نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه آموزش، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار، گروه روانشناسی تربیتی و شخصیت، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استاد، گروه فلسفه تعلیم و تربیت ، دانشگاه تهران ، تهران، ایران

4 استادیار، گروه برنامه ریزی درسی دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف شناسایی مبانی علمی و فلسفی آموزش دانش‌آموزان تیزهوش در فنلاند و ایران و ارائه الگویی برای ایران انجام شد.
روش‌شناسی: مطالعه حاضر از نظر هدف بنیادی و از نظر شیوه اجرا آمیخته (کیفی و کمی) بود. جامعه پژوهش در بخش کیفی اسناد و مدارک و خبرگان دانشگاهی بودند که تعداد 10 نفر از آنها طبق اصل اشباع نظری با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه پژوهش در بخش کمی دانش‌آموزان پسر تیزهوش منطقه 5 شهر تهران در سال 99-1398 بودند که تعداد 160 نفر آنها طبق جدول کرجسی و مورگان با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و پرسشنامه محقق‌ساخته (57 گویه‌ای) استفاده شد. داده‌ها در بخش کیفی با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی و در بخش کمی با روش تحلیل عاملی اکتشافی و مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزار Amos تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که مبانی علمی آموزش دانش‌آموزان تیزهوش در فنلاند دارای 16 شاخص، 4 مقوله معلمان ثابت، نیاز به تعامل‌های مثبت و سازنده، اهمیت خودمختاری و بازی و اعتماد کامل و 2 مضمون عدم جداسازی و غربالگری دانش‌آموزان اعتماد و مبانی فلسفی آن دارای 16 شاخص، 5 مقوله ورزش و هنر، تاکید بر خلاقیت، علاقمندی به یادگیری، عدم توجه به تخیل و رویاپردازی و اصالت وجود/ انسان‌گرایی و 2 مضمون توجه به همه قابلیت‌ها و عدم تفکیک‌گذاری بود.
نتیجه‌گیری: با توجه به الگوی مبانی علمی و فلسفی آموزش دانش‌آموزان تیزهوش برای ایران، برنامه‌ریزی جهت استفاده از آن برای بهبود شرایط آموزشی دانش‌آموزان تیزهوش ضروری است

کلیدواژه‌ها

اسکندری، حسین، فردانش، هاشم و صادق، زاده قمصری، علیرضا. (1393). پارادایم‌های علمی معاصر و نظریه‌های یادگیری. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 20(11)، 1-32.
باقری، خسرو و خسروی، زهره. (۱۳۸۷). نظریه های روان شناسی معاصر به سوی سازنده گرایی واقع گرایانه. تهران: نشر علم
باقری، خسرو. (۱۳۷۸). بررسی مفروضات فلسفی روانشناسی شناختی بر اساس فلسفه. مجله روان شناسی، 2(3)، 269-291.
بهراد، بهنام.(1398). رصد تحولات در نظام شناسایی دانش آموزان سرآمد و مستعد، گزارش پژوهش پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
حاج کاظمیان، محسن، هویدا، رضا، عابدی، احمد و رجایی پور، سعید. (1397). بررسی تحلیلی روش گروه بندی تمام وقت دانش آموزان مدارس استعداد درخشان. مجله پژوهش های کاربردی روانشناختی، 9(1)، 93-122.
رضوی خوسفی، سید حسین. (1399). مدرسه خوب هر روز باید از نو ساخته شود ایده هایی از آموزش و پرورش فنلاند. یزد: انتشارات تیک
سعادتی شامیر، ابوطالب و موسی زاده، زهره. (1397). آموزش مهارت های پرورش تفکر و تصمیم گیری در کودکان پیش از دبستان(ویژه مربیان). تهران: انتشارات قوه قضاییه ایران.
شریعتمداری، علی. (1385). اصول و فلسفه تعلیم و تربیت. تهران: انتشارات امیرکبیر.
شریفی، حسن پاشا. (1384). مطالعه مقدماتی نظریه هوش چندگانه گاردنر، در زمینه موضوع های درسی و سازگاری دانش آموزان. فصل نامۀ نوآوریهای آموزشی، 4(11)، 11-35.
