نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 - عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبائی maleki-@yahoo.com
2 - استاد دانشگاه علامه طباطبائی
3 - عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت دبیر رجایی
4 دانشجوی دکتر ی برنامه ریزی درسی دانشگاه علامه طباطبائی
چکیده
پژوهش حاضر میزان همخوانی برنامه درسی قصد شده، اجرا شده و کسب شده مطالعات اجتماعی سال اول دبیرستان در شهر تهران را مورد مطالعه قرار داده است. این پژوهش از نوع پژوهشهای توصیفی- تحلیلی است. جامعه مورد مطالعه این پژوهش شامل، اعضای شورای برنامهریزی مطالعات اجتماعی، مدیران، معلمان، سرگروههای آموزشی و دانشآموزان سال اول دبیرستان بوده است. حجم نمونه پژوهش شامل 20 مدیر، 200 دانشآموز، 19 سرگروه آموزشی مطالعات اجتماعی شهر تهران، 60 دانشآموز به عنوان نمایندگان گروههای دانشآموزان و 52 معلم بودند. برای معلمان و مدیران، دانشآموزان و نمایندگان دانشآموزان از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای استفاده شد. دادههای مورد نیاز بر اساس مطالعه و تحلیل کلیه اسناد مربوطه به برنامهریزی مطالعات اجتماعی، نظر سنجی از اعضای شورای برنامهریزی مطالعات اجتماعی، مدیران، معلمان، سرگروههای آموزشی، دانشآموزان، اجرای آزمون دانشی، مهارتی و نگرشی، میانگین نمرات مستمر و پایانی و مشاهده 20 کلاس درس مطالعات اجتماعی در شهر تهران گردآوری شده است. نتایج این پژوهش، ضمن ارائه تصویری روشن از برنامه درسی مطالعات اجتماعی در سه مرحله یاد شده حاکی از آن است، با آنکه برنامه درسی مطالعات اجتماعی طرح نسبتاً مناسبی دارد، اما در مرحله اجرا با مشکلات متعددی مانند ناکافی بودن آموزش معلمان، عدم دسترسی به امکانات مورد نیاز برای آموزش، سنگینی محتوا و ... روبه رو است. همچنین بر اساس بررسی نمرات دانشآموزان در طول سال تحصیلی و نتایج سه آزمون دانشی، مهارتی و نگرشی، عملکرد دانشآموزان در آزمون دانشی خوب بوده، اما آزمون مهارتی در حد رضایت بخش بوده عملکرد دانشآموزان در آزمون نگرشی ضعیف بوده است. بنابراین با توجه به ضعفهای مشاهده شده در اجرا و همچنین تحقق نیافتن هدفهای نگرشی و مهارتی، لازم است شورای برنامهریزی مطالعات اجتماعی، مدیران و معلمان با تلاش بیشتر، راهکارهای مناسب در زمینه کاهش ناهماهنگیها موجود در سه برنامه درسی قصدشده، اجراشده و کسبشده مطالعات اجتماعی سال اول دبیرستان ارائه دهند.
کلیدواژه‌ها
)