نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 .استادیار دانشگاه بوعلی سینای همدان

2 .دانشیار دانشگاه علامه طباطبائی

3 دانشیار دانشگاه تربیت مدرس

4 استاد تمام دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

نظریه­ی یادگیری زایشی از جمله نظریه­هایی است که به آموزش در عصر دانش توجه داشته و به دنبال پرورش آن دسته از مهارت­ها و قابلیت­هایی در یادگیرندگان است که آن­ها بتوانند آموخته­های خود را پایه­ای برای کسب مهارت­ها و شایستگی­های بعدیشان قرار دهند. به عبارتی به زایش و خلق دانش دست پیدا کنند.
پژوهش حاضر در راستای مدل­سازی این نظریه برای کاربردی نمودن آن در کلاس درس در راستای بهبود تفکر تحلیلی و با روش تحقیق آمیخته از نوع اکتشافی متوالی و با طرح تدوین مدل انجام شد که در تحقیق کیفی از پژوهش تکوینی و در تحقیق کمی از روش آزمایشی بهره گرفت. سؤالات تحقیق کیفی عبارت بودند از: مولفه­های این مدل کدام­اند؟ و همچنین روند طراحی آموزشی براساس این مدل چگونه است؟ فرضیه­های تحقیق کمی نیز عبارت بودند از: مدل یادگیری زایشی موجب بهبود یادگیری تحلیلی دانش­آموزان در زیست­شناسی می­شود (فرضیه­ی اصلی) و فرضیه­های فرعی شامل: الف) دانش­آموزان با استفاده از مدل یادگیری زایشی می­توانند عناصر مختلف یک مطلب را مشخص سازند. ب) مدل یادگیری زایشی موجب می­شود تا دانش­آموزان بتوانند روابط میان عناصر مختلف یک مطلب را نشان دهند. نهایتاً ج) دانش­آموزان با استفاده از مدل یادگیری زایشی می­توانند مثال و نمونه‌های مختلف را با هم مقایسه نمایند. یافته­های حاصل از پژوهش بیانگر مدلی از یادگیری زایشی بود که مولفه­ها را مشخص ساخته و روند طراحی آموزشی براساس آن را نیز به روشنی بیان کرد. همچنین فرضیه­های تحقیق نیز تأیید شدند و بیانگر این بودند که مدل یادگیری زایشی موجب بهبود یادگیری تحلیلی دانش­آموزان در سطح تحلیل در درس زیست­شناسی می­گردد.

کلیدواژه‌ها