نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه علوم انتظامی

2 عضو هیأت علمی دانشگاه شهید چمران

چکیده

هدف مطالعه حاضر بررسی سبکهای هویتی دانش‏آموزان نوجوان شاهد و عوامل مرتبط با آن بود. بدین منظور‏، از میان جامعه آماری‏ این مطالعه،‏ 366 دانش‏آموز نوجوان مدارس دخترانه و پسرانه 12 تا 18 ساله شاهد به روش نمونه‌گیری طبقه‏ای برگزیده شدند. برای انجام این پژوهش از پرسشنامه سبک‌های هویت، مقیاس کنارآیی نوجوانان، و مقیاس عملکرد خانواده استفاده شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که: (1) بین سبکهای هویتی دانش آموزان دختر و پسر به جز در سبک سردرگم/ اجتنابی تفاوت دیده نمی‏شود. (2) بین سن‏، برخی از مؤلفه‏های عملکرد خانواده و سبکهای هویتی رابطه معناداری دیده شد، 3) بین سبک‏های هویتی و سبکهای کنار آمدن یا مقابله رابطه معنادار مشاهده شد. نتیجه این که شکل‌گیری هویت در نوجوانان شاهد تفاوتی با سایر نوجوانان ندارد. از سوی دیگر، نوجوانان دارای هویت موفق در خانواده‏هایی رشد می‏کنند که در آنها اعضای خانواده با یکدیگر روابط عاطفی خوبی دارند.

کلیدواژه‌ها

آقاجانی، محمدحسین.(1381). هنجاریابی مقدماتی پرسش‌نامه سبک هویت روی دانشجویان کارشناسی دانشگاه‌های تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت معلم.
اثناعشری، مریم .(1378). بررسی رابطه بین الگوهای خانواده و باورهای مذهبی با وضعیت‌های هویت در نوجوانان شهر اصفهان. پایان‏نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.
ادبی، راضیه. (1379). بررسی رابطه پایگاه هویت و سلامت روانی در اوایل و اواسط نوجوانی. پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، تهران: دانشگاه الزهرا.
ارشدخرگردی، محمدرضا. (1381). عوامل اجتماعی مؤثر بر بحران هویت در بین دانشجویان کارشناسی دانشگاه تبریز. پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
اسماعیلی، جواد (1376). مقایسه بحران هویت در دانش‌آموزان تیزهوش و عادی پایه های سوم راهنمایی و اول دبیرستان شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت معلم.
ایرانفر، منیژه (1378). بررسی رابطه بین مفهوم ادراک خود با با هویت دانش‌آموزان دوم راهنمایی و سوم دبیرستان شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا
حجازی، الهه و فرتاش، سهیلا. (1385). تفاوتهای جنسیتی در سبکهای هویت، تعهد هویت و کیفیت دوستی. پژوهش زنان، دوره 4، شماره 3، صص 76 ـ 61
حسینی طباطبایی، فوزیه .(1377). بررسی ارتباط بین پایگاه هویت و سبک‌های مقابله با بحران در نوجوانان شهر مشهد. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا.
حسینی، منیژه .(1376). بررسی هویت با تأکید بر هویت شغلی و ارتباط آن با افسردگی در دانشجویان پزشکی و فنی - مهندسی دانشگاه رازی و علوم پزشکی کرمانشاه پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا.
دانشورپور، زهره؛ تاجیک اسماعیلی، عزیزا... ؛ شهرآرای، مهرناز؛ فرزاد، ولی ا... و شکری، امید. (1386). تفاوت های جنسی در صمیمیت اجتماعی: نقش سبکهای هویت. مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، سال سیزدهم، شماره 4، صص 404 ـ 393
راستگو مقدم، میترا (1376). بررسی تحول شغلی از نوجوانی تا جوانی که در ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا.
رجایی، علیرضا؛ بیاضی، محمدحسین؛ و حبیبی پور، حمید. (1388). باورهای مذهبی اساسی، بحران هویت و سلامت عمومی جوانان. روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی. سال ششم، شماره 22،  صص 107 ـ 97
شکرایی، زهرا (1380). بررسی و مقایسه پایگاه‌های هویت در بین دختران و پسران دانشجو. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
شکری، امید؛ تاجیک اسماعیلی، عزیزا...؛ غنایی، زیبا؛ و دستجردی، رضا. (1386). تفاوتهای فردی در سبکهای هویت و بهزیستی روانشناختی: نقش تعهد هویت. تازه‏های علوم شناختی، سال نهم، شماره 2، صص 46 ـ 33.
فرزانه خو، مرجان؛ یارمحمدیان، احمد؛ و مولوی، حسین. (1388). تأثیر عملکرد کلی خانواده بر وضعیت هویت دانش آموزان. مجله علوم رفتاری، دوره سوم، شماره 2، صص 142 ـ 135.
مکوند حسینی، شاهرخ. (1386). بررسی رابطه هویت یابی و سلامت روانی نوجوانان شاهد. مجله روانشناسی. سال یازدهم، شماره 2، صص 184 ـ 167.
موسوی، سعید (1375). بررسی رابطه بین شناخت خویشتن والدین فرهنگی و غیرفرهنگی و هویت یابی فرزند جوان آن‌ها در شهر اراک. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم.
 
 
Andrew, W. (2000). Spirituality and Education. London: Routledge Falmer.
Baetz, M.; Larson, D.B; Marcoux, G,; Brown, R; and Griffin, R. (2002). Religion in psychotherapy. Canadian Journal of Psychiatry, n47, pp159-168.
Berzonsky, M.D. (1992). Identity style and coping strategies. Journal of Personality. N60, pp 771-788.
Berzonsky, M.D. and Kuk, L.S. (2000). Identity status, identity processing style, and the transition to university. Journal of Adolescent Research. N15, pp 81-98.
Mayers, D.G. (2000). The funds, friends, and faith of happy people. American psychologist, n55, pp56-57.
Phillips, M. T. (2008). Age-related Differences in Identity style: a cross-sectional analysis. Current Psychology. N27, pp205-215