت و معنی‌دار وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای خودکارآمدی و سازگاری تحصیلی در دختران و سازگاری تحصیلی در پسران به عنوان قوی‌ترین پیش‌بینی کننده‌های پیشرفت تحصیلی بودند.

کلیدواژه‌ها

پیک سنجش (1393 الف). راهنمای داوطلبان برای انتخاب رشته و ضوابط پذیرش دانشجو در آزمون سراسری 93، سال نوزدهم، شماره 14.
پیک سنجش (1393 ب). نمره کل آزمون چگونه ساخته می‌شود؟ سال نوزدهم، شماره 16.
تیلور، کاترین، اس. (2013). روایی و رواسازی. ترجمه یونسی (1398). انتشارات دانشگاه علامه طباطبائی.
خدایی، ابراهیم (1393). توضیحات رئیس سازمان سنجش درباره سهمیه‌ها. https://www.tabnak.ir/fa/news/
شارع­پور، محمود (1386). جامعه­شناسی آموزش‌وپرورش. تهران: انتشارات سمت.
فاطمه اسلامی هرندی، فریبا کریمی، محمدعلی نادی (1398). شناسایی مؤلفه‌های عدالت آموزشی در آموزش‌وپرورش ایران، فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی، 13(47)، ۵۵-۷۵.
لرد، فردریک، ام. (1980). کاربردهای نظریه سؤال- پاسخ. ترجمه دلاور و یونسی (1391). انتشارات رشد.
مگنوسون، داوید. (1966). مبانی نظری آزمون‌های روانی. ترجمۀ محمد نقی براهنی (1370)، انتشارات دانشگاه تهران.
یونسی، جلیل اسکندری، فرزاد، دلاور، علی، فلسفی‌نژاد، محمدرضا، فرخی، نورعلی (1393). مقایسه توانمندی رویکرد بیزی مدل IRT چندسطحی و مدل کلاسیک چندسطحی: تحلیل داده‌های آزمون فیزیک تیمز پیشرفته (2008)، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 5 (15)، ۱۶۶-۱۸۶.
یونسی، جلیل، دلاور، علی، اسکندری، فرزاد، فلسفی‌نژاد، محمدرضا، فرخی، نورعلی (1393). توانمندی رویکرد بیزی مدل چندسطحی: تحلیل داده‌های آزمون ریاضیات تیمز پیشرفته (2008)، فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی، 8 (24)، ۲۹۵.
Bennett, C. Both, C. & Yeadle, S. (2001). Mainstreaming equality in the committees of the Scottish parliament. University of strathclyde.
Beretvas, S. N. & Kamata, A. (2005). The multilevel measurement models: Introduction to the special issue. Journal of Applied Measurement, 6, 247-254.
Bloom, H. S. (2005). Learning more from social experiments: Evolving analytic approaches.
Brennan, R. L (2006). (Ed.). Educational measurement (4th ed.). Westport, CT: Praeger.
Embereston, Susan E. Reise, Steven P. (2000). Item Response Theory for psychologists. Lawrence Erlbaum Associates, Publishers, Mahwah, New Jersey. London.
Feinberg, R. A. & Rubright, J. D. (2016). Conducting Simulation Studies in Psychometrics. Educational Measurement: Issues and Practice, 35(2), 36-49.
Feldman, S. (2001). Closing the Achievement Gap. American Educator25(3), 7-9.
Fox, J. P. (2010). Bayesian Item Response Modeling: Theory and Applications. New York: Springer.
Fox, J.P. (2001). Multilevel IRT: A Bayesian Perspective on Estimating Parameters and Testing Statistical Hypotheses. PhD dissertation, University of Twente, Faculty of Behavioural Sciences.
Ganzeboom, H.B.G. Treiman, D.J. and Ultee, W. (1991). Comparative intergenerational stratification research: Three generations and beyond, Annual Review of Sociology, 17: 277-302.
Gee, J. P. (2008). A sociocultural perspective on opportunity to learn. Assessment, equity, and opportunity to learn, 76-108.
Goldstein, H. (2003). Multilevel Statistical Models, 3rd ed. London: Hodder Arnold.
Golstein, H. (1999). Multilevel Statistical Models. London: Institute of Education, Multilevel Models Project.
Herman, J. L. Klein, D. C. & Abedi, J. (2000). Assessing students' opportunity to learn: Teacher and student perspectives. Educational Measurement: Issues and Practice19(4), 16-24.
 Kamata, A. Bauer, D.J. & Miyazaki, Y. (2008). Multilevel measurement modeling. In A.A. O'Connell & D.B. McCoach (Eds.) Multilevel Modeling of Educational Data (pp. 345-388). Charlotte, NC: Information Age Publishing.
Kane, M. T. (2006). Validation. In R. L. Brennan (ed.), Educational measurement (4th Ed.) (pp. 17-64). Westport, CT: Praeger.
Kerckhoff, A.C. (1995). Institutional arrangements and stratification processes in industrial societies, Annual Review of Sociology, 15: 323-347.
Kline, R. B. (1998). Principles and practice of structural equation modeling. New York: Guilford.
Messick, S. (1989). Validity. In R. L. Linn (Ed.), Educational measurement (3rd Ed.) (pp. 13-103). New York: Macmillan.
Mousavi, A. (2013, April). Analyzing data from educational surveys: a comparison of HLM and Multilevel IRT, Paper presented at the annual conference of National council on Measurement in Education. San Francisco. USA.
Muthén, L. K. & Muthén, B. O. (2012). Mplus 7.1 for Windows. Los Angeles, CA: Muthén & Muthén.
New York, NY: Russell Sage Foundation.
Nunnally. J. C. & Burnstein (1994). Psychometric Theory. Mc Graw- Hill book Co.
Raudenbush, S. W. and Bryk, A. S. (2002). Hierarchical Linear Models: Applications and Data Analysis Methods, 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Sage.
Rutkowski, L. Gonzalez, E. Joncas, M. & von Davier, M. (2010). International large-scale assessment data issues in secondary analysis and reporting. Educational Researcher, 39(2), 142-151.
Schmidt, W.H. & Maier, A. (2009). Opportunity to Learn. In Sykes, G. Schneider, B. & Plank, D.N (Eds.), Handbook of Educational Policy (p. 541-559). New York, NY: Routledge.
Snijders T. A. B. & Bosker R. J. (2000). Multilevel analysis. An introduction to Basic and Advanced Multilevel Modeling. Thousand Oaks, CA: Sage.
van der Linden, W. J. and Hambleton, R. K. (1997). Handbook of Modern Item Response Theory. New York: Springer.
Vartanian, T. P. (2010). Secondary data analysis. Oxford University Press.
Zimowski, M. F. Muraki, E. Mislevy, R. J. and Bock, R. D. (1996). BILOG MG: Multiple-Group IRT Analysis and Test Maintenance for Binary Items [computer software]. Chicago, IL: Scientific Software International.