Document Type : Research Paper

Authors

1 aepartment psychology Yasouj Iran

2 education psychology university of Shiraz

3 Marvdasht university

Abstract

The purpose of this study was to investigate the role of moral justice and cognitive abilities predictors of critical thinking in the form of structural equation modeling. The research method was correlation and structural equations. The statistical population of the study was all students of Shiraz universities in the academic year of 97-96. 250 students from these universities were selected through cluster sampling. To collect the data, Rickets's critical thinking scale, Nejati's cognitive abilities, and Birger's moral justice were used. For validity of the scales, second order factor analysis with AMOS software was used and for reliability, Cronbach's alpha was used. Descriptive statistics, Pearson correlation coefficient and structural equation test were used to analyze the data and to answer the research hypothesis. Findings showed that moral justice has a positive and significant effect on critical thinking, but cognitive abilities do not have the potential to influence critical thinking. Conclusion: Generally, one can conclude that morality is one of the main factors for the study of critical thinking, but cognitive abilities have no role in the tendency of individuals to think critically.

Keywords

برخورداری، معصومه، جلال‌منش، شمس‌الملوک و محمودی، محمود. (1388). ارتباط گرایش به تفکر انتقادی و عزت‌نفس در دانشجویان پرستاری. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 9 (1)، 13-19.
بصیرزاده، مرضیه. (1395). پیش‌بینی گرایش به تفکر انتقادی بر اساس تاب‌آوری تحصیلی و تعامل معلم- دانش‌آموز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
بهزادی، بهناز و سروقد، سیروس. (1391). بررسی رابطه انعطاف‌پذیری خانواده و سبک‌های هویت با نقش واسطه‌گری گرایش به تفکر انتقادی در دختران نوجوان. مجله زن و مطالعات خانواده، 4 (15)، 63-79.
پاک‌مهر، حمیده و کارشکی، حسین. (1393). تبیین گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان بر اساس دیدگاه معرفت‌شناختی آنان. مجله روانشناسی تربیتی، 34 (10)، 111-126.
پاک‌مهر، حمیده، میردورفی، فاطمه، غنایی چمن‌آباد، علی و کرمی، مرتضی. (1392). رواسازی، اعتباریابی و تحلیل عاملی مقیاس گرایش به تفکر انتقادی ریکتس در مقطع متوسطه. مجله اندازه‌گیری تربیتی. 11 (4)، 33-53.
حجازی، الهه و برجعلی‌لو، سمیه. (1388). تفکر انتقادی، سبک‌های هویت و تعهد هویت در نوجوانان: ارائه یک مدل علّی. مجله روان‌شناسی معاصر، 4 (2)، 3-15.
حسنی، جعفر و امیری، سهراب. (1394). عملکرد در قضاوت اخلاقی شخصی و غیرشخصی بر اساس ابعاد تجارب هیجانی زیر آستانه‌ای مثبت و منفی. مجله شناخت اجتماعی. 4 (2)، 48-61.
حق نگهدار، مرجان. (1392). رابطۀ انسجام و اقتدار خانواده با بی‌صداقتی تحصیلی: بررسی نقش واسطه‌ای هویت اخلاقی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
درخشان، معراج. (1394). بررسی رابطۀ بین هویت اخلاقی و هویت معنوی با سازگاری تحصیلی: نقش واسطه‌گری انگیزش تحصیلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.
دوایی، سوده، حجازی، الهه و نقش، زهرا. (1396). رابطۀ باورهای اساسی و بهزیستی ذهنی: نقش واسطه‌ای هویت اخلاقی در اواخر نوجوانی و ظهور بزرگ‌سالی. مجله تازه‌های علوم شناختی، 19 (4)، 70-83.
رنجبر، حسین و اسماعیلی، حبیب‌ا... .(1385). بررسی میزان گرایش به تفکر انتقادی در دانشجویان پرستاری و مامایی و ارتباط آن با وضعیت تحصیلی آنان. مجله دانشکده پرستاری و مامایی، 4 (1)، 11-17.
شاهجوئی، سمیرا؛ جلال‌منش، شمس‌الملوک و ابراهیمی، ابراهیم. (1393). ارتباط گرایش به تفکر انتقادی و مهارت‌های ارتباطی میان فردی در دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد تهران پزشکی. مجله آموزش پرستاری، 3 (3)، 1-13.
شعبانی، حسن. (1394). روش‌های پیشرفته تدریس (مهارت و استراتژی یادگیری و تفکر). تهران: سمت.
صدری دمیرچی، اسماعیل؛ جعفری، کریم؛ کیانی، عارفه و بالاخانی، آذر. (1397). پیش‌بینی گرایش به تفکر انتقادی بر اساس یادگیری خودگردان و باورهای معرفت‌شناختی در دانشجویان دندان‌پزشکی. مجله مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، 13 (2)، 101-113.
ضیایی‌مهر، علی. (1396). بررسی محتوای کتاب تفکر و پژوهش پایه ششم ابتدایی بر اساس الگوی خلاقیت هدایت‌شده پلسک. فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، 13(44)، 28-1.
عسکری، روح‌اله؛ حاتمی‌زاده، زهرا؛ سپاسه، فاطمه و رفیعی، سیما. (1397). بررسی سطح مهارت تفکر انتقادی در دانشجویان رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی در دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد در سال 1395. مجله مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی یزد، 13 (2)، 161-171.
قاسم، مرضیه و بلیاد، محمدرضا. (1395). تأثیر سبک‌های یادگیری و به‌کارگیری نقشه‌های معنایی بر توانایی تفکر انتقادی دانش‌آموزان دوره متوسطه و بهبود یادگیری واژگان زبان انگلیسی آن‌ها. فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، 13 (43)، 199-169.
کلهر، منصوره و مهران، گلنار. (1395). تأثیر استراتژی نقشه مفهومی بر مهارت‌های تفکر انتقادی دانش آموزان. فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، 13(44)، 172-153.
میرزایی، طاهره؛ فراهانی، محمدتقی و حسنی، جعفر. (1393). بررسی رابطه عواطف و وجدان با قضاوت اخلاقی. مجله روان‌شناسی شناختی، 2 (2)، 27-36.
نجاتی، وحید. (1392). پرسشنامه توانایی‌های شناختی: طراحی و بررسی خصوصیات روان‌سنجی. مجله تازه‌های علوم شناختی. 15 (2)، 11-19.
نیکدل، فریبرز؛ دهقان، مریم و نوشادی، ناصر. (1396). نقش واسطه‌ای استدلال اخلاقی در رابطه خودپنداره و فراشناخت اخلاقی با رفتار اخلاقی دانش‌آموزان. فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، 13(46)، 143-123.
یانگ، کلوسکو و ویشار،. (1394). طرح‌واره درمانی، راهنمای کاربردی برای متخصصان بالینی. ترجمه حسن حمیدپور و زهرا اندوز. تهران: ارجمند.
 
