Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor, Department of Psychology, Payam-e Noor University; e-mail: akbar_rezaei@pnu.ac.ir

2 . MA Holder, Curriculum Development

3 . PhD Candidate, Educational Technology

Abstract

The purpose of this research was to investigate the relationship of personality characteristics, motivational beliefs, and learning strategies to students’ academic performance. For this purpose, 240 students (male and female) were selected through multi-stage cluster sampling method from among the students of humanities and basic sciences at Tabriz University. NEO Five Factor Personality Inventory and Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ) were used for data collection. Multiple regression analysis and Pearson correlation were carried out to analyze the data. The results showed that there was a positive and meaningful relationship between responsiveness and students' academic performance of basic sciences. Academic performance had a positive and significant correlation with the variables of motivational beliefs, self-efficiency as well as learning strategies (cognitive strategies and self-regulation) in academic performance of students of basic sciences and humanities. The results of regression analysis showed that self-efficiency and motivational beliefs played a significant role in academic performance of humanities students. Responsiveness or conscientiousness also had a great impact on the academic performance of basic science students.

Keywords

ابراهیم پور اقدم، حبیب. (1389). رابطه ی بین نظریه‏های ضمنی هوش، راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش آموزان سال سوم راهنمایی شهرستان مراغه در سال تحصیلی 89- 88. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.
آتش روز، بهروز.، پاکدامن، شهلا.، و عسگری، علی. (1387). ارتباط بین پنج رگه شخصیتی و پیشرفت تحصیلی فصلنامه روان‏شناسی ایرانی، 16، 376- 367.
امان الهی، عباس. (1384). بررسی رابطه ویژگی‏های شخصیتی و عوامل فردی- خانوادگی با رضایت زناشویی در کارکنان اداره های دولتی شهر اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید چمران اهواز.
ایزدی، صمد.، و محمدزاده مولایی، رجبعلی. (1386). بررسی رابطه سبک‏های یادگیری، ویژگی‏های شخصیتی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان. دانشور رفتار، 14، 28- 15.
پروین، لارنس.، و جان، اولیور پی. (1381). شخصیت: نظریه و پژوهش. (محمد جعفر جوادی و پروین کدیور، مترجمان). تهران: آییژ. (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 2001).
حسینی نسب، سیدداوود. (1379). بررسی رابطه مولفه های یادگیری خود– نظم داده شده باپیشرفت تحصیلی. مجله تخصصی زبان و ادبیات دانشکده ادبیات و علوم انسانی مشهد، 33، 380- 369.
حسینی لرگانی، سیده فاطمه. (1386). بررسی روابط ساده و چندگانه ویژگی های پنج گانه شخصیتی با نگرش های سه گانه شغلی در کارکنان شرکت کشت و صنعت امیر کبیر اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید چمران اهواز.
خلیل زاده، نوراله.، امین پور، حسن.، و محمدنژاد، علیرضا. (اردیبهشت ماه 1389). بررسی رابطه بین خودکارآمدی ریاضی، سبک اسناد و اضطراب امتحان بر پیشرفت تحصیلی ریاضی دانش‌آموزان سال اول دبیرستانهای شهرستان مهاباد. خلاصه مقالات اولین همایش ملی روا‏ن‏شناسی دانشگاه پیام نور. تبریز: دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی.
درخشان، نوشین.، و کاوشی، طهماسب. (اردیبهشت ماه 1389). بررسی رابطه بین مؤلفه‌های فراشناخت و ابعاد ترجیح‌های یادگیری با عملکرد تحصیلی دانشجویان. خلاصه مقالات اولین همایش ملی روان‏شناسی دانشگاه پیام نور. تبریز: دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی.
رضایی، اکبر.، و سیف، علی اکبر. (1384) نقش باورهای انگیزشی، استراتژی‏های یادگیری و جنسیت در عملکرد تحصیلی. فصلنامه تعلیم و تربیت، 4، 85-43.
رضایی، اکبر. (1388). نقش باورهای معرفت شناختی، سبک های تفکر، راهبردهای یادگیری در عملکرد تحصیلی دانشجویان. فصلنامه روان‏شناسی دانشگاه تبریز، 16، 201-185.
زاهدی، کیوان.، و دری منش، پرستو. (1387). تاثیر راهبردهای فراشناختی یادگیری بر موفقیت تحصیلی دانشجویان زبان انگلیسی در آزموش از راه دور. پژوهشنامه علومانسانی، 58 (2)، 143-117.
سیف، علی اکبر. (1389). روان‏شناسی پرورشی نوین: روان‏شناسی یادگیری و آموزش (ویراست ششم) تهران: دوران.
شکری، امید.، کدیور، پروین.، فرزاد، ولی اله. و سنگری، علی اکبر. (1385). نقش صفات شخصیت و رویکردهای یادگیری در پیشرفت تحصیلی دانشجویان. پژوهشهای روان‏شناختی، 9، 84- 65.
شکری، امید.، کدیور، پروین.، نقش، زهرا.، غنایی، زیبا.، دانشورپور، زهره.، و مولایی، محمد. (1386). صفات شخصیت، استرس تحصیلی و عملکرد تحصیلی. مطالعات روان‏شناختی، 3، 48- 25.
عباباف، زهره. (1375). مقایسه استراتژی‏های یادگیری دانش‌آموزان قوی و ضعیف دوره دبیرستان مناطع 2 و 4 و 11 شهر تهران در سال تحصیلی 75-74. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.
عبداله پور، محمد آزاد، کدیور، پروین.، و عبدالهی، محمدحسین. (1384). بررسی رابطه بین سبک‏های شناختی و راهبردهای شناختی و فراشناختی با پیشرفت تحصیلی. پژوهش‏های روان شناختی، 8 (3 و 4)، 44- 30.
دلیر عبدی نیا، محمد. (1377). بررسی روابط خودکارآمدی. جهت‌گیری‌های هدفی، یادگیری خودگردان و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان سوم راهنمایی در تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
عطایی فر، ربابه.، و شقاقی، فرهاد. (اردیبهشت ماه 1389). رابطه جهت‌گیری هدف، خود تنظیمی یادگیری با پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دختر سال سوم رشته‌های ریاضی – فیزیک و علوم انسانی. خلاصه مقالات اولین همایش ملی روان‏شناسی دانشگاه پیام نور. تبریز: دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی.
فتحی آشتیانی، علی.، و حسنی، مریم. (1379). مقایسه راهبردهای یادگیری در دانش‌آموزان موفق و ناموفق. مجله روان‏شناسی، 4، 15-4.
کریم زاده، منصوره.، و محسنی، نیک چهره. (1385). بررسی رابطه خود کارآمدی تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان دختر سال دوم دبیرستان شهر تهران (گرایش‏های علوم ریاضی و علوم انسانی). مطالعات زنان، 4، 45- 29.
گروسی فرشی، میر تقی. (1377). رویکردهای نوین در ارزشیابی شخصیت. تبریز: نشر جامعه پژوه (نشر دانیال).
موسوی نژاد، عبدالمحمد. (1376). بررسی رابطه باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودنظم داده شده با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان سال سوم راهنمایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تهران.
هرگنهان، بی. آر و السون، متیو. اچ. (1386). مقدمه‌ای بر نظریه‌های یادگیری، (ترجمه علی اکبر سیف). تهران: نشر دوران (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی، 2001).