نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری روان‎شناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی تهران، ایران

2 دانشیار، روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

3 دانشجوی دکتری، روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی،تهران، ایران

4 کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف تبیین مدل ساختاریِ شادکامی معلمان بر اساس میزان خردمندی و بخشش انجام گرفته است.
روش: این پژوهش از نظر هدف، از نوع کاربردی و از حیث ماهیت، توصیفی - همبستگی بر اساس مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل تمام معلمین شاغل در مقطع ابتدایی، متوسطه اول و دومِ آموزش و پرورش شهر پلدختر بود که برابر با 950 نفر بودند. بر اساس جدول کرجسی و مورگان، 274 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. انتخاب آزمودنی‎‎ها به روش تصادفی طبقه‎ای انجام گرفت. ابزار پژوهش شامل سه پرسشنامه شادکامی آکسفورد (1989)، بخشش هارتلند (2005) و پرسشنامه خرد سه‌بعدی آردلت بود. پس از اجرا و تکمیل پرسشنامه‌ها، پاسخ‌ها در نرم‌افزار SPSS23 وارد شد و پس از آن، در نرم افزار LISREL 8.8 مدل‎سازی انجام گرفت.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که میزان شادمانی، خرد و بخشش در معلمان موردمطالعه در سطحی پایین‌تر یا همسان با میانگین جامعه بود. همچنین، هم خرد و هم بخشش توانستند به طور معناداری شادکامی معلمان را پیش‌بینی نمایند، ولی میزان پیش‌بینی‌کنندگی و تأثیر متغیر خرد بسیار بیشتر از بخشش بود.
نتایج: بر اساس این یافته می توان این گونه استنتاج کرد که خرد یک ویژگی مهم و کاربردی برای افزایش شادکامی افرادی است که به نوعی به سبب قرار گرفتن در تنگناهای محیطی با مشکلات ناراحت کننده دست و پنجه نرم می کنند. همچنین، پرورش روحیه بخشندگی می تواند زمینه ساز آرامش و شادکامی بیشتر در درون فرد باشد.

کلیدواژه‌ها

آزاده، اعظم و تافته، مریم. (1394). منابع مطرود ساز، طرد اجتماعی و احساس شادکامی زنان سرپرست خانوار. مجله زن و سیاست، 13 (3)، ص 365-353.
بیانی، علی‌اصغر. (1385). بررسی پایایی و روایی مقیاس افسردگی- شادکامی. مجله­ی دانش و پژوهش در روان‎شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان، 29، ص 40-31.
خوش‎فر، غلام­رضا؛ جانعلی­زاده، حیدر؛ اکبرزاده، فاطمه و دهقانی، حمید. (1392). تأثیر سرمایه اجتماعی بر شادی جوانان. فصلنامه­ی علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، 13 (51)، ص 310-283.
زارع شاه­آبادی، اکبر؛ توکان، رحمت­الله و حیدری، محمود. (1391). رابطه بین رضایت شغلی و نشاط اجتماعی در دبیران مقطع متوسطه شهر جیرفت. مجله جامعه­شناسی کاربردی، 23، 4، ص 18-1.
سلطانی­نسب، غزل. (1393). بررسی احساس شادکامی زنان 25 تا 35 سالة تهران. پایان­نامه کارشناسی ارشد، رشته روان­شناسی عمومی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، دانشگاه الزهرا تهران.
سمیعی، علیرضا؛ پوردانش، سامر و دانش، حسین. (1397). عوامل اجتماعی مؤثر بر نشاط اجتماعی معلمان (مطالعه موردی). جامعه‌شناسی آموزش‌وپرورش، 6، ص 200- 186.
‎علی­پور، احمد؛ نوربالا، احمدعلی؛ اژه‌ای، جواد و مطیعیان، حسین. (1379). شادکامی و عملکرد ایمنی بدن. مجله روان‎شناسی، 4 (3)، 230 – 219.
کیا، علی­اصغر. (1392). بررسی میزان نشاط اجتماعی و عوامل مرتبط با آن در بین شهروندان 64-15 سال شهر اهواز. فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی. 4 (15)، ص 174-138.
کامیاب، زهره؛ حسین­پور، زهره و سودانی، منصور. (1388). بررسی اثربخشی آموزش شادکامی به شیوه فوردایس بر افزایش شادکامی بیماران مبتلا به دیابت شهرستان بهبهان. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان. 42، ص 123-108.
هادی‎نژاد، حسن و زارعی، فاطمه. (1388). پایایی، اعتبار و هنجاریابی پرسشنامه شادکامی آکسفورد. پژوهش‎های روان‎شناختی، 12 (1 و 2)، 77 – 62.
 