Aquino, K., & Reed, I. I. (2002). The self-importance of moral identity. Journal of personality and social psychology, 83(6), 1423.
Bataineh, O., & Alazzi, K. F. (2009). Perceptions of Jordanian Secondary Schools Teachers towardsCritical Thinking. International education, 38(2), 4.
Bauer, K. W., Weeks, H. M., Lumeng, J. C., Miller, A. L., & Gearhardt, A. N. (2019). Maternal executive function and the family food environment. Appetite, 137, 21-26.
Bernardi, R. A., Massey, D. W., Thorne, L., & Downey, A. (2002). Critical thinking and moral reasoning of intermediate accounting students. Available at SSRN 1095379.
Beugre, C. D. (2012). Development and validation of a deontic justice scale. Journal of Applied Social Psychology, 42(9), 2163-2190.
Chan, K. W., & Elliott, R. G. (2004). Relational analysis of personal epistemology and conceptions about teaching and learning. Teaching and Teacher Education, 20(8), 817-831.
D’Alessio, F. A., Avolio, B. E., & Charles, V. (2019). Studying the impact of critical thinking on the academic performance of executive MBA students. Thinking Skills and Creativity, 31, 275-283.
El Soufi, N., & See, B. H. (2019). Does explicit teaching of critical thinking improve critical thinking skills of English language learners in higher education? A critical review of causal evidence. Studies in Educational Evaluation, 60, 140-162.
Ennis, R. H. (1987). A taxonomy of critical thinking dispositions and abilities.
Ennis, R. H. (1995). Critical thinking. New York: Prentice Hall.
Ennis, R. H. (2018). Critical thinking across the curriculum: A vision. Topoi, 37(1), 165-184.
Halpern, D. F. (1998). Teaching critical thinking for transfer across domains: Disposition, skills, structure training, and metacognitive monitoring. American psychologist, 53(4), 449.
Halpern, D. F. (2014). Critical thinking across the curriculum: A brief edition of thought & knowledge. Routledge.
Iranfar, S., Sepahi, V., Khoshay, A., Rezaei, M., Karimi-Matin, B., Keshavarzi, F., & et al. (2012). Critical Thinking
Margoni, F., Geipel, J., Hadjichristidis, C., & Surian, L. (2019). The influence of agents’ negligence in shaping younger and older adults’ moral judgment. Cognitive Development, 49, 116-126.
Meibodi, M. K., Lakdizaji, S., Abdollahzadeh, F., Hassankhanih, H., Rahmani, A., & Lasater, K. (2013). Impact of guided reciprocal peer questioning on the disposition of critical thinking among nursing students. Thrita, 2(3), 10-14.
Molchanov, S. V. (2016). Moral decision making in adolescence. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 233, 476-480.
Molchanov, S. V. (2016). Moral decision making in adolescence. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 233, 476-480.
Paul, R. W., Elder, L., & Bartell, T. (1997). California teacher preparation for instruction in critical thinking: Research findings and policy recommendations.
Ramblrltch, A. (2018). A social justice approach to providing academic writing support. Educational Research for Social Change, 7(1), 46-50.
Raymond, C., Profetto-McGrath, J., Myrick, F., & Strean, W. B. (2018). Balancing the seen and unseen: Nurse educator as role model for critical thinking. Nurse education in practice, 31, 41-47.
Ricketts, J. C. (2003). The efficacy of leadership development, critical thinking dispositions, and student academic performance on the critical thinking skills of selected youth leaders (Doctoral dissertation, University of Florida).
Snyder, L. G., & Snyder, M. J. (2008). Teaching critical thinking and problem solving skills. The Journal of Research in Business Education, 50(2), 90.
van Gils, S., & Horton, K. E. (2019). How can ethical brands respond to service failures? Understanding how moral identity motivates compensation preferences through self-consistency and social approval. Journal of Business Research, 95, 455-463.
Wechsler, S. M., Saiz, C., Rivas, S. F., Vendramini, C. M. M., Almeida, L. S., Mundim, M. C., & Franco, A. (2018). Creative and critical thinking: Independent or overlapping components?. Thinking Skills and Creativity, 27, 114-122.
Wechsler, S. M., Saiz, C., Rivas, S. F., Vendramini, C. M. M., Almeida, L. S., Mundim, M. C., & Franco, A. (2018). Creative and critical thinking: Independent or overlapping components?. Thinking Skills and Creativity, 27, 114-122.
Wilson, J. (2017). Critical Thinking: A Beginner's Guide to Critical Thinking, Better Decision Making and Problem Solving. Amazon.