نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی دانشگاه بوعلی‏سینا

چکیده

هدف این پژوهش شناخت پیش‏بینی‏کننده‏های اضطراب‏ریاضی و رابطه آن با افت تحصیلی ریاضی دانش‏آموزان‏دوره‏ راهنمایی استان‏‏خراسان‏‏شمالی‏ بوده‏ است. طراح ‏پژوهش‏ علی- مقایسه‏ایی یا پس رویدادی بود، که بر روی 438 نفر از دانش‏آموزان استان خراسان شمالی (تعداد 288 نفر که در درس ریاضی نمره کمتر از 10 و تعداد 150 نفر نمره بیشتر از 17 کسب کرده بودند) انجام شد. پرسشنامه‏های پژوهش شامل اضطراب ریاضی، خودپنداره ریاضی، انگیزش مدرسه، انگیزش ریاضی، رفتارخانواده، رفتار معلم و تلاش دانش‏آموزان بود. داده‏ها با استفاده از آزمون هم‏خوانی مجذورکای ()، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار‏گرفت. نتایج تحلیل داده‏ها نشان داد بین اضطراب‏ریاضی دانش‏آموزان با عملکرد ریاضی آنها رابطه منفی و معکوس(51/0-) وجود دارد. همچنین بین اضطراب‏ریاضی با خودپنداره ریاضی(67/0-)، انگیزش‏ریاضی(55/0-)، انگیزش‏تحصیلی(19/0-)، تلاش دانش‏آموزان (50/0-) رابطه‏منفی و معکوس‏وجود ‏دارد و خودپنداره‏ریاضی (49/0=Beta)، رفتار‏معلم(22/0=Beta)، انگیزش‏ریاضی (19/0=Beta)، رفتار خانواده (14/0=Beta)، اتکا‏به‏نفس(135/0=Beta)، همیاری اجتماعی (126/0=Beta) و هدف‏مندی (116/0=Beta) از پیش‏بینی‏کننده‏های‏اصلی اضطراب‏ریاضی بودند. یافته‏های پژوهش حاضر نشانگر آن است که خودپنداره ریاضی، رفتار معلم، انگیزش ریاضی، رفتار خانواده، اتکا به نفس، همیاری اجتماعی و هدف‏مندی، با اضطراب ریاضی همراه است و عملکرد ریاضی را تحت تأثیر قرار می‏دهد.

کلیدواژه‌ها

بحرانی، محمود. (1372). بررسی رابطه انگیزش‏تحصیلی و عادات مطالعه گروهی دانش‏آموزان متوسطه شیراز. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.
حافظی، عشرت. (1381). بررسی رابطه بین انگیزش تحصیلی و شیوه‏های رویارویی با تنیدگی با پیشرفت‏تحصیلی در دانش‏آموزان مراکز وابسته به سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت معلم تهران.
رضویه، اصغر. سیف، دیبا. و طاهری، عبدالمحمد. (1384). بررسی تأثیر مؤلفه های اضطراب و نگرش ریاضی بر پیشرفت تحصیلی دانش‏آموزان دبیرستانی در درس ریاضی. فصلنامه تعلیم و تربیت، تابستان، 21 (2): 30- 7.
شمسی‏نژاد راوری، فهیمه. (1386). بررسی نگرش دانش‏آموزان پایه سوم راهنمایی شهرستان راور نسبت به درس ریاضی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید باهنر کرمان.
علم الهدایی، سیدحسن. (1381). راهبردهای نوین در آموزش ریاضی. تهران: نشر شیره.
 
