نویسندگان

1 استاد روانشناسی دانشگاه پیام نور، مرکز تحصیلات تکمیلی

2 دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه پیام نور، مرکز تحصیلات تکمیلی

چکیده

هدف این پژوهش ارائه‌ی مدلی در مورد نقش مؤلفه‌های صبر در پیش‌بینی راهبردهای یادگیری با واسطه‌گری انعطاف‌پذیری شناختی بود. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه پیام نور خرامه بود که در نیمسال تحصیلی 94- 93 مشغول تحصیل بودند. از میان این افراد، تعداد 270 دانشجو به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای به‌عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. افراد گروه نمونه با تکمیل مقیاس صبر (خرمائی، فرمانی و سلطانی، 1393 ج)، پرسشنامه انعطاف‌پذیری شناختی (دنیس و وند روال، 2010) و مقیاس رویکردهای یادگیری شناختی/ فراشناختی (الیوت و همکاران، 1999) در این پژوهش شرکت کردند. نتایج نشان داد مدل مطرح‌شده از برازش خوبی برخوردار است. همچنین نتایج نشان‌دهندۀ اثر مستقیم و غیرمستقیم مؤلفه‌های صبر بر راهبردهای یادگیری بود. مؤلفه‌های شکیبایی و استقامت با واسطه‌گری ادراک کنترل‌پذیری خرده مقیاس ناسازمانی در مطالعه را به‌صورت منفی و معنادار پیش‌بینی کردند. همچنین مؤلفه‌های متعالی­شدن و رضایت از طریق نقش واسطه‌ای ادراک گزینه‌های مختلف ناسازمانی در مطالعه را به‌صورت منفی و معنادار و رویکرد پافشاری را به‌صورت مثبت و معنادار پیش‌بینی کردند. بر طبق این نتایج به متخصصان حوزۀ یادگیری و روانشناسان پیشنهاد می‌شود که به‌منظور کمک به دانشجویان در استفاده از رویکردهای مناسب یادگیری از راهبردهای آموزشی صبر استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

