نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، کرمان، ایران
چکیده
با توجه به اهمیت نقش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و راهبردهای انگیزشی در عملکرد و پیشرفت تحصیلی فراگیران، پژوهش حاضر با هدف فراتحلیل تحقیقات انجام شده پیرامون رابطه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و راهبردهای انگیزشی با عملکرد تحصیلی انجام شد. پژوهش حاضر با استفاده از فنون فرا تحلیل با یکپارچه کردن نتایج حاصل از انجام تحقیقات مختلف، میزان اندازه اثر رابطه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی را مشخص نموده است. بدین منظور از بین 31 پژوهش، 16 پژوهش که از لحاظ روش شناسی و ابزار استفاده شده مورد تایید بودند، انتخاب کرده و فراتحلیل بر روی آنها انجام گرفت. ابزار این پژوهش چک لیست فراتحلیل بود. پژوهش حاضر مبتنی بر 4088 شرکت کننده و 16 اندازه اثر می باشد. نتایج نشان داد رابطه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی به طور کلی 41/0 می باشد. همچنین رابطه راهبردهای شناختی یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی 41/0 و رابطه راهبردهای فراشناختی یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی 29/0 به دست آمد. به عبارت دیگر هنگامی که از راهبردهای شناختی به نسبت راهبردهای فراشناختی یادگیری خودتنظیمی استفاده شده رابطه قویتری با عملکرد تحصیلی به دست آمده است. در ادامه با توجه به اینکه از بین تحقیقات انجام شده تعداد 8 پژوهش به بررسی رابطه بین راهبردهای انگیزشی با عملکرد تحصیلی پرداخته بودند، اندازه اثر راهبردهای انگیزشی در رابطه با عملکرد تحصیلی مورد بررسی قرار گرفت. رابطه متغیر پیش بین (راهبردهای انگیزشی) با متغیر ملاک (عملکرد تحصیلی) برابر 34/0 بود.
کلیدواژه‌ها
حجازی، الهه و عظیمی، عاطفه. (1398). پیش‌بینی راهبردهای یادگیری خودتنظیم دانشجویان از طریق حمایت اجتماعی ادراک شده، خودکارآمدی تحصیلی و انتظار پیامد. فصلنامه روان شناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی، 15(25)، 43-15.
خادمی، محسن؛ نوشادی، ناصر. (1385). بررسی رابطه بین جهت گیری هدف با خودتنظیمی یادگیری و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی شهر شیراز. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 25(4)، 78-63.
دلاور، علی.(1384). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و علوم اجتماعی، چاپ چهارم، تهران: رشد.
دهقان، سهیلا؛ مهرابی زاده هنرمند، مهناز. (1390). بررسی رابطه بین خود تنظیمی یادگیری با مهارت های تحصیلی و پیشرفت تحصیلی در بین دانشجویان شهید چمران اهواز. اولین همایش ملی علوم-شناختی در تعلیم و تربیت، دانشگاه فردوسی مشهد.
رضازاده، شکوفه‌سادات؛ زمانی، بی‌بی عشرت؛ عابدینی، یاسمین؛ ببری، حسن.(1393). بررسی رابطه راهبردهای انگیزشی یادگیری و ارزش‌دهی به تکلیف در پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشکده مجازی دانشگاه اصفهان. مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی، 5 (1)، 53-46.
سلمانی، منصور؛ خامسان، احمد؛ اسدی یونسی، محمد رضا.(1396). نقش واسطهای باورهای انگیزشی در رابطهی ادراک از جو کلاس و تعلل ورزی دانشجویان. فصلنامه روانشاسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی،13(43)، 167-139.
ضیغمیان، سیده فاطمه؛ معینی کیا، مهدی(1398). فرا تحلیل عوامل اثرگذار بر راهبرد خودتنظیمی در یادگیری. فصلنامه روانشاسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، 15(54)، 57-33.
عاشوری، جمال؛ طالع سند، سیاوش؛ بیگدلی، ایمان الله.(1390). نقش راهبردهای انگیزشی، راهبردهای یادگیری شناختی و یادگیری از همتایان در پیش بینی پیشرفت تحصیلی زبان انگلیسی. فصلنامه پژوهشهای نوین روانشناختی، (6)24، 102-83.
کجباف، محمد باقر؛ مولوی، حسین؛ شیرازی تهرانی، علیرضا.(1382). رابطهی باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دبیرستانی، مجله تازه های علوم شناختی، 17، 33-27.
کدیور، پروین.(1392). روان شناسی یادگیری (از نظریه تا عمل)، چاپ اول، تهران: سمت.
مصرآبادی، جواد؛ عرفانی آداب، الهام.(1393). فراتحلیل رابطه راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی. دو فصلنامهراهبردهایشناختیدریادگیری، 1(2)، 118-97.
