نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد و معلم آموزش و پرورش، رشته تکنولوژی آموزشی، دانشگاه بین المللی چابهار، چابهار، ایران.

2 گروه تکنولوژی آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی

10.22054/jep.2025.18630

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه آموزش مبتنی بر بازی‌ با آموزش وارونه بر یادگیری مفهوم ضرب عددها در درس ریاضی پایه سوم ابتدایی شهر چابهار انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی؛ از نظر زمان حال‌نگر، بر اساس نوع متغیر کمی و از لحاظ نحوه گردآوری داده‌ها جزو تحقیقات شبه‌آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان دختر پایه سوم ابتدایی شهر چابهار در سال تحصیلی 1401-1402 به تعداد 1800 نفر بود که با توجه به نمونه‌گیری تصادفی خوشه-ای چند مرحله‌ای تعداد 75 نفر از این اعضا در سه گروه: آموزش با روش بازی، آموزش با روش وارونه و بدون آموزش به صورت تصادفی قرار گرفتند. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها بر اساس آمار استنباطی شامل آزمون‌ آنکووا بوده است. نتایج نشان داد آموزش مبتنی بر بازی‌ها و نیز آموزش وارونه در یادگیری مفهوم ضرب عددها در درس ریاضی پایه سوم ابتدایی شهر چابهار تاثیر دارد. با توجه به یافته‌ها می-توان نتیجه گرفت به طور کلی هر دو روش اثر معناداری بر ضرب عددها در دانش‌آموزان دارند و میانگین نمره دانش آموزان در روش مبتنی بر بازی بیشتر از روش آموزش وارونه است. بنابراین بازی‌ها و آموزش وارونه می‌توانند از جمله راه‌های موثر در آموزش ضرب باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

اعتماد العلما، ناهید، و رضاپور، یاسر. (1395). دست ورزی شیوه تسهیل‌کننده یادگیری ریاضی. اولین همایش ملی تازه‌های تعلیم و تربیت در نظام آموزشی ایران.
پاکروان، ع. (1397). تدریس برخی مفاهیم ریاضی پایه هفتم متوسطه اول با کمک دست سازه‌ها و مقایسه‏ی آن با روش سنتی. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فرهنگیان آیت‏الله خامنه‏ای.
خانی باصیری، ل. (1396). تأثیر دست‏ورزی بر کاهش خطاهای دانش‌آموزان پایه چهارم ابتدایی در حل مسائل کلامی کسر بر اساس الگوی تحلیل خطای نیومن. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فرهنگیان، پردیس دانشگاهی شهید چمران تهران.
خنیفر، خ؛ شاه‏حسینی، س و باقری، م. (1400). مقایسه تأثیر یادگیری وارونه از طریق ویدیو تصاویر و روش‌های چندرسانه‏ای یادگیری در درس علوم ریاضی ششم دبستان. مجله علوم تربیتی، 28 (2)، 79-96.
ذوقی، لیلا، گورزی، ابوالفضل، و رجبی نژاد، مریم. (1400). تأثیر بازی‌های آموزشی-ورزشی و حرکات ریتمیک بر مهارت‌های ریاضی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 17(59)، 375-404. https://jpe.atu.ac.ir DOI: 10.22054/JEP.2021.54162.3086
رفیع‏پور، ابوالفضل، و خصالی، نجمه. (1399). اثر تدریس به روش وارونه در پیشرفت یادگیری ریاضی در بین دانش‌آموزان دختر پایه هفتم. مطالعات برنامه درسی ایران، 15(57)، 154-129.
رمضانیان، ویدا، محمدی گوندره، حسین، و آبیار، حمید. (1397). اهمیت و ضرورت بهره‏مندی از دست‏ورزی‏ها در بهبود آموزش ریاضیات. دومین کنفرانس آموزش و کاربرد ریاضیات، کرمانشاه انجمن عملی آموزشی معلمان ریاضی.
