نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی آموزش کودکان استثنایی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

2 دانشیار گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

3 استادیار گروه روان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

چکیده
هدف از تحقیق حاضر بررسی اثربخشی و تداوم اثر آموزش ادراکی حرکتی بر اختلال ریاضی و اضطراب امتحان در دانش‌آموزان دبستانی دارای اختلال یادگیری در شهر تهران بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری مراجعه‌کننده به مراکز اختلال یادگیری در سال 98-1397 در شهر تهران بودند که تعداد 30 دانش‌آموز از افراد واجد شرایط با روش در هدفمند به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و به طور تصادفی در گروه آزمایش ادراک حرکتی (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) قرار گرفتند. همچنین برحله پیگیری یک ماه پس از اتمام آزمون اجرا گردید . جهت تکمیل داده‌ها از پرسشنامه‌های آزمون هوشی (وکسلر، 2003)، اختلال یادگیری ریاضی (کانلی، 1988) و پرسشنامه استاندارد اضطراب امتحان (ساراسون، 1957) استفاده شد. به منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Spss استفاده شد. یافته‌ها آزمون‌های آماری تحلیل کواریانس چندمتغیری در گروه‌های آموزش ادراکی حرکتی و کنترل در مرحله پس‌آزمون و پیگیری نشان می‌دهد که این گروه‌ها حداقل در یکی از متغیرهای وابسته با یکدیگر تفاوت معنی‌داری دارند. به طوری که در هر دو مرحله مذکور در متغیرهای اختلال ریاضی و اضطراب امتحان بین گروه‌های آموزش ادراکی حرکتی و کنترل تفاوت معنی‌دار دیده می‌شود که نشان‌دهنده تداوم اثر آموزش ادراکی حرکتی در گروه آزمایش می‌باشد. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت، از آموزش‌های ادراکی حرکتی در جهت کاهش اختلال ریاضی و اضطراب امتحان در دانش‌آموزان بهره برد.

