نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 استادیارگروه روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

4 استادیار، گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با هدف آزمون نقش واسطه‌ای نشخوار گری فکری، همدلی و بخشایش در رابطۀ هدف‌گزینی اجتماعی و سازگاری با مدرسه انجام شد. در پژوهش حاضر، 404 دانش‌آموز پسر در مقطع متوسطه اول با روش نمونه‌گیری خوشه-ای چندمرحله‌ای انتخاب و به مقیاس اهداف پیشرفت اجتماعی ( ریان و شیم، 2008)، نشخوارگری فکری دربارۀ یک خطای بین‌فردی (وید، ووگل و گلدمن ، 2008) همدلی ( بار-آن، 1997)، صفت بخشایش (بری، وورثینگتون، اوکانر، پاروت و وید، 2005) و پرسشنامه سازگاری دانش‌آموزان دبیرستانی (سینها و سینگ، 1993) پاسخ دادند. نتایج نشان داد که الگوی مفروض واسطه‌مندی کامل نشخوارگری فکری، همدلی و بخشایش در رابطۀ اهداف پیشرفت اجتماعی شامل رشدیافتگی اجتماعی، آشکارسازی رشدیافتگی اجتماعی، اجتناب از آشکارسازی رشدنایافتگی اجتماعی و سازگاری عاطفی، اجتماعی و تحصیلی از برازش مطلوبی برخوردار بود. علاوه بر این، تمامی ضرایب مسیر بین متغیرها بجز مسیرهای مستقیم بین رشدیافتگی و سازگاری هیجانی، آشکارسازی رشدیافتگی و سازگاری تحصیلی، اجتناب از آشکارسازی و سازگاری اجتماعی-تحصیلی، از لحاظ آماری معنادار بودند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که هدف‌های پیشرفت اجتماعی از طریق پیش‌بینی افزایش همدلی و بخشایش و کاهش نشخوارگری های فکری در تبیین سازگاری هیجانی، اجتماعی و تحصیلی دانش‌آموزان از نقش مهمی برخوردارند.

کلیدواژه‌ها

برزگر بفرویی، کاظم. (1394). تأثیر آموزش همدلی بر سازگاری اجتماعی و پرخاشگری دانش‌آموزان دختر. مجله پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، دوره 3، شماره 9، ص 32-21.
خوش‌کنش، ابوالقاسم؛ اسدی، مسعود؛ شیرعلی‌پور، اصغر و کشاورز افشار، حسین. (1389). نقش نیازهای بنیادین و حمایت اجتماعی در سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مقطع متوسطه. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، دوره 4، شماره 13، 94-82.
حاج‌حسنی، نجمه؛ درویشی، محدثه؛ درویشی، مطهره و کریم نیا، فریدون. (1397). بررسی رابطۀ نشخوار فکری و هوش هیجانی با انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانش­آموزان پسر مقطع متوسطه اول. مجله مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، دوره 4، شماره 1، ص 100-92.
سرایی، عطیه. (1394). آزمون روابط ساختاری بین ساختارهای هدف در کلاس درس، خودکارآمدی اجتماعی، کمال­گرایی، اهداف پیشرفت اجتماعی و سازگاری با مدرسه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روان‌شناسی تربیتی. دانشگاه شهید بهشتی.
صفاری نیا، مجید؛ دهستانی، مهدی و فطری، اعظم. (1396). اثر میانجی همدلی، نشخوار فکری و خشم در رابطه بین خودشیفتگی و فقدان بخشش میان‌فردی. مجله شناخت اجتماعی، دوره 6، شماره 2، ص 166-153.
عباسی، محمد. (1397). بخشش به‌عنوان تعدیل‌کننده رابطه بین بدرفتاری دوران کودکی و همدلی در دختران نوجوان. مجله پرستاری کودکان، دوره 4، شماره 1، ص 16-10.
