نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، روان‌شناسی تربیتی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه آموزشی مطالعات برنامه‌ درسی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

مقاله حاضر با هدف بررسی میزان تاثیر آموزش مولفه‌های چندفرهنگی به دانش‌آموزان ششم ابتدایی شهر تهران در جهت ارتقای سواد چندفرهنگی انجام شد.
این پژوهش از نوع‌تحقیقات‌کمی، از جهت اجرا شبه‌آزمایشی و از نظر هدف‌کاربردی می‌باشد. برای گردآوری اطلاعات باتوجه به ادبیات تحقیق مولفه‌های سواد چندفرهنگی استخراج و به منظور تایید روایی پرسشنامه، مؤلفه‌های مؤثر بر سواد چندفرهنگی براساس نظر خبرگان و صاحب‌نظران دانشگاهی و اجرایی تعیین‌شد و اصلاحات لازم براساس نظر ایشان صورت‌پذیرفت. به‌منظور تعیین پایایی آزمون از روش آلفای کرونباخ و از نرم‌افزار SPSS22 استفاده شد و با توجه به ضریب آلفای به دست‌آمده که بالاتر از 7/0 به دست‌آمد پایایی پرسشنامه تائیدگردید. این پرسشنامه شامل 23 سوال و دارای شش‌مولفه است. جامعه‌آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان پایه‌ششم دوره‌ی ابتدایی شهرتهران که در سال تحصیلی97-96 مشغول تحصیل بودند. روش نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی‌خوشه‌ای چندمرحله‌ای بوده است. در این پژوهش گروه‌نمونه در غالب دوگروه آزمایش‌وگواه مورد بررسی قرارگرفتند که دانش‌آموزان گروه آزمایش طی 45 روز و در 12 جلسه تحت آموزش قرارگرفتند. نتایج حاصل از پژوهش نشان‌داد میزان سواد‌چندفرهنگی دانش‌آموزان در هرشش مولفه بعد از آموزش ارتقا یافته‌است که این افزایش در مولفه‌ها‌ی "همزیستی مسالمت‌آمیز" و "ارتقا درک وتحمل" بیشتر از سایر مولفه‌ها‌ بوده‌است.