ایزدی طامه، احمد؛ برجعلی، احمد؛ دلاور، علی و اسکندری، حسین. (1389). مقایسه تأثیر آموزش صبر و حل مسئله بر کاهش پرخاشگری و انتخاب راهبردهای مقابله‌ای دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی. فصلنامه دانش انتظامی، 11(3)،207-182.
حسین ثابت، فریده. (1387). اثربخشی آموزش صبر بر اضطراب، افسردگی و شادکامی. دو فصلنامه مطالعات اسلام و روان‌شناسی، 1(2)، 92-79.
خرمائی، فرهاد و فرمانی، اعظم. (1393 ب). بررسی نقش صبر و مؤلفه‌های آن در پیش‌بینی خودکنترلی دانش آموزان دبیرستانی شهر شیراز. همایش بین‌المللی مشاوره با رویکرد دین و معنویت جهت ارتقای سلامت روان و خوب زیستی روان‌شناختی. تهران: انجمن مشاوره ایران.
خرمائی، فرهاد. (1385). بررسی مدل علی ویژگی‌های شخصیتی، جهت‌گیری‌های انگیزشی و سبک‌های شناختی. رسالۀ دکتری، شیراز: دانشکدۀ روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شیراز.
خرمائی، فرهاد، و فرمانی، اعظم. (1393 الف). صبر و نقش مؤلفه‌های آن در پیش‌بینی ناامیدی در دانشجویان. هفتمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان. اصفهان: دانشگاه صنعتی اصفهان.
خرمائی، فرهاد؛ زارعی، فرشته؛ مهدی یار، منصوره و فرمانی، اعظم. (1393 ب). نقش صبر و مؤلفه‌های آن به‌عنوان فضایل اخلاقی در پیش‌بینی امید دانشجویان. مجله اخلاق و تاریخ پزشکی، 7 (3)، 68- 58.
خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم و سلطانی، اسماعیل. (1393 الف). نقش صبر به‌عنوان یک فضیلت اخلاقی و شخصیت در پیش‌بینی ناامیدی دانشجویان. فصلنامه اخلاق پزشکی، 7 (28)، 199- 167.
خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم و سلطانی، اسماعیل. (1393 ج). ساخت و بررسی ویژگی‌های روانسنجی مقیاس صبر. مجله اندازه‌گیری تربیتی، 5 (17)، 100- 83.
خرمائی، فرهاد؛ فرمانی، اعظم و کلانتری، شکیبا. (1394). مقایسه مؤلفه‌های صبر در بیماران مبتلا به افسردگی اساسی، اضطراب تعمیم­یافته و افراد بهنجار. مجله علوم رفتاری، 9 (1)، 84- 77.
سادات حسینی سلطان نصیر، محبوبه؛ علیزاده عصار، افسانه و رحمتی، عباس. (1393). آموزش مهارت‌های معنوی صبر و ذکر به شیوه گروهی در کاهش علائم افسردگی دانشجویان. هفتمین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان. اصفهان: دانشگاه صنعتی اصفهان.
سعید، نسیم و مهرابی، مانوش. (1392). اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی بر تقویت این راهبردها، آمادگی یادگیری خودراهبر و خودکارآمدی دانشجویان. مجله دانشگاهی یادگیری الکترونیکی، 4 (3)، 39- 29.
شکوفه فرد، شایسته و خرمائی، فرهاد. (1391). صبر و بررسی نقش پیش‌بین مؤلفه‌های آن در پرخاشگری دانشجویان. روان‌شناسی و دین، 5 (2)، 99-112.
صدری، محمدرضا؛ کجباف، محمدباقر و غباری­بناب، باقر. (1384). نقش دین (توکل به خدا) در بهداشت روانی. تازه‌های روان‌درمانی، 37 و 38، 109- 90.
طاهری، حبیب‌الله. (1384). نقش دین در بهداشت روان. پژوهش‌های دینی، 1 (3)، 21- 5.
فرمانی، اعظم و پانی، آزاده. (1394). مقایسه مؤلفه‌های صبر در نوجوانان مبتلا به تالاسمی ماژور با سلامت روان بالا و پایین. همایش بین‌المللی روان‌پزشکی کودک و نوجوان. تهران: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی.
فرمانی، اعظم؛ خرمائی، فرهاد و بانشی، فهیمه. (1393 ب). بررسی نقش مؤلفه‌های صبر در پیش‌بینی سلامت روان دانشجویان. همایش ملی قرآن، سلامت و سبک زندگی. فسا: دانشگاه علوم پزشکی فسا.
فرمانی، اعظم؛ خرمائی، فرهاد و دوکوهکی، نجمه. (1393 الف). بررسی نقش صبر و مؤلفه‌های آن در پیش‌بینی رضایت زناشویی والدین دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر شیراز. ششمین همایش ملی آسیب‌شناسی خانواده. تهران: پژوهشکده خانواده دانشگاه شهید بهشتی.
فرمانی، اعظم؛ درخشان، معراج و خرمائی، فرهاد. (1394). بررسی نقش صبر و مؤلفه‌های آن در پیش‌بینی اهمال‌کاری تحصیلی دانش آموزان شهر شیراز. همایش بین‌المللی روان‌پزشکی کودک و نوجوان. تهران: دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی.
Bettinger, E., &Slonim, R. (2006). Patience among children. Journal of Public Economics, 91(1- 2), 343-363.
Chu, W. H., Lin, D. Y., Chen, T. Y., Tsai, P. S., & Wang, C. H. (2015). The relationships between ambiguity tolerance, learning strategies, and learning Chinese as a second language. System, 49, 1-16.
Comer, D., & E. Sekerka, L. (2014). Taking time for patience in organizations. Journal of Management Development, 33(1), 6-23.
Dai, X., & Fishbach, A. (2013). When waiting to choose increases patience. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 121(2), 256-266.
Dennis, J. P., & Vander Wal, J. S. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive therapy and research, 34(3), 241-253.
Diehm, R. A., & Lupton, M. (2012). Approaches to learning information literacy: A phenomenographic study. The Journal of Academic Librarianship, 38(4), 217-225.
Ekici, M., Coskun, H. I., & Yurdugul, H. (2014). Investigation of the relationship between learning approaches and online self-regulation behaviour. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 141, 285-289.
Elliot, A. J., McGregor, H. A., & Gable, S. (1999). Achievement goals, study strategies, and exam performance: A mediational analysis. Journal of educational psychology, 91(3), 549.
Gürlen, E., Turan, S., & Senemoglu, N. (2013). The relationship between learning approaches of prospective teachers and their academic achievement. Educational Research and Reviews, 8(5), 171.
Heikkilä, A., & Lonka, K. (2006). Studying in higher education: students' approaches to learning, self‐regulation, and cognitive strategies. Studies in Higher Education, 31(1), 99-117.
Ibrahim, S. S., Abedin, N. F. Z., & Sharip, S. M. (2015). The relationship among academic achievement, general life satisfaction and general health. In Proceedings of the Colloquium on Administrative Science and Technology (pp. 157-165). Springer, Singapore.
Kacelnik, A. (2003). The evolution of patience. In G. Loewenstein, D. Read & R. Baumeister (Eds.), Time and decision: Economic and psychological perspectives on inter-temporal choice (pp. 115- 138). New York: Russell Sage Foundation.
Nami, Y., Enayati, T., & Ashouri, M. (2012). The relationship between self-regulation approaches and learning approaches in English writing tasks on English foreign language students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 47, 614-618.
Rachlin, H. (2000). The science of self-control. Harvard University Press.
Rode, J. C., Arthaud-Day, M. L., Mooney, C. H., Near, J. P., Baldwin, T. T., Bommer, W. H., & Rubin, R. S. (2005). Life satisfaction and student performance. Academy of Management Learning & Education, 4(4), 421-433.
Rosati, A. G., Stevens, J. R., Hare, B., & Hauser, M. D. (2007). The evolutionary origins of human patience: temporal preferences in chimpanzees, bonobos, and human adults. Current Biology, 17(19), 1663-1668.
Shareh, H., Farmani, A., & Soltani, E. (2014). Investigating the reliability and validity of the Cognitive Flexibility Inventory (CFI-I) among Iranian university students. Practice in Clinical Psychology, 2(1), 43-50.
Schnitker, S. A., & Emmons, R. A. (2007). Patience as a virtue: Religious and psychological perspectives. In Research in the Social Scientific Study of Religion, Volume 18 (pp. 177-208). Brill.
Vitiello, V. E., Greenfield, D. B., Munis, P., & George, J. L. (2011). Cognitive flexibility, approaches to learning, and academic school readiness in Head Start preschool children. Early Education & Development, 22(3), 388-410.