علیرضا مقدس
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی مبانی مهارت های اجتماعی از دیدگاه لقمان حکیم می باشد. در سال های اخیر در غرب توجه زیادی به مباحث مهارت های اجتماعی و ارتباطی و آموزش و به کارگیری این مهارت ها در سطوح مختلف زندگی شده است. این در حالی است که لقمان حکیم قرن ها پیش از این پندها و اندرزهایی داشته که به تعبیر امروز از مصادیق بارز و برجسته آموزش و مهارت ...
بیشتر
هدف از این پژوهش بررسی مبانی مهارت های اجتماعی از دیدگاه لقمان حکیم می باشد. در سال های اخیر در غرب توجه زیادی به مباحث مهارت های اجتماعی و ارتباطی و آموزش و به کارگیری این مهارت ها در سطوح مختلف زندگی شده است. این در حالی است که لقمان حکیم قرن ها پیش از این پندها و اندرزهایی داشته که به تعبیر امروز از مصادیق بارز و برجسته آموزش و مهارت های اجتماعی می باشد. در همین راستا قرآن مجید نیز سوره ای تحت عنوان لقمان وجود دارد که در این سوره به فراز هایی از پندهای لقمان حکیم به فرزندش اشاره شده است. در این مقاله آن دسته از سخنان آن حکیم بزرگوار که منطبق با مبانی مهارت های اجتماعی است استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. در این پژوهش از روش کتابخانه ای و فیش برداری برای گرد آوری اطلاعات استفاده شد و با استفاده از روش تحلیل محتوا به تجزیه و تحلیل پندها و اندرزها پرداخته شده است. براساس یافته های این تحقیق، اساس پندها و اندرزهای ایشان حتی پس از گذشت قرن ها از حیات او به طور کامل و جامع منطبق با مبانی آموزش مهارت های اجتماعی می باشد که به طور اختصار عبارتند از: سپاسگذاری، صبر، قناعت، علم دوستی، احترام به بزرگان و اندیشمندان، آینده نگری و دوری از غفلت، سکوت و نگاهداری از زبان و کلام به جا و به هنگام، میانه روی و دوری از افراط و تفریط، دوری از افراد جاهل و نادان و مجالست با دانشمندان، عفت در پرسش، راز نگهداری، صداقت، ترحم، نیکوکاری، حسن خلق و نیت، دوری از خشم و غضب و... یافته های تحقیق نشان داد که مفهوم مهارت های اجتماعی در پندها و اندرزهای لقمان حکیم همان برقراری و شکل گیری یک رابطه صحیح با دیگران است که فرد بتواند بدون آن که حقوق دیگران را نادیده بگیرد به اهداف خود دسترسی پیدا نماید.
دکتر سعید بهشتی؛ روشنک نیکویی
دوره 6، شماره 18 ، مهر 1389، ، صفحه 154-180
چکیده
مجموعۀ رویکردها به فلسفه تربیت دینی در چهار طبقه جای میگیرد: «فلسفه تربیت دینی بالمعنی الاعم» که شامل همۀ ادیان، اعم از حق و باطل است؛ «فلسفه تربیت دینی بالمعنی العام» که فقط شامل ادیان حقۀ توحیدی است؛ «فلسفۀ تربیت دینی بالمعنی الخاص» که به تعالیم اسلامیمحدود میشود؛ و «فلسفۀ تربیت دینی بالمعنی الاخص» ...