سعیدپور، مرضیه، دلاور، علی، ابراهیمی قوام، صغری، علی‌آبادی، خدیجه و پور روستایی اردکانی، سعید. (1403). اثربخشی آموزش از طریق بازی بر مهارت‌های شناختی دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی بر اساس الگوی عملکردی زایشی در درس فارسی. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 20(74)، 33-72. doi: 10.22054/jep.2024.64533.3516
سلیمانی، شیلا‌، ‌علی‌آبادی، ‌خدیجه و زارعی زوارکی‌، ‌اسماعیل. (1402). تأثیر اجرای الگوی یادگیری معکوس بر رغبت به یادگیری، خودکنترلی و خودمدیریتی دانشجویان. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی‌، ‌19(69)‌، ‌32-75. doi: 10.22054/jep.2023.62779.3440
سمیعی زفرقندی، مرتضی، و عبدی نویده، کبری. (1401). تأثیر اجرای آموزش وارونه در کلاس درس علوم تجربی بر خودکارآمدی و یادگیری دانش‌آموزان. فصلنامه مطالعات برنامه درسی ایران، 65، 133-158.
شکوهی، معصومه، و صفدری دوغائی، مصطفی. (1400). تحلیل نقش بازی در روش تدریس توسط معلم بر یادگیری دانش‌آموزان. کنفرانس بین‏المللی پژوهش‏های مدیریت و علوم انسانی در ایران، دوره هشتم.
صدیقی مطلق، فاطمه، روشنیان رامین، محسن، و خادمی، حمیده سادات. (1403). تأثیر آموزش مبتنی بر بازی بر نگرش و یادگیری ریاضی دانش‌آموزان دختر پایه اول ابتدایی. فناوری آموزش، 18(3)، 715-726.‎
صفاری، رویا. (1395). بررسی نقش بازی در آموزش درس ریاضی. اولین همایش ملی ریاضی و آمار، مازندران، بابلسر.
طاعتیان، سارا و اصغرزاده، علی. (1394). بررسی هوش دیداری- فضایی و عوامل بر آن. کنفرانس بین‏المللی انسان، معماری، عمران و شهر، ایران، تبریز.
عبدالحسینی، فرشته. (1399). تأثیر فعالیت‏های دست‏ورزی بر یادگیری مهارت‏های هندسی و محاسبات عددی دانش‌آموزان پسر پایه سوم ابتدایی شهرستان پاکدشت سال 1399-1398. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فرهنگیان، پردیس نسیبه تهران.
عبداللهی، بیژن و احمدآبادی، آرزو. (1398). نظریه زمینه‏ای یادگیری به روش وارونه: ایجاد یادگیری به روش وارونه در کلاس درس. فصلنامه توسعه حرفه‏ای معلم، 4(2)، 45-29.
قربان‏زاده، پدرام. (1399). مقایسه تأثیر آموزش وارونه و آموزش سنتی بر اشتیاق تحصیلی درس ریاضی دانش‌آموزان ابتدایی. رهبری آموزشی کاربردی، 1(4)، 80-69.
کیاحسینی، زیبا، و دوستی، وهاب. (1394). مقایسه تأثیر آموزش به روش کلاس وارونه و روش تدریس متداول بر یادگیری دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی در درس ریاضی. چهارمین کنفرانس بین‌المللی روان‌شناسی و علوم اجتماعی، تهران،https://civilica.com/doc/492418.
معصومی فرد، مرجان، محمودی، مهدی، و پارسا سیرت، مهری. (1401). مقایسة تأثیر استفاده از روش تدریس وارونه با روش تدریس سنتی در یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی درس فارسی. نشریه علمی فناوری آموزش، 16(2).
ملک‏شاهی، علیرضا، علی‏اسماعیلی، عبدالله و شجاعی، علی اصغر. (1401). اثربخشی آموزش ریاضی مبتنی بر بازی بر مهارت‏های اجتماعی و خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان پیش‏دبستانی از طریق یادگیری وارونه. مجله مطالعات روان‌شناسی تربیتی، 19 (45)، 105-122.
نبی ئی، محمد، امانی، رزیتا، ذوقی پایدار، محمدرضا و محققی، حسین. (1403). مقایسه‌ی تأثیر آموزش بازی‌های حرکتی موزون و بازی‌درمانی مبتنی بر رابطه‌ی والد-کودک بر خودتنظیمی هیجانی و اضطراب جدایی دانش‌آموزان پایه‌ی اول. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 20(72)، 133-160. doi: 10.22054/jep.2024.74076.3855
نظری‏پور، آنیتا و لائی، سوسن. (1399). بررسی تأثیر یادگیری وارونه بر خودکارآمدی تحصیلی و یادگیری درس ریاضی دانش‌آموزان دارای اختلالات یادگیری. مجله مطالعات ناتوانی، 10 (7).