نجاتی، رضا و مشکو، مریم (1395). روایی و پایایی پرسشنامه هوش هیجانی بار ـ آن برای برآورد هوش هیجانی در انگلیسی آموزان ایرانی. نشریه پژوهش‌های زبان‌شناختی زبان‌های خارجی، دوره 8، شماره 1، 154-131.
نوفرستی، اعظم؛ پرهون، هادی و مومنی، خدامراد. (1393). مقایسه انعطاف‌پذیری شناختی و سبک‌های حل مسئله در دانشجویان دارای نشخوار فکری و بدون نشخوار فکری. مجله تازه‌های علوم شناختی، دوره 16، شماره 3، ص 41-31.
Ahmed, E., & Braithwaite, V. (2006). Forgiveness, reconciliation, and shame: Three key variables in reducing school bullying. Journal of Social Issues, 62(2), 347-370.
Bardach, L., Graf, D., Yanagida, T., Kollmayer, M., Spiel, C., & Lüftenegger, M. (2019). Gendered Pathways to Bullying Perpetration via Social Achievement Goals–Mediating Effects of Sense of Belonging and Non-inclusive Group Norms. Journal of School Violence, 77(3),1-16.
Berry, J. W., Worthington Jr, E. L., O'Connor, L. E., Parrott III, L., & Wade, N. G. (2005). Forgivingness, vengeful rumination, and affective traits. Journal of personality, 73(1), 183-226.
Caselli, G., Offredi, A., Martino, F., Varalli, D., Ruggiero, G. M., Sassaroli, S., ... & Wells, A. (2017). Metacognitive beliefs and rumination as predictors of anger: A prospective study. Aggressive behavior, 43(5), 421-429.
Chen, X., Li, D., Xu, X., Liu, J., Fu, R., Cui, L., & Liu, S. (2019). School adjustment of children from rural migrant families in urban China. Journal of school psychology, 72, 14-28.
Cheng, R. W. Y., & Lam, S. F. (2013). The interaction between social goals and self-construal on achievement motivation. Contemporary Educational Psychology, 38(2), 136-148.
Choi, B., & Park, S. (2018). Validation of the Korean version of social achievement goals for adolescents: paths from social achievement goals through social behaviour to social adjustment. Asia Pacific Journal of Education, 38(4), 501-517.
Demirtaş-Zorbaz, S., & Ergene, T. (2019). School adjustment of first-grade primary school students: Effects of family involvement, externalizing behavior, teacher and peer relations. Children and youth services review, 101, 307-316.
Eaton, J., & Struthers, C. W. (2006). The reduction of psychological aggression across varied interpersonal contexts through repentance and forgiveness. Aggressive Behavior: Official Journal of the International Society for Research on Aggression, 32(3), 195-206.
Elliot .A. J., Gable, S. L., & Mapes, R. R. (2006). Approach and avoidance motivation in the social domain. Personality and Social Psychology Bulletin, 32, 378–391.
 Gantiva, C., Cendales, R., Díaz, M., & González, Y. (2018). Is There Really a Relationship Between Empathy and Aggression? Evidence From Physiological and Self-Report Measures. Journal of interpersonal violence, 0886260518776999.
Henry, K. L., Stanley, L. R., Edwards, R. W., Harkabus, L. C., & Chapin, L. A. (2009). Individual and contextual effects of school adjustment on adolescent alcohol use. Prevention Science, 10(3), 236-247.
Hirsch, J. K., Webb, J. R., & Jeglic, E. L. (2011). Forgiveness, depression, and suicidal behavior among a diverse sample of college students. Journal of clinical psychology, 67(9), 896-906.
Horst, S. J., Finney, S. J., & Barron, K. E. (2007). Moving beyond academic achievement goal measures: A study of social achievement goals. Contemporary Educational Psychology, 32(4), 667-698.
Itzhaki, Y., Itzhaky, H., & Yablon, Y. B. (2018). The contribution of parental and societal conditional regard to adjustment of high school dropouts. Journal of adolescence, 62, 151-161.