کلیدواژه‌ها

اسماعیل‌پور، ملیحه و پاکدامن، مجید. (1395). تأثیرآموزش مهارت‌های ادراکی حرکتی بر عملکرد شناختی دانش‌آموزان دختر پایه سوم اختلال یادگیری. مجله نسیم تندرستی، 4(4)، پیاپی 1، 1-6.
انجمن روانپزشکی آمریکا. (1397). پنجمین راهنمای تشخیص و آماری اختلالهای روانی. ترجمه فرزین رضایی، علی فخرایی، آتوسا فرمند علی نیلوفری، ژانت هاشمی آذر و فرهاد شاملو، چاپ چهارم.
خدابخشی، آناهیتا، خدابخشی سبزیان، مهرنوش و فلسفی نژاد، محمدرضا. (1394). تأثیر شعردرمانی و حرکات ریتمیک بر کاهش اضطراب و پرخاشگری کودکان پیش دبستانی. پرستاری کودکان، (4)، 11-21.
بهمرد، فرشاد، استکی، مهناز، عشایری، حسن و اسدپور، حاتم. (1391). تأثیرآموزش حرکات درشت و ظریف برکاهش علائم نارساخوانی. مجله ناتونی های یادگیری، 2(2)، 25-39.
داودی، فاطمه. (1397). اثربخشی برنامه حرکتی اسپارک بر کاهش اضطراب کودکان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه سمنان.
بدلی، مهدی، سراجی، فرهاد، مهربان، جواد و زیبا پرچم، شهین. (1393). اثربخشی کار پوشه الکترونیکی بر اضطراب امتحان و عزت نفس دانشجویان. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 10(32)، 95-114.
جلیل زاده، حکیمه و زارعی، حیدرعلی. (1397). اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی بر انگیزش تحصیلی و اضطراب امتحان در دانش‌آموزان. نشریه آموزش و ارزشیابی، 11(42)، 36-13.
حیدری، علیرضا، حافظی، فریبا و طحانکار دزفولی، مریم. (1389). بررسی تأثیرو مقایسه دو روش درمانی چندحسی فرنالد وادراکی حرکتی کپارت درکاهش اختلال دیکته‌نویسی دانش‌آموزان. یافته‌های نو درروانشناسی، 3(7)، 65-88.
سادوک، بنیامین و سادوک، ویرجینیا. (2007). خلاصه روانپزشکی علوم رفتاری. ترجمه نصرت‌ا... پورافکاری. (1388). تهران: شهرآب.
سلیمانی، اسماعیل، علیپور، مهران و سلیمانی، مهران. (1398). بررسی سرعت پردازش اطالعات خودکار و کنترل شده در دانش آموزان دارای اختالل یادگیری ریاضی بر اساس آزمون استروپ. شفای خاتم، 7(3)، 41-32.
سیف نراقی، مریم و نادری، عزت‌الله. (1385). اختلالات رفتاری کودکان و روشهای اصلاح و ترمیم آن. تهران: بدر.
 شاه محمدی، پرنیان. (1392). مقایسه ادراک و حافظه بینایی و شنیداری کودکان کم توان ذهنی آموزش پذیر دختر و بدون معلولی تجسمی حرکتی، پایان‌ نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
شریفی، رقیه و شریفی، علی اکبر. (1391). شیوع ناتوانی‌های یادگیری در دانش‌آموزان پایه اول و دوم ابتدایی استان چهارمحال و بختیاری. فصلنامه ناتوانی‌های یادگیری، (63)، 2-76.
شهیم، سیما. (1383). تحلیل عوامل مقیاس روش درجه بندی مهارت‌های اجتماعی برای کودکان پیش دبستانی. مجله علوم تربیتی و روانشناسی، 11(3)، 45-58.
عینلو، الهام، خسروجردی، اعظم و نواری، اعظم. (1394). هنجاریابی مقدماتی آزمون اضطراب امتحان ساراسون و مقایسه میزان اضطراب امتحان بین رشته‌های متخلف جامعه دختران مقطع متوسطه دوم. محل انتشار دومین کنفرانس بین المللی علوم رفتاری و مطالعات اجتماعی.
کرمی‌زاده، سعیده. (1394). مقایسه مهارت‌های ادراکی دیداری حرکتی دانشآموزان پسر مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی پایه سوم دبستان با دانشآموزان عادی مدارس شهرستان شیراز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد مرودشت دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
لطفی فر، بهنام، کرمی، ابوالفضل، شریفی درآمدی، پرویز و فتحی، مهدی. (1392). اثربخشی هیپنوتراپی در میزان اضطراب، پژوهش در پزشکی. مجله پژوهشی دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی، 37(3)، 170-164.
محمد اسماعیل، الهه و هومن، حیدرعلی. (1381). انطباق و هنجاریابی آزمون ریاضیات ایران کی مت. فصلنامه پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، 4، 323-332.
معماریان، آزاده، صنعت کاران، افسانه، بهاری، سید محی الدین و حبیبی، سیدامیرحسن. (1396). اثربخشی تمرینات یوگای خنده بر اضطراب و کیفیت خواب سالمندان مبتال به پارکینسون. روانشناسی پیری، 96-85 1396، 3(2)، 96-85.
نصرتی، فاطمه، غباری بناب، باقر، وکیلی نژد، مریم و کشاورز افشار، حسین. (1395). اثربخشی آموزش مستقیم بر عملکرد ریاضی دانش‌آموزان با اختلال یادگیری خاص. فصلنامه ناتوانی‌های یادگیری، 4(5)، 108-122.
نصری، صادق و کریمی ولیچاهی، رقیه. (1395). مقایسه اثربخشی آموزش به روش چند حسی و ادراکی حرکتی در بهبود مهارت خواندن دانش‌آموزان نارساخوان. فصلنامه ناتوانی یادگیری، 5(4)، 123-140.
یزدانی، فریدخت. (1391). اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی دانشجویان دختر پرستاری. فصلنامه افق پرستاری، 1(1)، 47-58.
References
Afeli, A. S. (2019). Academic accommodation strategies for pharmacy students with learning disabilities: What else can be done? Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 11(8), 751-756.
Amani, Fatemeh. (1392). Comparison of visual memory, visual-spatial perception and visual-motor abilities of children with math disabilities with normal children. Master Thesis, Semnan University - Faculty of Psychology and Educational Sciences, 2013..
American Psychiatric Association, The Fifth Guide to Diagnosis and Statistics of Mental Disorders, translated by FarzinRezaei, Ali Fakhraei, AtosaFarmand Ali Niloufari, Janet HashemiAzar, FarhadShamloo, Fourth Edition, April 2016.
