نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجو دکتری گروه روان شناسی تربیتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، آذریجان شرقی، ایران
2 دانشیار گروه روان شناسی تربیتی دانشگاه ارومیه، آذریجان غربی، ایران
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی علی روابط بین باورهای معرفت‌شناختی و مهارت‌های مطالعه بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان با نقش واسطه‌ای خودکارآمدی تحصیلی انجام گرفت. روش اجرای این پژوهش توصیفی (غیرآزمایشی) و طرح پژوهش، همبستگی و از نوع معادلات ساختاری بود. کلیه دانش‌آموزان دوره متوسطه اول شهر ارومیه در سال تحصیلی 95-94 جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می‌دادند. روش نمونه‌گیری، تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای بود و برای تعیین حجم نمونه، برای هر زیرمتغیر 20 نمونه در نظر گرفته شد و در کل 350 نفر به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از مقیاس خودکارآمدی تحصیلی پاتریک، هیکس و رایان (1997)، مقیاس باورهای معرفت‌شناختی شومر (1991)، مقیاس مهارت‌های مطالعه کانگاس (2009) و برای سنجش عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان از میانگین نمرات دانش‌آموزان در نیمسال اول سال تحصیلی 95-94 استفاده شد. در مطالعه حاضر از روش آماری مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مهارت‌های مطالعه و خودکارآمدی تحصیلی به‌صورت مستقیم بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر می‌گذارند. همچنین مهارت‌های مطالعه و باورهای معرفت‌شناختی به‌صورت غیرمستقیم و از طریق خودکارآمدی تحصیلی بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر می‌گذارند. در این پژوهش تأثیر مستقیم باورهای معرفت‌شناختی بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان تأیید نشد. نتایج پژوهش حاضر از نقش واسطه‌ای خودکارآمدی تحصیلی در روابط علی باورهای معرفت‌شناختی و مهارت‌های مطالعه با عملکرد تحصیلی حمایت می‌کند.
کلیدواژه‌ها
آزادی، مهران؛ فرزاد، ولی اله؛ سعدی‌پور، اسماعیل؛ خوش‌نویسان، زهرا و کریمی، عبدالعظیم. (1395). رابطه دل‌بستگی به مادر و عملکرد تحصیلی: نقش واسطه‌ای انگیزش تحصیلی. فصلنامه خانواده و پژوهش، 33، 20-7.
برزگر بفرویی، کاظم و سعدی پور، اسماعیل. (1391). مدل‌یابی روابط بین باورهای معرفت‌شناختی، خودکارآمدی تحصیلی، خود نظم‌دهی فراشناختی و پردازش عمیق با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستان. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، 14 (1)، 63-53.
برزگر بفرویی، مهدی؛ رحیمی، مهدی و برزگر بفرویی، کاظم. (1394). رابطه بین باورهای معرفت‌شناختی و خودکارآمدی تحصیلی دانشجو معلمان. فصلنامه پویش در علوم تربیتی و مشاوره، 1 (1)، 49-43.
حاجی‌یخچالی، علیرضا؛ مروتی، ذکر اله و فتحی، فتانه. (1393). رابطه ویژگی‌های شخصیت، باورهای هوشی و هدف‌های پیشرفت با خودکارآمدی تحصیلی در دانش‌آموزان دختر دبیرستانی. فصلنامه شخصیت و تفاوت‌های فردی، 3 (4)، 93-75.
رضایی، اکبر. (1395). رابطه باورهای معرفت‌شناختی، هیجان‌های تحصیلی و خودکارآمدی با رویکردهای یادگیری سطحی و عمقی دانشجویان. دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 4 (6)، 81-59.
سواری، کریم. (1396). اثر باورهای معرفت‌شناختی و ادراکات یادگیری بر عملکرد تحصیلی با میانجی‌گری خودکارآمدی تحصیلی. دو فصلنامه علمی - پژوهشی شناخت اجتماعی، 6 (1)، 146-131.
سیف، دیبا؛ رضویه، اصغر و لطفیان، مرتضی. (1386). رابطه باورهای معرفت‌شناختی و انگیزشی دانش‌آموزان تیزهوش درباره فرآیند یادگیری و دانش ریاضی. مجله روان‌شناسی و علوم تربیتی، 37 (1)، 19-1.