بیشتر
مجموعۀ رویکردها به فلسفه تربیت دینی در چهار طبقه جای میگیرد: «فلسفه تربیت دینی بالمعنی الاعم» که شامل همۀ ادیان، اعم از حق و باطل است؛ «فلسفه تربیت دینی بالمعنی العام» که فقط شامل ادیان حقۀ توحیدی است؛ «فلسفۀ تربیت دینی بالمعنی الخاص» که به تعالیم اسلامیمحدود میشود؛ و «فلسفۀ تربیت دینی بالمعنی الاخص» که به سه حوزۀ تربیت اعتقادی، اخلاقی، و عملی اسلام اختصاص دارد و از ورود به دیگر حوزههای تعلیم و تربیت اسلامیمیپرهیزد. این نوشتار، که بر مبنای رویکرد چهارم سامان یافته، فلسفۀ تربیت دینی از دیدگاه اسلام را به مثابۀ «یکی از علوم فلسفی اسلامیکه با روش استدلالی- استنادی به تبیین و تحلیل مفهومها و گزارههای تربیت دینی از دیدگاه قرآن و سنت معصومان (ع) میپردازد» تلقی و تعریف نموده است. افزون بر این، پس از معرفی مبادی تصوری بحث، مشخصاً سه موضوع «مبانی»، «اصول»، و «اهداف» تربیت دینی از دیدگاه اسلام-که به اعتقاد ما هر سه به سامانۀ معرفتی «فلسفۀ تربیت دینی» مربوط میشوند- به بحث گذاشته شده اند. در قلمرو مبانی، از میان مبانی سهگانه و معروف مندرج در منابع فلسفۀ تعلیم و تربیت غرب، یعنی معرفت شناسی، وجودشناسی، و ارزششناسی، شماری از مهمترین اندیشههای زیرساختی معرفت شناختی و وجودشناختی، از متون و نصوص اسلامی، با تأکید بر قرآن کریم، استخراج و عرضه شدهاند. مبانی معرفت شناختی تربیت دینی از دیدگاه اسلام عبارتاند از: «امکان پذیری معرفت لازم برای تربیت دینی»، «برخورداری آدمیاز ابزارهای سه گانۀ معرفتی حس، عقل و تزکیۀ نفس»، «مرتبت مندی معرفت لازم برای تربیت دینی»، و «مطابقت با واقع، به عنوان مناط نهایی صدق معرفت لازم برای تربیت دینی». مبانی وجودشناختی تربیت دینی از دیدگاه اسلام عبارتاند از: «مبدأمندی هستی»، «مقصدمندی هستی»، «مرتبت مندی هستی» و «وحدت حقیقی اجزای هستی». اصول تربیت دینی مبتنی بر مبانی معرفت شناختی نام برده بدین قرارند: «اغتنام در معرفت»، «تفعیل در معرفت»، «تخصص در معرفت»، «تشکیک در معرفت»، «ترکیب در معرفت»، «گزینش واقع بینانه» و «ارزیابی واقع بینانه». اصول تربیت دینی مبتنی بر مبانی وجودشناختی فوق الذکر بدین شرحاند: «مبدأشناسی»، «مقصدشناسی»، «مبدأباوری»، «مقصدباوری»، «مرتبت مندی مراحل، مبانی، اصول، اهداف، مواد، و روشهای تربیت دینی»، «وحدت معرفتی»، و «توحید معرفتی». و سرانجام، اهداف تربیت دینی از دیدگاه اسلام در دو بخش هدف غایی «وصول به مقام قرب مطلق الاهی» و اهداف واسطی «یقین»، «تقوا»، «ایمان» و «اسلام» معرفی گردیدند.
فرشته ملاسلمانی؛ دکتر علی قائمی؛ دکتر سعید بهشتی
دوره 6، شماره 17 ، تیر 1389، ، صفحه 120-150
چکیده
هدف این پژوهش بررسی مبانی تربیتاجتماعی از دیدگاهامامسجاد(ع) در صحیفه سجادیه میباشد. برای رسیدن به این مقصود ابتدا مفهوم تربیت اجتماعی از دیدگاه امام سجاد(ع) با تأکید بیشتر بر صحیفه سجادیه مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت تا بدین ترتیب قالبی معین برای استخراج و تبیین مبانی تربیتاجتماعی از صحیفه فراهمگردد. در اینپژوهش ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی مبانی تربیتاجتماعی از دیدگاهامامسجاد(ع) در صحیفه سجادیه میباشد. برای رسیدن به این مقصود ابتدا مفهوم تربیت اجتماعی از دیدگاه امام سجاد(ع) با تأکید بیشتر بر صحیفه سجادیه مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت تا بدین ترتیب قالبی معین برای استخراج و تبیین مبانی تربیتاجتماعی از صحیفه فراهمگردد. در اینپژوهش از روش کتابخانهای و فیشبرداری برای گردآوری اطلاعات استفاده شد که مبنای کار استفاده از دعاهای صحیفه سجادیه و تفاسیر و ترجمه های معتبر این صحیفه بود. و با استفاده از روش تحلیل محتوا به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شد.
براساس یافتههای این تحقیق، ایشان در نیایشهایخود به شکلی ظریف و دقیق برخی ویژگیهایذاتی انسان را در حیطه تربیتاجتماعی برشمرده که عبارتند از: احسان، شرافت، غفلت پذیری، ضعف، تأثیرپذیری، کمال جویی، اندیشه ورزی و... . یافتههای تحقیق نشان میدهد که مفهوم تربیتاجتماعی در صحیفه سجادیه همان یادگیری برقراری رابطه صحیح با مردم، با خدا و خود برای کسب رضایت خدا میباشد.