نیایی، سودابه، ایمان‏زاده، علی و واحدی، شهرام. (1400). اثربخشی تدریس وارونه بر اضطراب ریاضی و عملکرد ریاضی دانش‌آموزان پایچه پنجم شهرستان مرند. نشریه علمی فناوری آموزش، 15(3).
همتی علمدارلو، مهدی و قلی‏پور، محمدرضا. (1399). تأثیر روش‌های تدریس مبتنی بر بازی بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان. کنفرانس ملی یافته‏های نوین در حوزه یاددهی و یادگیری در دوره ابتدایی، 4(31)، 69-87.
Abdolhosseini, F. (2020). The effect of manual activities on learning geometric skills and numerical calculations among third grade male students in Pakdasht city in 2019-2020. Master's thesis, Farhangian University, Nasibeh Campus, Tehran. [In Persian]
Abdollahi, B., & Ahmadabadi, A. (2019). Grounded Theory of Flipped Learning: Creating Flipped Learning in the Classroom. Journal of Teacher Professional Development, 4(2), 29-45. [In Persian]
Ashraf, M. A., Mollah, S., Perveen, S., Shabnam, N., & Nahar, L. (2022). Pedagogical Applications, Prospects, and Challenges of Blended Learning in Chinese Higher Education: A Systematic Review. Front. Psychol. 12, 772322. doi: 10.3389/fpsyg.2021.772322.
Baldado, E & Comighud. S. (2020). Flipped Classroom Approach in Teaching Sequences, Reasearch Gate.
Dotan, D., & Zviran-Ginat, S. (2022). Elementary math in elementary school: the effect of interference on learning the multiplication table. Cogn. Research 7, 101 https://doi.org/10.1186/s41235-022-00451-0.
Etemad-ul-Olema, N., & Rezapour, Y. (2016). Manipulation as a Facilitating Method for Learning Mathematics. The First National Conference on Educational Innovations in the Iranian Educational System. [In Persian]
Fallah, T., Hafezi, F., & Makvandi, B. (2022). The Effectiveness of Flipped Classroom and Cooperative Teaching Methods on the Creativity of Students. Interdisciplinary Journal of Virtual Learning in Medical Sciences (IJVLMS) is licensed under a Creative Commons AttributionNoDerivatives 4.0 International Licens.
Furner, J. M., & Worrell, N. L. (2017). The importance of using manipulatives in teaching math today. Transformations3(1), 2. Available at: https://nsuworks.nova.edu/transformations/vol3/iss1/.
Ghorbanzadeh, P. (2019). Comparing the effects of flipped and traditional education on the academic enthusiasm of elementary school students in mathematics. Applied Educational Leadership, 1(4), 69-80. [In Persian]
Hemmati, M., & Gholipour, M. (2019). The effect of game-based teaching methods on students' academic achievement. National Conference on New Findings in Teaching and Learning in Elementary Education, Fourth Volume, 31, 69-87. [In Persian]
Khani Basiri, L. (2017). The effect of practice on reducing errors of fourth grade elementary school students in solving fraction word problems based on the Newman error analysis model. Master's thesis, Farhangian University, Shahid Chamran University Campus, Tehran. [In Persian]
Khneifer, K., Shah-Hosseini, S., & Bagheri, M. (2022). Comparing the effect of flipped learning through video images and multimedia learning methods in the sixth-grade mathematics lesson. Journal of Educational Sciences, 28 (2), 79-96. [In Persian]
Kiahosseini, Z., & Dosti, V. (2015). Comparing the effect of flipped classroom teaching and conventional teaching methods on fifth grade students' learning in mathematics. Fourth International Conference on Psychology and Social Sciences, Tehran, https://civilica.com/doc/492418. [In Persian]
Lee, J., Beatty, S., Feng, P., Hoffman, N., McDermott, B. (2015). Traditional instruction reformed with flipped classroom techniques. University of Calgary, available on: Traditional instruction reformed with flipped classroom techniques ARROW-high-quality; 2015.
Lento, C. (2016). Promoting active learning in introductory financial accounting through the flipped classroom design. Journal of Applied Research in Higher Education8(1), 72-87.