عیسی‌زادگان، علی؛ دستوری، رامین و عبدلی سلطان احمدی، جواد. (1391). اثربخشی آموزش راهبردهای برنامه‌ریزی عصبی زبانی بر خودکارآمدی، اضطراب و انگیزش پیشرفت دانش‌آموزان پسر مقطع پیش‌دانشگاهی. فصلنامه مطالعات روان‌شناختی، 8 (4)، 94-73.
محمدی، مهدی و جعفری، سکینه. (1394). ارائه مدل معادله ساختاری مهارت‌های مطالعه، احساس خودکارآمدی و ارزشیابی دانشجویان از کیفیت برنامه درسی، مطالعه موردی: دانشگاه شیراز. مجله پژوهش و آموزش‌های یادگیری دانشگاه شاهد، 22 (7)، 64– 49.
نوحی، عصمت؛ فلاح‌نژاد، ناهید؛ گروسی، بهشید و حق‌دوست، علی‌اکبر. (1392). بررسی تأثیر آموزش مهارت‌های مطالعه بر راهبردهای یادگیری و مطالعه، خودکارآمدی و رضایتمندی دانشجویان جدید الورود پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی شهر کرمان. مجله گام‌های توسعه در آموزش پزشکی، 10 (4)، 331-321.
وحیدی، زهرا و براتعلی، مریم. (1396). پیش‌بینی میزان عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان متوسطه بر اساس مهارت‌های فراشناختی و خود نظم‌بخشی. دوماهنامه علمی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 10 (2)، 114-103.
Abesha, A. G. (2012). Effects of Parenting Styles, Academic Self-Efficacy, and Achievement Motivation on the Academic Achievement of University Students in Ethiopia By.
Baeten, M., Dochy, F., & Struyven, K. (2013). The effects of different learning environments on students’ motivation for learning and their achievement. British Journal of Educational Psychology, 83(3), 484-501.
Bedel, E. F. (2015). Exploring academic motivation, academic self-efficacy and attitudes toward teaching in pre-service early childhood education teachers. Journal of Education and Training Studies, 4(1), 142-149.
Galla, B. M., Wood, J. J., Tsukayama, E., Har, K., Chiu, A. W., & Langer, D. A. (2014). A longitudinal multilevel model analysis of the within-person and between-person effect of effortful engagement and academic self-efficacy on academic performance. Journal of School Psychology, 52(3), 295-308.
Bulent, A., Hakan, K., & Aydin, B. (2015). An analysis of undergraduates’ study skills. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 197, 1355-1362.
Byrne, B. M. (2001). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts. Applications, and Programming, Mahwah, New Jersey.
Chen, J. A., & Pajares, F. (2010). Implicit theories of ability of Grade 6 science students: Relation to epistemological beliefs and academic motivation and achievement in science. Contemporary Educational Psychology, 35(1), 75-87.
Congos, D. (2009). Certified supplemental instruction trainer. University of Central Florida: Dergisi, 38, 82-93.
Coughlan, J., & Swift, S. (2011). Student and tutor perceptions of learning and teaching on a first‐year study skills module in a university computing department. Educational Studies, 37(5), 529-539.
Dimov, B. C., Atanasoska, T., Iliev, D., Andonovska-Trajkovska, D., & Seweryn-Kuzmanovska, M. (2015). Importance of Investment in Research's of Students and Teachers Epistemological and Pedagogical Beliefs. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 191, 1299-1303.
Gadassi, R., Gati, I., & Wagman-Rolnick, H. (2013). The adaptability of career decision-making profiles: Associations with self-efficacy, emotional difficulties, and decision status. Journal of Career Development, 40(6), 490-507.
Gadassi, R., Gati, I., & Wagman-Rolnick, H. (2013). The adaptability of career decision-making profiles: Associations with self-efficacy, emotional difficulties, and decision status. Journal of Career Development, 40(6), 490-507.
De-Juanas, A., Navarro, E., & Ezquerra, A. (2014). Student's Epistemological Beliefs and the Perception about University Professor. A Study with Science Students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 1343-1347.
So, E. S., & Park, B. M. (2016). Health behaviors and academic performance among Korean adolescents. Asian nursing research, 10(2), 123-127.
Felicilda-Reynaldo, R. F. D., Cruz, J. P., Bigley, L., & Adams, K. (2017). Baccalaureate student nurses' study habits prior to admission to nursing program: A descriptive qualitative study. Nurse education today, 53, 61-66.
Wernersbach, B. M., Crowley, S. L., Bates, S. C., & Rosenthal, C. (2014). Study Skills Course Impact on Academic Self-Efficacy. Journal of Developmental Education, 37(2), 14.