Amir, L. B. (2004). Three questionable assumptions of philosophical counseling. International Journal of Philosophical Practice, 2(1), pp 9–18.
Ardelt, M. (1997). Wisdom and life satisfaction in old age. The Journals of Gerontology, Series B: Psychological Sciences and Social Sciences, 52, pp 15-27.
Ardelt, M. (2000). Antecedents and effects of wisdom in old age: A longitudinal perspective on aging well. Research on Aging, 22, pp 360–394.
Ardelt, M. (2003). Empirical assessment of a three-dimensional wisdom scale. Research on Aging, 25, pp 275–324.
Ardelt, M. (2005). How wise people cope with crises and obstacles in life. Revision: A Journal of Consciousness and Transformation, 28, pp 7–19.
Ardelt, M. (2016). Disentangling the relations between wisdom and different types of well-being in old age: Findings from a shortterm  longitudinal study. Journal of Happiness Studies, 17, pp 1963– 1984.
Ardelt, M., & Edwards, C. A. (2015). Wisdom at the end of life: An analysis of mediating and moderating relations between wisdom and subjective well-being. The Journals of Gerontology, Series B: Psychological Sciences and Social Sciences, 71, pp 502–513.
Argyle, M., Martin, M., & Grossland J. (1989). Happiness as a function of personality in: JP Forgas and JM Innes (eds). Recent advances in social psychology: An international perspective. North Holland: Elsevier Science Publisher.
Bayrami, M., Hasanloo, H., & Moslemifar, M. (2012). Happiness and willingness to communicate in three attachment styles: a study on college students. Procedia- social and behavioral sciences. 46, pp 294 - 298.
Bergsma, A, D. Ardelt, M. (2012). Self-Reported Wisdom and Happiness: An Empirical Investigation. Journal of Happiness Study, 13, pp 481–499.
Borhan, N., Bozo, O. (2017). Spirituality and intrinsic religiosity: moderators of wisdom and psychological wellbeing relation. Innovation in Aging, 1 (1), pp 243–254.
Brugman, G. M. (2000). Wisdom: Source of narrative coherence and eudemonia. Delft, The Netherlands: Eburon.
Buss, S. (2004). The irrationality of unhappiness and the paradox of despair. The Journal of Philosophy, 101(4), pp 167–196.
Chan, D. (2009). Orientations to happiness and subjective well‐being among Chinese prospective and in‐service teachers in Hong Kong, Educational Psychology: An International Journal of Experimental Educational Psychology, 29, 2, pp 139-151.
Csikszentmihalyi, M., & Nakamura, J. (2005). The role of emotions in the development of wisdom. In R. J. Sternberg & J. Jordan (Eds.), A handbook of wisdom. Psychological perspectives (pp. 220–242). New York: Cambridge University Press.
Enright, R. D. (2001). Forgiveness is a choice: A step-by-step process for resolving anger and restoring hope. Washington, DC: American Psychological Association.
Etezadi, S., & Pushkar, D. (2013). Why are wise people happier? An explanatory model of wisdom and emotional well-being in older adults. Journal of Happiness Studies, 14(3), 929-950.
Feldman, F. (2004). Pleasure and the Good Life. New York: Oxford University Press.
Ferrari, M., Kahn, A., Benayon, M., & Nero, J. (2011). Phronesis, sophia, and hochma: Developing wisdom in Islam and Judaism. Research in Human Development, 8(2), 128–148.
Kunzmann, U., & Baltes, P. B. (2003). Wisdom-related knowledge: Affective, motivational, and interpersonal correlates. Personality and Social Psychology Bulletin, 29(9), 1104 - 1119.
Levenson, M. R., Jennings, P. A., Aldwin, C. M., & Shiraishi, R. W. (2005). Self-transcendence: Conceptualization and measurement. International Journal of Aging and Human Development, 60(2), 127–143.