ﻓﺮﻭﻏﯽ ﺍﺑﺮﯼ، ﺍﺣﻤﺪ ﻋﻠﯽ، ﯾﺎﺭﻣﺤﻤﺪﯾﺎﻥ، ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﯿﻦ و ﺍﺻﻼﻧﯽ، ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ. (1393). طراحی محیط یادگیری الکترونیکی مبتنی بر سه نظریه یادگیری رفتارگرایی، شناخت گرایی و ساختن گرایی. راهبردهای آموزش، 7(28)، 425-435.
فیاض، ایراندخت و محمدی، یحیی. (1394). مبانی فلسفی برنامه درسی مبتنی بر رویکرد انسان گرایانه در آموزش و پرورش، مجموعه مقالات همایش ملی آموزش ابتدایی، دانشگاه بیرجند و انجمن مطالعات برنامه درسی ایران.
غفاری ابوالفضل و رجایی، ملیحه. (۱۳۹۴). بررسی مبانی فلسفی و روان شناختی برنامه های درسی انسان گرا و جایگاه این برنامه در نظام اسلامی. فصلنامه علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، 3(4)، 111-135.
کاظمی حقیقی، ناصرالدین. (1388). گزارش اجمالی مبانی نظری نخبگی، پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، به سفارش شورای عالی آموزش و پرورش.
کاظمی، صدیقه، امین خندقی، مقصود، به پژوه، احمد، غنایی و چمن آباد، علی. (۱۳۹۲). پارادایم های حاکم برتربیت ویژه از منظر جامعه شناسی علم. پژوهش نامه مبانی تعلیم و تربیت، ۳(۱)، ۱۳۶-۱۱۱.
گائینی، ابوالفضل و حسین زاده، امیر. (۱۳۹۱). پارادایم های سه گانه اثباتگرایی، تفسیری و هرمنوتیک در مطالعات مدیریت و سازمان. راهبرد فرهنگ، 5(19)، 103-138.
مفیدی، نرگس و سعادتی شامیر، ابوطالب. (1396). بررسی تطبیقی نحوه تدریس معلمان کشورهای منتخب و کشور ایران در مقطع ابتدایی  به منظور ارائه الگوی مناسب برای کشور جمهوری اسلامی ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
منانی، رومینا، عابدی، احمد، درتاج، فریبرز و فرخی، نورعلی. (۱۳۹۸). الگوی شناسایی استعداد ریاضی بر اساس رویکرد ملاک‌های چندگانه در دانش‌آموزان تیزهوش و با ‌استعداد. توانمند سازی کودکان استثنایی، 10(1)، 45-67.
ﻣﻨﺘﻈر، ﻏﻼﻣﻌﻠﯽ، ﻧﺎﻇﻤﯽ، ﺍﻣﯿﺮ و ﻣﺤﺴﻦ ﻣﻮﺳﻮﯼ، ﻧﺴﺐ. (1391). ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎﯼ ﺑﺎﺯﺍﻧﺪﯾﺸﯽ ﺩﺭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻧﺨﺒﮕﯽ. مجله ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻓﻨﺎﻭﺭﯼ، 5(2)، 17-33.
مینایی، اصغر. (۱۳۹۴). ویژگیهای روان سنجی اعتبار و روایی آزمونهای ورودی دوره راهنمایی مدارس استعدادهای درخشان و نمونه دولتی با استفاده از رویکرد اندازه گیری راش: با تأکید بر آزمونهای هوش و خلاقیت. فصلنامه اندازه گیری تربیتی، 5(20)، 189-210.
نظری، مرتضی. (1395). نگاه تربیتی به توسعه. تهران: نشر قطران.
نظری، مرتضی و وکیلی زاده، مریم. (1386). آموزش و پرورش و توسعه انسانی. تهران: نشر سپیده.
یوسفی، ناصر. (1397). رویکردهای آموزشی. تهران: انتشارات موسسه پژوهشی کودکان.
References
Arm J. (2019). We brought Charles Murray to campus. Guess what happened. New York: The New York Times Opinion Section.