Bonifacci, P., Tobia, V., Marra, V., Desideri, L., Baiocco, R., & Ottaviani, C. (2020). Rumination and Emotional Profile in Children with Specific Learning Disorders and Their Parents. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(2), 389.
Burton, B. N., & Baxter, M. F. (2019). The Effects of the Leisure Activity of Coloring on Post-Test Anxiety in Graduate Level Occupational Therapy Students. The Open Journal of Occupational Therapy7(1), 7.
Connolly, A. J. (1988). Keymath-revised: A diagnostic inventory of essential mathematics. Circle Pines, MN: American Guidance Service, P. 233
Darainy, M., Vahdat, S., &Ostry, D.J. (2013).Perceptual learning in sensorimotoradaptation.Journal of Neurophysiology, 110, 2152–2162.
Eysenck, M. W. & M. G. Calvo (1992), Anxiety and Performance: The Processing Efficiency Theory Cognition and Emotion 6, pp.409-434.
Holt, S., & Yuill, N. (2017). Tablets for two: How dual tablets can facilitate other-awareness and communication in learning disabled children with autism. International Journal of Child-Computer Interaction, 11, 72-82.‏
GhayourNajafabadi, M. HomayTalab, Reza Moammari, A. H. Rezaei, M. Hafiz, S. (2018) The effect of social and motor skills of children with autism. Children and Infants, 59, 5, 481-488
Janabadi, Hussein (1387). Evaluation of the effectiveness of Kepart, Fernald Vecina rehabilitation in the treatment of special learning disabilities (literacy) of third grade elementary students. Journal of Educational Psychology Studies, 5 (1), 15-26
Lametti, D.R., Nasir, S. M., &Ostry, D.J. (2012).Sensory preference in speech productionrevealed by simultaneous alteration of auditory and somatosensory feedback. Journalof Neuroscience, 32, 9351–9358
Maki, K. E. (2018). Response to Intervention for Specific Learning Disabilities Identification: The Impact of Graduate Preparation and Experience on Identification Consistency.School Psychology Forum; 12 (1): 6-16
Mihandoost, Z. (2011). The survey of Correlate Causes of Learning Disabilities Prevalence among Elementary Students”.Asian Social Science, 7(7): 12-18.
Moreau, D., Wiebels, K., Wilson, A. J., & Waldie, K. E. (2019). Volumetric and surface characteristics of gray matter in adult dyslexia and dyscalculia. Neuropsychologia, 127, 204-210
Owan, V. J., Bassey, B. A., & Etuk, I. S. (2020). Interactive effect of gender, test anxiety, and test items sequencing on academic performance of ss3 students in mathematics in calabar education zone, Cross River State, Nigeria. American Journal of Creative Education, 3(1), 21-31.‏
Piek J. P., Baynam G. B., Barrett N. C. (2006).The relationship between fine and gross motor ability, selfperceptions and self-worth in children and adolescents. Hum MovSci, 25(1): 65–75.
Pirzadi H, Ghobari-Bonab B, Shokoohi-Yekta M, Yaryari F, Hasanzadeh S, Sharifi A. (2012). The impact of teaching phonemic awareness by means of direct instruction on reading achievement of students with reading disorder.Bimonthly Audiology-Tehran University of Medical Sciences. 2012; 21(1): 83-93. [Persian]
Rolison, J. J., Morsanyi, K., & Peters, E. (2020). Understanding health risk comprehension: the role of math anxiety, subjective numeracy, and objective numeracy. Medical Decision Making, 40(2), 222-234.
Rosenkranz, K., &Rothwell, J.C. (2012).Modulation of proprioceptive integration in themotor cortex shapes human motor learning. Journal of Neuroscience, 32, 9000–9006.
Shahim, Sima (1383). Analysis of scale factors of social skills grading method for preschool children, Journal of Educational Sciences and Psychology, 11 (4-3) 58-45.
Simon, N. M., Hofmann, S. G., Rosenfield, D., Hoeppner, S. S., Hoge, E. A., Bui, E., & Khalsa, S. B. S. (2021). Efficacy of yoga vs cognitive behavioral therapy vs stress education for the treatment of generalized anxiety disorder: A randomized clinical trial. JAMA psychiatry, 78(1), 13-20.‏
Grassman, H. (2010). Learning disorder.Handbook of Clinical Child Psychiatry. USA. New York: Wiley
Vollmer & Gettinger, M. &Begeny, J. C. (2019). Training Preservice General Education Teachers in Response to Intervention: A Survey of Teacher Educators throughout the United States. Journal of Applied School Psychology; 35 (2): 122-145.
Wong, J. D., Kistemaker, D.A., Chin, A., Gribble, P.L. (2012).Can proprioceptive trainingimprove motor learning? Journal of Neuroscience, 108, 3313–3321
Wechsler, D. (2003). WISC-IV: Administration and scoring manual. A San Antonio: The psychological corporation.
 
 استناد به این مقاله: پاشا، رضا، مملکت دوست، فرح، طالب‌زاده شوشتری، مرضیه و بختیارپور، سعید. (1401). اثربخشی‌آموزش ادراکی‌حرکتی بر اختلال‌ریاضی و اضطراب امتحان در دانش‌آموزان دبستانی دارای اختلال‌یادگیری شهر تهران. فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 18(63)، 171-188.
 doi: 10.22054/jep.2023.66243.3574
 Educational Psychology is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.