نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2 دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
3 دانشیار گروه روان شناسی تربیتی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
چکیده
تحول مثبت نوجوانی، رویکردی جامع و یکپارچه است که بر نقاط قوت و فرایندهای انطباقی تاکید می‌کند. این رویکرد، مسیر نوجوانان را در جهت رسیدن به احساس شایستگی و کارآمدی در ابعاد مختلف جسمانی، اجتماعی، هیجانی، شناختی و اخلاقی هموارتر می‌کند و هدف آن ایجاد رفتارهای مثبت در نوجوانان است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه جو اخلاقی مدرسه و رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی با واسطه گری تحول مثبت نوجوانی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل دانش‌آموزان شهر شیراز بود .به این منظور 671 دانش‌آموز دوره متوسطه اول و دوم شهر شیراز (293 پسر و 378 دختر) با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند و مقیاس‌‌های جو اخلاقی مدرسه (شولت و همکاران، 2002) ، تحول مثبت نوجوانی (گلدوف و همکاران، 2014) و رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی(کشکولی، 1395) را تکمیل نمودند. داده‌ها در قالب مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) تحلیل شدند. با توجه به یافته‌ها، جو اخلاقی مدرسه و تحول مثبت نوجوانی اثر مستقیم و منفی بر رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی داشتند. همچنین جو اخلاقی مدرسه اثر مستقیم و مثبت بر تحول مثبت نوجوانی داشت. نتایج آزمون بوت استراپ نیز حاکی از آن بود که تحول مثبت نوجوانی، نقش واسطه-ای در رابطه جو اخلاقی مدرسه با رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی دارد. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش می‌توان گفت برای کاهش رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی باید به جو اخلاقی مدرسه و نیز ارتقای مؤلفه‌های تحول مثبت نوجوانی توجه شود.
کلیدواژه‌ها
احمدی،سهیلا، حسنی، محمد و موسوی، میرنجف. (1397). رابطه جو اخلاقی مدرسه با حس تعلق به مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش-آموزان. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، 13(4)، 132-125.
بابایی، جلال، نجفی، محمود و رضایی، علی محمد. (1396). خصوصیات روانسنجی مقیاس تحول مثبت نوجوانی در دانش‌آموزان. مجله علوم روانشناختی، 16(64)، 541-553.
حجازی، الهه، صالح نجفی، مهسا و لواسانی، غلامعلی، مسعود. (1394). رابطهی ادراک از محیط کلاس و خوشبینی با تحول مثبت نوجوانان. مجله روانشناسی، 19(12)، 188-198.
سادوک، بنجامین، جیمز، سادوک، ویرجینیا، آلکات و روئیز، پدرو. (2015). خلاصهی روانپزشکی علوم رفتاری/ روانپزشکی بالینی. ترجمه: فرزین رضاعی. (1394). تهران: ارجمند.
علیخانی، فرح، سرمدی، محمدرضا، سعیدیپور، بهمن، معصومیفرد، مرجان و گودرزی، ماندانا. (1400). شناسایی مؤلفه‌های اخلاق حرفهای به منظور طراحی الگوی اخلاق حرفهای در بستر یادگیری الکترونیکی و آموزش از راه دور. فصلنامه پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 9، 2(34)، 87-99.
کشکولی، فرامرز. (1395). مدل علی رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی، پایاننامه دکتری دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شیراز.
References
Achkar, A. M. N., Leme, V. B. R., Soares, A. N., & Yunes, M. A. M. (2019). Life satisfaction and academic performance of elementary school students. Psico-USF, Braganca Paulista, 24, (2), 323-335.
Alberts & Hazen, H., & Theobald, R. (2010). Classroom incivilities: The challenge of interactions between college students and instructors in the US. Journal of Geography in Higher Education, 34, 439-462.
Almseidein, T, A, Musa- Klaif- Mahasneh, O. (2020). Awareness of Ethical Issues when using an e- Learning System, International Journal of Advanced Computer Science and Applications, 11, 1, 85-92.