میرزائیان، بهرام؛ حسن زاده، رمضان؛ شیردل، خیرالنسا. (1391). رابطه راهبردهای یادگیری خودتنظیم و انگیزش پیشرفت با عملکرد تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه ناحیه یک شهر ساری. فصلنامه اندیشه های تازه در علوم تربیتی، 7(4)، 87-77.
نخستین گلدوست، اصغر؛ معینی‌کیا، مهدی.(1388). رابطة راهبردهای یادگیری خودتنظیم و راهبردهای انگیزشی برای یادگیری با عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل. دانشوپژوهشدرعلومتربیتیبرنامه‌‌ریزیدرسی دانشگاهآزاداسلامیواحدخوراسگان (اصفهان)، 23(23)، 100-85.
هومن، حیدرعلی.(1387). راهنمای عملی فراتحلیل در پژوهش علمی، چاپ اول، تهران: سمت.
هویت، دینس؛ کرامر، دانکن.(1388). روشهای آماری در روانشناسی و سایر علوم رفتاری (ترجمه حسن پاشا شریفی و جعفری نجفی زند)، چاپ اول، تهران:سخن.
Camuro, S. & Farenham, F. (2003). Mathematics Self-Efficacy and Mathematics Outcomes: The Need for Specificity of Assessment. Journal of Counseling Psychology, 42(2), 190-198.
Elashhab, S. (2020). Motivational Teaching Strategies within Saudi University EFL Classrooms: How to Improve Students’ Achievement?. International Journal of Language and Literary Studies, 2(1), 124-141.
Elliot, A. J. (1999). Approach and avoidance motivation and achievement goals, Journal of Educational Psychologist, 34(5): 169-189.
Gordon, W. I. (2009). A factor analysis study of the self regulated learning inventory.From:http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content.
Green, S. & Miller, A. (2006). Predicting college students’ mathematics anxiety by motivational beliefs and self-regulated learning strategies. College Student Journal, 43, 631-639.
Martinez, P. (2010). The Effect of An Intervention Program Based on Scaffolding to Improve Metacognitive Strategies in Reading: A Study of Year 3 Elementary School Students in Jakarta. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 69: 1601-1609.
Martinez-Pons, M. (1988). Construct Validation of a Strategy Model of Student Self-Regulated Learning. Journal of Educational Psychology, 80, 284-290.
Pajares, F. & schunk, D.H (2001). Self Beliefs and school success : self – efficacy, self –concept, and school achievement. Edited by Richard Riding and Stephen Rayner. Ablex publishing. Journal of educational psychology. 104(1):150 -176.
Pintrich, P. & De Groot, V. (1990). Motivational and Self-Regulated Learning Components of Classroom Academic Performance. Journal of Educational Psychology, 82 (1), 33-40.
Pintrich, P. & Garcia, T. (1991). Student Goal Orientation and Self-Regulation in the College Classroom. in: Maehr, M.L.,& Pintrich, P.R(Eds Advances in Motivation and Achievement: Goals and self-regulatory processes. Greenwich, CT: JAI, 7, 117-160
Samadi, M., & Davaii, M. (2012). A case study of the predicting power of cognitive, metacognitive and motivational strategies in girl students' achievements. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 32: 380-384.
Scharfe, E. (2000). Development of emotional expression, understanding and regulation in infants and young children. San Francisco: Jossey-Bass. 244-262.
Schunk, Dale H. (1994). Motivating Self-Regulation of Learning: The Role of Performance Attributions. Paper Presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association.
Seifert, K.L. (1991). Educational psychology (2th ed). Boston, Haunghton Mifflincompany
Sharma, R. & Sheryl, N. (2013). University of New South Wales, Sydney Australia, self regulation and e-learning.
Stipek, D.J. (2002). Motivation to Learn: From Theory to Practice (4th ed.). Boston, Allyn & Bacon.
Talbour, J. T. (2012); The relationship of self- regulated learning and academic performance in an online course environment. Doctoral dissertation, faculty of the graduate school of the university of Kansas retrieved April30, from http://proquest.uni.com/dissertation
Tinajero, C. & Param, H. (2008). How can primary school students learn self-regulated learning strategies most effectively? A meta-analysis on self-regulation training programs, Educational Research Review, 3: 101–129.
Tobias, S. (2006). The importance of motivation , meta cognition, and help seeking in web- based learning .In H. ONeil ,& R.Perez (Eds.), web based learning :theory , research and practice .203-220.
Ucar, H., Kumtepe, A. T. (2020). Effects of the ARCS‐V‐based motivational strategies on online learners' academic performance, motivation, volition, and course interest. Journal of Computer Assisted Learning, 36(3), 335-349.
Valenta, N. Smith, T. & Hanter, K (2014). The influence of computer self-efficacy, meta cognitive self-regulation and self-esteem on student engagement in online learning programs: Evidence from.
Zimmerman, B. J. (1989). Model of Self-Regulated Learning and Academic Achievement. in: Zimmerman, B. J. and Schunk, D. H. (Eds.), Self-Regulated Learning and Academic Achievement: Theory, Research, and Practice. New York: Springer-Verlag, 1-25.
)