Malekshahi, A., Ali-Esmaili, A., & Shojaei, A. (2023). The effectiveness of game-based mathematics education on social skills and academic self-efficacy of preschool students through flipped learning. Journal of Educational Psychology Studies, 19 (45), 105-122. [In Persian]
Masoumi Fard, M., Mahmoudi, M., & Parsa Sirat, M. (2023). Comparing the effect of using flipped teaching method with traditional teaching method on learning and academic self-efficacy in Persian lesson. Scientific Journal of Educational Technology, 16(2). [In Persian]
Mehring, J. (2016). Present research on the flipped classroom and potential tools for the EFL classroom. Computers in the Schools33(1), 1-10. doi: 10.1080/07380569.2016.1139912.
Murtagh, E. M., Sawalma, J. & Martin, R. (2022). Playful maths! The influence of play-based learning on academic performance of Palestinian primary school children. Educ Res Policy Prac 21, 407–426.  https://doi.org/10.1007/s10671-022-09312-5.
Nazaripour, A., & Lai, S. (2020). Investigating the effect of flipped learning on academic self-efficacy and mathematics learning of students with learning disabilities. Journal of Disability Studies, 10 (7). [In Persian]
Niayee, S., Imanzadeh, A., & Vahedi, Sh. (2012). The effectiveness of flipped teaching on math anxiety and math performance of fifth grade students in Marand city. Scientific Journal of Educational Technology, 15(3). [In Persian]
Pakravan, A. (2018). Teaching some mathematical concepts in the seventh grade of first secondary school with the help of hand-made objects and comparing it with the traditional method. Master's thesis, Ayatollah Khamenei Farhangian University. [In Persian]
Rafipour, A., & Khasali, N. (2021). The effect of flipped teaching on the progress of mathematics learning among seventh grade female students. Iranian Curriculum Studies, 15(57), 129-154. [In Persian]
Ramazanian, V., Mohammadi Gondareh, H., & Abyar, H. (2018). The importance and necessity of using exercises in improving mathematics education. The second conference on mathematics education and application, Kermanshah, Practical Educational Association of Mathematics Teachers. [In Persian]
Saeedpour, M., Delavar, A., Ebrahimi Ghavam, S., Aliabadi, K., & Pour Roustaei Ardakani, S. (2025). The effectiveness of education through games on cognitive skills of sixth grade elementary school students based on the generative functional model in Persian lesson. Quarterly Journal of Educational Psychology, 20(74). doi: 10.22054/jep.2024.64533.3516[In Persian]
Safari, R. (2016). Investigating the role of games in teaching mathematics. First National Conference on Mathematics and Statistics, Mazandaran, Babolsar. [In Persian]
Samiei Zafarghandi, M., & Abdi Navideh, K. (2023). The effect of implementing flipped education in the experimental science classroom on students' self-efficacy and learning. Iranian Journal of Curriculum Studies, 65, 133-158. [In Persian]
Schoeffel, S., & Vaughan, T. (2020). Teaching resources: Using manipulatives in mathematics learning. http:// www. Teacher magazine. Com. Au/ Acer.
Sedighi Motlalaq, F., Roshnian Ramin, M., Khademi, H. S. (2024). The effect of game-based education on the attitude and mathematics of first grade female elementary school students. Technology Education, 18(3), 715-726. [In Persian]
Shokoohi, M., & Safdari, M. (2022). Analysis of the role of play in the teaching method by the teacher on students' learning. International Conference on Management Research and Humanities in Iran, 8th Session. [In Persian]
Soleimani, S., Aliabadi, K., & Zarei-Zwarki, I. (2024). The effect of implementing the flipped learning model on students' willingness to learn, self-control, and self-management. Quarterly Journal of Educational Psychology, 19(69), 32-75. doi: 10.22054/jep.2023.62779.3440[In Persian]
Taetian, S., & Asgharzadeh, A. (2015). Study of visual-spatial intelligence and its factors. International Conference on Man, Architecture, Civil Engineering and City, Iran, Tabriz. [In Persian]
Zoghi, L., Gorzi, A., Rajabinejad, M. (2021). The effect of educational-sports games and rhythmic movements on the mathematical skills of students with mathematical learning disorders. Journal of Educational Psychology, 17(59). https://jpe.atu.ac.ir DOI: 10.22054/JEP.2021.54162.3086[In Persian]
Somakim, U., Eliyati, N. et al. (2019). Design of mathematics learning by using role playing to investigate self-efficacy ability. Journal of Physics Conference Series 1166(1):012034, DOI:10.1088/1742-6596/1166/1/012034.
Veronica, N. (2023). The Implementation on Role Play in Early Children Mathematics Skills, DOI:10.2991/978-2-38476-022-0_39.