Brigs I. (2016). Culture history of thoughts. Translate by Mahid Irani Talab. TehranL Bita Publications. [Persian]
Ghaffari A, Rajayi M. (2015). Reviewing the Philosophical and Psychological Bases of Humanistic Education Programs and Their Status in Islamic System. Biannual Journal of Islamic Perspective on Educational Science. 3(4): 111-135. [Persian]
Greenstein SM, Zhu F. (2018). Do experts or crowd-based models produce more bias? Evidence from encyclopedia Britannica and Wikipedia. MIS Quarterly. 42(3): 945-958.
Gunderson EA, Donnellan MB, Robins RW, Trzesniewski KH. (2018). The specificity of parenting effects: Differential relations of parent praise and criticism to children’s theories of intelligence and learning goals. Journal of Experimental Child Psychology. 173: 116-135.
Hajkazemian M, Hoveida R, Abedi A, Rajaipour S. (2018). Analytical review of full-time grouping student of Estedadhaye Derakhshan schools. Journal of Applied Psychological Research. 9(1): 93-122. [Persian]
Heller KA. (2013). Findings from the Munich longitudinal study of giftedness and their impact on identification, gifted education and counseling. Talent Development & Excellence and Counseling. 5(1): 51-64.
Jussim L. (2018). The reality of the rise of an intolerant and radical left on campus. Areo. Retrieved from https://areomagazine.com/2018/03/17/the-reality-ofthe-rise-of-an-intolerant-and-radical-left-on-campus.
Lee J, Choi Y. (2018). Expanding affective intelligence theory through social viewing: Focusing on the South Korea's 2017 presidential election. Computers in Human Behavior. 83: 119-128.
Loesche PM (2019). Estimating the true extent of gender differences in scholastic achievement: A neural network approach. Intelligence.  77(1): 56-65.
Kilic MS, Sert H. (2015). Primary school 5th grade science and technology lesson book's investigation of multiple intelligence theory. Procedia – Social and Behavioral Sciences. 174: 2577-2581.
Lubinski D. (2016). From terman to today: A century of findings on intellectual precocity. Review of Educational Research. 86(4): 900-944.
Manani R, Abedi A, Dortaj F, Farrokhi NA. (2019). Mathematical talent identification model based on multiple criteria approach in gifted and talented students. Empowering Exceptional Children. 10(1): 45-67. [Persian]
Mofidi N. (2017). A comparative study of teachers in selected countries and Iran in primary school in order to provide a suitable model for the Islamic Republic of Iran. MA Dissertation, Tehran: Islamic Azad University of Sciences and Researches Branch. [Persian]
Safi A. (2017). A study of Iranian education issues. Tehran: SAMT Publications. [Persian]
Sharifi SS, Palmeira M. (2017). Customers' reactions to technological products: The impact of implicit theories of intelligence. Computers in Human Behavior. 77: 309-316.
Shearer CB, Karanian JM. (2017). The neuroscience of intelligence: Empirical support for the theory of multiple intelligences? Trends in Neuroscience and Education. 6: 211-223.
Vos J, Craig M, Cooper M. (2015). Existential therapies: a meta-analysis of their effects on psychological outcomes. Journal of Consulting and Clinical Psychology. 83(1): 115-128.
Waller L, Papi M. (2017). Motivation and feedback: How implicit theories of intelligence predict L2 writers’ motivation and feedback orientation. Journal of Second Language Writing. 35: 54-65.
Yada A, Tolvanen A, Savolainen H. (2018). Teachers' attitudes and self-efficacy on implementing inclusive education in Japan and Finland: A comparative study using multi-group structural equation modeling. Teaching and Teacher Education. 75: 343-355.
Yousefi N. (2018). Educational approaches. Tehran: World Children Research Institute Publications. [Persian]
 
 استناد به این مقاله: نظری، مرتضی، سعادتی شامیر، ابوطالب، باقری نوعپرست، خسرو و رضایی، صادق. (1400). شناسایی مبانی علمی و فلسفی آموزش دانش‌آموزان تیزهوش در فنلاند و ایران و ارائه الگویی برای ایران. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 17(61)، 77-103. doi: 10.22054/jep.2021.62013.3400
 Educational Psychology is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.