نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• رئوف احمدیان ¹
• سید داود حسینی نسب ²
• معصومه آزموده ³

¹ گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد، تبریز، ایران

² استاد گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

³ استادیار گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش تفکرانتقادی بر توجه، پردازش شناختی و راهبردهای تنظیم هیجان کودکان با اختلال یادگیری خاص صورت گرفت. روش پژوهش از نوع تحقیق نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه کنترل بود. جامعة آماری شامل کلیه دانش‌آموزان 9 تا 12 سال مراجعه‌کننده به مرکز مشکلات یادگیری خاص ناحیه سه تبریز در نیمه دوم سال 1400 بود. از این‌ بین تعداد 40 نفر به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل گمارش تصادفی شدند. ابزارهای مورد استفاده پژوهش پرسشنامه توجه و پردازش شناختی و تنظیم هیجان بود. فرضیه‌های پژوهش بااستفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد سطح معنی‌داری در تمامی مقایسه‌ها کمتر از 05/0 بود که نشان داد مداخله آموزش تفکرانتقادی بر توجه، پردازش شناختی و تنظیم ‌هیجان اثربخشی معناداری داشت (05/0>p). بررسی اندازة اثر نشان داد که بیشترین تفاوت در نمره کل پردازش شناختی باضریب 710/0 مشاهده شد. نتیجه پژوهش حاضر فاقد بررسی پیگیری بلندمدت بود. لذا پیشنهاد می‌شود در پژوهش‌های آینده اثربخشی این مداخلات را به صورت پیگیری بلندمدت بررسی کنند و آموزش تفکر انتقادی ‌‌به‌عنوان رویکردی نوین در کنار مداخلات آموزشی به مربیان مراکز اختلالات یادگیری خاص آموزش داده شود تا این مربیان در مداخلات خود این راهبردها را به‌کار گیرند.

کلیدواژه‌ها

• اختلال یادگیری خاص
• توجه
• پردازش شناختی
• تفکرانتقادی
• تنظیم هیجان

موضوعات

• روانشناسی یادگیری