Alvin, N.g, Vighnarajah, F.S.S, and Chuah, K.M. (2017). Ethical conduct of e-teachers in online learning community. Pakistan Journal of Distance and Online Learning, 3(2), 1-12.
Bušíková & Z. Melicheríková (2013). “Ethics in E-Learning”. International Association for Development of the Information Society (IADIS) International Conference on e-Learning.
Bonell, C., Hinds, K., Dickson, K., Thomas, J., Fletcher, A., Murphy, S. ... & Campbell, R. (2016). What is positive youth development and how might it reduce substance use and violence? A systematic review and synthesis of theoretical literature. BMC public health, 16(1), 135. DOI: 10.1186/s12889-016-2817-3.
CarmonaHalty, M., Schaufeli, W .B., Llorens. S., and Salanova, M. (2019). Satisfaction of Basic Psychological Needs Leads to Better Academic Performance via Increased Psychological Capital: A Three-Wave Longitudinal Study Among High School Students. Front. Psychology. 10(2113), doi: 10.3389/fpsyg.2019.02113.
Catalano, R. F., Skinner, M. L., Alvarado, G., Kapungu, C., & Reavley, N. (2019). Positive youth development programs in low-and middle-income countries: a conceptual framework and systematic review of efficacy. Journal of Adolescent Health, 65(1), 15-31.
Ciocanel, O., Power, K., Eriksen, A., & Gillings, K. (2017). Effectiveness of positive youth development interventions: A meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Youth and Adolescence, 46(3), 483-504.
Chung Cheng, Y., Chih Hung, F., Ming Hsu, H. (2021). The relationship between academic dishonesty, ethical attitude and ethical: The evidence from Taiwan. Sustainability, 13, 1-16.
Claiborne & Ellett, C. D. (2005). Classroom and home learning environment contributions to eighth grade students' academic self-efficacy beliefs in mathematics. In annual meeting of the American Educational Research Association, Montreal, Canada.
Corkin & Wiesner. M. (2014). The role of the college classroomclimate on academic procrastination. Learning and Individual Differences. DOI: 10. 1016/j. lindif. 2014. 04. 001.
Cornell & Mayer, M. J. (2010). Why do school order and safety matter? Educational researcher, 39(1), 7-15.
, M. (2012). Measuring the impact of alternative approach to school bullying. Journal of School Health, 83, 430-437.
Geldhof, G. J., Bowers, E. P., Boyd, M. J., Mueller, M. J., Napolitano, K.S., Lerner, J.V., & Lerner, R. M. (2014). The creation and validation of short and very short measures of PYD. Journal of Research on Adolescence, 24(1), 163-176.
Grunschel, C. Patrzek, J. & Frie, S. (2013). Exploring different types of academic delayers: A latent profile analysis. Learning and Individual Differences,23, 225-233.
Hadjar, I. (2017). The Effect of Religiosity and Perception on Academic Cheating among Muslim Students in Indonesia. Journal of Education and Human Development, 6 (2): 139 147.
Heinze, H. J. (2013). Beyond a bed: Support for positive development for youth residing in emergency shelters. Children and Youth Services Review, 35(2), 278-286.
Hui, E. K., Tsang, S. K., & Law, B. C. (2012). Combating school bullying through developmental guidance for positive youth development and promoting harmonious school culture. International Journal of Child Health and Human Development, 5(1), 111.
Ivarsson, A., Stenling, A., Fallby, J., Johnson, U., Borg, E., & Johansson, G. (2015). The predictive ability of the talent development environment on youth elite football players' well-being: A person-centered approach.Psychology of Sport and Exercise, 16, 15-23.
Kline, R. B. (2015). Principles and practices of structural equation modeling (4rd Eds.). New York: Guilford.
Kohlberg, L. (1984). Essays on moral development: The psychology of moral development. Vol. 2. San Francisco: Harper & Row.
Labelle, S., Matin, M. M., & Weber, K. (2013). Instructional dissent in the college classroom: Using the institutional beliefs model as a framework. Communication Education, 62, 69-190.
