نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری، گروه روانشناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش تحمل ابهام و شکفتگی در پیش‌بینی درگیری تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بود. پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع همبستگی بر روی کلیه دانشجویان رشته‌های مامایی، پرستاری، بهداشت و پیراپزشکی مشغول به تحصیل دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در نیم‌سال اول سال تحصیلی 97-1396 بود. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان 219 نفر (9/53 درصد دختر و 1/46 درصد پسر) و به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه‌های درگیری تحصیلی شافلی و همکاران (1996)، تحمل ابهام مک‌لین (1993) و شکفتگی دینر و بیسوازدینر (2008) بود. داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام‌به‌گام و آزمون t گروه‌های مستقل مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد در بین دختران، تحمل ابهام (01/0p<) و شکفتگی (01/0p<) با درگیری تحصیلی رابطه مثبت و معناداری داشتند. همچنین در بین پسران نیز بین شکفتگی با درگیری تحصیلی (01/0p<) رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد ولی بین تحمل ابهام با درگیری تحصیلی رابطه معناداری وجود نداشت. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام‌به‌گام نیز نشان داد، در بین دختران، متغیرهای تحمل ابهام و شکفتگی با هم 16 درصد و در بین پسران شکفتگی 12 درصد واریانس درگیری تحصیلی را پیش‌بینی نمودند. از سویی دیگر نتایج t گروه‌های مستقل نشان داد که تحمل ابهام، شکفتگی و درگیری تحصیلی در بین دانشجویان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد به‌طوری‌که تحمل ابهام، شکفتگی و درگیری تحصیلی در بین دختران بیش‌تر از پسران بود (001/0p<). نتایج این پژوهش می‌تواند به برنامه‌ریزان و مجریان آموزش عالی، جهت اتخاذ سیاست‌های مناسب آموزشی، به‌منظور درگیری تحصیلی دانشجویان و عوامل مؤثر بر آن یاری رساند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

بابایی، علی؛ مکتبی، غلامحسین؛ بهروزی، ناصر و آتش‌افروز، عسکر. (1395). تأثیر آموزش هوش موفق بر تفکر انتقادی و تحمل ابهام دانشجویان، اصول بهداشت روانی، 18(ویژه‌نامه)، 387-380.
خرمی‌نیا، شعبانعلی. (1378). رابطه پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی مشهد با سابقه تحصیلی دوره آموزشی متوسطه آنان، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد.
زارعی، لیلا و خشوعی، مهدیه‌سادات. (1395). رابطه اهمال‌کاری تحصیلی با باورهای فراشناختی، تنظیم هیجان و تحمل ابهام در دانشجویان. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 22(3)، 130-113.
سعیدی‌مبارکه، مجید و احمدپور، علیرضا. (1391). رابطه سطح تحمل ابهام دانشجویان کامپیوتر با سطح نمرات دروس برنامه‌نویسی آن‌ها. فصلنامه راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 5(4): 222-219.
سماوی، سیدعبدالوهاب؛ ابراهیمی، کلثوم و جاودان، موسی. (1395). بررسی رابطه درگیری‌های تحصیلی، خودکارآمدی و انگیزش تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان دبیرستانی شهر بندرعباس. راهبردهای شناختی در یادگیری، 4(7)، 92- 72.
شاطریان محمدی، فاطمه؛ علیزاده، فاطمه و نیکوکار، اعظم. (1392). تأثیر تحمل ابهام بر باورهای فراشناختی و درگیری تحصیلی دانشجویان. راهبردهای شناختی در یادگیری، 1(1)، 47- 32.
شریف‌موسوی، فاطمه. (1394). تاب‌آوری تحصیلی و درگیری تحصیلی در هنرستان‌های قم. اولین همایش ملی پژوهش‌های نوین در حوزه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی ایران، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی سروش حکمت رضوی.
غلامعلی‌لواسانی، مسعود و مهدی‌پورمارالانی، فرناز. (1394). دل‌بستگی به معلم و درگیری تحصیلی در دانش‌آموزان دختر و پسر. پژوهش‌های کاربردی روان‌شناختی، 6(2)، 132-119.
فیضی، آوات؛ محبوبی، طاهر، زارع، حسین و مصطفایی، علی. (1391). رابطه هوش شناختی و تحمل ابهام با کارآفرینی در دانشجویان دانشگاه پیام نور استان آذربایجان غربی. علوم رفتاری، 10(4)، 284-276.
قدم‌پور، عزت‌اله؛ میرزایی‌فر، داود و سبزیان، سعیده. (1393). بررسی رابطه بین درگیری تحصیلی و افت تحصیلی در دانش‌آموزان پسر و دختر سال اول دبیرستان‌های شهر اصفهان (پیش‌بینی افت تحصیلی بر اساس درگیری تحصیلی). فصلنامه روان‌شناسی تربیتی، 10(34)، 247- 234.
مرادی سیاه افشادی، محبوبه؛ قاسمی، ندا و قمرانی، امیر. (1394). روایی و پایایی مقیاس شکفتگی و تعیین رابطه شکفتگی با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشکده پزشکی، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 15(42). 337-330.
مرادی، محبوبه؛ قاسمی، ندا؛ قمرانی، امیر و بهنام نژاد، نسرین. (1393). مقایسه میزان شکفتگی در دانشجویان دختر و پسر دانشکده علوم پزشکی. دومین همایش ملی پژوهش و درمان در روان‌شناسی بالینی، تربت‌جام، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت‌جام.
 
Antoncic, B. (2009). The entrepreneur's general personality traits and technological developments. World Academy of Science, Engineering and Technology, 53, 236241.
Appleton, J. J., Christenson, S. L., Kim, D., & Reschly, A. L. (2006). Measuring cognitive and psychological engagement: Validation of the Student Engagement Instrument. Journal of school psychology, 44(5), 427-445.
Astin, A. W. (1984). Student involvement: A developmental theory for higher education. Journal of college student personnel, 25(4), 297-308.
Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C., & Paris, A. H. (2004). School engagement: Potential of the concept, state of the evidence. Review of educational research, 74(1), 59-109.
Fredrickson, B. L. (2004). The broaden–and–build theory of positive emotions. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 359(1449), 1367-1377.
Keyes, C. L. (2002). The mental health continuum: From languishing to flourishing in life. Journal of health and social behavior, 207-222.
Pietarinen, J., Soini, T., & Pyhältö, K. (2014). Students’ emotional and cognitive engagement as the determinants of well-being and achievement in school. International Journal of Educational Research, 67, 40-51.
Rasmussen, D. B. (1999). Human flourishing and the appeal to human nature. Social Philosophy and Policy, 16(1), 1-43.
Reeve, J. (2012). A self-determination theory perspective on student engagement. In Handbook of research on student engagement (pp. 149-172). Springer, Boston, MA.
Schaufeli, W. B. (1996). Maslach Burnout Inventory-General Survey (MBIGS). Maslach burnout inventory manual.
Schlechty, P. C. (2005). Creating great schools six critical systems at the heart of educational innovation.
Shaari, A. S., Yusoff, N. M., Ghazali, I. M., Osman, R. H., & Dzahir, N. F. M. (2014). The relationship between lecturers’ teaching style and students’ academic engagement. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 118, 10-20.
Skalsky, N. (2009). School engagement and the achievement gap.
Zimmer-Gembeck, M. J., Chipuer, H. M., Hanisch, M., Creed, P. A., & McGregor, L. (2006). Relationships at school and stage-environment fit as resources for adolescent engagement and achievement. Journal of adolescence, 29(6), 911-933.