Malone, A., Meyer, D., Tarlton, T., Wasielewski, L., & Reuben, P. (2014). The Relationship between Forgiveness and Emotional Well-Being. American counseling association, WISTAS online conferences. 
Maltbey, J.Day, L. and Barber, L. (2005). Forgiveness and happiness. the differing contexts of forgiveness using the distinction between hedonic and eudaimonic happiness, 6 (1), pp 1–13.
Marinoff, L. (2003). The big questions: How philosophy can change your life. New York, NY: Bloomsbury.
Moraitou, D., & Efklides, A. (2012). The wise thinking and acting questionnaire: The cognitive facet of wisdom and its relation with memory, affect, and hope. Journal of Happiness Studies, 13(5), pp 849–873.
Neff, K. D., Rude, S. S., & Kirkpatrick, K. L. (2007). An examination of self-compassion in relation to positive psychological functioning and personality traits. Journal of Research in Personality, 41 (4), pp 908–916.
Orcutt, H. K. (2006). The prospective relationship of interpersonal forgiveness and psychological distress symptoms among college women. Journal of Counseling Psychology, 53 (3), pp 350-361.
Rijavec,M. Jurčec, L. Mijočević, I. (2010). Gender Differences in the Relationship between Forgiveness and Depression/Happiness. Psychological subjects. 19, 1, pp 189-202.
Rojas, M. (2007). Heterogeneity in the relation between income and happiness: A conceptual-referent-therapy explanation. Journal of Economic psychology, 28, pp 1- 14.
Salary, S., & Shaieri, M. R. (2013). study of the Relationship between Happiness and Dimensions of Psychosis, Neurosis and Personality Extraversion. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 84, pp 1143 – 1148.
Seligman, M. (2012). Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being. New York, NY: Free Press.
Shi, W., Ardelt, M., Orwoll, L. (2017). wisdom and creativity as two routes to satisfaction in later life: A personal traits model. Innovation in Aging, 1 (1), pp 72 – 85.
Street, H., Nathan, P., Durkin, K., Morling, J., Dzahari, M. A, Carson J. (2004). Understanding the relationships between wellbeing, goal-setting and depression in children. Australia NZ Psychiatry, 38 (3), pp 155 – 175.
Tadić, M., Bakker, A., & Oerlemans, W. (2013). Work happiness among teachers: A day reconstruction study on the role of self-concordance. Journal of School Psychology.51 (6), pp 735-750.
Taylor, M. (2006) Giving Wisdom Back to the People: Laypeople and their Laywisdom. .master thesis, University of Missouri.
Thomas, M. L., Bangen, K. J., Ardelt, M., Jeste, D. V. (2017). Development of a 12-item abbreviated Three-Dimensional Wisdom Scale (3D-WS-12): item selection and psychometric properties. Assessment journal, 24 (1), pp 71-82.
Toussaint, L., & Jorgensen, K. M. (2008). Inter-parental conflict, parent-child relationship quality, and adjustment in Christian adolescents: Forgiveness as a mediating variable. Journal of Psychology & Christianity, 27(4), pp 337-346.
Veenhoven, R. (2000). The four qualities of life: Ordering concepts and measures of the good life. Journal of Happiness Studies, 1, 1-39.
Wink, P., & Helson, R. (1997). Practical and transcendent wisdom: Their nature and some longitudinal findings. Journal of Adult Development, 4(1), pp 1–15.
Zacher. H., McKenna, B., & Rooney, D. (2013). Effects of Self-Reported Wisdom on Happiness: Not Much More Than Emotional Intelligence? Journal of Happiness Studies, 14, pp 1697–1716.