Lent, R. W., Taveira, M. D. C. & Lobo, C. (2012). Two tests of the social cognitive model of well-being in Portuguese college students. Journal of Vocational Behavior, 80, 362–371.
Lerner, R. M., Agans, J. P., Arbeit, M. R., Chase, P. A., Weiner, M. B., Schmid, K. L., & Warren, A. E. A. (2013). Resilience and positive youth development: A relational developmental systems model. In Handbook of resilience in children (pp. 293-308). Springer US
Lerner & Lerner, J. V. (2013). The positive development of youth: Comprehensive findings from the 4-H study of positive youth development. National 4-H Council, Washington, DC, US.
Lerner, R. M., Wang, J., Hershberg, R. M., Buckingham, M. H., Harris, E. M., Tirrell, J. M., ... & Lerner, J. V. (2017). Positive youth development among minority youth: A relational developmental systems model. In N. J. Cabrera & B. Leyendecker (Eds.), Handbook on positive youth development of minority children and youth (pp. 5-17). Cham: Springer.
Lerner, R. M., Lerner, J. V., Geldhof, G. J., Gestsdóttir, S., King, P. E., Sim, A. T., & Dowling, E. (2018). Studying positive youth development in different nations: Theoretical and methodological issues. In J. J. Lansford & P. Banati (Eds.), Handbook on adolescent development research and its impact on global policy (pp. 68-83). New York, NY: Oxford University Press.
Lerner, R. M., Lerner, J. V., Almerigi, J. B., Theokas, C., Phelps, E., Gestsdottir, S., ... & Smith, L. M. (2005). Positive Youth Development, Participation in community youth development programs, and community contributions of fifth-grade adolescent’s findings from the first wave of the 4-H study of Positive Youth Development. The Journal of Early Adolescence, 25(1), 17-71.
Lerner & Steinberg, L. (2009). Handbook of Ad-olescent Psychology, Individual Bases of Adoles-cent Development. John Wiley & Sons.
Ma, L. Phelps, E., Lerner, J. V., & Lerner, R. M. (2009). Academia competence for Adolescence Who Bully and who are bullied. Journal of Early Adolescence. Doi: 1177/ 0272431609332627
McDonald, C. C., Deatrick, J. A., Kassam-Adams, N., & Richmond, T. S. (2011). Community violence exposure and positive youth development in urban youth. Journal of community health, 36(6), 925-932.
McCammon, S. L. (2012). Systems of Care as Asset‐Building Communities: Implementing Strengths‐Based Planning and Positive Youth Development. American journal of community psychology, 49(3-4), 556-565.
Mikulincer & Shaver, P. R. (2003). The attachment behavioral system in adulthood: Activation, psychodynamics, and interpersonal processes. In M. P. Zanna (Ed.), Advances in experimental social psychology (pp. 53-152). San Diego, CA: Academic Press.
Milot, A. S. (2014). Positive youth development as a framework for examining the relationship between conformity to gender norms, social support, and adolescent mental health. Doctoral dissertation, Boston College.
Mohammadi, Aeen, Mojtahedzadeh, Rita, Asadzandi, Shadi, Rashidi, Hamed. (2020). Devising ethical codes for e-contents in e-learning, Published online 2020 Mar 2. doi: 10.34171/mjiri.34.14
Morrison & Allen, R. M. (2007). Promoting student resilience in school contexts. Theory into Practice, 46(2), 162–169.
Rodgers & Rose, H. A. (2001). Personal, family, and school factors related to adolescent academic performance: A comparison by family structure. Marriage &Family Review, 33(4), 47-61.
SchotanusDijkstra, M., Pieterse, M. E., Drossaert, C. H., Walburg, J. A., & Bohlmeijer, E. T. (2019). Possible mechanisms in a multicomponent email guided positive psychology intervention to improve mental well-being, anxiety and depression: A multiple mediation model. The Journal of Positive Psychology, 14(2), 141-155.
Schulte, L.E, Thompson, F., Talbott, J., Luther, A., Garcia, M., Blanchard, S., Conway, L., et al. (2002). The development and validation of the ethical climate index for middle and high schools. The School Community Journal; 12(2):117-132.