Kawabata, Y., Tseng, W. L., & Crick, N. R. (2014). Adaptive, maladaptive, mediational, and bidirectional processes of relational and physical aggression, relational and physical victimization, and peer liking. Aggressive behavior, 40(3), 273-287.
Keskin,Yusuf; Keskin, Sevgi C. & Kirtel, Aysegul. (2016). Examination of the Compatibility of the Questions Used by Social Studies Teachers in the Cl ass with the Program Achievements According to the SOLO Taxonomy.Journal of Education and TrainingStudies, 4(4): 68-76.
King, R. B., McInerney, D. M., & Watkins, D. A. (2012). Studying for the sake of others: The role of social goals on academic engagement. Educational Psychology, 32(6), 749-776.
Kitahara, Y., Mearns, J., & Shimoyama, H. (2020). Emotion regulation and middle school adjustment in Japanese girls: Mediation by perceived social support. Japanese Psychological Research, 62(2), 138-150.
Koçak, C., & Önen, A. S. (2014). The analysis on interpersonal relationship dimensions of secondary school students according to their ruminative thinking skills. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 143, 784-787.
Kurniati, N. M. T., Worthington Jr, E. L., Widyarini, N., Citra, A. F., & Dwiwardani, C. (2020). Does forgiving in a collectivistic culture affect only decisions to forgive and not emotions? REACH forgiveness collectivistic in Indonesia. International Journal of Psychology. DOI: 10.1002/ijop.12648.
Kuroda, Y., & Sakurai, S. (2011). Social goal orientations, interpersonal stress, and depressive symptoms among early adolescents in Japan: a test of the diathesis-stress model using the trichotomous framework of social goal orientations. The journal of early adolescence, 31(2), 300-322
Lakhani, P. K., Jain, K., & Chandel, P. K. (2017). School adjustment, motivation and academic achievement among students. International Journal of Research in Social Sciences, 7(10), 333-348
Lee, E. J. (2018). Social Achievement Goals and Social Adjustment in Adolescence: A Multiple‐Goal Perspective. Japanese Psychological Research, 60(3), 121-133.
Liem, G. A. D. (2016). Academic and social achievement goals: Their additive, interactive, and specialized effects on school functioning. British Journal of Educational Psychology, 86(1), 37-56.
Lim, S. A., Kim, E. K., & You, S. (2019). The Effects of Internet use on School Adjustment and Delinquency. Current Psychology, 38(3), 901-907.
Lyubomirsky, S., & Tkach, C. (2008). The consequences of dysphoric rumination.
Makarova, E., & Birman, D. (2015). Cultural transition and academic achievement of students from ethnic minority backgrounds: A content analysis of empirical research on acculturation. Educational Research, 57(3), 305-330.
Martino, F., Caselli, G., Berardi, D., Fiore, F., Marino, E., Menchetti, M., ... & Sassaroli, S. (2015).Anger rumination and aggressive behaviour in borderline personality disorder. Personality and mental health, 9(4), 277-287.
McCullough, M. E., Worthington, E. L., Jr., & Rachal, K. C. (1997). Interpersonal forgiveness in close relationships. Journal of Personality and Social Psychology,75, 321–326.
Mouratidis, A. A., & Sideridis, G. D. (2009). On social achievement goals: Their relations with peer acceptance, classroom belongingness, and perceptions of loneliness. The Journal of Experimental Education, 77(3), 285-308.
Naguib, G. H., Sindi, A. M., Attar, M. H., Alshouibi, E. N., & Hamed, M. T. (2020). A Cross‐Sectional Study of Empathy Among Dental Students at King Abdulaziz University. Journal of dental education, 84(1), 22-26.
Ojanen, T., Smith-Schrandt, H. L., & Gesten, E. (2013). Associations among children's social goals, responses to peer conflict, and teacher-reported behavioral and academic adjustment at school. The Journal of Experimental Education, 81(1), 68-83.
Orth, U., Berking, M., Walker, N., Meier, L. L., & Znoj, H. (2008). Forgiveness and psychological adjustment following interpersonal transgressions: A longitudinal analysis. Journal of Research in Personality, 42(2), 365-385.
