نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

2 استاد گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

3 استادیار گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

4 دانشیار گروه روانشناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران

10.22054/jep.2021.36943.2463

چکیده

در دهۀ اخیر با توجه به سهم مؤثر طرد همسالان در مشکلات روانشناختی کودکان که گاهی به آینده نیز تعمیم پیدا می کرد، این سازه در ادبیات پژوهشی به شکلی بسیار جدّی تر پا به عرصۀ وجود گذاشته است. هدف اصلی پژوهش حاضر تدوین مدل ساختاری طرد همسالان بر پایۀ یک طرح پژوهشی آمیخته (کمّی - کیفی) بود. در قسمت کیفی با تکیه بر نظرات متخصصین تعلیم و تربیت و آموزگاران پایۀ ششم و نیز پیشینۀ پژوهشی مدل ساختاری عوامل مؤثر بر طرد همسالان با تکیه بر روش مثلث سازی طراحی گردید. بدین صورت که در آن متغیرهای مکنون ضعف های خانوادگی، ضعف در درک دیگران و ضعف در زبان و تعامل به صورت غیر مستقیم، و سازه های مشکلات روانشناختی، ضعف های تحصیلی، و عدم جذابیت ظاهری به صورت مستقیم بر طرد همسالان تاثیر می گذاشتند. در قسمت کمّی، جامعۀ مد نظر شامل کلیۀ‏ دانش‌آموزان دبستانی شهر کرمانشاه در سال 97- 1396 بود که تعداد 311 نفر از ایشان به عنوان نمونه و به صورت خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و به ابزاری محقق ساخته پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از رویکرد حداقل مربعات جزئی استفاده شد. بعد از تایید روائی و پایائی مدل مفهومی، نتایج برازش مدل نشان دهندۀ تایید آن بود. در مجموع می توان گفت که نتایج پژوهش حاضر می تواند الهام بخش اولیا، آموزگاران و سیاست گذاران آموزشی باشد و آن ها را در فرایند پیگیری و یا درمان کمک شایانی بنماید.

کلیدواژه‌ها