نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه آموزش و پرورش دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشیار آموزش و پرورش دانشگاه علامه طباطبائی

3 کارشناس ارشد آموزش ابتدایی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر داستان­های فکری فیلیپ­کم بر رشد خلاقیت کودکان دوره آمادگی در شهر تهران بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه کودکان دوره آمادگی در سال تحصیلی 91-90 شهر تهران بودند، که با استفاده روش نمونه گیری خوشه­ای چندمرحله­ای از بین آن­ها 30 کودک به­عنوان افراد نمونه انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها از آزمون خلاقیت تورنس (فرم ب) که دارای سه فعالیت و چهار خرده­مقیاس سیالی، انعطاف­پذیری، اصالت و بسط است استفاده شد. داستان­های فکری فیلیپ کم طی 10 جلسه 45 دقیقه­ای در طول مدت 3 ماه اجرا شد. این پژوهش نیمه­آزمایشی از نوع پیش­آزمون-پس­آزمون و با استفاده از گروه کنترل و دوره پیگیری برای گروه آزمایش بود. برای تحلیل داده­ها از آزمون کوواریانس و آزمون t وابسته استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که خلاقیت کودکانی که تحت آموزش داستان­های فکری فیلیپ­کم قرار گرفته­بودند در هر 4 بعد خلاقیت رشد داشته­اند، که این رشد در طول مدت پیگیری هم از پایداری مناسبی برخوردار بود.

کلیدواژه‌ها

اسکندری،ح وکیانیژ. (1386).تاثیر داستان بر افزایش مهارت فلسفه ورزی و پرسشگری دانش آموزان. فصل نامه برنامه ریزی درسی، جلد دوم : صص 24-14.
امی، ز و قراملکی ا.( 1384). مقایسه سبک های لیپمن و برنی فر در فلسفه برای کودکان. فصلنامه اندیشه نوین دینی، جلد اول : صص 9-23.
براتی،م. (1388). بررسی اثر اجتماع پژوهشی بر پرورش مهار‌ت‌های استدلال دانش آموزان دختر پایه چهارم شهر اصفهان،پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
پریرخ، دادستان. (1388). ارزیابی شخصیت کودکان. تهران: رشد.
جهانی، جعفر. (1386). بررسی تاثیرات برنامه‌ی فلسفه برای کودکان در رشد منش‌های اخلاقی دانش آموزان. فصلنامه مطالعات برنامه درسی.7: صص 37-56.
چراغ چشم، عباس. (1386). بررسی تأثیر شیوه‌های تدریس مبتنی بر تکنیک‌های خلاقیت در آموزش و یادگیری دانش آموزان. فصلنامه تربیت اسلامی، 3، 5، صص 36-7.
رادبخش، ناهید، محمدی فر و کیان ارثی، فرحناز. (1392). اثربخشی بازی و قصه گویی بر افزایش خلاقیت. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 2، 4، صص 195-177.
رستمی، کاوه؛ رحیمی، ابراهیم؛ رستمی، ویدا و هاشمی، سپیده. (1391). بررسی تأثیر اجتماع پژوهشی در برنامه فلسفه برای کودکان بر خلاقیت کودکان. تفکر وکودک، 3، 2، صص 17-1.
رستمی، کاوه؛ مفیدی، فرخنده و فیاض، ایراندخت. (1393). مقایسه‌ی تأثیر داستان‌های فیلیپ کم و مرتضی خسرو نژاد بر رشد خلاقیت در کودکان دوره‌ی آمادگی شهر تهران در سال تحصیلی 1389- 1390. مجله علمی پژوهشی مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز، 5، 1، صص 72-49.
ضرغامی، سعید. (1387). بررسی مقایسه ای آموزش فلسفه و منطق به روش‌های ادغامی و تفکیکی در دوره‌ی متوسطه نظری، وزارت آموزش و پرورش، سازمان پژوهش و نو‌سازی آموزشی.
عرفانی، نصراله. (1390). فلسفه برای کودکان در مهارت حل مسأله و خلاقیت دانش آموزان پایه سوم راهنمایی شهر همدان در سال تحصیلی 90-89. پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور شهرری.
فیشر، رابرت. (2001). آموزش تفکر به کودکان، ترجمه مسعود صفایی مقدم و افسانه نجاریان(1385)، اهواز: رسش.
قاسمی، فرشید؛ زارع، زهرا و حقیقت، شهربانو. (1390). مقایسه‌ی تأثیر داستان‌های فلسفی ایرانی و غیر ایرانی و داستان های علدی بر رشد تفکر فلسفی کودکان پایه اول ابتدایی. فصلنامه ی علمی پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 2، 4، صص 152-133.
کم، فیلیپ. (1993). داستان‌های فکری(جلد اول)(ترجمه احسانه باقری، 1393). تهران: امیر کبیر.
مرعشی، منصور. (1385). تأثیر اجتماع پژوهشی بر پرورش مهارت های استدلال دانش آموزان پایه سوم راهنمایی پسر شهر اهواز. هفتمین همایش سالانه انجمن مطالعات برنامه ی درسی : صص 194-180.
ناجی، سعید وقاضی نژاد، پروانه. (1386). بررسی نتایج برنامه فلسفه برای کودکان روی مهارتهای استدلال و عملکرد رفتاری کودکان، فصلنامه مطالعات برنامه ریزی درسی، 2 : صص 150-132.
هدایتی، مهرنوش و قائدی، یحیی و شفیع آبادی، عبدالله و یوسفی، غلامرضا. (1388). بررسی تاثیر اجرای برنامه ی "فلسفه برای کودکان"به صورت اجتماع پژوهشی بر بهبود روابط میان فردی در دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران از دیدگاه آموزگاران. فصلنامه‌ی اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، 3 : صص 45-30
Barrow, W. (2010). Dialogic, Participation and The Potential for Philosopy for Children, Thinking Skills and Creativity, 2(5), 61-69.
Daykin, N; Mac Clean, S & Bunt, L. (2007). Creativity Identity and Healing: Participants Accounts of Music Therapy in Cancer Care health, 11930, 349-370.
Hymer. B. (2002). IAPC. montclair state university.
Mangado, T., & Cardelle-Elawar, M. (2009). Enhancement of thinking skills: Effects of two intervention methods. Thinking Skills and Creativity. 4, 30–43.
Trickey. S & Topping. K.J. (2004). Philosophy for children: a systematic review. Research Papers in Education, 19 (3).