حمیدرضا دائمی
دوره 8، شماره 24 ، تیر 1391، صفحه 2-28
چکیده
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی (آموزش دوجانبه) بر بهبود خواندن، درک مطلب و سرعت خواندن دانش‌آموزان ابتدایی دارای اختلال یادگیری خواندن انجام شد. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از کلیه‌ی دانش آموزان دختر دوره ابتدایی آموزش وپرورش شهر تهران که در سال تحصیلی 1389-1388 مشغول به تحصیل بودند.به منظور انتخاب نمونه آماری ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش راهبردهای فراشناختی (آموزش دوجانبه) بر بهبود خواندن، درک مطلب و سرعت خواندن دانش‌آموزان ابتدایی دارای اختلال یادگیری خواندن انجام شد. جامعه آماری پژوهش عبارت بود از کلیه‌ی دانش آموزان دختر دوره ابتدایی آموزش وپرورش شهر تهران که در سال تحصیلی 1389-1388 مشغول به تحصیل بودند.به منظور انتخاب نمونه آماری در مرحله اول، از همه مناطق آموزش وپرورش تهران، یک منطقه به صورت تصادفی انتخاب گردید. درمرحله دوم، دو دبستان از منطقه مورد نظر و در مرحله بعد ده کلاس از سی کلاس موجود در آن دو مدرسه، بطور تصادفی انتخاب شدند. سپس با اجرای آزمون خواندن و نارسا خوانی کرمینوری و مرادی(1387) 68 نفراز دانش‌آموزان گروه نمونه که نمره پایینتر از میانگین کسب کرده بودند، انتخاب شدند. با توجه به نیمه آزمایشی بودن پژوهش، 34 نفر در گروه کنترل و34 نفر در گروه آزمایش جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 36 جلسه یک ساعته، تحت آموزش دو جانبه قرار گرفت و گروه کنترل آموزش عادی مدرسه رادریافت نمود. داده‌ها به کمک روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری تحلیل شدند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری در سطح (001/0p<) نشان داد که آموزش دو جانبه باعث افزایش درک مطلب و عملکرد کلی خواندن و کاهش تعداد غلطها در خواندن گردید و باعث افزایش در سرعت خواندن در سطح (05/0<P) در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل گردید. نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای فراشناختی بر بهبود خواندن، درک مطلب و سرعت خواندن و کاهش تعداد غلطها در خواندن تأثیر داشت و آموزش فراشناختی می‌‌تواند برای بهبود درک مطلب و خواندن دانش‌آموزان در سایر دروس و سطوح تحصیلی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
اسماعیل زارعی زوارکی
دوره 8، شماره 24 ، تیر 1391، صفحه 29-50
چکیده
مطالعه حاضر با هدف بررسی، تحلیل و نقد مدلهای پیشین طراحیآموزشی و محیطهای یادگیری و ارائه مدلی نوین در این زمینه با رویکرد تلفیقی انجام شده است. سؤالهای اساسی در این مطالعه عبارت بودند از: 1) نقاط قوت و ضعف مدلهای رایج جهانی در زمینه طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری کدامند؟ 2) مدل مناسب مبتنی بر رویکرد تلفیقی در زمینه طراحی ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف بررسی، تحلیل و نقد مدلهای پیشین طراحیآموزشی و محیطهای یادگیری و ارائه مدلی نوین در این زمینه با رویکرد تلفیقی انجام شده است. سؤالهای اساسی در این مطالعه عبارت بودند از: 1) نقاط قوت و ضعف مدلهای رایج جهانی در زمینه طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری کدامند؟ 2) مدل مناسب مبتنی بر رویکرد تلفیقی در زمینه طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری کدام است؟ برای پاسخگویی به سؤالهای مذکور از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر روش جورج بردی استفاده گردید. ابتدا با استفاده از منابع مختلف فارسی و انگلیسی کتابخانهای، منابع انگلیسی موجود در شبکه وب، مکاتبه با طراحان برخی از مدلهای رایج جهانی طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری و همچنین مراجعه به وب سایتهای مربوطه، اطلاعات اولیه برای استخراج نقاط قوت و ضعف مدلهای پیشین طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری استخراج و جمع‌آوری گردید. سپس براساس دو معیار کلیدی عناصر اساسی مورد نیاز در یک برنامه جامع طراحی آموزشی و نوع رویکرد به موضوع طراحی آموزشی، مدلهای انتخابی مورد تحلیل، مقایسه و نقد قرار گرفته و در نهایت مدل نوینی ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه مدلهای طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری است که بیش از چهل مدل میباشد. نمونۀ آماری مطالعه شامل هشت مدل طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری است که با روش نمونه گیری هدفمند از میان جامعه آماری انتخاب گردید. یافتههای این مطالعه حاکی از آن است که مدلهای طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری دربرگیرندهی کلیه عناصر اساسی مورد نیاز در یک برنامه جامع طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری نیستند و این عامل باعث شده است تا فرایند طراحی آموزشی به صورت جامع مدنظر قرار نگیرد. همچنین ارائهکنندگان مدلهای پیشین طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری با رویکرد مستقل به طراحی مدل خویش پرداختهاند و این باعث شده است تا نتوان از کلیه ظرفیتها و امکانات در فرایند طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری بهره گرفت. نویسنده مقاله حاضر سعی کرده است تا در مدل نوین خود، ضمن بهرهگیری از رویکرد تلفیقی که نگاه کاملاً جدید و متفاوتی در طراحیآموزشی و محیطهای یادگیری است، عناصر اساسی موردنیاز در یک برنامه جامع طراحی آموزشی و محیطهای یادگیری را نیز مدنظر قرار دهد. علاوه بر آن، مبانی فلسفی، ویژگیها، اصول و الزامات بکارگیری مدل نوین نیز تبیین شده است.
حورا مطیعی؛ محمود حیدری؛ منصوره السادات صادقی
دوره 8، شماره 24 ، تیر 1391، صفحه 50-72
چکیده
اهمال‌کاری، پدیده‌ای شایع به ویژه در زمینه تحصیلی است. هدف پژوهش حاضر، تعیین راهبردهای خودتنظیمی پیش‌بینی کننده اهمال‌کاری تحصیلی و مشخص کردن تفاوت دختران و پسران در استفاده از راهبردهای خودتنظیمی و اهمال‌کاری است. از بین دانش‌آموزان اول دبیرستان‌های شهر تهران، نمونه‌ای به حجم 250 نفر از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب ...
بیشتر
اهمال‌کاری، پدیده‌ای شایع به ویژه در زمینه تحصیلی است. هدف پژوهش حاضر، تعیین راهبردهای خودتنظیمی پیش‌بینی کننده اهمال‌کاری تحصیلی و مشخص کردن تفاوت دختران و پسران در استفاده از راهبردهای خودتنظیمی و اهمال‌کاری است. از بین دانش‌آموزان اول دبیرستان‌های شهر تهران، نمونه‌ای به حجم 250 نفر از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شد. دو پرسشنامه اهمال‌کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم (1984)، و راهبردهای انگیزشی یادگیری پینتریچ و دیگروت (1991) که قبلاً اعتبار و روایی آنها احراز شدهبود، به روش گروهی و به وسیله آزمودنیها تکمیل گردید. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که مولفههای ارزشگذاری درونی و بیرونی نسبت به هدف، سازماندهی، راهبردهای خودنظمدهی فراشناختی، مدیریت زمان و مکان مطالعه و تلاش برای خودتنظیمی به طور معناداری پیش‌بینی کننده اهمال‌کاری تحصیلی هستند. نتایج آزمون تی مستقل تفاوت معناداری در اهمال‌کاری میان دختران و پسران نشان نداد، در حالیکه آزمون تحلیل واریانس چند متغیری در پارهای از مولفههای خودتنظیمی این تفاوت را نشان داد. یافتههای این مطالعه با یافتههای پژوهشهای قبلی همخوان است.
امیر نادری؛ غلامحسین حاجی حسین نژاد؛ عزیزالله تاجیک اسمعیلی؛ حسن رضا زین آبادی
دوره 8، شماره 24 ، تیر 1391، صفحه 72-101
چکیده
تأمین امنیت و صیانت نوجوانان به دلیل شرایط خاص سنی و تأثیر پذیری از عوامل مختلف و با توجه به نقش آینده سازی آنها از اهمیت بالاتری برخوردار است. مسئله مهم پژوهش حاضر این است به رغم نگرانی و اقدامات خانوادهها، مدارس، جامعه و پلیس، بزهکاری نوجوانان و جرایم علیه ایشان قابل توجه است. این امر بیانگر وجود نوعی خلاء در نظام آموزش و پرورش ...
بیشتر
تأمین امنیت و صیانت نوجوانان به دلیل شرایط خاص سنی و تأثیر پذیری از عوامل مختلف و با توجه به نقش آینده سازی آنها از اهمیت بالاتری برخوردار است. مسئله مهم پژوهش حاضر این است به رغم نگرانی و اقدامات خانوادهها، مدارس، جامعه و پلیس، بزهکاری نوجوانان و جرایم علیه ایشان قابل توجه است. این امر بیانگر وجود نوعی خلاء در نظام آموزش و پرورش است. طراحی و اعتبار بخشی الگوی برنامه درسی فعالیتهای فوق برنامه برای دانش‌آموزان دبیرستانی با تأکید بر آموزشهای همگانی نیروی انتظامیبه عنوان هدف کلی تحقیق قرار گرفت. در این پژوهش، از روش تحقیق اکتشافی آمیخته بهرهگیری شد. در بخش کیفی، از مصاحبه نیمه هدایت شده و در بخش کمیاز پرسشنامه استفاده شد و الگوی بدست آمده مورد اعتبار بخشی قرار گرفت. جامعه آماری در بخش کیفی، مدیران دبیرستان‌های پسرانه و دخترانه شهر تهران و مسئولان آموزش و پرورش و در بخش کمی، متخصصان برنامه درسی و مسئولان و کارشناسان آموزش همگانی ناجا بودهاند. روش نمونه‌گیری در بخش کیفی، روش هدفمند و روش گلوله برفی و در بخش کمیروش هدفمند و در دسترس بوده است. براساس نتایج تحقیق، الگوی برنامه درسی فعالیتهای فوق برنامه برای دانش‌آموزان دبیرستانی با تأکید برآموزشهای همگانی ناجا طراحی شد به نحوی که ویژگیهای هر یک از عناصر 9 گانه الگو متناسب با شرایط دانش‌آموزان دبیرستانی،آسیبهای اجتماعی مبتلا به و نظرات خبرگان کارشناسان شناسایی شد و این ویژگیها به ترتیب اهمیت قرار گرفتند. مقاله حاضر ویژگیهای عنصر هدف در این برنامه درسی را مورد بررسی قرار میدهد.
منیژه گراوند؛ عباس عباس پور
دوره 8، شماره 24 ، تیر 1391، صفحه 100-120
چکیده
هدف از انجام این پژوهش، مقایسه اثربخشی معلمان جذب شده از طریق مراکز تربیت معلم و معلمان حق التدریس از دیدگاه مدیران مدارس راهنمایی شهرتهران بود. روش تحقیق ازنوع توصیفی– پیمایشی بود. ابزار مورد استفاده پژوهش، پرسشنامه بود. که به صورت طیف لیکرت طراحی گردید. نمونه تحقیق مدیران مدارس راهنمایی مناطق 8، 13 شهر تهران بود،که براساس ...
بیشتر
هدف از انجام این پژوهش، مقایسه اثربخشی معلمان جذب شده از طریق مراکز تربیت معلم و معلمان حق التدریس از دیدگاه مدیران مدارس راهنمایی شهرتهران بود. روش تحقیق ازنوع توصیفی– پیمایشی بود. ابزار مورد استفاده پژوهش، پرسشنامه بود. که به صورت طیف لیکرت طراحی گردید. نمونه تحقیق مدیران مدارس راهنمایی مناطق 8، 13 شهر تهران بود،که براساس نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردید. در نهایت، براساس جدول مورگان از میان 120مدیر، 92 مدیر به عنوان نمونه اصلی انتخاب شد. برای تجزیه وتحلیل داده‌ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد و...) و آمار استنباطی (آزمون t مستقل) دو گروه استفاده شد. پایایی پرسشنامه براساس ضریب آلفای کرونباخ80/0 بدست آمد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که با 95 درصد اطمینان بین اثربخشی معلمان جذب شده از طریق مراکز تربیت معلم در مقایسه با معلمان حق التدریس از نظر مدیران مدارس راهنمایی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین، در خصوص شاخصهای پنجگانه تشکیل دهنده اثربخشی، اثربخشی معلمان جذب شده از طریق مراکز تربیت معلم در چهار شاخص دانش علمی، تجربه، تعامل و همکاری، تدریس مطلوب تفاوت وجود دارد و در شاخص مسئولیت پذیری تفاوت معناداری ملاحظه نگردیده و از این نظر، هر دو گروه حد مسئولیت پذیری نزدیک به یکدیگر را نشان دادند.
خجسته غمین؛ داریوش نوروزی
دوره 8، شماره 24 ، تیر 1391، صفحه 120-145
چکیده
پژوهش حاضر به منظور بررسی «تأثیر چندرسانهای بر میزان یادگیری و یادداری درس لوحهنویسی فارسی» انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از: کلیه دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی شهر تهران که در سال تحصیلی 90-89 مشغول به تحصیل بودهاند و از بین جامعه مذکور به منطقهی یک به صورت تصادفی انتخاب و سپس نمونه‌گیری تصادفی چند ...
بیشتر
پژوهش حاضر به منظور بررسی «تأثیر چندرسانهای بر میزان یادگیری و یادداری درس لوحهنویسی فارسی» انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از: کلیه دانش‌آموزان پایه اول ابتدایی شهر تهران که در سال تحصیلی 90-89 مشغول به تحصیل بودهاند و از بین جامعه مذکور به منطقهی یک به صورت تصادفی انتخاب و سپس نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای 40 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند که 20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر در گروه کنترل قرارگرفتند. روش انجام این پژوهش، شبهآزمایشی و طرح پژوهشی مورد استفاده، طرح پیش آزمون– پس آزمون با گروه کنترل بوده است. ابتدا محققان با استفاده از آزمون محقق ساخته از هر دوگروه پیشآزمون به عمل آورد؛ سپس در گروهآزمایش به آموزش لوحهنویسی با استفاده از چندرسانهای محقق ساخته مبتنی براصول طراحی چندرسانهای، پرداخته و در گروه کنترل معلم همان لوحه مورد نظر را با روش سنتی تدریس کرد. در پایان از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. نتایج پژوهش دال بر افزایش یادگیری سمتشناسی، افزایش یادداری سمتشناسی، افزایش یادگیری مهارت هماهنگی چشم و دست، افزایش یادگیری تشخیص شکل لوحه در مقایسه با گروه کنترل است و در نهایت تأثیر چندرسانهای را بر یادگیری تأیید میکند؛ در حالی که آزمون فرضیهها، افزایش یادداری هماهنگی چشم ودست، افزایش یادداری تشخیص شکل لوحه را تأیید نمیکند. بر این اساس تأثیر چندرسانهای بر یادداری تأیید نشد. بنابراین چندرسانهایها میتوانند بر یادگیری درس لوحهنویسی فارسی مؤثر باشند اما لزوماً بر یادداری آن در دراز مدت تأثیری ندارند.
محمد خیّر؛ مسعود حسین‌چاری؛ محمود بحرانی
دوره 8، شماره 24 ، تیر 1391، صفحه 144-169
چکیده
هدف از این مطالعه، بررسی میزان سوگیری باورهای خودکارآمدی دانش‌آموزان با توجه به ملاک‌های بیرونی، و تأثیر آن بر پیامدهای انگیزشی، عاطفی و عملکرد تحصیلی آنان بوده است. جامعه آماری این تحقیق را دانش‌آموزان پابه دوم راهنمایی تشکیل می‌دادند و نمونه مورد مطالعه شامل 273 نفر از دانش‌آموزان (150 دختر و 123 پسر) بودند که به روش نمونه‌گیری ...
بیشتر
هدف از این مطالعه، بررسی میزان سوگیری باورهای خودکارآمدی دانش‌آموزان با توجه به ملاک‌های بیرونی، و تأثیر آن بر پیامدهای انگیزشی، عاطفی و عملکرد تحصیلی آنان بوده است. جامعه آماری این تحقیق را دانش‌آموزان پابه دوم راهنمایی تشکیل می‌دادند و نمونه مورد مطالعه شامل 273 نفر از دانش‌آموزان (150 دختر و 123 پسر) بودند که به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه‌ای متشکل چند مقیاس برای سنجش خودکارآمدی، انگیزش، عواطف و احساس نسبت به مدرسه، به همراه یک آزمون ریاضی محقق ساخته بوده است. براساس اختلاف نمره مقیاس خودکارآمدی با معدل سه نمرة ارزیابی معلمان، ارزیابی همکلاسان و نمره کسب شده در آزمون ریاضی، دانش‌آموزان به سه گروه دارای قضاوت‌های خودکارآمدی خوشبینانه، واقع‌بینانه و بدبینانه تقسیم شدند. تحلیل داده‌ها با استفاده از شیوه تحلیل واریانس و آزمون تی صورت گرفته است. یافته‌ها نشان داد که بیشتر دانش‌آموزان دچار خطای بیش‌برآورد خودکارآمدی تحصیلی هستند. تحلیل واریانس پیامدهای انگیزشی و عاطفی حاکی از تفاوت معنادار میانگین گروه دارای باورهای خودکارآمدی واقع‌بینانه و بدبینانه، به نفع گروه اول بود. همچنین در متغیر عملکرد ریاضی میانگین‌های هر سه گروه بطور معناداری از یکدیگر متفاوت بودند. گروه دارای باورهای بدبینانه بالاترین و گروه دارای باورهای خوشبینانه کمترین نمره عملکرد ریاضی را دارا بودند. این نتایج نشان دهنده ارتباط نوع باورهای خودکارآمدی دانش‌آموزان با جنبه‌های انگیزشی، عاطفی و عملکردی در امور تحصیلی است. با توجه به برآورد غیر واقع بینانه دانش‌آموزان از کارآمدی تحصیلی خود، توصیه می‌شود درباره واقعی‌تر نمودن خودکارآمدی آنان چاره‌اندیشی شود.
