نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجو کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی دانشگاه یاسوج
2 استادیار گروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یاسوج
3 استادیار گروه روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه یاسوج
چکیده
هدف پژوهش حاضر، پیش بینی دلزدگی تحصیلی دانش آموزان در درس مطالعات اجتماعی بر اساس متغیرهای ساختار کلاس، کیفیت تدریس و حمایت عاطفی معلم بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانش آموزان دختر و پسر کلاس نهم متوسطه شهرشیراز در سال تحصیلی 96- 1395 بود. نمونه آماری به تعداد 379 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب گردید. روش پژوهش توصیفی- همبستگی از نوع پیش‌بینی بود. برای جمع آوری داده‌های مورد نیاز از مقیاس‌های دلزدگی تحصیلی (پکران و همکاران ، 2005)، کیفیت تدریس کریاکیدز و همکاران (2000)، حمایت عاطفی معلم ساکیز (2007) و ساختار کلاس الیوت و چرچ (2001) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار spss استفاده به‌عمل آمد.نتایج نشان دادند که ابعاد ساختارکلاس (جذابیت تکلیف، مرجعیت و سخت گیری در ارزشیابی) توانایی پیش بینی کنندگی منفی و معناداری برای دلزدگی تحصیلی داشتند. دیگر یافته ها حاکی از این بود که بین کیفیت تدریس و حمایت عاطفی معلم با دلزدگی تحصیلی دانش آموزان در درس مطالعات اجتماعی رابطه منفی و معنی داری وجود داشت.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
امیری جو میلو، میکائیل. (1393). رابطه جو روانی – اجتماعی کلاس، مدیریت کلاس درس و حمایت عاطفی معلم با هیجان‌های پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان پارس‌آباد مغان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
جوکار، بهرام. (1381). بررسی ساختار ارتباطی، باورهای فرد پیرامون توانایی، ساختار کلاس، هدف‌گرایی و پیامدهای تحصیلی. پایان‌نامه دکتری روانشناسی تربیتی. دانشگاه شیراز.
حجازی، الهه؛ نقش، زهرا و سنگری، علی‌اکبر. (1388). ادراک از ساختار کلاس و پیشرفت تحصیلی ریاضی: نقش واسطه‌ای متغیرهای انگیزشی و شناختی. مطالعات روان‌شناختی. دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه الزهرا.
حسینی، فریده سادات و خیر، محمد. (1389). بررسی نقش معلم در هیجانات تحصیلی ریاضی و تنظیم هیجانی دانش آموزان. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، سال پنجم، شماره 20.
حکیم زاده، رضوان؛ طرخان، رضاعلی و محمدی فارسانی، فریبرز. (1394). بررسی ادراک دانشجویان فنی مهندسی از کیفیت تدریس و تأثیر آن بر انتخاب رویکرد یادگیری دانشگاه تهران. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، سال هفدهم، شماره 68.
خوشبخت، فریبا و لطیفیان، مرتضی. (1390). بررسی رابطه بین ویژگی‌های معلم، تدریس معلم و عملکرد ریاضی دانش آموزان. روانشناسی معاصر، شماره 2، دوره 6.
دلاورپور، محمد آقا. (1394). دلزدگی تحصیلی، تبیین نقش علی محیط یادگیری و عوامل شخصیتی با واسطه‌گری ارزش تحصیلی و راهبردهای مقابله‌ای. پایان‌نامه دکتری، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
عالیپور، سیروس؛ شهنی ییلاق، منیجه و سحاقی، حکیم. (1395). رابطه علی ادراک حمایت عاطفی معلم با عملکرد زبان انگلیسی با میانجیگری احساس تعلق، لذت، نااُمیدی، خودکارآمدی و تلاش تحصیلی. مجله راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی، دوره سوم، شماره اول.
فاضلی، نعمت‌الله. (1392). رشد آموزش علوم اجتماعی – درس درجه 2، دوره 16، شماره 1.
فروغی ابری، احمدعلی و کاوهپور ابرقویی، زهرا سادات. (1383). بررسی تأثیر ارزشیابی تکوینی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سال دوم راهنمایی در درس علوم تجربی، در ناحیه 2 شهر اصفهان. مجله دانش و پژوهش در علوم تربیتی، 1، 66- 57.
فلاحیان، ناهید؛ آرام، محمدباقر؛ نادری، مریم و احمدی، آمنه. (1391). روش تدریس مطالعات اجتماعی. وزارت آموزش‌وپرورش سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران، چاپ دوم.
قاسمی تادرانی، ستار. (1390). بررسی رابطه ارزشیابی کلاس در الگوهای ارتباطی و مکانیکی معلم با عملکرد تحصیلی دانش آموزان، رویکردهای نوین آموزشی، 6 (2)، 82-61.
مرادی، مرتضی و چراغی، اعظم. (1393). الگوی علی – تجربی از روابط بین ادراک از الگوهای ارتباط خانواده، ادراک از ساختار کلاس، انگیزش و خودگردانی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در نوجوانان دبیرستانی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری. دوره 6، شماره 11، صفحات 113-140.
