نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه سمنان

2 عضو هیأت علمی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه سمنان

3 عضو هیآت علمی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه سمنان

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، تعیین عوامل تشکیل دهنده‌‌ و اثرگذار بر شکوفایی انسان در قالب یک الگوی پارادایمی بود. به منظور نیل به این هدف، با توجه به ویژگی‌های خاص سازه شکوفایی، رویکرد پژوهش کیفی و روش نظریه‌‌ زمینه ای به کار گرفته شد. شرکت کنندگان در پژوهش 36 نفر از روانشناسان متخصص در مباحثِ مرتبط با شکوفایی انسان بودند که با استفاده از پرسشنامه نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس سه روش کدگذاری مورد استفاده در نظریه زمینه ای شامل کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی انجام شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که سازه شکوفایی از سه مؤلفه‌ اساسی پیشرفت/دستآورد، مشارکت اجتماعی و احساس رضایت/شادکامی تشکیل می شود. عوامل اثرگذار بر شکوفایی نیز شامل غایت نگری، انگیزه شکوفایی، شرایط اجتماعی- محیطی- فرهنگی، هیجان مثبت، روابط مثبت، ویژگی های شخصیتی (تجربه پذیری، مسئولیت پذیری) و شایستگی ها می باشد. برخی از این عوامل به عنوان متغیرهای علّی و برخی در نقش متغیرهای زمینه ای یا واسطه ای ظاهر می شوند. در صورت ترکیب و تعامل مناسب این عوامل شکوفایی انسان قابل تحقق خواهد بود. نتایج این پژوهش می تواند در تدوین برنامه های مداخله ای به منظور تسهیل و تسریع شکوفایی افراد مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها