نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه روان شناسی تربیتی و مشاوره، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2 کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی، دانشگاه تهران، تهران ، ایران
چکیده
هدف پژوهش حاضر تعیین سهم هریک از متغیرهای حمایت اجتماعی ادراک‌شده، خودکارآمدی تحصیلی و انتظار پیامد در پیش‌بینی راهبردهای یادگیری خودتنظیم دانشجویان بود. روش: به این منظور 303 دانشجو (207 زن و 96 مرد) سال سوم و چهارم پردیس علوم رفتاری دانشگاه تهران با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی تصادفی انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان به مقیاس حمایت اجتماعی ادراک‌شده (MSPSS) زیمنت و همکاران (1988) پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی (CASE) اون و فرامن (1988) مقیاس انتظار پیامد ((SOES لندری (2003) و پرسشنامه راهبردهای انگیزشی یادگیری (MSLQ) پینتریچ و دیگروت (1990) پاسخ دادند. طرح پژوهش حاضر همبستگی بوده و داده‌های پژوهش با استفاده از رگرسیون گام‌به‌گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. همچنین جهت مقایسه دختران و پسران در متغیرهای پژوهش از تحلیل واریانس چند متغیری(MANOVA) استفاده شده است. نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که حمایت اجتماعی ادراک‌شده، خودکارآمدی تحصیلی و انتظار پیامد توان پیش‌بینی راهبردهای یادگیری خودتنظیم را دارند. همچنین بر اساس یافته‌ها دختران حمایت اجتماعی ادراک‌شده و انتظار پیامد بیشتری را نسبت به پسران گزارش کردند و پسران نیز خودکارآمدی تحصیلی بیشتری نسبت به دختران اظهار کردند.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
آزاد، حسین. (1380). مقابلـه بـا اسـترس و درد، اندیـشه و رفتـار، شـماره،34، 234-217.
افشاری، سمانه. (1386). رابطه حمایت اجتماعی ادراک‌شده، عزت‌نفس و عوامل شخصیتی با رضایتمندی از زندگی در دانشجویان شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد منتشرنشده: دانشگاه علامه طباطبایی.
برهان زاده، شهرزاد. (1389). ادراک از سبک‌های فرزند پروری، حمایت اجتماعی و بهزیستی روانشناختی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد منتشرنشده: دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.
تابع بردبار، فریبا و رضویه، علی‌اصغر. (1383). بررسی رابطه راهبردهای رویارویی و حمایت‌های اجتماعی با پیشرفت تحصیلی در دوره نوجوانی. مطالعات تربیتی و روانشناسی، 5 (1) و 5-21.
جمالی، مکیه؛ نوروزی، آزیتا و طهماسبی، رحیم. (1393). عوامل مؤثر بر خودکارآمدی تحصیلی و ارتباط آن با موفقیت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بوشهر. مجلهایرانی آموزش در علوم پزشکی، 13(8)، 641-629.
خرمایی، فرهاد و خیر، محمد. (1385) بررسی مدل علّی ویژگی‌های شخصیتی، جهت‌گیری‌های انگیزشی و راهبردهای شناختی یادگیری، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 25 (14)، 97-80.
رحمانی، سیف‌الله. (1392). روابط علی بین جهت‌گیری هدف‌های پیشرفت و عملکرد تحصیلی با میانجی‌گری خودکارآمدی، سبک‌های یادگیری و فراشناخت در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، پایان‌نامه درجه دکتری تخصصی روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
رستمی، رضا؛ شاه محمدی، خدیجه؛ قائدی، غلامحسین؛ بشارت، محمدعلی؛ اکبری زردخانه، سعید و نصرت‌آبادی، مسعود. (1389). رابطۀ خودکارآمدی با هوش هیجانی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده در دانشجویان دانشگاه تهران. فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گناباد، 16(3)،46-54.
ریاحی، محمد اسماعیل؛ وردی نیا، اکبرعلی و پورحسین، سیده زینب. (1389). بررسی رابطة بین حمایتاجتماعی و سلامت روان، فصلنامة علمی ـ پژوهشی رفاه اجتماعی، 10(39)، 121-85.
سیدصالحی، محمد و یونسی، جلیل. (1394). تبیین نقش خودکارآمدی تحصیلی بر عملکرد و انگیزش تحصیلی مبتنی بر حمایت اجتماعی، خودپنداره تحصیلی و ویژگی‌های شخصیتی: مدل‌سازی معادلات ساختاری، فصلنامه علمی - پژوهشی، پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 3(9)، 19-7.
شفیع‌نادری، مهدیه؛ کدیور، پروین؛ عربزاده، مهدی و صرامی، غلامرضا. (1391). بررسی ساختار عاملی، روایی و اعتبار مقیاس انتظارات پیامد دانشجو. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 10(3)، 35-21.
رجبی، غلامرضا؛ شکرکن، حسین؛ شهنی ییلاق، منیجه و حقیقی جمال. (1382). مقایسه باورهای خودکارآمدی ریاضی پسران و دختران دانش‌آموز سال دوم رشته‌های ریاضی - فیزیک، علوم تجربی و علوم انسانی شهر اهواز و بررسی رابطه متغیرهای جنیست، نمره قبلی ریاضی و هدف‌گذاری تحصیلی با آن، فصلنامه علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز10، (1 و 2)، 124-101.
صداقت، مریم. (1389). نقش راهبردهای یادگیری خودتنظیم در رابطۀ اهداف، ادراکات و گرایش‌های فکری دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد منتشرنشده. دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی.
ظهره وند، راضیه. (1389). مقایسه مفهوم خود، خودکارآمدی تحصیلی، هوش هیجانی، باورهای جنسیتی و رضایت از جنس دختران و پسران دبیرستانی و سهم هر یک از این متغیرها در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی آن‌ها، فصلنامه مطالعات روانشناختی، 3 6(3)، 72-45.
عابدینی، یاسمین. (1390). پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی بر اساس باورهای خودکارآمدی، وضعیت اجتماعی-اقتصادی و رشته تحصیلی، روانشناسی معاصر،.6(2): 70-57.
عاشوری، جمال. (1393). ارتباط خودکارآمدی، تفکر انتقادی، سبک‌های تفکر و هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان پرستاری.، مجلهعلمیدانشکدهپرستاریوماماییهمدان، 22(3): 23-15.
فولادچنگ، محبوبه. (1388). بررسی مقایسه‌ای باورهای خودکار آمدی شغلی دختران و پسران، مجله اصول بهداشت روانی، 11(4)، 343-334.
فولادوند، خدیجه؛ فرزاد، ولی الـه؛ شـهرآرای، مهرنـاز و سـنگری، علی اکبـر. (1388). اثر حمایت اجتماعی، استرس تحصیلی و خودکار آمدی تحصیلی بر سلامت روانی – جسمانی، دو فصلنامه روانشناسی معاصر، 4(2)، 93-81.
قنبرزاده علمداری، ناهید. (1380). بررسی رابطه نگرش ریاضی، باور خودکارآمدی ریاضی و انتظار عملکرد در ریاضی با عملکرد ریاضی در دانش آموزان دختر و پسر سال اول دبیرستان‌های شهر تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی.
کارشکی، حسین. (1388). بررسی مؤلفه‌های ادراک والدین با راهبردهای یادگیری خودتنظیم. تازه‌های علوم شناختی،11(1)،49،55.
کرامتی، محمدرضا. (1384). یادگیری مشارکتی. مشهد: فرا انگیزش.
Anderson, E. S., Winett, R. A., & Wojcik, J. R. (2007). Self-regulation, self-efficacy, outcome expectations, and social support: social cognitive theory and nutrition behavior. Annals of behavioral medicine, 34(3), 304-312.
Andrade, M. S. (2012). Self-regulated learning activities: Supporting success in online courses. International perspectives of distance learning in higher education, 111-132.
Bandura, A. (1986). Fearful expectations and avoidant actions as coeffects of perceived self-inefficacy.
Bandura, A. (2002). Social cognitive theory in cultural context. Applied psychology, 51(2), 269-290.
Bandura, A. (2006). Guide for constructing self-efficacy scales. Self-efficacy beliefs of adolescents, 5(1), 307-337.
Bandura, A., Pastorelli, C., Barbaranelli, C., & Caprara, G. V. (1999). Self-efficacy pathways to childhood depression. Journal of Personality and social Psychology, 76(2), 258.
Boekaerts, M., & Corno, L. (2005). Self‐regulation in the classroom: A perspective on assessment and intervention. Applied Psychology, 54(2), 199-231.
Bouffard-Bouchard, T., Parent, S., & Larivee, S. (1991). Influence of self-efficacy on self-regulation and performance among junior and senior high-school age students. International Journal of Behavioral Development, 14(2), 153-164.
Bruwer, B., Emsley, R., Kidd, M., Lochner, C., & Seedat, S. (2008). Psychometric properties of the Multidimensional Scale of Perceived Social Support in youth. Comprehensive psychiatry, 49(2), 195-201.
Carreira, J. M. (2012). Motivational orienations and psychological needs in EFL learning among elementary school students in Japan. System, 40(2), 191-202.
Choi, N. (2005). Self‐efficacy and self‐concept as predictors of college students' academic performance. Psychology in the Schools, 42(2), 197-205.
Davidson, L. M., Demaray, M. K., Malecki, C. K., Ellonen, N., & Korkiamäki, R. (2008). United States and Finnish adolescents' perceptions of social support: A cross-cultural analysis. School Psychology International, 29(3), 363-375.
de la Iglesia, G., Stover, J. B., & Fernández Liporace, M. (2014). Perceived social support and academic achievement in Argentinean college students.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The" what" and" why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological inquiry, 11(4), 227-268.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2008). Self-determination theory: A macrotheory of human motivation, development, and health. Canadian psychology/Psychologie canadienne, 49(3), 182.
Di Giunta, L., Alessandri, G., Gerbino, M., Kanacri, P. L., Zuffiano, A., & Caprara, G. V. (2013). The determinants of scholastic achievement: The contribution of personality traits, self-esteem, and academic self-efficacy. Learning and individual Differences, 27, 102-108.
Doğan, B. G., Laçin, E., & Tutal, N. (2015). Predicatives of the workers’ burnout level: Life satisfaction and social support. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191, 1801-1806.
Feliciano, C., & Rumbaut, R. G. (2005). Gendered paths: Educational and occupational expectations and outcomes among adult children of immigrants. Ethnic and Racial Studies, 28(6), 1087-1118.
Galla, B. M., Wood, J. J., Tsukayama, E., Har, K., Chiu, A. W., & Langer, D. A. (2014). A longitudinal multilevel model analysis of the within-person and between-person effect of effortful engagement and academic self-efficacy on academic performance. Journal of School Psychology, 52(3), 295-308.
George, J. C. (2008). The effect of career goals and socioeconomic mobility on nontraditional students' intrinsic motivation for college attendance.
Ghaith, G. M. (2002). The relationship between cooperative learning, perception of social support, and academic achievement. System, 30(3), 263-273.
Gülaçtı, F. (2010). The effect of perceived social support on subjective well-being. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 3844-3849.
Hadwin, A. F., Järvelä, S., & Miller, M. (2011). Self-regulated, co-regulated, and socially shared regulation of learning. Handbook of self-regulation of learning and performance, 30, 65-84.
Hampton, N. Z., & Mason, E. (2003). Learning disabilities, gender, sources of efficacy, self-efficacy beliefs, and academic achievement in high school students. Journal of school psychology, 41(2), 101-112.
Hong, E., Peng, Y., & Rowell, L. L. (2009). Homework self-regulation: Grade, gender, and achievement-level differences. Learning and Individual Differences, 19(2), 269-276.
Ivers, J. H., & Downes, P. (2012). A phenomenological reinterpretation of Horner’s fear of success in terms of social class. European journal of psychology of education, 27(3), 369-388.
Landman-Peeters, K. M., Hartman, C. A., van der Pompe, G., den Boer, J. A., Minderaa, R. B., & Ormel, J. (2005). Gender differences in the relation between social support, problems in parent-offspring communication, and depression and anxiety. Social Science & Medicine, 60(11), 2549-2559.