مسلمی، پری. (1386). روش‌های تدریس فعال در درس مطالعات اجتماعی، رشد آموزش علوم اجتماعی. دفتر انتشارات کمک‌آموزشی آموزش‌وپرورش، دوره یازدهم، شماره 1 (شماره پیاپی 36)، زمستان، صص 60-55
مؤمنی، حسن. (1393). علاقه‌مند کردن دانش آموزان به جامعهشناسی (مطالعه موردی: استان ایلان شهرستان موسیان در سال 1390-1391)، نشریه رشد آموزش علوم اجتماعی، دوره 16، شماره 4.
نقش، زهرا؛ قاضی طباطبایی، محمود و طرخان، رضا علی. (1389). الگوی ساختاری رابطه خودکارآمدی، سودمندی ادارک شده و پیشرفت تحصیلی: بررسی نقش واسطه‌ای یادگیری خودنظمبخش. تازه‌های علوم شناختی، شماره 1، دوره 3.
نیکدل، فریبر؛ کدیور، پروین؛ فرزاد، ولی الله؛ عربزاده، مهدی و کاوسیان، جواد. (1391). رابطه خودپنداره تحصیلی، هیجان‌های مثبت و منفی با یادگیری خودگردان. فصلنامه روانشناسی کاربردی، سال 6، شماره 1(21)،119-103.
Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures, and student motivation. Journal of educational psychology, 84(3), 261.
Ashby, F. G., & Isen, A. M. (1999). A neuropsychological theory of positive affect and its influence on cognition. Psychological review, 106(3), 529.
Baker, J. A., Dilly, L. J., Aupperlee, J. L., & Patil, S. A. (2003). The developmental context of school satisfaction: Schools as psychologically healthy environments. School Psychology Quarterly, 18(2), 206.
Barr, R. D., Barth, J. L., & Shermis, S. S. (1977). Defining the social studies (National Council for the Social Studies Bulletin 51). Arlington, VA: National Council for the Social Studies.
Bearden, L. J., Spencer, W. A., & Moracco, J. C. (1989). A study of high school dropouts. School Counselor, 37(2), 113e120.
Beyer, B. K. (1985). Critical Thinking: What Is It?. Social education, 49(4), 270-76.
Bolinger, K., & Warren, W. J. (2007). " Methods Practiced in Social Studies Instruction: A Review of Public School Teachers' Strategies". International Journal of Social Education, 22(1), 68-84.
Breidenstein, G. (2007). The meaning of boredom in school lessons. Participant observation in the seventh and eighth form. Ethnography and education, 2(1), 93-108.
Brophy, J., & Good, T. L. (1986). Teacher behavior and student achievement In M. Witrock (Ed.), the third handbook of research on teaching (pp. 328–375).
Brouner, J. (1963). The process of education. New York: Vintage Books.
Carter. W. (1991). Renewing the Social Studies Curriculum. Alexandria, VA: ASCD.
Chiodo, J. J., & Byford, J. (2004). Do they really dislike social studies? A study of middle school and high school students. Journal of Social Studies Research, 28(1), 16.
Darling-Hammond, L. (2000). Teacher quality and student achievement. Education policy analysis archives, 8, 1.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The" what" and" why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological inquiry, 11(4), 227-268.
Efklides, A. (Ed.). (2005). Special Issue Feelings and Emotions in the Learning Process. Elsevier.
Ferreira, M. M., & Bosworth, K. (2001). Defining caring teachers: Adolescents' perspectives. The Journal of Classroom Interaction, 24-30.
Flanders, N. A. (1963). Intent, action and feedback: A preparation for teaching. Journal of Teacher Education, 14(3), 251-260.
Foster, M., Lewis, J., & Onafowora, L. (2005). Grooming Great Urban Teachers. Educational Leadership, 62(6), 28-32.
Goetz, T., Frenzel, A. C., Hall, N. C., & Pekrun, R. (2008). Antecedents of academic emotions: Testing the internal/external frame of reference model for academic enjoyment. Contemporary Educational Psychology, 33(1), 9-33.
Goodlad, J. I. (1984). A place called school. Prospects for the future. McGraw-Hill Book Company, 1221 Avenue of the Americas, New York, NY 10020.
Hallinan, M. T. (2008). Teacher influences on students' attachment to school. Sociology of Education, 81(3), 271-283.
Hertzberg, H. W. (1981). Social studies reform: 1880-1980. A Project SPAN Report, Social Science Education Consortium. Inc., Boulder, Colorado. SSEC Publications, Colorado.
Hospel, V., & Galand, B. (2016). Are both classroom autonomy support and structure equally important for students' engagement? A multilevel analysis. Learning and Instruction, 41, 1-10.
Johnson, D. W., Maruyama, G., Johnson, R., Nelson, D., & Skon, L. (1981). Effects of cooperative, competitive, and individualistic goal structures on achievement: A meta-analysis. Psychological bulletin, 89(1), 47.