Gefen, D., Straub, D., & Boudreau, M. C. (2000). Structural equation modeling and regression: Guidelines for research practice. Communications of the association for information systems, 4(1), 7.
Honicke, T., & Broadbent, J. (2016). The influence of academic self-efficacy on academic performance: A systematic review. Educational Research Review, 17, 63-84.
Kanmani, T.; Chitra, N.; Marimuthu, P., & Malathi, T. (2016). Assessment of study skills of fifth term medical students- an experience at a private medical college. Medical Science, 5 (9), 48-69.
Karakiş, Ö. (2013). University Preparatory Class Students’ Study Skills. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 106, 3195-3209.
Kazempour, M. (2013). The Interrelationship of Science Experiences, Beliefs, Attitudes, and Self-Efficacy: A Case Study of a Pre-Service Teacher with Positive Science Attitude and High Science Teaching Self-Efficacy. European Journal of Science and Mathematics Education, 1(3), 106-124.
Khurshid, F., Tanveer, A., & Qasmi, F. N. (2012). Relationship between study habits and academic achievement among hostel living and day scholars’ university students. British Journal of Humanities and Social Sciences, 3(2), 34-42.
Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation. Modeling.(3nd.
Maltby, A., & Mackie, S. (2009). Virtual learning environments–help or hindrance for the ‘disengaged’student?. ALT-J, 17(1), 49-62.
Midgley, C., Maehr, M. L., Hruda, L. Z., Anderman, E., Anderman, L., Freeman, K. E., & Urdan, T. (2000). Manual for the patterns of adaptive learning scales. Ann Arbor: University of Michigan.
Neri, D. L. E. (2007). Learning styles and study skills among nursing students. Liceo journal of higher education research, 5(1).
Orgun, F., & Karaoz, B. (2014). Epistemological beliefs and the self-efficacy scale in nursing students. Nurse education today, 34(6), e37-e40.
Savoji, A. P., Niusha, B., & Boreiri, L. (2013). Relationship between epistemological beliefs, self-regulated learning strategies and academic achievement. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84, 1160-1165.
Patrick, H., Hicks, L., & Ryan, A. M. (1997). Relations of perceived social efficacy and social goal pursuit to self-efficacy for academic work. The Journal of Early Adolescence, 17(2), 109-128.
Rezaie Looyeh, H., Fazelpour, S., Fateme, S., Reza Masoule, S., Chehrzad, M. M., & Kazem Nejad Leili, E. (2017). The Relationship between the Study habits and the Academic performance of Medical Sciences Students. Journal of Holistic Nursing And Midwifery, 27(2), 65-73.
Sadi, Ö., & Dağyar, M. (2015). High School Students' Epistemological Beliefs, Conceptions of Learning, and Self-efficacy for Learning Biology: A Study of Their Structural Models. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 11(5).
Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of educational psychology, 82(3), 498.
Schommer, M. (1993). Epistemological development and academic performance among secondary students. Journal of educational psychology, 85(3), 406.
Scott, W. D., Dearing, E., Reynolds, W. R., Lindsay, J. E., Baird, G. L., & Hamill, S. (2008). Cognitive Self‐Regulation and Depression: Examining Academic Self‐Efficacy and Goal Characteristics in Youth of a Northern Plains Tribe. Journal of Research on Adolescence, 18(2), 379-394.
Varaki, B. S. (2003). Epistemological beliefs and leadership style among school principals. International Education Journal, 4(3), 224-231.
Shen, C. X. (2018). Does school-related Internet Information seeking improve academic self-efficacy? The moderating role of internet information seeking styles. Computers in Human Behavior, 86, 91-98.
Stoel, G., Logtenberg, A., Wansink, B., Huijgen, T., van Boxtel, C., & van Drie, J. (2017). Measuring epistemological beliefs in history education: An exploration of naïve and nuanced beliefs. International Journal of Educational Research, 83, 120-134.
Tang, T. K. (2001). The influence of teacher education on conceptions of teaching and learning. Teaching the Chinese learner: Psychological and pedagogical perspectives, 221-238.
Ulucinar, U., Akar, C., Demir, M., & Demirhan, G. (2012). An investigation on epistemological beliefs of university students. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 5133-5137.
Wagner, P., Schober, B., & Spiel, C. (2008). Time students spend working at home for school. Learning and Instruction, 18(4), 309-320.
Zander, L., Brouwer, J., Jansen, E., Crayen, C., & Hannover, B. (2018). Academic self-efficacy, growth mindsets, and university students' integration in academic and social support networks. Learning and Individual Differences, 62, 98-107.
)