نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری تخصصی روان‌شناسی، مدرس مدعو دانشگاه پیام نور، ایران.

2 دکتری تخصصی علوم تربیتی، استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه پیام نور، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش ابعاد زورگویی در نوجوانان انجام گرفت. روش مورداستفاده در ساخت مقدماتی گویه‌ها مبتنی بر مطالعه کتابخانه‌ای مفاهیم نظری و اعتباریابی از طریق متخصصان با استفاده از ضریب نسبی روایی محتوا (لاوشه، 1975) و شاخص روایی محتوا (والتز و باسل، 1981) بود. برای بررسی اعتبار و نیز ساختار عاملی مقیاس از مدل‌یابی معادلات ساختاری با استفاده از روش کمترین مربعات جزئی استفاده گردید. در بررسی روایی محتوایی از نظر متخصصان تعداد 40 گویه تهیه گردید و 35 گویه آن به تائید رسید. در بررسی اولیه با حجم نمونه 48 نفری، 3 گویه حذف و 32 گویه باقی ماند که مقیاس اولیه را تشکیل می‌داد. جامعه موردمطالعه تمام نوجوانان ایرانی در دامنه سنی 12 تا 19 سال بودند. نمونه‌گیری به شیوه در دسترس انجام گرفت و حجم نمونه 639 نفر بود. بررسی داده‌ها در تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که 29 گویه بار عاملی قابل‌قبول نشان‌داده‌اند و 3 گویه دیگر که فاقد بار عاملی موردقبول بودند، حذف شد. بررسی داده‌ها حاکی از آن بود که ساختار 3 عاملی بهترین برازش را در مدل ساختاری دارد و در مجموع 53/99 درصد از واریانس را تبیین می‌کند. تحلیل عاملی تأییدی و بررسی روایی و اعتبار گویه‌های باقی‌مانده نشان دادند که مقیاس سنجش ابعاد زورگویی در نوجوانان یک مقیاس خودگزارشی قابل‌اعتماد برای استفاده در پژوهش‌های مربوط به سنجش شیوع و تمایل به زورگویی و برتری‌طلبی است.

کلیدواژه‌ها

حسنی جعفری، فتانه. (1396). مقابله با زورگویی در مدارس. تهران: نشر شناسنامه.
رضاپور، میثم. (1392). اعتبار سنجی پرسشنامه زورگویی الویوس و به‌کارگیری آن در مدارس راهنمایی استان مازندران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید بهشتی.
طباییان، سیده راضیه. امیری، شعله و مولوی، حسین. (1390). بررسی ساختار عاملی، پایایی، روایی همگرا و روایی تشخیصی مقیاس سنجش روابط همگنان (PRQ). مطالعات آموزش و یادگیری (علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز), 3(2 (پیاپی 2-61)), 63-83.
Arseneault, L. (2018). Annual research review: The persistent and pervasive impact of being bullied in childhood and adolescence: Implications for policy and practice. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 59(4), 405–421. https://doi.org/10.1111/jcpp.12841.
Ba, Z., Han, Z., Gong, Z., Li, F., Zhang, H., & Zhang, G. (2019). Ethnic differences in experiences of school bullying in China. Children and Youth Services Review, 104402.
Branson, C. E., & Cornell, D. G. (2009). A comparison of self and peer reports in the assessment of middle school bullying. Journal of Applied School Psychology, 25(1), 5-27.‏
Catone, G., Signoriello, S., Pisano, S., Siciliano, M., Russo, K., Marotta, R., ... & Pascotto, A. (2019). Epidemiological pattern of bullying using a multi-assessment approach: results from the Bullying and Youth Mental Health Naples Study (BYMHNS). Child abuse & neglect, 89, 18-28.‏
Cheng, Y., Newman, I. M., Qu, M., Mbulo, L., Chai, Y., Chen, Y., & Shell, D. F. (2010). Being bullied and psychosocial adjustment among middle school students in China. Journal of School Health, 80(4), 193–199. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2009.00486.x.
DeLara, E. W. (2018). Consequences of childhood bullying on mental health and relationships for young adults. Journal of Child and Family Studies. https://doi.org/10.1007/s10826-018-1197-y Advance online publication.
Fornell C, Larcker DF. (1981). Evaluating structural equations models with unobservable variables and measurement error. J Marketing Res. 18(1):39-50.
Gefen, D., & Straub, D. (2005). A practical guide to factorial validity using PLS-Graph: Tutorial and annotated example. Communications of the Association for Information systems, 16(1), 5.‏
Greif, Jennifer L.; Furlong, Michael J. (2006). The Assessment of School Bullying. Journal of School Violence, 5(3), 33–50. doi:10.1300/J202v05n03_04 
Han, Z., Fu, M., Liu, C., & Guo, J. (2018). Bullying and Suicidality in urban Chinese youth: The role of teacher-student relationships. Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, 21(5), 287–293. https://doi.org/10.1089/cyber.2017.0484.
Kim, Y. S., Koh, Y. J., & Leventhal, B. (2005). School bullying and suicidal risk in Korean middle school students. Pediatrics, 115(2), 357–363. https://doi.org/10.1542/peds.2004-0902.
Lawshe CH. A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 1975, 28, 563-575.
McDaid, D., Hopkin, G., Knapp, M., Brimblecombe, N., Evans-Lacko, S., & Gan, C. (2017). The economic case for prevention in young people’s mental health: Bullying.
Moffa, G., Catone, G., Kuipers, J., Kuipers, E., Freeman, D., Marwaha, S., ... Bebbington, P. (2017). Using directed acyclic graphs in epidemiological research in psychosis: An analysis of the role of bullying in psychosis. Schizophrenia Bulletin, 43(6), 1273–1279. https://doi.org/10.1093/schbul/sbx013.
Olweus, D. (2013). School bullying: Development and some important challenges. Annual
Review of Clinical Psychology, 9(1), 751–780. https://doi.org/10.1146/annurevclinpsy-
050212-185516.
Smith, J. D., Schneider, B. H., Smith, P. K., & Ananiadou, K. (2004). The effectiveness of whole-school antibullying programs: A synthesis of evaluation research. School Psychology Review, 33, 547–560.
Tabachnick, B. G., Fidell, L. S., & Ullman, J. B. (2007). Using multivariate statistics (Vol. 5, pp. 481-498). Boston, MA: Pearson.
UNESCO (2017). School violence and bullying global status report. (France).
UNESCO (2019). Behind the numbers: Ending school violence and bullying. Retrieved from The United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization website: http://www.unesco.org/open-access/terms-use-ccbysa-en.
Waltz, C. F., & Bausell, B. R. (1981). Nursing research: design statistics and computer analysis. New York: Davis FA.
Zwierzynska, K., Wolke, D., & Lereya, T. S. (2013). Peer victimization in childhood and internalizing problems in adolescence: A prospective longitudinal study. Journal of Abnormal Child Psychology, 41(2), 309–323. https://doi.org/10.1007/s10802-012-9678-8.