Karp, J. M. (2010). Teacher expectations and the mediation effects of trust on eighth grade adolescent academic self-efficacy and achievement. Dowling College.
Kraft, I. (1967). SOCIAL STUDIES-SEARCH FOR MEANING. SOCIAL EDUCATION, 31(7), 597.
Kuperminc, G. P., Leadbeater, B. J., Emmons, C., & Blatt, S. J. (1997). Perceived school climate and difficulties in the social adjustment of middle school students. Applied developmental science, 1(2), 76-88.
Kyriakides, L., Campbell, R. J., & Gagatsis, A. (2000). The significance of the classroom effect in primary schools: An application of Creemers' comprehensive model of educational effectiveness. School Effectiveness and School Improvement, 11(4), 501-529.
Lewis, M., Haviland-Jones, J. M., & Barrett, L. F. (1993). Handbook of Emotions. New York.
Linnenbrink, E. A. (2006). Emotion research in education: Theoretical and methodological perspectives on the integration of affect, motivation, and cognition. Educational Psychology Review, 18(4), 307-314.
Magen-Nagar, N., & Shachar, H. (2017). Quality of teaching and dropout risk: A multi-level analysis. Journal of Education for Students Placed at Risk (JESPAR), 22(1), 9-24.
Mann, S., & Robinson, A. (2009). Boredom in the lecture theatre: An investigation into the contributors, moderators and outcomes of boredom amongst university students. British Educational Research Journal, 35(2), 243-258.
Mogasha, T. (2014). Aplicability of Costructivist Theory in Qualitative Educational Research. Ameracan International Journal of Contempory Research. Research. 4, (7), 51-59.
National Council for the Social Studies. (1993, Jan/Feb). Defining social studies. The social studies professional. Washington, DC: Author
National Education Association. (1916).The social studies in secondary education: Committee of ten. Washington, DC: Author.
Orlich, D. C., Harder, R. J., Callahan, R. C., Trevisan, M. S., & Brown, A. H. (2012). Teaching strategies: A guide to effective instruction. Cengage Learning.
Patrick, H., Ryan, A. M., & Kaplan, A. (2007). Early adolescents' perceptions of the classroom social environment, motivational beliefs, and engagement. Journal of educational psychology, 99(1), 83.
Pekmn, R., Goetz, T., & Titz, W. (2002). Academic emotions in students" self regulated learning and achievement: A program of quantitative and qualitative research. Educational Psychologist, 37, 91-106.
Pekrun, R. (2000). A social-cognitive, control-value theory of achievement emotions.
Pekrun, R. (2006). The control-value theory of achievement emotions: Assumptions, corollaries, and implications for educational research and practice. Educational psychology review, 18(4), 315-341.
Pekrun, R. (2009). Emotions at school. Handbook of motivation at school, 575-604.
Pekrun, R., Goetz, T., Frenzel, A. C., Barchfeld, P., & Perry, R. P. (2011). Measuring emotions in students’ learning and performance: The Achievement Emotions Questionnaire (AEQ). Contemporary educational psychology, 36(1), 36-48.
Rowe, G., Hirsh, J. B., & Anderson, A. K. (2007). Positive affect increases the breadth of attentional selection. Proceedings of the National Academy of Sciences, 104(1), 383-388.
Ryan, R. M., & Grolnick, W. S. (1986). Origins and pawns in the classroom: Self-report and projective assessments of individual differences in children's perceptions. Journal of personality and social psychology, 50(3), 550.
Schug, M. C. (1982). Why kids don't like social studies.
Schutz, P. A., & Lanehart, S. L. (2002). Introduction: Emotions in education. Educational Psychologist, 37(2), 67-68.
Schutz, P. A., & Pekrun, R. (2007). Emotion in education. San Diego: Academic Press.
Tidwell, R. (1988). Dropouts speak out: Qualitative data on early school departures. Adolescence, 23(92), 939.
Vodanovich, S. J. (2003). Psychometric measures of boredom: A review of the literature. The Journal of psychology, 137(6), 569-595.
Vodanovich, S. J. (2003). Psychometric measures of boredom: A review of the literature. The Journal of psychology, 137(6), 569-595.
Walberg, H. J. (1984). Improving the productivity of America's schools. Educational leadership, 41(8), 19-27.
Wasson, A. S. (1981). Susceptibility to boredom and deviant behavior at school. Psychological Reports, 48(3), 901-902.
Wegner, L., Flisher, A. J., Chikobvu, P., Lombard, C., & King, G. (2008). Leisure boredom and high school dropout in Cape Town, South Africa. Journal of Adolescence, 31(3), 421-431.
Wilson, T. D., Reinhard, D. A., Westgate, E. C., Gilbert, D. T., Ellerbeck, N., Hahn, C., ... & Shaked, A. (2014). Just think: The challenges of the disengaged mind. Science, 345(6192), 75-77.
Zeidner, M. (2007). Test anxiety in educational contexts: Concepts, findings, and future directions. In Emotion in education (pp. 165-184
)