کلیدواژه‌ها

جوادی محمدجعفر، 1379، آموزش چندفرهنگی به‌مثابه رویکردی در آموزش، فصلنامه تعلیم و تربیت، 5(23)، 152
خلج‌زاده مهدیه، هاشمی نظام، 1398، اثربخشی آموزش خود شفقت ورزی بر ادراک شایستگی و انعطاف‌پذیری روانشناختی دختران بد سرپرست، فصلنامه روانشناسی تربیتی، سال پانزدهم، شماره پنجاه و چهارم، زمستان 98 ،ص 1 تا 3
صادقی علیرضا، 1391، ویژگی‌ها و ضرورت‌های تدوین برنامه درسی چندفرهنگی در ایران: بررسی ضرورت‌ها و چالش‌ها. راهبرد فرهنگ، دوره 1، شماره 50 و 53
صادقی علیرضا، 1389، بررسی سند برنامه درسی ملی جمهوری اسلامی بر اساس رویکرد آموزش چندفرهنگی، فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، شماره 18 ص 190-215
صادقی علیرضا، 1390، طراحی الگوی برنامه درسی چندفرهنگی تربیت معلم ابتدایی جمهوری اسلامی ایران. رساله تخصصی دکتری دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی ص 123-190
صادقی علیرضا، نجفی ح، 1396، تدوین راهبردهای برنامه‌های درسی چندفرهنگی تربیت معلم ایران بر اساس تجارب کشورهای استرالیا، کانادا، مالزی و هندوستان. پژوهش در تربیت معلم، بهار 96 شماره 1 ص 34-70
صفایی نایینی کاووس، نریمانی محمد، کاظمی رضا، موسی‌زاده توکل، 1398، اثربخشی مصاحبه انگیزشی گروهی و آموزش تنظیم هیجان بر کاهش رفتار قلدری و فرسودگی تحصیلی نوجوانان کاربرشبکه‌های اجتماعی مجازی، ، فصلنامه روانشناسی تربیتی، سال پانزدهم، شماره پنجاه و یک، بهار 98 ،ص 95 تا 126
عبدلی سلطان احمدی جواد، صادقی علیرضا، 1394، طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی چندفرهنگی برای دوره تعیلم و تربیت عمومی در ایران. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران. شماره39. زمستان. ص 71-108
عبدلی سلطان احمدی جواد، نادری عزت‌اله، شریعتمداری علی، سیف نراقی مریم، 1395، نگاهی به آموزش چندفرهنگی در کتاب‌های ادبیات فارسی، بهارستان سخن (فصلنامه علمی پژوهشی ادبیات فارسی، 13 (132)، 235-252
عراقیه علیرضا، فتحی واجارگاه کوروش، 1391، جایگاه چندفرهنگی در آموزش مدرسه‌ای و آموزش عالی. راهبرد فرهنگ. شماره 17 و 18، بهار و تابستان 91، ص 187-204
عزیزی نعمت اله، بلندهمتان کیوان، سلطانی مسعود، 1389، بررسی وضعیت آموزش چندفرهنگی در مراکز تربیت معلم شهر سنندج از منظر دانشجویان، فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، سال سوم، شماره 2، پاییز 89، ص 55-78
فاضلی نعمت اله، 1378، فرهنگ و دانشگاه. تهران، انتشارات ثالث. چاپ اول.
ملکی حسن، 1380، فرهنگ و برنامه درسی معلم و برنامه ریزی درسی. انتشارات رشد معلم. شماره 161.
وفایی رضا، سبحانی‌نژاد مهدی، 1394، مؤلفه‌های آموزش چندفرهنگی و تحلیل آن در  کتب درسی، دو فصلنامه نظریه و عمل در برنامه درسی، س 3، ش 5، 111-128
هواس بیگی فاطمه، صادقی علیرضا، 1398، مفهوم پردازی فرایند آموزش چندفرهنگی از منظر معلمان اقوام ایرانی: نظریه داده بنیاد، مجله علمی پژوهشی پژوهش‌های برنامه درسی، انجمن مطالعات برنامه درسی ایران، دوره نهم، شماره اول، بهار وتابستان 98، ص 188-223
Aslan, D. & Aydin, H. (2016). Teachers’ Awareness of Multicultural Education and Diversity in School Settings, Eurasian Journal of Educational Research, 64, 1-28.
Baptiste, H.P. (1979). Multicultural education: A synopsis. Washington:
Bennett, C. l. (1990). Comprehensive multicultural education: Theory and practice (2nd edition). Boston: Allyn and Bacon. Donna M. Perkins; Carolyn J. Mebert, 2008.
Demir, s, & Ozden, s (2014). The Evaluation of Multicultural Teaching Design Education Program. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 116, 4732- 4736.
Frazier, L. (1977). The multicultural face of education. Journal of Research and Development in Education, 11, 10.
Gay, G (2000). Culturally Responsive Teaching: Theory, Research & Practice. New York: Teachers College Press.
Gay, G. (2006). The importance of multicultural education. New York: Teachers College Press.
Gay, G. (2008). Culturally Responsive Teaching: Theory, Research, & Practice. New York: Teachers College Press.
Parekh, B (1986). The concept of multicultural education. In S. Modgil, G.K. Verma, K. Mallick, & C. Modgil (Eds), Multicultural Education: The interminable debate (pp. 19-31). Philadelphia: Falmer.
Spindler, G. & Spindler, L. Eds (2009). Pathways to Cultural Awareness: Cultural Therapy with Teachers and Students. Thousand Oaks, CA: Corwin.
Spindler, G. D (1987). Education and cultural process: Anthropological approaches. Waveland press. University of Washington.