Annette, Gourgey . F. (1982). Development of a Scale for the Measurement of Self-Concept in Mathematics, pp. 18.
Ashcraft, M. H. Kirk, E. P. (2001). The relationships among working memory, math anxiety, and performance. Journal of Experimental Psychology: General, 130, 224–237.
Ashcraft, M.H. Eric, E. P. & Hopko, D. (1998). on the cognitive consequences of mathematics anxiety. The development of mathematics skills, pp.175-196.
Ashcraft, M.H. Faust, M. W. (1996). mathematica anxiety and mental rithmatic performance. An exploratory investigation cognition and emotion, 8. 97-125.
Barton, B. North, K. (2007). The self-concept of children and adolescents with neurofibromatosis type 1. Child Care Health Dev, 33(4): 401-408.
Bassant, K. C. (1995). Factors associated with types of  mathematics anxiety in college students. Journal of Rraearch in  mathematics education, 29, 327-345.
Betz, N. E. (1978). Prevalence, distribution, and correlates of math anxiety in college students. Journal of Counseling Psychology, 25(5): 441-448.
Darwin, D. H. (2006). Experiential and Affective Correlates of Math Anxiety in Adult Women. Psychology of Women Quarterly.  5(2): 219 – 230.
Fennema, E. Sherman, J. (1979). Fennema- Sherman Mathematics Attitude Scales. JSAS: Catalog of Selected Documents in Psychology, 6(31): 1225.
House, JD. (2006). Mathematics beliefs and achievement of elementary school students in Japan and the United States: results from the Third International Mathematics and Science Study. Journal Genet Psychol, 167(1): 31-45.
Hembree, R. (1990). The nature, effects, and relief of Mathematics anxiety. Journal for research in matematic education, 21(1): 33-46.
Kazelskis, R. Reeves, C. Kersh, M. E. Bailey, G. Cole, K. Larmon, M. Hall, L. & Holliday, D. C. (2000). Mathematics anxiety and test anxiety: Separate constructs? Journal of Experimental Education, 68, 137–146.
Kazeleskis, R.(1998). Some dimesions of  mathematics anxiety: A factor analysis across instruments. Educational and Psychological Measurement, 58, 623-633.
Gary, L. C. Katrina, N. R. (2003). Examining the Relationship Between Mathematics Anxiety and Mathematics Performance: An Instructional Hierarchy Perspective. Journal of Behavioral Education, 12(1): 23–34.
Maa, X. Jiangming, Xu. (2004). The causal ordering of mathematics anxietyand mathematics achievement: a longitudinal panel analysis. Journal of Adolescence, 27, 165–179
Ma, X. (1999). A meta-analysis of the relationship between anxiety toward mathematics. Journal for Research in Mathematics Education, 30, 520–540.
Marsh, HW. Trautwein, U. Lüdtke, O. Köller, O. Baumert, J. (2005).  Academic self-concept, interest, grades, and standardized test scores: reciprocal effects models of causal ordering. Child Development, 76(2): 397-416.
Martin, AJ. Debus, RL. (1998). Self-reports of mathematics self-concept and educational outcomes: the roles of ego-dimensions and self-consciousness. Br J Educational Psycholgy, 68( 4): 517-535.
Mcleod, D. B. (1994). Research on affect in mathematics learning in the SRME: 1970 to The present. Journal for Research in Mathematics Education, 25,637-647.
Meece, J. L. Wigfield, A. & Eccles, J. S. (1990). Predictors of math anxiety and its influence on young adolescents' course enrollment intentions and performance in mathematics. Journal of Educational Psychology, 82(1): 60-70.
Miller, H. Bichsel J. (2004). Anxiety, working memory, gender, and math performance. Personality and Individual Differences, 37, 591–606.
Norwood, K. S. (1994). The effect of instructional approach on mathemathics anxiety and achievement, school science and mathematics.
Novello, AC. Degraw, C. & Kleinman, D. (2007). Healthy children ready to learn: An essential collaboration between health and education.Public Health Reports, 107, 3-15.
 Ozturk, B.  Safure, B. & Koc, Y. (2007). Motivation and self-regulation in mathematics. Academic Exchange Quarterly.
Pajares, F. & Graham, L. (1999). Self-efficacy, motivation constructs, and mathematics performance of entering middle school students. Contemporary Educational Psychology, 24, 124–139.
Pajares, F. (1996). Self-Efficacy Beliefs and Mathematical Problem-Solving of Gifted Students. Contemporary Educational Psychology, 21, 325–344.
Richard M.  Suinn, RE. (2006). The measurement of mathematics anxiety: The mathematics anxiety rating scale for adolescents - MARS-A. Journal of Clinical Psychology, 38(3): 576 – 580.
Richardson, F. C. & Suinn, R. M. (1972). The Mathematics Anxiety Rating Scale: Psychometric data. Journal of Counseling Psychology, 19, 551-554.
Richardson, F. C. & Woolfolk, R. L. (1980). Mathematics anxiety. In I. G. Sarason (Ed.), Test anxiety: Theory, research, and application, pp. 271–288.
Richardson, F. C. Suinn, R. M. (1972). The Mathematics Anxiety Rating Scale: Psychometric data. Journal of Counseling Psychology, 19(6): 551-554.
Slavin, R. E. (1990). Research on cooperative learning. Consensus and controversy. Educational leadership, 43, 52-55.
Spikell, M. (1993). Teaching mathematics with manipulatives: A resource of activities for the K-12 teacher. New York: Allyn and Bacon.
Tobias, S. (1993). Overcoming math anxiety. New York: Norton & Company.
Tobias, S. (1985). Test anxiety: Interference, defective skills, and cognitive capacity. Educational Psychologist, 20, 135–142.
Wigfield, A. Meece, J. L. (1988). Math anxietyin elementary and secondary school students. Journal of Educational Psychology, 80, 210–216.
Woodcock, R.W. Johnson, M. B. (1990). Woodcock–Johnson Psycho-Educational Battery––Revised. DLM Teaching Resources.
Wood, E. F. (1998). Math anxiety and elementary teachers: what does rasearch tell us ? For the Learning of Mathematics, 8-13.
Woolfolk, A. E. (1993). Educational Psychology (5 ed). Boston: allyn and Bacon.
Zaslavsky, C. (1994). Fear of math: How to get over it and get on with your life. New Brunswick, NJ: Rutgers University Press.