نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مشاوره دانشگاه شهید چمران

2 عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف از این پژوهش مقایسة اثربخشی درمان راه‏حل- محور دیشیزر به صورت انفرادی و توأم در کاهش تعارضات زناشویی بود.آزمودنی‏های نمونة پژوهش شامل 33 زوج(66 نفر زن و مرد) از 150 زوج متقاضی مشاوره بودند که به دلیل درگیری و تعارض به شعب شورای‏حل اختلاف وابسته به دادگستری شهر اهواز مراجعه‏داشتند. برای جمع‏آوری داده‏ها از پرسشنامه 42 سؤالی تعارضات زناشویی (99/0=α)که توسط براتی و زیر نظر ثنایی (1375) تهیه شده بود، استفاده شد و زوج‏های نمونة پژوهش آن را در مرحلة قبل و بعد از مداخله‏آزمایشی (ارائه متغیر مستقل) تکمیل نمودند. داده‏های به دست آمده با روش تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی روی میانگین تفاضل نمرات پیش‏آزمون و پس‏آزمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج آماری نشان داد که هر دو شیوه زوج درمانی در کاهش تعارضات زناشویی مؤثر بوده‏اند. به علاوه در مقایسه شیوه‏های مختلف زوج درمانی با همدیگر نتایج زیر به دست آمد: بین شیوه انفرادی و توأم راه حل- محور در کل تعارضات زناشویی و خرده مقیاس‏های کاهش همکاری، افزایش واکنش هیجانی، جلب حمایت فرزندان و افزایش رابطه با خویشاوندان خود تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد. لیکن در خرده مقیاس‏های کاهش رابطه با خویشاوندان‏همسر و جدا کردن امور مالی، شیوة‌ زوج‏درمانی توأم راه حل- محور اثر‏بخش‏تر و برای خرده‎مقیاس کاهش رابطه جنسی، شیوه انفرادی راه حل محوراثربخش‏تر نشان داد.

کلیدواژه‌ها

براتی، طاعره و ثنایی‏ذاکر، باقر .(1375). تأثیر تعارضات زناشویی بر روابط متقابل زن و شوهر. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
بوستانی‏پور، ع.، ثنائی‏ذاکر، ب و کیامنش، علیرضا .(1386). فراتحلیل اثربخشی الگوهای شناختی- رفتاری دردرمان مشکلات زناشوئی. تازه‏ها و پژوهش‏های مشاوره، 6(25)، ص.25-7.
 ثنایی، باقر .(1379). مقیاس‏های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: انتشارات بعثت.
دلاور، علی .(1382). مبانی‏نظری و عملی پژوهش در علوم‏انسانی و اجتماعی. تهران: انتشارات رشد.
دلاور، علی .(1382). احتمالات و آمار کاربردی در روان‏شناسی و علوم‏تربیتی. تهران: انتشارات رشد.
دیبائیان، شهرزاد .(1384). میزان اثربخشی درمان راه حل- محور بر افزایش رضایت زناشویی. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبائی.
ستیر، ویرجینیا .(1967). آدم‏سازی در روان‏شناسی‏خانواده. ترجمه ب. بیرشک. تهران: انتشارات رشد.
نظری، علی‏محمد .(1383). بررسی و مقایسه‏تأثیر برنامه‏غنی‏سازی ارتباط و مشاوره راه‏حل‏مدار بر رضایت زناشویی زوجین شاغل، دانشگاه تربیت معلم. دانشکده علوم تربیتی.
 
 
Amato P.R., & Hohmann-Marriott, B. (2007). A comparison of high- and low-distres marriages that end in divorce. Journal of Marriage and Family, 62, 621-638.
Beach, S. R. H., Fincham, F. D., & Katz, J. (1998). Marital therapy in the treatment of depression: Toward a third generation of therapy and research. Clinical Psychol ogy  Review, 18(6), 661-635.
Bookwala, J., Sobin, J., & Zdaniuk, B. (2005). Gender and aggression in marital relationships: A life-span perspective. Sex Roles, 52, 797-506.
Cookburn, J.T., Thomas, F.N., & Cockburn, O.J. (1997). Solution – focused therapy and psychotherapy adjustment to orthopaedic rehabilitation in a work hardening program. Journal of Occupational Rehabilitation, 7 (2): 97-106.
De Shazer, S., & Berg, I.K.(1997). "What works?": Remarks on research aspects of solution – focused brief therapy. Journal of Family Therapy, 19,121-124
Doss, B., Simpson, L., & Christensen, A. (2004). Why do couple seek marital therapy? Professional Psychology: Research and Practice, 35 (6) ،608-614.
Fincham, F.(2003). Marital conflict: Correlates, structure and content. American Psychological Society, 12,10.
Gerard, J.A., & Buehler, C. (2003). Marital conflict: Parent-child relations and youth maladjustment, Family Process, 38(1), 105- 116.
Gottman, J.M., & Silver, N. (1999). The seven principles for making marriage work.  New York: Three Rivers Press.
Johanson, S.M. (2003). The revolution in couple therapy. Journal of Marital and  Family Therapy, 29, 348- 365.
Kline, G.H., Pleasant, N.D., Whitton, S.W., & Markman, H.J. (2006). Understanding couple conflict. In A.L. Vangelisti & D. Perlman (Eds.), The Cambridge  handbook of personalrelationships (445-462). New York: Cambridge University Press.
Masters, W. and Johnson, V. (1966). Human Sexual Responser. Boston: Little Brown.
Masters, W. and Johnson, V. (1970). Human Sexual Inadequacy. Boston: Little Brown; London: Churchill.
Patterson, T. (2005).Cognitive Behavioral Couple Therapy. In M. Harway (Ed). Handbook of Couple Therapy. New Jersey. Wiley.
Satir, V. M. (1967). Conjoint family therapy. Palo Alto, C A : Science and Behavior Books.
Shadish, W, R., Montgomery, L.M., Wilson, P., Wilson, M.R. & Okwumakua, T.(1995). The effects of family and marital psychotherapies: Ameta analysis. Journal of Counseling and clinical Psychology , 61-81.
Suls, J., & Bunde, J. (2005). Anger, anxiety, and depression as risk factors for cardiovascular disease: The problems and implications of overlapping  affective dispositions. Psychological Bulletin, 131(2), 260-300.
Troxel, W.M.(2006). Marital quality, communal strength, and physical healt .Doctor of  Philosophy, University of Pittsburgh,79 page, 16-25.
Zimmeman, T.S., Jacobsen, R.B., Macintyre, M., & Watson, C.(1996). Solution – Focused Parenting groups: An Empirical study. Journal of Systemic Therapies, 15(4):12-25.