طراحی آموزشی علم و هنر تعیین خصوصیات مفصل برای توسعه، ارزشیابی و حفظ موقعیت‌هایی است که یادگیری و عملکرد را تسهیل می‌کند (رایگلوث، 2009). طراحی آموزشی از حوزه‌های بسیار فعال تکنولوژی آموزشی است که به دنبال تسهیل یادگیری و عملکرد است (ریزر و دمپسی، 1391؛ ترجمه وحدانی اسدی و همکاران). اخلاق از مهمترین موضوعاتی است که نظام‌های آموزشی به آن می‌پردازند (باقری، 1389). برای دستیابی هرچه بهتر به اهداف آموزشی در آموزش اخلاق به روش‌های مطلوب آموزش نیاز داریم. هدف این پژوهش ارائه الگوی طراحی آموزشی برای آموزش اخلاق است. به این منظور با روش پژوهش ترکیبی از نوع اکتشافی با طرح ارائه الگو و تأیید آن استفاده شد، برای این منظور ابتدا مفاهیم و نظریه‌های موجود در حوزه آموزش اخلاق را بررسی شد و پس از طبقه‌بندی، نقشه و چارچوب مفهومی تدوین و درنهایت الگوی طراحی آموزشی آموزش اخلاق ارائه گردید. سپس محتوای آموزش اخلاقی بر اساس این الگوی، طراحی آموزشی گردید و بر روی دانش آموزان پایه ششم اجرای شد. نتایج حاکی از تأثیر این الگو بر رشد اخلاقی و عمل اخلاقی دانش آموزان بود.
باقری، خسرو. (1389). الگوی مطلوب آموزش‌وپرورش در جمهوری اسلامی ایران. تهران: انتشارات مدرسه.
باقری، خسرو. (1390). هویت علم دینی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سازمان چاپ و انتشارات.
جهانگیرزاده، محمدرضا؛ شیخ شعاعی، علی‌رضا؛ و راستی تبار، سید رحیم. (1389). رشد اخلاقی کتاب راهنما، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
حاجی ده آبادی، محمدعلی. (1379). چشم‌اندازی به جایگاه و نقش اخلاق در آموزش‌وپرورش، نشریه تربیت اسلامی (کتاب دوم)، ویژه‌نامه تربیت اخلاقی، تهران: انتشارات معاونت پرورشی آموزش‌وپرورش.
حقیقت، شهربانو؛ و مزیدی، محمد. (1387). بررسی و ارزیابی زمینه فلسفی و روش‌های آموزش چهار رویکرد تربیت اخلاقی معاصر، اندیشه دینی، شماره 26، 105-134.
ریچی، ریتا؛ کلاین، جیمز؛ و تریسی، مونیکا. (2011). دانش پایه طراحی آموزشی (نظریه، پژوهش و عمل)، ترجمه حسین زنگنه و الهه ولایتی، تهران: انتشارات آوای نور.
ریزر، رابرت؛ و دمپسی، جی. پی. (2007). روندها و مباحث نوین در طراحی و فناوری آموزشی، ترجمه: محمدرضا وحدانی اسدی؛ حسین اسکندری و داریوش نوروزی، تهران: آوای نور.
سجادی، سید مهدی. (1379). رویکردها و روش‌های تربیت اخلاقی و ارزشی. پژوهش‌های فلسفی – کلامی، شماره 3.
فرید، ابوالفضل؛ سعدیپور، اسماعیل؛ کریمی، یوسف؛ و فلسفی نژاد، محمدرضا. (1389). اثربخشی روش‌های آموزش مستقیم، آموزش شناختی اخلاق، شفاف‌سازی ارزش‌ها و تلفیقی بر قضاوت اخلاقی دانش‌آموزان. فصلنامه علمی و پژوهشی دانشگاه تبریز، شماره 19.
نوروزی، داریوش؛ و رضوی، سید عباس. (1390). مبانی طراحی آموزشی، تهران: سمت.
Berkowitz, M. W., & Bier, M. C. (2003). What works in character education? Presentation at the Character Education Partnership National Forum 2003, Washington, D.C.
Berkowitz, Marvin. W., Sherblom, Stephen. A., Bier, Melinda. C., & Battistich, Victor. (2006). Educating for Positive Youth. In Killen, Melanie & Smetana, Judith, G. Handbook of Moral Development. Lawrence Erlbaum.
Bucciarelli, Monica., & Laird, P.N. Johnson, (2008). The Psychology of Moral Reasoning. Judgment and Decision Making, Vol. 3, No. 2.
Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning (CASEL). (2015). Safe and sound: An educational leader’s guide to evidence-based social and emotional learning programs. Chicago: CASEL.
Gilligan, C. (1982). In a different voice: Psychological theory and women’s development. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Halstead, Mark, T., & McLaughlin, Terence. H. (2005). Education in Morality, Taylor & Francis E-Library.
Kohlberg, L. (1984). The psychology of moral development: Essays on moral development (vol. II). New York: Harper & Row.
Lickona, T. (1991). Educating for character: How our schools can teach respect and responsibility. New York: Bantam.
Lickona, T. (2004). Character matters: How to help our children develop good judgment, integrity, and other essential virtues. New York: Simon & Schuster.
Matarazzo, Olimpia., Abbamonte, Lucia., & Nigro, Giovanna. (2008). Moral Reasoning and Behavior in Adulthood. International Journal of Social Sciences 3, 3.
Narvaez, D., Endicott, L., Bock, T., & Lies, J. (2005). Minnesota’s Community Voices and Character Education Project. Journal of Research in Character Education.
Narvaez, Darcia. (2006). Integrative Ethical Education. In Killen, Melanie & Smetana, Judith, G. Handbook of Moral Development. Lawrence Erlbaum.
Noddings, Nel. (2003). Caring: A Feminine Approach to Ethics & Moral Education, Berkeley: University of California Press.
Peterson, C., & Seligman, M. E. P. (2003). The values in action classification of strengths and virtues. Washington, D.C.: American Psychological Association.
Piaget, J. (1965). The moral judgment of the child. (Trans. M. Gabain). New York: Free Press.
Piaget, J. (1985). The equilibration of cognitive structures. Chicago: University of Chicago Press.
Reigeluth, C. (Ed.) (1983). Instructional-design theories and models: An overview of current status. Vol. 1. Lawrence Erlbaum.
Reigeluth, C. (Ed.) (1999). Instructional-design theories and models: A new paradigm of instructional theory. . Lawrence Erlbaum. Vol. 2
Reigeluth, C. (Ed.) (2009). Instructional-design theories and models: Building a common knowledge base. Routledge.
Rest, J. R. (1986). Moral development: Advances in research and theory. New York: Praeger.
Rest, R. James, & Narvaez, Darcia. (1994). Moral development in the Professions: psychology and applied ethics. New Jersey Hove: Lawrence Erlbaum Associates.
Ryan, K. (1996). Character education in the United States: A status report. Journal for a Just and Caring Education, 2, 75–84.
Van den Akker, J., Gravemeijer, K., McKenney, S., & Nieveen, N. (2006). Introducing educational design research. In J. van den Akker, K. Gravemeijer, S. McKenney & N. Nieveen (Eds.). Educational design research (pp. 1–8). London: Routledge.
Weissberg, R. P., & O’Brien, M. U. (2004). What works in school-based social and emotional learning programs for positive youth development? Annals of the American Academy of Political and Social Science, 591, 86–87.
Wolfrom, Melinda. K. (2008). Factor that influence moral reasoning in adults: Investigating the Relationship between Logical and Moral Reasoning. The Journal of Social Psychology.112, 271-286.
ابتدای صفحه