Landry, C. C. (2003). Self-efficacy, motivation, and outcome expectation correlates of college students' intention certainty.
Lee, P. L., Hamman, D., & Lee, C. C. (2007). The relationship of family closeness with college students' self-regulated learning and school adjustment. College Student Journal, 41(4), 779-788.
Leon-Perez, J. M., Medina, F. J., & Munduate, L. (2011). Effects of self-efficacy on objective and subjective outcomes in transactions and disputes. International Journal of Conflict Management, 22(2), 170-189.
Măirean, C. (2016). Secondary traumatic stress and posttraumatic growth: Social support as a moderator. The Social Science Journal, 53(1), 14-21.
Miltiadou, M. (2001). Motivational constructs as predictors of success in the online classroom (Doctoral dissertation, ProQuest Information & Learning).
Motlagh, S. E., Amrai, K., Yazdani, M. J., altaib Abderahim, H., & Souri, H. (2011). The relationship between self-efficacy and academic achievement in high school students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 765-768.
Mousoulides, N., & Philippou, G. (2005, July). Students’ motivational beliefs, self-regulation strategies and mathematics achievement. In Proceedings of the 29th Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education (Vol. 3, pp. 321-328). PME.
Patrick, H., Ryan, A. M., & Kaplan, A. (2007). Early adolescents' perceptions of the classroom social environment, motivational beliefs, and engagement. Journal of educational psychology, 99(1), 83.
Phan, H., & Walker, R. (2000, December). The predicting and mediational role of mathematics self-efficacy: A path analysis. In The Australian Association for Research in Education conference.
Pintrich, P. R. (1999). The role of motivation in promoting and sustaining self-regulated learning. International journal of educational research, 31(6), 459-470.
Pintrich, P. R. (2004). A conceptual framework for assessing motivation and self-regulated learning in college students. Educational psychology review, 16(4), 385-407.
Pintrich, P. R., & De Groot, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of educational psychology, 82(1), 33.
Pintrich, P. R., & Garcia, T. (1994). Self-regulated learning in college students: Knowledge, strategies, and motivation. Student motivation, cognition, and learning: Essays in honor of Wilbert J. McKeachie, 113-133.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American psychologist, 55(1), 68.
Samavi, A., Araban, S., Javdan, M., Rais Saadi, R. H., & Sheikhi Fini, A. A. (2012). Comparing hope and academic self-efficacy beliefs in high and low achievement students: A casual-comparative study. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2(8), 7998-8001.
Schunk, D. H., & Zimmerman, B. (Eds.). (2011). Handbook of self-regulation of learning and performance. Taylor & Francis.
Sierens, E., Vansteenkiste, M., Goossens, L., Soenens, B., & Dochy, F. (2009). The synergistic relationship of perceived autonomy support and structure in the prediction of self‐regulated learning. British Journal of Educational Psychology, 79(1), 57-68.
Son, J. S., Kerstetter, D. L., Mowen, A. J., & Payne, L. L. (2009). Global self-regulation and outcome expectations: Influences on constraint self-regulation and physical activity. Journal of aging and physical activity, 17(3), 307-326.
Tirgari, B., Heidarzadeh, A., & Abaszadeh, H. (2017). The Relationship Between Self-Efficacy and Achievement Motivation and Academic Adjustment in the First Year Undergraduate Students of Kerman University of Medical Sciences in 2015. Education Strategies in Medical Sciences, 10(3), 157-164.
Trevathan, V. L. (2003). A profile of psychosocial, learning style, family, and academic self-efficacy characteristics of the transition program students at North Carolina State University.
Usher, E. L., & Pajares, F. (2006). Sources of academic and self-regulatory efficacy beliefs of entering middle school students. Contemporary Educational Psychology, 31(2), 125-141.
Wigfield, A., Klauda, S. L., & Cambria, J. (2011). Influences on the development of academic self-regulatory processes. Handbook of self-regulation of learning and performance, 33-48
Yasin, A. S. M., & Dzulkifli, M. A. (2011). The relationship between social support and academic achievement. International Journal of Humanities and Social Science, 1(5), 277-281.
Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G., & Farley, G. K. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of personality assessment, 52(1), 30-41.
)