نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مهدی وفایی زاده ¹
• زهرا جهانبخش ²

¹ گروه آموزش علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

² سنجش و اندازه گیری، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی،دانشگاه علامه طباطبایی، تهران،ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر مطالعه اثر میانجی تاب‌آوری در رابطه راهبردهای شناختی تنظیم هیجان و اضطراب امتحان در میان دانشجو-معلمان دانشگاه فرهنگیان بود. طرح پژوهش مورد استفاده در این مطالعه توصیفی از نوع مطالعه همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجو-معلمان مقطع کارشناسی دانشگاه فرهنگیان بود که نمونه‌ای مشتکل از 400 نفر به صورت داوطلب و به شیوه دسترس به پرسشنامه‌های مورد پژوهش به شیوه آنلاین پاسخ دادند که در نهایت پس از خروج پاسخنامه‎های ناقص 370 پاسخنامه به عنوان نمونه نهایی مورد بررسی قرار گرفت که شامل 220 نفر دختر (46/59 درصد) و 150 نفر پسر (54/40 درصد) بود. به منظور گردآوری داده‌ها از سه پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون (ساراسون، 1957)، پرسشنامه تنظیم هیجان شناختی (گارنفسکی و کرایج، 2006)، و مقیاس تاب‌آوری کانر- دیویدسون (کانر و دیویدسون، 2003) استفاده شد. داده‌های گردآوری شده با استفاده از رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد زیرمقیاس‌های خودسرزنشگری، پذیرش، نشخوار فکری، ارزیابی مجدد مثبت و فاجعه‌انگاری به‌طور معناداری اضطراب امتحان را پیش‌بینی می‌کنند. به‌شیوه مشابه تاب‌آوری روانشناختی به عنوان متغیر پیش‌بین به طور معناداری اضطراب امتحان را منفی پیش‌بینی کرد. برای بررسی اثر میانجی متغیر تاب‌آوری روانشناختی تحلیل مسیر انجام شد. مطابق با نتایج تحلیل رگرسیون اثرمستقیم تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد بربرنامه‌ریزی، کم‌اهمیت‌شماری و دیگرسرزنشگری معنادار نشد. این یافته‌ها اهمیت تمرکز بر نقش میانجی تاب‌آوری و راهکارهای مدیریت شناختی تنظیم هیجان را برجسته می‌نماید و می‌تواند کمکی به روانشناسان درزمینه پرورش تاب‌آوری روانشناختی برای کاهش اضطراب امتحان در بین دانشجویان باشد.

کلیدواژه‌ها

• اضطراب امتحان
• تنظیم شناختی هیجان
• تاب آوری روانشناختی
• دانشجو-معلمان

موضوعات

• روانشناسی یادگیری