Pedersen, W. C., Denson, T. F., Goss, R. J., Vasquez, E. A., Kelley, N. J., & Miller, N. (2011). The impact of rumination on aggressive thoughts, feelings, arousal, and behaviour. British Journal of Social Psychology, 50(2), 281-301.
Raju, M. V. R., & Rahamtulla, T. K. (2007). Adjustment problems among school students. Journal of the Indian academy of applied psychology, 33(1), 73-79
Ryan, A. M., & Shim, S. S. (2006). Social achievement goals: The nature and consequences of different orientations toward social competence. Personality and Social Psychology Bulletin, 32(9), 1246-1263.
Ryan, A. M., & Shim, S. S. (2008). An exploration of young adolescents’ social achievement goals and social adjustment in middle school. Journal of Educational Psychology, 100(3), 672.
Ryan, A. M., & Shin, H. (2011). Help-seeking tendencies during early adolescence: An examination of motivational correlates and consequences for achievement. Learning and Instruction, 21(2), 247-256.
Saffrey,C., & Ehrenberg, M. (2007). When thinking hurts: Attachment, rumination, and postrelationship adjustment. Personal Relationships, 14(3), 351-368.
Salguero, J. M., García‐Sancho, E., Ramos‐Cejudo, J., & Kannis‐Dymand, L. (2020). Individual differences in anger and displaced aggression: The role of metacognitive beliefs and anger rumination. Aggressive behavior, 46(2), 162-169.
Salguero, J. M., García‐Sancho, E., Ramos‐Cejudo, J., & Kannis‐Dymand, L. (2020). Individual differences in anger and displaced aggression: The role of metacognitive beliefs and anger rumination. Aggressive behavior, 46(2), 162-169.
Sekar, J. M. A., & Lawrence, A. A. (2016). Emotional, Social, Educational Adjustment of Higher Secondary School Students In Relation to Academic Achievement. imanager's Journal on Educational Psychology, 10(1), 29-35.‏
Shim, S. S., & Finch, W. H. (2014). Academic and social achievement goals and early adolescents' adjustment: A latent class approach. Learning and Individual Differences, 30, 98-105.
Shim, S. S., Cho, Y., & Wang, C. (2013). Classroom goal structures, social achievementgoals, and adjustment in middle school. Learning and Instruction, 23, 69–77.
Vossen, H. G. M., Piotrowski, J. T., & Valkenburg, P. M. (2015). Development of the Adolescent Measure of Empathy and Sympathy (AMES). Personality and Individual Differences, 74, 66-71.
Wade, N. G., Vogel, D. L., Liao, K. Y. H., & Goldman, D. B. (2008). Measuring state-specific rumination: Development of the Rumination About an Interpersonal Offense Scale. Journal of Counseling Psychology, 55(3), 419.
Wai, S. T., & Yip, T. H. J. (2009). Relationship among dispositional forgiveness of others, interpersonal adjustment and psychological well-being: Implication for interpersonal theory of depression. Personality and Individual Differences, 46(3), 365-368.
Wallace, H. M., Exline, J. J., & Baumeister, R. F. (2008). Interpersonal consequences of forgiveness: Does forgiveness deter or encourage repeat offenses?. Journal of Experimental Social Psychology, 44(2), 453-460.
Webb, J. R., Dula, C. S., & Brewer, K. (2012). Forgiveness and aggression among college students. Journal of Spirituality in Mental Health, 14(1), 38-58.
Wenzel, M., Anvari, F., Vel-Palumbo, M., & Bury, S. M. (2017). Collective apology, hope, and forgiveness. Journal of Experimental Social Psychology, 72, 75-87.
You, S., Lee, J., Lee, Y., & Kim, E. K. (2018). The effects of middle school art class with an empathy-based learning model. Current Psychology, 1-11.
Yu, J., & McLellan, R. (2019). Beyond academic achievement goals: The importance of social achievement goals in explaining gender differences in self-handicapping. Learning and Individual Differences, 69,44-33.