Seligman, M. E. P. (2019). Positive Psychology: A Personal History. Annual Review of Clinical Psychology, 15, 1-23.
Singley & Lent, R. W. & Sheu, H. (2010). Longitudinal test of a social cognitive model of academic and life satisfaction. Journal of Career Assessment, 18, 133–146.
Soares, A. S. B., Pais-Ribeiro, J. L., & Silva, I. M. S. L. (2019). Developmental Assets Predictors of life satisfaction in adolescents. Frontiers in Psychology, 10, 236-245.
Susilowati, N., Kusmuriyanto, B., Abiprayu, K. B. (2021). Encouraging student ethical behavior through ethical climate in higher education. Journal of Education and Learning, 15 (2), 213-222.
Sun, R. C. (2015). Student Misbehavior in Hong Kong: The Predictive Role of Positive Youth Development and School Satisfaction. Applied Research in Quality of Life, 1-17. DOI 10.1007/s11482-015-9395-x
Sun & Shek, D. T. (2013). Longitudinal influences of positive youth development and life satisfaction on problem behavior among adolescents in Hong Kong. Social Indicators Research, 114(3), 1171-1197.
Thomas, M. T., Lixin, J., Kristine, O., & Maja, G. (2018). The Fair Process Effect in the Classroom: Reducing the Influence of Grades on Student Evaluations of Teachers. Journal of Marketing Education, https://doi.org/10.1177/0273475318772618.
Taylor, R. D., Oberle, E., Durlak, J. A., & Weissberg, R. P. (2017). Promoting positive youth development through school-based social and emotional learning interventions: A meta-analysis
Waid & Uhrich, M. (2020). A scoping review of the theory and practice of positive youth development. The British Journal of Social Work, 50(1), 5-24.
Yulisetyo, Ch., Suharsoho, S., Purwati, O. (2018). The contribution of school culture to the learner success factors in e-learning. Journal on English as a foreign Language, 8 (2), 149-169.
Zhu & Shek, D. T. (2020). Impact of a Positive Youth Development Program on Junior High School Students in Mainland China: A Pioneer Study. Children and Youth Services Review, 114, 105022.
لاتین منابع فارسی
Ahmadi, S., Hasani, M., Mosavi, M. (2019). The relationship between ethical climate school with sense of belonging to the school and students' academic achievement. Ethics in Science and Technology, 13, 4, 125-132. [In Persian [
Alikhani, F.,Sarmadi, M.R, Saeidipor, B, Masomifard, Goodarzi, M. (2021). Identifying components of professional ethics for designing a model of professional ethics in the content of e-learning and distance education. Research in school and virtual learning, 9 , 2 (34), 87-99. [In Persian [
Babaee, j., Najafi, M., Rezaei, A.M. (2018). The psychometric properties of positive youth development scale in students. Journal of Psychological science, 16, 64, 541-553. [In Persian [
Hejazi, E., Saleh Najafi, M., Lavasani, M. (2015). Perception of classroom environment, optimisim and their relationships with positive student’s development. Journal of psychology, 19 (12), 188-198. [In Persian [
Kashkoli, F. (2017). Causal model of destructive academic behaviors. PhD Thesis, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Shiraz University. [In Persian [
Saduk, B.J, Saduk, V. A, Royeiz, P. (2015). Synopsis of psychiatry: Behavioral sciences/ clinical psychiatry. Translation: Farzin Rezaei. (1394). Tehran: Arjemand[In Persian [
استناد به این مقاله: ازادی ده بیدی، فاطمه، خرمائی، فرهاد، شیخ‌الاسلامی، راضیه و حسینچاری، مسعود. (1400). نقش واسطه‌ای تحول مثبت نوجوانی در رابطه بین جو اخلاقی مدرسه و رفتارهای آسیب‌زای تحصیلی. فصلنامه روان شناسی تربیتی، 17(62)، 177-202. doi: 10.22054/jep.2022.63216.3457
Educational Psychology is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
)